یکشنبه ۱۹ آبان ۱۳۹۸   شماره ۱۱۷۷

حقیقت فراگیر رهانیدن تمام موجودات از رنج

رضا مهدوی هزاوه

«یووال نوح هراری» در کتاب «انسان خردمند» می نویسد ۱۳/۵ میلیارد سال پیش ماده و انرژی و شیمی پدید آمد. فیزیک شکل گرفت و اتم ها و مولکول ها بوجود آمد. ۴/۵ میلیارد سال پیش کره زمین شکل گرفت و ۶ میلیون سال پیش، وقت رؤیت آخرین نیای مشترک انسان و شامپانزه بود.شنبه بود. زن جوان، حکم طلاقش جاری شد. به خانه آمد. می خواست قصه ای از سعدی برای پسر کوچکش بخواند. شش روز بعد باید خانه را برای همیشه ترک می کرد. یکشنبه بود. زن با پسرش به باغ ملی رفتند. به گذشته ی خودش فکر کرد. به آن زمان که باغ ملی گورستان بود و فواره ای نبود. به بستنی فروشی جعفری رفتند. دو ظرف بستنی خرید. با بستنی ها، آدم برفی درست کرد. آدم برفی، شبیه شوهرش بود. زن به ۴/۵ میلیارد سال پیش فکر کرد. به آغاز زمین. دوشنبه بود. زن به خیابان ملک رفت. دختران جوان به آرایشگاه می رفتند. روی هر شاخه درخت، چند گیلاس و سه تار آویزان بود. سه شنبه بود. زن به شش میلیون سال پیش فکر کرد. به سر خیابان قائم مقام رفت. میوه فروش ها می خندیدند. جانوران عظیم الجثه را لابلای میوه ها می دید. چهارشنبه بود. زن به ۲۵۰۰ سال پیش فکر کرد. همان وقت که سکه ابداع شد. همان زمانی که بودیسم در هند، از حقیقت فراگیر «رهانیدن تمام موجودات از رنج» سخن می گفت. زن به بام بازار اراک رفت. می دوید.
پنجشنبه بود. زن به آرامستان اراک رفت. به ۱۴۰۰ سال پیش فکر کرد. همان وقت ظهور دین اسلام. به دختران زنده به گور شده فکر کرد. قبر پدر و مادرش، زیر برف، ناپیدا بود. جمعه، روز تمام شدن بود. روز نابودی اطمینان پسرش به پایان خوش دنیا بود. زن با پسرش خداحافظی کرد. زن احساس می کرد ۱۳/۵ میلیارد سال، سن دارد. در تاکسی نشست. به ترمینال رفت. سوار اتوبوس شد. کتاب انسان خردمند را باز کرد. در صفحه ۴۹۷ عبارتی خواند: «اگر من با آرد و روغن و شکری که از دو ماه پیش در قفسه آشپزخانه داشته ام کیکی بپزم، به این معنی نیست که خود کیک دو ماه قدمت دارد.»
کتاب را بست. به پسرش زنگ زد. شوهر سابقش گفت پسر به سفر رفته است. به ۲۵۰۰ سال پیش. به دنیای بودیسم در هند. به همان «حقیقت فراگیر رهانیدن تمام موجودات از رنج…»