چهارشنبه ۲۷ شهریور ۱۳۹۸   شماره ۱۱۴۹

حاشیه های خشن

نگاهی به علل شیب بالای خشونت علیه زنان در برخی محله های اراک

الهه فراهانی

رفتارهای فرهنگی، عمدتا در خانواده ها و در خانه تثبیت می شود و خانواده مهمترین مخاطب تغییرات اجتماعی به نفع توسعه است. خشونت خانگی معضلی است که توسعه جوامع را تحت تاثیر قرار می دهد. شایع ترین نوع خشونت علیه زنان، خشونت اعمال شده توسط شریک زندگی است که از آن با خشونت خانگی یا خشونت توسط شریک نزدیک یاد می شود. این مشکل سـلامت را می توان در تمام جوامع و لایه های اجتماعی مشاهده کرد. مطالعات نشان می دهند که خشونت خانگی یک علت عمده مرگ و ابتلا در کشورهای مختلف است.
در شهر اراک میزان خشونت خانگی به نسبت سایر شهرها بالا بوده و در برخی محله هایی مانند کوی قنات ناصری، باغ خلج و فوتبال این معضل با درصد بیشتر دیده می شود. حال باید دید که علت این همه ناهنجاری های اجتماعی در این محله ها چیست و چگونه می توان یک جامعه سالم و به دور از خشنونت خانگی داشت؟
معاون اجتماعی اداره‌ کل بهزیستی استان مرکزی در گفتگو با وقایع استان در این خصوص بیان کرد: با اجرای طرح اجتماع‌ محور زنان در بین ۵۰ خانوار محله حاشیه ‌ای باغ خلج اراک خشونت ‌خانگی این قشر به میزان ۷۰ درصد کاهش یافت.
اعظم علی ‌مددی افزود: برگزاری مستمر نشست‌های مشاوره علیه خشونت‌ خانگی و آموزش‌های مورد نیاز توسط تسهیل ‌گران از دلایل این کاهش بوده است.
وی ادامه داد: خانه‌ امن بهزیستی استان مرکزی اجرای این طرح را سال ۹۷ با رویکرد توسعه در جوامع‌محلی و با مشارکت مردمی کلید زد.
معاون اجتماعی اداره‌ کل بهزیستی استان مرکزی گفت: بهره‌ گیری از مشارکت مردمی و توانمندسازی آنان با اعتمادسازی برای کنترل آسیب‌ های اجتماعی به ‌ویژه خشونت از اهداف اجرای این طرح اجتماع محور است.
علی ‌مددی افزود: ۲ لکه جمعیتی محله حاشیه‌ ای باغ‌ خلج با ۲۹ درصد و قنات ناصری با ۲۶ درصد در بررسی کارشناسان دانشگاه علوم پزشکی، پایگاه سلامت و کلانتری‌ ها شیب بالای خشونت خانگی در اراک را دارند.
معاون اجتماعی اداره‌ کل بهزیستی استان مرکزی گفت: علت انتخاب این محله‌ ها در برنامه های اجتماع ‌محور مذکور میزان بالای خشونت و افزایش تعداد شمار محله‌ های ساکن بود.
علی‌مددی افزود: اعتیاد، بیکاری، نبود فضای تفریحی، نبود امکانات مشاوره ‌ای و امکانات بهداشتی از مهمترین دلایل عوامل خطر برای ساکنـان این محله ها شناسایی شد.
وی اظهار داشت: اقدامات این طرح برای کاهش خشونت، شامل شناسایی محله‌ ها با خشونت بالا، شناسایی عوامل محافظت از خطر در محله‌ ها، جلب مشارکت افراد کلیدی و نشست بسیج اجتماعی به انجام رسید.
معاون اجتماعی بهزیستی استان مرکزی گفت: خانه امن بهزیستی استان مرکزی به‌ خاطر عملکرد مطلوب در سال گذشته موفق به دریافت لوح‌ تقدیر از بهزیستی کشور شد.
وی در خصوص اینکه در مواجهه با خشونت خانگی چه اقداماتی بــاید انجـام داد، عنوان کرد: فرد خشونت دیده بهتر است مدارک مورد نیازمثل کارت ملی، شناسنامه و … را به همراه داشته باشد . همچنین می توانند به دستگاه های معتبر مثل کلانتری یا بهزیستی مراجعه کنند.
علی مددی افزود: یا با سامانه ۱۲۳ یا شماره تلفن ۱۴۸۰تماس بگیرد که از طریق مشاوران و راونشناسان آموزش دیده به صورت تلفنی فنون و مهارت های لازم به فرد خشونت دیده بدون اینکه شناخته شوند ارائه می گردد. و در نهایت می توان به مرکز اورژانس اجتماعی و خانه امن مراجعه نمود.
وی شیب خشونت خانگی در اراک در مناطق باغ خلج و قنات ناصری را بالا دانست و به علل آن اشاره کرد و گفت: با توجه به بررسی های لازم در خصوص فقر، تحصیلات، جنسیت و …میزان خشونت در این ۲ منطقه بالاست که این فراوانی به دلیل بیشترین مراجعات افراد خشونت دیده به بهزیستی، پایگاه های خدمات اجتماعی، پایگاه های سلامت اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی استخراج شده است.
علی مددی تاکید داشت: فرهنگ جنسیتی بیشترین تاثیر را دارد در چنین مناطقی خانم ها معتقدند که تصمیم گیرنده اصلی در زندگی، مردان می باشند حتی در مسائل جنسیتی اگر خانم ها تمایلی نداشته باشند حق را به مرد می دهند که هرگونه که می خواهند می توانند برخورد کنند و وظیفه خود را در خانه در خانه داری و رضایت مـرد می دانند و مردان را حاکم در زندگی می دانند.
وی ادامه داد: اکثرا تحصیلات این خانوارها هم مردان و هم زنان بسیار پایین می باشد و بیشتر افراد ساکن در این مناطق فاقد سواد یا کم سواد می باشند که توام شدن این مساله و فرهنگ جنسیتی حاکم تاثیر خود را در افزایش خشونت نشان می دهد.
علی مددی تصریح کرد: از مهمترین دلایل خشونت می توان به پایین بودن سطح اقتصاد خانواده ها و بالا بودن سطح اعتیاد در این مناطق اشاره کرد، اعتیاد خود به تنهایی می تواند در رفتار مردان تاثیر بگذارد، مطمئناً سطح پایین درآمد خانوارها خـانم ها را ناراضی تر می کند و در درگیری های روزانه با همسرانشان برخشم آنها می افزاید و موجب بالارفتن خشونت خانوادگی می شود.
وی افزود: عدم آگاهی و مهارت کافی در زمینه ارتباط مدیریت بحران و حل مساله که باعث تشدید خشونت خانگی می شود.
معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی استان مرکزی اقدامات بهزیستی برای کاهش خشونت را عنوان کرد و گفت: آموزش دادن به خانواده ها و بالابردن سطح آگاهی آنها ارائه آموزش مهارت های ارتباطی ، مدیریت حل مساله مدیریت بحران و خشم، کمک به بهبود وضعیت اقتصادی خانواده ها، کمک به کاهش اعتیاد و ترک معتادین، اقدامات لازم در زمینه پیشگیری در برابر خشونت خانگی، برگزاری همایش منع خشونت علیه زنان برای عموم مردم، ارتقـاء اطلاع رسانی های لازم در خصوص خط تلفن اورژانس اجتماعی ۱۲۳ و نصب بنر و بیلوبردهای تبلیغاتی پیرامون خدمات اورژانس اجتماعی و خانه امن زنان و دختران خشونت دیده بوده است.
یکی از مددکاران اجتماعی در این حوزه نیز به وقایع استان می گوید: بسیاری از مشکلات کنونی جامعه ما به ویژه خانواده ها، ناشی از مرحله گذار جامعه از ساختار سنتی به ساختار مدرن است و افزایش سطح تحصیلات زنان، اشتغال و استقلال مالی زنان و تغییر ساختار اجتماعی خانواده منجر به تغییر نقش زن در خانواده و جامعه شده است. از طرف دیگر ناسازگاری مردان و زنان با این تغییرات و سبک جدید زندگی منجر به بروز مشکلات و افزایش سطح استرس در جامعه و خانواده می شود و در این میان افزایش کمی و کیفی ارتباط با جهان خارج از طریق رسانه ها و مسافرت ها و برخورد با فرهنگ جوامع مختلف در تشدید تأثیرات این مساله غیر قابل انکار است.
زهرا بیگی افزود: خشونت خانگی علیه زنان دارای پیامدهای جدی در نهاد خانواده است که می‌توان به ضربه روحی و عاطفی فرزندان اشاره کرد که در این نوع خشونت گریبان‌گیر فرزندان می‌شود.
وی تاکید داشت: فرهنگ مشاوره و فرهنگ‌سازی در این خصوص در کاهش خشونت‌های خانگی حائز اهمیت است و خوشبختانه استان مرکزی در بین استان‌های کشور جز اولین استانی می‌باشد که آموزش پیش از ازدواج را توسعه داده که یکی از سرفصل‌هایی که در این آموزش‌ها ارائه می‌شود آشنایی با حقوق زن و مرد است.
بیگی تصریح کرد: ازدواج زودهنگام و کودک همسری نیز می تواند به این موضوع دامن زند و دلیلی باشد تا مردانی که در سنین بالا خواستار ازدواج با کودکان هستند، کودکان را به اصطلاح خودشان به روحیات و اخلاق خود در بیاورند که همین موضوع زمینه ای برای این معضل خواهد شد. بنابراین بایستی برخی قوانین به گونه ای تغییر کند که سلامت جامعه زنان در اولویت قرار گیرد . چراکه جامعه زنان سلامت یک جامعه را می سازد.