روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
نبود مخاطب این روزها فقط چالش پیش روی هنر نمایش نیست، هنرهای دیگر چون سینما و موسیقی نیز تقریبا با این مسئله رو به رو هستند ولی از آنجا که تئاتر دریچه تبلیغاتی ضعیف تری دارد، در فرهنگ ایرانی نتوانسته چون هنر وارداتی سینما جایگاه بهتری را کسب کند.
سینما به واسطه سوپر استارها و بیلبوردها و تیزرهای تبلیغاتی با اقبال بیشتری رو به رو است و می تواند بیشتر در سبد کالای فرهنگی قرا بگیرد بنابراین سرمایه گذاران بیشتر متمایل به سرمایه گذاری در این بخش هستند تا هنر تئاتر. البته خود اهالی تئاتر نیز در شکل گیری این روند بی تقصیر نبوده اند، کارگردانان تئاتر و نویسندگان دیگر عادت کرده اند که برای مخاطب خاص بنویسند و شعار تئاتر برای همه دیگر تبدیل به تئاتر برای اهالی تئاتر شده است؛ اما گاه همان تعداد نمایشی که نگاه جدی ای به مخاطب عام دارند در سایه تبلیغات ضعیف و نگرش عمومی به تئاتر از اقبال تماشاچی جا می ماند.
تغییر نگاه فرهنگی مردم به تئاتر به واسطه معرفی صحیح و تبلیغات مناسب، توجه نویسندگان و کارگردانان به سلیقه مخاطب، افزایش سالن های تئاتر برای در دسترس بودن این هنر می تواند به افزایش مخاطب کمک کند.
نمایش «یاهو پرپا» یکی از نمایش هایی بود که با توجه به اینکه توانایی این را داشت تا مخاطب عام را در تمام طول اجرا بر روی صندلی نگه دارد باز هم نتوانست با استقبال خوبی از سوی مخاطبین رو به رو شود.
این نمایش به نویسندگی ناصر کریمی نیک و کارگردانی سعید حران اُف از دوازدهم مهرماه به مدت پنج شب در فرهنگسرای آیینه اراک به روی صحنه رفت. این نمایش اولین نمایشی در اراک بود که به طور رسمی تهیه کننده داشت و بدعت ورود سرمایه گذار به تئاتر را آغاز کرد؛ ولی مسئله که قابل توجه است این است که با توجه به استقبال کم از این نمایش، این تجربه چقدر می تواند تکرار این مسئله را به همراه داشته باشد. در این خصوص با سعید حران اُف کارگردان و بازیگر و مجید جوادی پویا تهیه کننده این نمایش به گفتگو نشسته ایم.
حران اف در این خصوص به خبرنگار وقایع گفت: شاید یکی از دلایل اینکه تئاتر در میان مردم اقبال ندارد این باشد که تئاتر هنوز به درستی در میان مردم معرفی نشده است.
وی افزود: تبلیغات یکی از ارکان مهم در جذب مخاطب است البته این مسئله در تئاتر کشور خیلی ضعیف است وقتی کاری تبلیغ و معرفی نشود قطعا استقبال هم نخواهد شد.
حران اف گفت: البته تئاتری ها به این وضعیت عادت کرده اند و اگر کارشان با همان مخاطب اندک مورد توجه قرار بگیرد کم کم همان مخاطبان برایشان نقش مبلغ را بازی می کنند و روزهای بعد تعداد تماشاچیان اضافه می شود.
وی با بیان اینکه در زمینه مخاطب باید نیازسنجی شود، ادامه داد: آنچه که تجربه و وضعیت جامعه نشان می دهد حاکی از این است که مخاطب عام به طور ویژه علاقه به نمایش های شاد دارد و واقعا تئاتر برایش یک تفریح است.
حران اف گفت: این زیرکی هنرمند است که بتواند در فضای کمدی نگاه چالشی خود را به مخاطب ارائه دهد و شادی و خنده سطح محتوایی کار را پایین نیاورد.
وی در خصوص نمایش یاهو پرپا بیان کرد: علی رغم کمدی بودن بیشتر فضای تئاتر ما و اینکه مخاطب از ابتدا تا انتهای کار درگیر اثر است ولی باز با استقبال خوبی از سوی مخاطب روبه رو نبودیم.
این هنرمند تئاتر ادامه داد: یکی از دلایل شاید نوع طراحی و تبلیغات بود که بیشتر جنبه غم انگیز کار را انعکاس داده بود و همین شاید در مواجه مخاطب با اثر حالت تدافعی ایجاد می کرد.
کارگردان یاهو پرپا اضافه کرد: ما حتی برای کم کردن فضای اندون نمایش انتهای متن اصلی این نمایشنامه را که با روز بمب گذاری حرم امام رضا (ع) و شهادت شخصیت نمایش همراه بود را تغییر دادیم.
حران اف افزود: دلیل دیگر می تواند تعداد روزهای اجرا باشد زیرا معمولا با توجه به تبلیغات کم تئاتر، آن دسته از علاقمندان غیر تئاتری در روزهای چندم به بعد متوجه اجراها می شوند.
وی ادامه داد: همانطور که گفتم کار با قلم خاص ناصر کریمی نیک پر از طنازی است و سعی شده از المان های بومی و مکان ها و الفاظ آشنا برای مخاطب استفاده شود که البته مورد توجه مخاطبان نیز بود.
حران اف توضیح داد: استفاده از مسائلی که برای تماشاگر ملموس است برای ایجاد ارتباط بهتر مخاطب با اثر بسیار تاثیرگذار است.
وی گفت: حضور سرمایه گذار و همچنین اسپانسر به تئاتر نقطه روشنی است، ولی بی شک سرمایه گذار به دنبال برگشت سرمایه است که با وضعیت کنونی کمتر پیش می آید که چنین اتفاقی در فضای نمایش بیفتد.
حران اف ادامه داد: البته با توجه به اینکه در روز آخر اجرا شاهد حضور تماشاگر بیشتر بودیم تصمیم بر ای شد تا اجرایی مجدد در تاریخ دیگر داشته باشیم.
مجید جوادی پویا تهیه کننده این نمایش نیز گفت: حضور تهیه کننده در نمایش، بقیه اعضا خصوصا کارگردان را از نگرانی هزینه ها دور نگه دارد و کار با آرامش و نظم بیشتری اجرا شود.
وی افزود: هنوز در تئاتر استان حضور تهیه کننده جدی گرفته نشده است البته شرایط حاکم به استقبال از تئاتر و مخاطب نیز در این قضیه بی تاثیر نیست.
وی ادامه داد: اجرای این نمایش برای من بعنوان اولین تجربه تهیه کنندگی ام در این حیطه سرشار از تجربه بود که امیدوارم در ادامه این کار برایم مفید باشد.
قصه یاهو پرپا قصه جوانی است که می خواهد خودش را جوانی بد نشان دهد. مصیب چندین سال از جوانی خود را بر اثر یک حادثه در ایام محرم در زندان افتاد و همین باعث شد که نسبت به اعتقادات و ائمه دلسرد شود. یکبار به اصرار مادرش به مشهد می روند و در آنجا دو کبوتر یاهو پرپا را از حرم به شهر خود می آورد ولی گویا این کبوتران برای او پیامی دارند و اتفاقاتی باعث می شود که او دوباره همان جوان عاشق هیئت و اهل بیت (ع) شود…
به هر حال کم بودن مخاطب در تئاتر یک مسئله همه گیر در کشور است و همین باعث شده که نگاه مسئولین نیز به آن کمتر جدی باشد.
از طرفی همین کم بودن تعداد مخاطبان تئاتر منجر به این می شود تا گیشه تئاتر هم از رونق خارج شود و آنگاه گران شدن بلیط تئاتر و عدم تمایل مردم به دیدن نمایشی که توان برقرای ارتباط با آن را ندارند را بهمراه خواهد داشت.
هر چند از این نکته نباید غافل شد که استقبال از تئاتر می تواند در پوشش تبلیغات از سوی رسانه های فراگیری همچون صدا و سیما و بیلبوردهای سطح شهر اتفاق بیفتد و همکاری بی چون و چرای این مراکز را نیاز دارد اما این هنرمندان و تولیدات آنهاست که بایستی این حساسیت لازم و ضرورت حمایت از تئاتر را در سطح جامعه و برای مسئولین ایجاد کنند تا نگاهها به سمت تئاتر کشیده شود.
گروه فرهنگی- سمیه انصاری فر
شماره ۳۱۱ تاریخ: ۱۳۹۴/۰۷/۱۸
