روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
سه شنبه ۲۱ آبان ۱۳۹۸ شماره ۱۱۷۸
مدیرکل کمیته امداد استان مرکزی در گفتگو با «وقایع استان» به تشریح وظایف و کارکردهای مثبت این نهاد پرداخت
خلاء بزرگ
کوروش دیباج
ازآنجاکه یکی از مهم‌ترین اهداف توسعه اقتصادی چه در شهرها و چه در روستاها ایجاد اشتغال است، اهمیت مباحثی چون اشتغال‌زایی، فقر، کاهش نرخ بیکاری و کارآفرینی در توسعه اقتصادی کشورها بر هیچ‌کس پوشیده نیست دراین‌بین یکی از نهادهایی که به این مهم کمک نموده است، کمیته امداد امام خمینی هست. این نهاد به توان‌بخشی مردم در امور مختلف که یکی از مهم‌ترین آن‌ها اشتغال هست پرداخته است. ازاین‌رو وقایع استان برای تشریح هر چه بیشتر وظایف این نهاد و خلأهای پیش رو گفتگویی را با قنبر موسی نژاد مدیرکل کمیته امداد استان مرکزی انجام داد که مشروح آن را در ذیل از نظر می‌گذرانید.
موسی نژاد با اشاره به اینکه کمیته امداد اولین نهاد بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران است، گفت: کمیته امداد تنها نهادی است که امام (ره) اجازه داد اسم خودشان بر روی آن گذاشته شود، دلیل این امر به خاطر ویژگی است که کمیته امداد دارد و در هیچ نهاد دیگری نیست. این ویژگی همان حمایتی بودن این دستگاه است. امام(ره) وقتی می‌فرماید انقلاب ما انقلاب محرومین و مستضعفین است می‌خواست در همان روزهای اول ثابت کند که نگاه ما به قشر آسیب‌دیده و یاری رساندن به این قشر است.
وی با اشاره به گروه‌های تحت پوشش این نهاد بیان کرد: یکی از این گروه‌ها زنان سرپرست خانوار است، اگر به قانون برنامه ششم توسعه نگاهی بیاندازیم، درخواهیم یافت متولی زنان سرپرست خانوار سازمان بهزیستی است، منتهی به نظر بنده یکی از آسیب‌هایی که در نظام اجتماعی وجود دارد، موازی کاری‌ها در برخی از دستگاه است. یکی از انتظارات کمیته امداد از مسئولان کشوری، بالأخص در دوره مهندس فتاح رییس پیشین کمیته امداد کشور داشت، این بود که این موازی کاری‌ها حذف شود و هر دستگاه در حوزه تخصصی خود فعالیت کند.
موسی نژاد تصریح کرد: تقریباً ۵۰ درصد مخاطبین که به کمیته امداد مراجعه می‌کنند زنان سرپرست خانوار هستند و می‌طلبد برای این دست از مخاطبین برنامه داشته باشیم، ولی زنان سرپرست خانوار گروه‌های مختلفی هستند ، از پیرزن ۶۰ ساله روستایی که تا یک زن جوان مطلقه ۲۰ ساله هم جز زنان سرپرست خانوار به‌حساب می‌آید و هرکدام از آنان نیازهایشان متفاوت است.
مدیرکل کمیته امداد استان مرکزی در ادامه گفت: به همین خاطر لازم است تفکیکی نسبت به زنان سرپرست خانوار داشته باشیم، بر اساس داده‌هایی که در سیستم اداری کمیته امداد وجود دارد، اعتقادمان بر این است که مابین ۲۷ الی ۳۰ درصد از مخاطبان ما مستعد توانمندسازی هستند، یعنی بالای ۶۰ درصد مخاطبین ما بعضاً در بعضی از شهرستان‌ها ۸۰ درصد مخاطبین ما افراد بالای ۶۰ سال سن هستند، یعنی سالمندان که مجبور هستیم برای آنان بسته‌های مددکار جداگانه تعریف کنیم.
وی گفت: بخشی از ۲۷ الی ۳۰ درصد از مخاطبین ما که امکان توانمندسازی دارند، زنان سرپرست خانوار می باشند که جوان هستند، ولی به خاطر شرایطی همچون داشتن فرزند خردسال و… نمی‌توانند برای امرارمعاش بیرون کار کنند. ازاین‌دست زنان سرپرست خانوار که شرایط کارکرد بیرون را ندارند بسیار زیاد داریم برای همین نیاز است به‌طور ویژه به این دست از زنان سرپرست خانوار خدمات ویژه ارائه کرد.
مدیرکل کمیته امداد استان مرکزی بیان کرد: ما دو گروه مددجو در کمیته امداد داریم، یک گروه حمایتی همچون افراد مسن، بیمار و… که موظف هستیم تا زمانی که در قید حیاط هستند آن‌ها را موردحمایت قرار دهیم، گروه دیگر، گروه حمایتی و توانمندی هستند که در مدت‌زمان مشخصی به فراخور شرایط خانواده‌شان از آن‌ها حمایت صورت می گیرد تا شرایط توانمندسازی آن‌ها فراهم شود.
موسی نژاد ادامه داد: توانمندسازی یکی از موضوعاتی است که رهبر معظم انقلاب تأکید ویژه‌ای بر روی آن دارد، که کمیته امداد بیش از گذشته باید به آن بپردازد، ایشان از کمیته امداد انتظار دارند که توانمندسازی و ایجاد درآمد پایدار در صدر برنامه‌های این نهاد قرار گیرد. لذا توانمندسازی اساس کار کمیته امداد است و مددجویانی کمیته امداد که مستعد هستند یک برنامه ویژه برای آن‌ها در نظر گرفته‌شده است.
وی اذعان کرد: راه توانمندی متفاوت است، به‌طور مثال ما اعتقادداریم اگر خانواده‌ای دارای یک الی دو فرزند دانشجو باشد، بستر توانمندسازی این خانواده زمانی اتفاق می‌افتد که فرزندان آن خانواده بتوانند تحصیلات دانشگاهی خود را به اتمام برسانند، به همین منظور باید فعالیت‌های فرهنگی خود را مورد اولویت این نوع خانواده‌ها قرار دهیم، اعتقادمان بر این است که اگر کمک کنیم دانشجویان تحصیلات دانشگاهی خود را به اتمام برسانند، آن خانواده حتماً توانمند خواهد شد.
مدیرکل کمیته امداد استان مرکزی ادامه داد: یک سری افراد به کمیته امداد مراجعه می‌کنند، دارای بیماری هستند و نیاز به عمل جراحی و… دارند، باید این افراد را به‌طور موقت تحت پوشش قرار دهیم و بحث درمان‌ها را دنبال کنیم تا فرد مراحل درمان خود را طی کند. برخی افراد که نیز به کمیته امداد مراجعه می‌کنند که نیازمند کار هستند و کمیته امداد بر اساس سیاست‌هایی که دارد موظف است برای آنان شغل ایجاد کند.
موسی نژاد تأکید کرد: اعتقادمان بر این است که توانمندسازی سه ضلع دارد. اشتغال، مسکن، مسائل فرهنگی و آموزشی سه ضلع توانمندسازی هستند. در این سه ضلع به تشخیص مددکار بررسی می کنیم که هر خانواده نیازش کدام است و آن نیاز را مورد اولویت قرار می دهیم.
مدیرکل کمیته امداد استان مرکزی ادامه داد: متأسفانه در حوزه توانمندسازی افراد در استان در هر سه ضلع خلأ و مشکل‌داریم، به‌عنوان‌مثال در حوزه مسکن، هم‌اکنون کمیته امداد در استان دارای ۲ هزار مددجو است که مسکن ندارند و مستأجر هستند، همان‌طور که می‌دانیم سبد هزینه خانواده‌ها در شرایط عادی بین ۳۵ الی ۴۰ درصد آن به مسکن تعلق می‌گیرد، اما در بین خانواده‌های نیازمند این عدد به ۷۰ درصد هم می‌رسد، درواقع اگر مشکل مسکن مددجویان حل شود، ۵۰ درصد توانمندسازی آنان جلو خواهد افتاد.
موسی نژاد گفت: مشکلی در جامعه مخاطب کمیته امداد وجود دارد، فرهنگ کار در برخی از خانواده‌ها تعریف‌نشده است، توانمندسازی زمانی اتفاق می‌افتد که فرد درآمد داشته باشد، اگر فرد داری شغل و درآمد پایدار نباشد، مسکن هم برایشان بسازیم بالاخره نیاز دارند برای تأمین مایحتاج زندگی خود درآمد داشته باشند، به همین خاطر است که کمیته امداد اشتغال را محور توانمندسازی قرار می‌دهد .
وی گفت: کمیته امداد چند روش برای تولید اشتغال دارد، که یکی از آن پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه و کم‌بهره است، این کار را کمیته امداد سال‌های سال در حال انجام دادن آن است و خوشبختانه اکثر افرادی که از این تسهیلات استفاده کردند به مرحله توانمندسازی رسیده و علاوه بر اینکه خود توانمند شدند باعث ایجاد اشتغال برای چند نفر دیگر نیز شده‌اند. درصد این افراد که از طریق این تسهیلات کارآفرین شده‌اند کم است زیرا مشاغلی که کمیته امداد به آن‌ها تسهیلات ارائه می‌دهد، مشاغل خرد و خانگی است.
مدیرکل کمیته امداد استان مرکزی اظهار کرد: سال‌های گذشته برای اینکه بفهمیم چند درصد این وام‌های اشتغال که به افراد داده می‌شود باعث توانمندسازی آنان شده است، با همکاری مدیریت سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، دبیری اداره کل کار و رفاه و اجتماعی و مشارکت فرمانداران حدود ۵ هزار شغلی که ایجاد کرده‌ایم، را به‌صورت تصادفی موردبررسی قرار داده، که طی بررسی به‌عمل‌آمده، متوجه شده ایم که ۹۷ درصد از شغل‌های ایجادشده، مشاغل پایدار بوده‌اند.
وی بابیان اینکه کمیته امداد تخصصش در حوزه مشاغل خرد و خانگی است،گفت: کمیته امداد در حوزه مشاغل بزرگ هیچ‌گونه مسئولیتی ندارد، لذا مشاغل خانگی و خرد هرکدامشان یک تعریف خاصی دارد و اعتقادمان بر این است این مشاغل خرد و خانگی هرچقدر هم درآمدش نسبت به مشاغل بزرگ کم‌تر است ولی می‌تواند کمک‌هزینه‌ای برای گذران زندگی مددجویان باشد .
موسی نژاد ادامه داد: روش دیگر کمیته امداد ایجاد اشتغال و کاریابی است، بدین‌صورت است که مددجویان کمیته امداد به مراکز کاریابی معرفی می‌شوند و این مراکز برای آنان اشتغال ایجاد می‌کند. کمیته امداد برای اینکه برای کارآفرین و یا شخصی که بنگاه اقتصادی دارد، ایجاد انگیزه می کند که فرد مددجو را به کار بگیرد و آن‌ها را بیمه کند، تا دو سال بسته تشویقی حق بیمه سهم کارفرما را پرداخت می‌کند.یا کارفرما در قالب تعریف کارفرمایی مددجو کمیته امداد را به کار بگیرد و در قالب تعهدنامه محضری به ما اعلام کند تا سه سال مددجو کمیته امداد را بیمه و استخدام می‌کند، کمیته امداد برای هر نفر تا سقف ۵۰ میلیون تومان وام قرض‌الحسنه به کارفرما می‌دهد.
مدیرکل کمیته امداد استان مرکزی تصریح کرد: امسال طرح دیگری به سیاست‌های ایجاد اشتغال کمیته امداد اضافه شده است، که از آن به‌عنوان راهبر شغلی نام می‌بریم، این‌یکی از طرح‌ها و ابتکارات جدید کمیته امداد است که در قالب طرح راهبران شغلی، اشتغال ایجاد می‌کند. راهبر شغلی همان کارفرما و فردی است که کار اقتصادی می‌کنند، منتهی برای اینکه پاسخگوی نیاز و تولید خودش باشد از مددجویان کمیته امداد برای تولید استفاده می‌کند.
وی بابیان اینکه بسترسازی ایجاد اشتغال مهم‌ترین رسالت کمیته امداد است، گفت: تمامی فعالیت‌های کمیته امداد بر مبنای توانمندسازی مددجویان تحت حمایت در بخش‌های مختلف اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی برنامه‌ریزی‌شده استکه می‌توان به ایجاد ۶۷۰ فرصت شغلی از محل اشتغال پایدار روستایی اشاره کرد. باوجوداینکه سهم دستگاه‌های حمایتی با حدود هشت ماه تأخیر ابلاغ‌شده است، کمیته امداد استان مرکزی تاکنون توانسته است ۵۰ درصد منابع تخصیص شده را پرداخت کند.
موسی نژاد ادامه داد: پرونده‌های تشکیل‌شده بااعتباری در حدود ۳۰ میلیارد تومان تسهیلات به شعبات بانکی در شهرستان ها و پرونده‌های تشکیل‌شده با اعتبار ۲۰ میلیارد تومان به شعبات استانی بانک‌ها به منظور پرداخت تسهیلات معرفی شده است.
مدیرکل کمیته امداد استان مرکزی با اشاره به اهمیت نقش تسهیل‌گری بانک‌ها در پرداخت تسهیلات به اقشار کم بضاعت و کمک به توانمندسازی آن‌ها، گفت: با توجه به اینکه برای اولین بار در دستورالعمل اشتغال روستایی ضمانت‌های بانکی متناسب با شرایط روستاییان تنظیم شده است، متأسفانه برخی از شعبات بانکی با اعمال سلیقه درخواست وثیقه‌های جدید از مددجویان دارند. سهم استان مرکزی ایجاد پنج هزار فرصت شغلی در سال ۹۸ است که امیدواریم با همکاری بانک‌ها در پرداخت به موقع تسهیلات میزان اشتغال در استان مرکزی بیش از سهم تعیین شده باشد.
وی اظهار کرد: سال گذشته در استان از محل تبصره بودجه ۳۷ میلیارد تومان و امسال ۸۰ میلیارد تومان به منظور اشتغال مددجویان تحت حمایت اختصاص داده شده است. هدف گذاری ایجاد پنج هزار فرصت شغلی برای مددجویان تحت حمایت و خانواده‌های کم بضاعت که به تأیید کمیته امداد رسیده باشد از برنامه‌های اشتغال این نهاد در سال جاری است.
موسی‌نژاد بیان کرد: حدود ۴۷ هزار خانواده به صورت موقت و دائم از کمیته امداد استان مرکزی خدمات دریافت می‌کنند، اما افرادی که کمک معیشتی دریافت می‌کنند قریب به ۴۴ هزار خانواده هستند. سه هزار خانواده باقی مانده، افرادی هستند که تک خدمتی یا چند خدمتی نامیده می‌شوند.
مدیرکل کمیته امداد استان مرکزی ادامه داد: در حال حاضر حدود ۱۰۰ هزار نفر در استان مرکزی مخاطب برنامه‌های کمیته امداد هستند و هدف ما تلاش برای توانمندسازی این افراد است. شاه بیت کار در کمیته امداد ایجاد استقلال معیشتی و فرهنگی و اجتماعی برای این افراد است. در استان مرکزی حدود ۲ هزار و ۲۲۰ یتیم زیر ۱۵ سال و حدود ۵ هزار فرزند محسنین تحت پوشش کمیته امداد هستند. امسال بیش از ۱۷ هزار حامی برای این کودکان شناسایی شده که ماهیانه کمک می‌کنند. در سال گذشته حامیان ایتام و محسنین بیش از ۱۶ میلیارد تومان به این قشر کمک کرده‌اند.
وی ادامه داد: در حال حاضر یک هزار و ۸۵۷ کودک زیر ۵ سال مبتلابه سوءتغذیه در استان داریم که به تأیید مراکز بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی رسیده و کمیته امداد ماهیانه به آن‌ها سبد غذایی اهداء می‌کند. در کنار اهدای سبد غذایی، آموزش‌های لازم به مادران این کودکان ارائه می‌شود و پس از پایان یک دوره ۶ ماهه این کودکان مورد پایش مجدد مراکز بهداشتی درمانی قرار می‌گیرند و در صورت بهبود افراد جدیدی جایگزین می‌شوند.
موسی نژاد با اشاره به اینکه برخی بیماران تحت حمایت نیازمند حمایت های خاص هستند، گفت: ۳۴۰ بیمار از حمایت‌های تغذیه‌ای و درمانی این نهاد بهره‌مند می شوند.
وی با اشاره به اینکه مشکل معیشتی و تأمین مخارج زندگی از مهم‌ترین مشکلات خانواده‌های زندانی است، گفت: کمیته امداد با هدف جلوگیری از بروز آسیب در زندگی مددجویان تحت حمایت از این خانواده‌ها تا زمان زندانی بودن سرپرست خانواده در سرفصل‌های متنوع حمایت می‌کند. طی سال جاری تاکنون ۷۶۹ خانواده با سرپرست زندانی تحت حمایت کمیته امداد استان مرکزی بوده و از حمایت‌های این نهاد بهره‌مند شدند.
مدیرکل کمیته امداد استان مرکزی اظهار کرد: پرداخت کمک‌هزینه زندگی، اعطای وام‌های قرض‌الحسنه اشتغال، اهدای جهیزیه، ارائه خدمات مشاوره، مددکاری و حقوقی از خدمات کمیته امداد برای خانواده زندانیان است. در سال جاری تاکنون تعداد ۷۸ خانواده با زندانیان تحت حمایت با رسیدن به توانمندسازی و یا آزادی سرپرست خانوار از حمایت این نهاد خارج شدند.
موسی نژاد با تأکید بر حفظ و تحکیم بنیان خانواده گفت: اساسی‌ترین اولویت و چشم انداز کمیته امداد توسعه توانمندی مددجویان تحت حمایت و تشویق به کارآفرینی است و از برنامه‌های این نهاد برای خانواده‌های تحت حمایت و از جمله خانواده زندانیان برگزاری دوره‌های آموزشی و پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه اشتغال برای ورود به بازار کار و فعالیت است.
وی در ادامه بابیان اینکه ارتقای شاخص‌های بهداشتی مددجویان از برنامه‌های کمیته امداد است، گفت: کمک به ارتقای شاخص‌های بهداشتی از مؤلفه‌های توانمندسازی مددجویان تحت حمایت است که طی ۶ ماهه سال جاری ۱۳۴ میلیون تومان بابت ارتقاء شاخص‌های بهداشتی مددجویان تحت حمایت هزینه شده است.
موسی نژاد عنوان کرد: بهداشت روان، سبک زندگی سالم وکنترل بیماری های غیرواگیر، پیشگیری ازابتلای به سرطان ها، تغذیه و بهداشت مواد غذایی، پیشگیری از اعتیاد در جوانان و نوجوانان، بهداشت و سلامت در سالمندی و بهداشت محیط از دوره‌های آموزشی برگزار شده است که این دوره‌های آموزشی برای دانش آموزان در مقاطع مختلف تحصیلی، دانشجویان، زنان سرپرست خانوار، مادران وسالمندان تحت حمایت برگزار شده است.
مدیرکل کمیته امداد استان مرکزی اظهار کرد: در سه ماهه سال گذشته ۳۵ هزار نفر خدمات کمک معیشتی دریافت می‌کردند که امسال تقریباً به ۴۳ هزار و ۳۵۰ نفر افزایش داشته است، این آمار رشد ۲۳ درصدی مددجویان در بخش کمک معیشتی را نشان می‌دهد که البته آمار خوبی برای جامعه نیست. در هر صورت کمیته امداد باید به وظیفه سازمانی خود عمل کرده و افرادی که لازم‌الحمایت هستند را موردحمایت قرار دهد.
وی در پایان بیان کرد: براساس برنامه سیاست‌های ۵ ساله این آمار باید سالیانه ۱۰ درصد کاهش داشته باشد که تا پایان سال ۹۶ این اتفاق رخ داد، اما در سال ۹۷ این آمار تغییر کرد چراکه بدلیل فشارهای اقتصادی اخیر مشکلات مردم بیشتر شده و قدرت خرید آن‌ها کاهش پیدا کرده است.
