شنبه ۱۹ مهر ۱۳۹۹   شماره ۱۳۳۲

گزارش میدانی وقایع استان از پاسخگویی خط مشاوره «۱۴۸۰» بهزیستی و مداخله اورژانس اجتماعی برای پیشگیری از خودکشی

رها شدگان

کورش دیباج

ناراحت بود، گریه امانش نمی داد، فقط خواهش می کرد که به مشکلش رسیدگی شود، می گفت از من که گذشت ولی شما نگذارید افرادی همچون من این اتفـــاق برایشان بیافتد و مسئولین با بی خیالی از کنار آن رد می شوند از او درباره مشکلش پرسیدم، از خیانت همسرش گفت و اینکه به تازگی متوجه این خیانت شده است، خانه دار است و همسرش هم به زور شغل آزاد درآمدی کم در حد برطرف شدن نیازهای اولیه زندگی، خوراک و اجاره بها و غیره را می تواند تامین کند.
هق هق امانش را بریده بود، واژه هایش پشت هق هق گریه هایش گم می شدند، می گفت هزینه پرداخت وزیت مشاوره را ندارد، ضمن اینکه اول صبح کدام مشاوره و روانشناس باز است، می گفت از شب گذشته تا حالا حالت روحی اش به هم ریخته مادام به فکر خودکشی است برای اینکه جلوی این افکار را بگیرید امروز اول وقت ساعت ۹ صبح با خط صدای مشاوره بهزیستی (۱۴۸۰) تماس گرفته ولی به محض اینکه تلفن می خواهد به کارشناس وصل و در صف انتظار قرار گیرد از طریق سامانه تلفن او قطع می شود، پس از ناامیدی از پاسخگویی خط ۱۴۸۰ با خط ۱۲۳ اورژانس اجتماعی تماس گرفته و به جای اینکه کارشناس برای مقابله با فکر خودکشی به او راهکار بدهد به دنبال کشف هویت واقعی وی بوده و با سوالاتی از قبیل اینکه نام و نام خانوادگی، شغل همسر، آدرس منزل و آدرس محل کار همسر و.. را خواسته است.
در ادامه کمی که آرام تر شد گفت فقط به دنبال این بودم در این بازه زمانی که هر لحظه فکر اقدام به خودکشی به سرم زده و حال روحیم وخیم تر شده از یک مشاوره کمک بگیریم که متاسفانه با عدم پاسخگویی خط ۱۴۸۰ و کشف هویت واقعیم توسط خط ۱۲۳ اورژانس اجتماعی روبرو شدم. تنها درخواستم این است که اگر بهزیستی متولی بهداشت روان جامعه است و در شعارهای خود توسعه مراکز مشاوه و ارتقای بهداشت روان جامعه را تبلیغ می کند، باید به حداقل وظایفش که همان ارائه مشاوره به جامعه هدف خود است عمل کند.
برای پیگیری این موضوع وارد عمل شدم و با خط ۱۴۸۰ تماس گرفتم متاسفانه همان مشکل که اشاره کرد وجود داشت، پس از وصل به اپراتور خط قطع می شد، با خود گفتم که شاید مشکل از خط باشد فردای آن را مجدد تماس گرفتم و متاسفانه همان مشکل پابرجا بود از آنجاییکه که خط ۱۴۸۰(صدای مشاور) یکی از حوزه های معاون امورپیشگیری بهزیستی استان مرکزی است با مهناز سالاروند معاون این بخش تماس گرفتم تا مشکل را اطلاع دهم ولی با عدم پاسخگویی وی مواجهه شدم، مشکل را به مدیر روابط عمومی این اداره اطلاع دهم و قرار شد که خانم سالاروند برای پیگیری این موضوع و رفع این مشکل در اسرع وقت تماس بگیرد که تا کنون هیچ تماسی از ایشان به دفتر روزنامه و تلفن همراه بنده صورت نگرفته است.
برای ارزیابی صحت صحبت های فردی که درخواست پیگیری داده بود با خط ۱۲۳ اورژانس اجتماعی تماس گرفتم، فـــردی بـــا بی حوصلگی تلفن را پاسخ داد و بی مقدمه گفت مشکل تان چیست؟ به او گفتم قصد خودکشی دارم بی مقدمه از من نام و نام خانوادگی ام را پرسید، به او گفت چه نیاز به گرفتن نام و نام خانوادگی است، گفت ذکر آن لازم است و گرنه نمی توان به شما خدمات ارائه شود، خود را با نام و فامیل مستعار معرفی کردم، سوال بعدیش درباره آدرس مکان زندگیم بودم که کدام منطقه زندگی می کنید باز از او پرسیدم چه ضرورتی دارد من به دنبال مشاوره هستم گفت اگر به اورژانس اجتماعی اعتماد کردید باید به سوالات آن پاسخ دهید پس از نام بردن حدودی منطقه سکونتم، گفت از کی به فکر خودکشی افتادی؟ پس از پاسخگویی به آنکه از وضعیت روحیم بپرسد گفت شاغل هستید یا بیکار، گفتم شاغل همین پاسخ کافی بود که درباره شغل و آدرس محل کارم از من بپرسد و از اینکه هم اکنون در محل کار با وی تماس می گیرم یا منزل پس از پاسخگویی بدون اینکه مشاوه اری انجام دهم گفت باید حضورا به اورژانس اجتماعی مراجعه کنید از او پرسیدم راهی ندارد تلفنی مشاوره صورت گیرد گفت حضورا باید مشاوره صورت گیرد، و در ادامه آدرس و مکان اورژانس اجتماعی را دقیق و با حوصله برای من بیان کرد.
برای پیگیری این موضوع به اداره کل بهزیستی استان مراجعه کردم، در هنگام ورود به اداره کل مسئول میز خدمت جلوی ورودم را گرفت و گفت با کی کاردارید؟ گفتم با او.رژانس اجتماعی، گفت چه کاری با اورژانس اجتماعی دارید و مشکلتان چیست؟ گفتم لزومی هست پاسخ سوال شما را بدهم؟ گفت تا پاسخ ندهید اجازه ورود به ساختمان را ندارید در نهایت مجبور شدم بخشی کمی از مشکلم را به وی بیان کنم تا اجازه ورود به اداره کل بهزیستی و ساختمان اورژانس اجتماعی را بدهد وارد راهروی تو در توی ساختمان اورژانس اجتماعی می شوم مرد جوانی مسئول پذیرش اوراژانس است به او می گویم برای مشکلی با یکی از کارشناسان اورژانس تماس گرفتم و وی به من گفت باید حضوری من را ملاقات کند وی هم در وهله اول نام و نام خانوادگی من و سپس مشکلی که به خاطر آن به اورژانس مراجعه کردم را جویا شدم، برای اینکه واکنش و رفتار مسئول پذیریش را دریبام از نام بردن هویت و مشکلم صرف نظر کردم و طبق حدسم مسئول پذیرش از ارجاع من به کارشناس ممانعت کرد تا مجبور شوم مشخصات و مشکل خود را با وی بیان کنم. پس از بیان مشخصات و مشکلم من را به واحد مداخله در طلاق ارجاع داد.
اتاقی بزرگ که با یک نوار سفید فاصله مراجعه کننده با کارشناسان اورژانس را جدا می کرد به قدری این فاصله زیاد بود که مراجعه کننده برای بیان مشکلش به کارشناسان باید روبروی درب ورودی و در مسیر تردد مراجعه کنندگان می نشست. دو کارشناس خانم آنجا نشسته بودند و بدون هیچ مقدمه ای گفتند مشکلت چیست؟ و جالب تر حالت نشستن یکی از این کارشناسن و نوع نگاه آن به من حالت حقارت آمیز و از نگاه بالا به پایین بود با این حال گفتم مایلم تنهایی مشاوره بگیرم که با مخالفت و واکنش هر دوی کارشناسان روبرو شدم و گفتند سیستم مداخله ای است و روند مشاوره دو نفره ای است از آن ها درخواست کردم که درب را ببندم که حداقل بتوانم راحت تر صحبت کنم گفتند مشکلی نیست همه از همکاران هستند. قبل از اینکه شروع کنم مجدد مشخصات و نام و نام خانوادگیم را جویا شده و سپس پس از صحبت ۵ دقیقه ای از من خواستند که تلفن یکی از آشنایان و دوستان را در ختیار آن ها قرار دهم من در پاسخ گفتم فقط برای مشاوره آمدم که اقدام به خودکشی نزنم که در پاسخ گفتند اینجا دفتر مشاوره نیست و باید برای جلوگیری از افکار خودکشی به روانپزشک مراجعه کنم و پس از اینکه مشخصات من را دریافت کردند با تنظیم نامه ای به من یکی از روانپزشکان بیمارستان راه آهن را معرفی کردند که به آنجا مراجعه کنم، گفتم هزینه ویزیت آن را باید من پرداخت کنم؟ گفتند بلی ما فقط معرفی می کنیم و در پایان کاغذ دست نویسی را جلوی من گذاشتند که در آن مشخصات من نوشته بود و در آن من این ادعا را کرده ام که مشاوره از من صورت گرفته و به درخواست خودم تلفنی از آشنایان در اختیار آن ها قرار نداده ام.
از ساختمان بهزیستی خارج شدم ولی چند سوال برای من همچنان مطرح است بهزیستی به عنوان یکی از نهادهای پیشگیری از خودکشی چه رسالت در این امر دارد؟ خدماتی که برای پیشگیری از این امر این نهاد در حوزه مشاوره و مداخله انجام می دهد چقدر تخصصی است؟ اگر فردی نخواهد هویت خود را فاش کند و مشاوره لازم برای پیشگیری از خودکشی را از اورژانس اجتماعی دریافت کند، باید چه کند؟ بهزیستی به عنوان نهاد متولی به چه میزان بر روی بخش های خصوصی مهم خود همچون اورژانس اجتماعی و خط ۱۴۸۰ نظارت حرفه ای و مستمر دارد؟ هر چه بود من به عنوان یک مراجعه کننده از خدمات ارائه شده برای پیشگیری از خودکشی راضی نبوده و بیش از گذشته دریافتم که افرادی که قصد خودکشی دارند توسط نهادهای متولی به حال خود رها شده اند