سه شنبه ۲۵ شهریور ۱۳۹۹   شماره ۱۳۲۲

نگاهی به عدم تحقق «چهارمین برنامه استراتژیک ملی کنترل عفونت اچ ای وی جمهوری اسلامی ایران» در استان

در حاشیه

سولماز غنی پور

کشور ما همچون سایر کشورها یکی از چالش های مهم مقابله با ایدز این است که افراد مبتلا به ایدز از وضعیت خود اطلاع ندارند. البته ذکر این نکته ضروری است برآوردهای جهانی نشان می دهد حدود ۹میلیون و چهارصد هزار نفر از کسانی که با ویروس HIV زندگی می کنند از وضعیت خود مطلع نیستند. براین اساس همانگونه که در «چهارمین برنامه استراتژیک ملی کنتــرل عفونت اچ ای وی جمهوری اسلامی ایران» ذکر شده است مداخله های هـدفمند و موثر بـــرای انجـــام تست اچ ای وی یک اقدام ضروری است که تحقق این امر هم مستلزم اگاهی سازی عمومی و انگیزه زایی و هم نیازمند افزایش دسترسی به تست است.
‎نکته ای دیگر که در خصوص ایدز نگران کننده است این است که در برنامه استراتژیک ملی به آن اشاره شده: « امکان در پیش بودن موج چهارم انتقال ایدز که تلفیق موج دوم و موج سوم است یعنی انتقال همزمان از طریق سرنگ آلوده و روابط جنسی پرخطر». از این رو با توجه به اینکه در سال های پایانی «چهارمین برنامه استــراتژیک ملی کنتـــرل عفونت اچ ای وی جمهوری اسلامی ایران» به سر می بریم نظر میلاد مشایخی، کارشناس ایدز و آسیب های اجتماعی را درباره اینکه این برنامه تاکنون موفق بوده است یا خیر؟ جویا شدم.
مشایخی به خبرنگار وقایع استان گفت: در برنامه استراتژیک ایدز ۲۹ دستگاه برای آنان شرح وظایف دیده شده است ولی در عمل، اجرای آن مشکل می باشد نمی توان ۲۹ دستگاه با هدف های و برنامه های ذاتی مختلف بخواهند در قالب یک برنامه جامع فعالیت کنند. برای عملیاتی نمودن این برنامه سعی شده، فعالیت هایمان را اولویت بندی کنیم و در آخرین کمیته SIP که برگزار شد آموزش و پرورش اولویت اول خود را اطلاع رسانی قرار داده است که در شروع این کار در آموزش و پرورش استان صورت گرفت و خوشبختانه این اداره کل همکاری های خوبی در این زمینه با اداره بهداشت استان انجام داد که باعث شد اولین دوره تربیت مربی HIV در آموزش و پرورش استان صورت گرفت که در این دوره از تمامی شهرستان های استان مربی حضور داشت و توانسته ایم مباحث مورد نظر را به آن ها آموزش دهیم.
وی ادامه داد: بهزیستی و دانشگاه علـوم پزشکی نمی تواند وارد بحث اشتغال این افراد شوند و متولی اشتغال این افراد در برنامه استراتژیک ایدز اداره کل کار، تعاون و رفاه اجتماعی می باشد. یکی از نقص هایی که در اجرای این برنامه وجود دارد این است که شفاف نیست و علاوه بر آن حیطه وظایف وسیع دیده شده است. این کارشناس آسیب های اجتماعی اظهار کرد: برنامه چهارم استراتژیک ایدز روشن بینانه و کاملاً تخصصی است به عنوان مثال در محور آموزش ها به صراحت بحث خروجی را مطرح کرده است و در مرحله بعد بازخوردها از خروجی آموزش ها را مد نظر قرار داده است پس آموزش پرورش باید بر اساس این اهداف برنامه و سیاست گذاری خود را انجام دهد.
وی بیان کرد: قانون جهان در بحث کنترل و پیشگیری از ایدز قانون ۹۰،۹۰، ۹۰ است ما باید ۹۰ درصد شناسایی کنیم، ۹۰ درصد را تحت درمان های ضد «رترو ویروس» قرار دهیم و ۹۰ درصد بار ویروس را در جامعه کم کنیم هم اکنون ما بخاطر انگی که در جامعه نسبت به افراد مبتلا وجود دارد نمی توانیم ۹۰ درصد را شناسایی کنیم.
این کارشناس آسیب های اجتماعی با بیان اینکه بار ایدز در استان بر روی کارشناسان اداره کل بهزیستی و بهداشت درمان می باشد، گفت: در بخش خصوصی هم باشگاه مثبت اراک این بار را برعهده دارد یک NGO در استان حاضر نیست در حوزه HIV مثبت فعالیت کند، باشگاه مثبت اراک ۹ سال است در حوزه ایدز رقیب ندارد صحبت بر سر این است چرا نباید NGO هایی در این حوزه وارد شوند و از لحاظ مطلوب بودن فعالیت ها در این حوزه با یکدیگر رقابت داشته باشند. بدنه کارشناسی ایدز استان علاوه بر حوزه ایدز بیش از شش حوزه دیگر به او وظایف سپرده شود خوب سوال اینجاست با این همه حوزه چگونه کارشناس می توانند به تک تک حوزه پرداخته و وقت کم نیاورد؟۲۲ دستگاه باید در حوزه ایدز مشارکت و فعالیت داشته باشند دادگستری از این بیست و دو دستگاه خواسته که چرا در این حوزه کم کاری می کنید؟ دانشگاه علوم پزشکی و اداره کل بهزیستی نهایت تلاش خود را در حوزه کنترل، پیشگری و درمان ایدز انجام می دهد ولی توانسته ایم با مشارکت مرکز کاهش آسیب بشارت سپید آزادی، به ۱۱۰ فرد مبتلا به HIV مثبت که در استان شناسایی کرده ایم، خدمات ارائه دهیم.
وی گفت: اگر می خواهیم به جایی در HIV مثبت در استان برسیم ما باید شناسایی دقیق نسبت به افراد مبتلا داشته باشیم که متاسفانه در این شناسایی ها ضعیف هستیم تقریباً نزدیک ۲ الی ۳ سال آمار ایدز در استان مرکزی آمار واحدی است و نکته قابل تامل این است افراد مبتلا به HIV مثبت به مرحله ایـدز می رسند و فوت می کنند آن موقع ما شناسایی می کنیم.
مشایخی بیان کرد: ۴۳ درصد اقرایش HIV مثبت از طریق روابط جنسی محافظت نشده داشتیم ولی وقتی اسم از روابط جنسی محافظت شده نام می بریم افرادی نسبت به آن گارد می گیرند در صورتیکه در برنامه چهارم استراتژیک نگاه جامعی به این مباحث دارد ولی متاسفانه فکر می کنیم در حوزه برنامه کنترل و پیشگری از ایدز ضعیف هستیم. وی بیان کرد: یکی از علل های اصلی HIV در کشورهای جهان سوم بخاطر تابوهای جنسی زنانه و ارتباط جنسی مرد با مرد است مخصوصاً در سنین نوجوانی، این مساله دیگر تابو ندارد و در برنامه دیده شده است.
این کارشناس آسیب های اجتماعی ادامه داد: ما هم اکنون با معضل اچ آی وی های یقه سفید در جامعه مواجه هستیم، به همین دلیل مرکز کاهش آسیب بشارت سپید آزادی را بر خلاف سایر مراکز کاهش آسیب در مرکز شهر متمرکز کردیم تا اچ آی وی های یقه سفید ما به این مرکز مراجعه کنند که متاسفانه تا کنون بخاطر چالش های فرهنگی یک نفر HIV یقه سفید به ما مراجعه نکرده است.
مشایخی در پایان تاکید کرد: عزمی در پرداختن دستگاه ها به حوزه HIV مثبت وجود ندارد؛ در جلساتی که قرار است در این حوزه برگزار شود باید التماس بعضی از کارشناسان دستگاه ها را کرد تا در جلسه شرکت کنند، یکی از ضعف های استان ما در عدم عزم در دستگاه هاست. در جلسه کمیته SIP استان که ۲۳ دستگاه عضو دارد با التماسِ کارشناس کمیته، نهایت ۷ دستگاه حضور پیدا کردند، آیا این ضعف نیست؟ در صورتی که حضور دستگاه ها در این کمیته تکلیف شده است و از سوی استانداری برای مشارکت دستگاه ها در این کمیته نامه زده شده است ولی در عمل!