پنجشنبه ۱۹ تیر ۱۳۹۹  شماره ۱۲۹۱

روزهای از دست رفته

چرا بازگشایی سینماها در روزهایی که کرونا همچنان جولان می دهد، یک طرح شکست خورده است؟

عادله یوسفی راد

کرونا حالا دیگر بدون افسار در حال تاخت و تاز است نه جوان می شناسد نه پیر نه غنی نه فقیر. مهمان سرزده ای که هیچ فردی فکر نمی کرد میزبانش را تا این اندازه به زحمت بیندازد تا جایی که نبض زندگی همه را در دست خود گرفته و برای همگی خط و نشان هم می کشد. همه می دانند کرونا علاوه بر سلامت جامعه، تاثیرات عمیق فردی، اجتماعی، اقتصادی و‌حتی فرهنگی را نیز به همراه داشته است.
روزهای اول تصور این بود که خیلی زود دوباره شرایط عادی می شود، ولی با گذشت پنج ماه روشن شد که باید به زندگی با حضور کرونا ادامه داد آن هم زندگی ای که سبکش با زندگی پیش از کرونا تفاوت های اساسی دارد.
ناشناخته بودن این بیماری و البته نوع انتشار و انتقال آن بسیاری از فعالیت های معمول و مرسوم را مختل و حتی بعضی فعالیت ها و رسته های شغلی را به کلی تعطیل کرد.
فعالیت های فرهنگی که در کشور ما همیشه یک پایش می لنگید و فَشَل بود با آمدن کرونا اوضاعش به هم ریخته تر شد و همان اندک مخاطب را نیز با تعطیلی ناگهانی خود از دست داد. سینما، تئاتر، کنسرت و اجتماعاتی از این دست جزو اولین مکان هایی بودند که با شیوع کرونا تعطیل شدند.
اوضاع برای متولیان فرهنگی روز به روز سخت تر می شد و کالای فرهنگی شان روی دستشان مانده بود. تا اینکه مجوز آغاز به کار دوباره فعالیت هایشان با حفظ پروتکل های بهداشتی صادر و دوباره درب سـالن های سینما و تئاتر به روی مردم باز شد. حالا باید دید باز شدن سینما و تئاتر در این شرایط با چه چالش هایی برای صاحبان و مخاطبان روبه رو است؟ تقریبا می شود گفت تکلیف تئاتر در کشور ما روشن است. کم پیش می آید که از رکورد شکنی و شلوغی سالن در اجرای تئاترها گفت بنابراین همان اندک مخاطب خاص و همیشگی هم اگر بخواهد با حفظ پروتکل ها به سالن نمایش می رود وگرنه هیچ.
اما سینما ماجرایش فرق دارد گاه برای فیلم هایی صف های طولانی کشیده شده و فروش های میلیاردی سرمایه گذارانش را به تعجب وا داشته است. پس گاهی این سینمای کم رمق، سود بالایی برای برخی فیلم ها داشته است و بازگشایی دوباره اش ممکن است بارقه های امیدی به همراه داشته باشد.
اول تیرماه اجازه بازگشایی سینماها منوط به رعایت ۱۵ بند زیر از سوی ستاد ملی مقابله با کرونا داده شد:
۱٫در مقطع بازگشایی و تا اعلام وضعیت سفید قطعی، ظرفیت فروش بلیت برای هر سالن تا سقف ۴۰ درصد مجاز است.
۲٫چیدمان تماشاچیان بر روی صندلی‌ها دو در میان بوده و نسبت به ردیف بعدی حالت ضربدری خواهد داشت.
۳٫ضروری است تمهیدات لازم از سوی مدیریت سینما برای ایجاد فاصله بین ردیف‌ها در نظر گرفته شود به گونه‌ای که افراد بتوانند به راحتی در میان آن‌ها تردد کنند.
۴٫استفاده از دستکش و ماسک برای کارکنان سینما الزامی است.
۵٫لازم است هنگام ورود و خروج تماشاچیان به سینما و سالن نمایش و حضور در سالن انتظار، فاصله‌گذاری ایمن رعایت شود.
۶٫سالن نمایش فیلم، سالن انتظار و سرویس‌های بهداشتی و کلیه مکان‌های مورد استفاده مراجعه کنندگان مرتباً نظافت و ضدعفونی شود.
۷٫ در دسترس بودن مایع ضد عفونی‌کننده برای مراجعه‌کنندگان الزامی است.
۸٫گندزدایی کامل سینما طبق پروتکل اعلامی وزارت بهداشت و درمان، هر روز یک‌ بار الزامی است.
۹٫به منظور نظافت بیشتر و رعایت مقررات بهداشتی فاصله‌گذاری بین سانس‌ها با نیم‌ساعت تأخیر خواهد بود.
۱۰٫فروش گیشه با رعایت فاصله و استفاده از مواد ضد عفونی‌کننده بلامانع است.
۱۱٫تمامی سینماها موظف به پخش تیزر آموزشی در مورد مقابله با بیماری کرونا، قبل از نمایش فیلم می‌باشند.
۱۲٫قرارگیری مایع دستشویی، مواد ضد عفونی‌کننده، دستمال کاغذی و دستگاه خشک‌کن در محوطه سرویس‌های بهداشتی سینماها الزامی است.
۱۳٫جانمایی مصوب برای فروش بلیت به صورت اینترنتی به گونه‌ای است که پلان سالن سینما برای انتخاب صندلی مورد نظر و صندلی‌های غیر قابل استفاده و مسدود معین خواهد بود.
۱۴٫ مراجعین به هنگام ورود به سینما، تب سنجی شده و از ورود افراد مشکوک به بیماری ممانعت بعمل می‌آید.
تبصره: بدیهی است وجه کامل بلیت خریداری شده افرادی که از ورودشان به سینما ممانعت به عمل می‌آید باید عودت داده شود و به همین منظور سمفا (سامانه مرکزی فروش) تمهیدات لازم را در نظر گرفته است.
۱۵٫ بوفه‌های سینما موظف به رعایت حداکثر موازین بهداشتی بوده و مجاز به عرضه مواد غذایی، تنقلات و نوشیدنی به صورت فله نمی‌باشند.
اما مساله به همین سادگی نیست. از طرفی رعایت تمام بندهای بالا برای سینماداران مستلزم هزینه های اضافی است و ممکن است درآمد عاید از فروش یک فیلم در سینمایشان آن هم در این روزهای سخت، حتی هزینه های جاری را مرتفع نکند، چه برسد به سوددهی. تهیه کنندگان نیز هم سو با سینماداران هستند. آن ها معتقدند امسال، سال از دست رفته ای برای سینما بوده است. فیلم های آن ها فرصت طلایی نوروز و اعیاد دیگر را به دلیل تعطیلی چندماهه از دست داده اند.
از طرفی تا ماه محرم و صفر خیلی زمان نمانده است و بعد از آن پاییز و چالش های بیشتر ویروس کرونا پیش رو خواهد بود. برخی هم معتقدند فیلم های در حال اکران فیلم هایی نیستند که بتواند سلیقه و استقبال مردم را به همراه داشته باشد تا در این شرایط آن ها را مجاب به حضور در سالن ها کند.
بنابراین باز بودن یکی دوماهه سینماها خیلی به شرایط بحران زده این حوزه کمک نخواهد کرد. اما روی دیگر سکه مخاطبان هستند. با توجه به تشدید انتشار و ابتلا و مرگ ناشی از این ویروس بسیاری از مخاطبان ترجیح می دهند قید سینما را حتی با فاصله یکی در میان و با ماسک بزنند. این مخاطبان یا در منصفانه ترین حالت به اکران های آنلاین اکتفا می کنند و یا منتظر نسخه هــای قاچاقی فیلم مورد نظر خود می مانند.
به نظر می رسد که بازگشایی سینماها از همان ابتدا یک طرح و تلاش شکست خورده بود، زیــرا زیرساخت های سینمایی و ذهن مخاطب برای این شیوه از حضور و تماشای فیلم آماده نیست. هرچند تا پیش از این نیز اقتصاد سینما سوددهی لازم را نداشته ولی شرایط کنونی در کنار این وضعیت ضررهای جبران ناپذیری را برای این حوزه به همراه داشته و خواهد داشت.