دوشنبه ۱۷ تیر ۱۳۹۸ شماره ۱۱۱۰

حیات خلوت بی عدالتی

نماینده مردم تفرش، آشتیان و فراهان در مجلس شورای اسلامی خبر از خرید غیر رسمی سهام عدالت افراد نیازمند توسط دلالان داد

الهه فراهانی

بی عدالتی مشکلات متعددی را برای مردم ایجاد کرده است. در راستای رفع این مشکلات، دولت های پیشین مصمم بودند که از فاصله بین فقیر و غنی در کشور بکاهند و به همین منظور برپایی عدالت را به عنوان اولویت اول در دستور کار خود قرار دادند. در همین راستا طرح واگذاری سهام عدالت به منظور افزایش ثروت خانوارهای ایرانی شروع به کار کرد اما به علت سرعت در اجرایی شدن آن، مورد انتقادات شدیدی واقع شده است.
سرعت عمل در اجرایی شدن این موضوع زمانی برای کارشناسی شدن عمیق این طرح باقی نگذاشت تا جایی که سازو کار پیش گرفته شده چندان راهگشا برای رفع فاصله طبقاتی نشد. حال سوال اینجاست که متولیان این امر و مسئولان مربوطه پس از روشن سازی ساز و کار نادرست چه کردند و آیا واکنشی در جهت رفع و اصلاح آن نشان دادند؟

مدیریت سهام عدالت به حیات خلوت برخی‌ها تبدیل شده است
عضو کمیسیون بودجه مجلس با بیان اینکه مدیریت سهام عدالت توسط دولت انجام می‌شود و به حیات خلوت برخی‌ها تبدیل شده است، گفت: بسیاری از افراد کم‌توان مالی از سهام عدالت برخوردار نیستند.
محمد حسینی با اشاره به مشکلات پیرامون سهام عدالت گفت: سهام عدالت براساس قوانین و مقررات سنوات گذشته و اصل ۴۴ قانون اساسی(مبنی بر کوچک‌سازی دولت) به حدود ۴۶ تا ۵۰ میلیون نفر از جمعیت ایران واگذار شده است، اما متاسفانه سازوکار در پیش گرفته شده برای آن تاکنون چندان کارآمد نبوده است و اکثر شرکت‌ها از دیدگاه نظارتی ناظران پنهان مانده‌اند.
نماینده مردم تفرش، آشتیان و فراهان در مجلس شورای اسلامی افزود: سمن سهام عدالت به مقدار یک میلیون تومان برای هر سهم، در مدت زمان ۱۰ ساله، از محل سود سهام برداشته شود و فرد پس از ۱۰ سال به سهم خود برسد.

سازوکار در پیش گرفته شده برای سهام عدالت تاکنون چندان کارآمد نبوده
حسینی افزود: تعاونی سهام عدالت در شهرستان‌ها تشکیل شده‌اند و تمام آن‌ها شرکت سرمایه‌گذاری سهام عدالت استان را تشکیل داده‌اند و سهام شرکت‌های دولتی به این شرکت‌ها واگذار شد، در نتیجه سهم در اختیار مردم، شامل سبدی از سهام چند شرکت می‌شود که در طول ۱۰ سال نخست براساس محاسبه سود شرکت‌ها در این شرکت‌ها به طور متوسط حدود ۵۰۰ هزار تومان از هر سمن معامله به هر نفر واگذار شده است و مقررشده؛ اگر هر فرد طی مدت زمان ۶ ماهه مابقی سهام را اعلام کند سهم مذکور برای آن فرد شود.
وی توضیح داد: براساس قانون باید ۵۰۰ هزار تومان حق سهم برای افراد تحت پوشش حمایتی مانند بهزیستی و کمیته امداد را دولت تقبل کند اما به دلیل نوسانات اقتصادی و عدم سودآوری شرکت‌های مورد نظر این مسئله تحقق پیدا نکرد، همچنین بسیاری از افراد هنوز سمن سهام را پرداخت نکرده‌اند.

مدیریت سهام عدالت توسط دولت انجام می‌شود و به حیات خلوت برخی‌ها تبدیل شده است
حسینی در توضیح دلایل عدم اجرایی شدن آزادی‌سازی خرید و فروش سهام گفت: اگرچه تاکنون مجلس برای حل مشکل آزادی‌سازی خرید و فروش سهام تلاش‌هایی کرده اما ساز و کار حاکم بر سهام عدالت مانع این کار شده است چراکه هنوز مدیریت سهام عدالت توسط دولت انجام می‌شود و به حیات خلوت برخی‌ها تبدیل شده است، درواقع این شرکت‌ها با مدیریت دولتی به صورت غیردولتی اداره می‌شوند.
این نماینده مجلس در ادامه با اشاره به اینکه باید مشخص شود شرکت سرمایه‌گذاری استان، سهام کدام شرکت‌های دولتی را در اختیار دارد، بیان کرد: همچنین باید مشخص شود شرکت‌های سهام عدالت شهرستانی، چگونه سهام شرکت سرمایه‌گذاری استانی را دارند؟ هرچند به دلیل عدم فعالیت شرکت تعاونی سهام عدالت شهرستان این مشکل پا برجا است.
حسینی اظهار کرد: اگرچه عرضه سهام توسط سهام‌دار در بورس می‌تواند برای جذب و نقل و انتقالات سرمایه بسیار مفید باشد اما هنوز نمی‌دانیم سهم در اختیار مردم منتج از سهام کدام یک از شرکت‌های زیرمجموعه است تا نوسانات آن سهم مشخص شود.

دلالان سهام عدالت افراد نیازمند را ارزان خریداری می‌کنند
وی با بیان اینکه مردم سهام خود را به دلیل نیاز مالی به پولدارها می‌فروشند که این خود معضلی تبدیل شده است، اظهار کرد: اگرچه تا به امروز نقل و انتقال قانونی سهام عدالت انجام نشده است اما برخی از دلالان از شرایط فوق سوءاستفاده و با مراجعه به افراد نیازمند سهام آن‌ها را ارزان خریداری می‌کنند البته این خرید رسمی نیست مانند آنکه خانه‌ای به صورت قولنامه‌ای خریداری شود، با این وجود دولت باید هرچه سریع‌تر این مهم را ساماندهی کند.

بسیاری از افراد کم‌توان مالی از سهام عدالت برخوردار نیستند
عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی ادامه داد: متاسفانه سهام عدالت به افرادی داده شده که جزو جامعه هدف نبودند و بسیاری از افراد بی‌بضاعت و کم‌توان مالی از این سهام عدالت برخوردار نیستند.

دریافت مالیات بیشتر از ثروتمندان در راستای برابری سود سهام عدالت
محمد علی سالاری، کارشناس اقتصادی در این خصوص به وقایع استان گفت: متاسفانه ادبیات اقتصادی خارج از اقتصاد توسعه همیشه علاقمند به تعیین چگونگی توزیع درآمد بر حسب عوامل کار، زمین و سرمایه بوده است و به چگونگی میزان توزیع درآمد بــر حسب گروه های درآمدی (چه کسی درآمد دارد و چقدر ) اهمیتی نمی داده است.
این کارشناس اقتصادی عنوان کرد: تحلیل و بررسی عوامل تعیین کننده واقعی توزیع بسیار نابرابر درآمد مشخص می کند که دلیل عمده این پدیده، توزیع بسیار نابرابر منابع و ثروت های تولید مانند سرمایه مالی، سرمایه فیزیکی، سرمایه انسانی در دست نخبگان اقتصادی و سیاسی است که به آنها اجــازه می دهد سهم بیشتری از تولید ملی را کنترل کنند.
وی افزود: از آنجایی که برابری بیشتر شرط لازم برای رشد اقتصادی است، ضروری است تا الگوی موجود تراکم سرمایه در جهت منافع گروه های پایین درآمدی تغییر کند.
سالاری تصریح کرد: اگر یک سیاست ملی توسعه بخواهد توزیع درآمد را به نفع ۴۰ درصد پایین ترین گروه های درآمدی بهبود ببخشد ناچار است از ثروتمندان مالیات بیشتری دریافت کند اما متاسفانه در کشورهای در حال توسعه این موضوع اجرا نمی شود و اقشار ضعیف و متوسط مالیاتی برابر اقشار ضعیف می پردازند که بخش اعظمی از درآمد ماهیانه و یا سالیانه این اقشار می شود.