یکشنبه ۱۶ تیر ۱۳۹۸  شماره ۱۱۰۹

جان دوباره

درباره هنر پیکر تراشی روی درختان و آشنایی با یکی از هنرمندان پیکرتراش مطرح استان

الهه فراهانی

این روزها در شهرهای مختلف کشور شاهد هنرنمایی هنرمندان بر روی درختان خشکیده شهرها هستیم. پیکرتراشی درختان خشکیده سطح شهر باعث زنده شدن دوباره درختانی می شود که در سطح شهر دیگر امیدی به سبز شدن شان نیست و جز قطع انها راهی نمانده است.
ساخت مجسمه از این درختان خشکیده بــاعث می شود که تولدی دوباره را شاهد باشیم که منجر به زیبایی هر چه بیشتر فضای شهری می شود. استقبال قابل توجه مردم در شهرهای مختلف از این کار هنری نشان می دهد که می توان به عنوان یک ظرفیت به این کار نگاه کرد و علاوه بر زیباسازی فضاهای شهری باعث ایجاد طراوت و شادابی در روحیه شهروندان شد.
یکی از شهروندان اراکی درباره این موضوع به مـا می گوید: همه شهروندان خواهان زندگی درشهرهایی مدرن و زیبا هستند. یکی از اقداماتی که در شهرهای دیگر بیش از اراک دیده ام همین پیکر تراشی درختان خشکیده است. در اصفهان، تهران و چند شهر دیگر. همیشه وقتی با درختی خشک مــواجه می شــوم بی توجهی مسئولان جلوی چشمانم ظاهر می شود. اما وقتی می دیدم که هنرمندانی دست بکار شدند و از این بی توجهی مسئولان در جهت زیباسازی فضای شهری استفاده می کنند امیدوار می شود.
زیبا سازی و خلق آثار از درختان خشک شده یک ایده است که با هزینه بسیار کم می توان روح و هنر را در خیابان های شهر زنده کرد. امید است شهرداری اراک با استفاده از ظرفیت های هنرمندان استانی نسبت به این امر اهتمام بیشتری بورزد تا بر زیباسازی شهر افزوده شود. یکی از هنرمندان خوب استان که در این کار تبحر خاصی دارد، رضا ستاره هنرمند ساوه ای است. روزنامه اصفهان امروز در یکی از شماره های اخیر خود گزارشی درباره وی که در یکی از مناطق اصفهان مشغول پیکرتراشی درختان است، نوشته که آن را در ادامه می خوانید:
«جوانی باانرژی که در تراشــه های چوب غرق شده اســت. صدای چکش بر صدای ما غالب است و گاهی هم صدای اره برقی کل فضا را در بر می گیرد. دستانش نشان از علاقــه به کارش دارد چون در نگاه اول پینه انگشــتانش جلب توجه می کنــد. هنرمندی که عالاوه بر تمرکز به قدرت بدنی نیز نیاز دارد. نمی دانم غیر از این پیکرتراشی چوب، هنری دیگر را دنبال می کند یا نه… به محض اینکه صدای چکش و ضربه ها کم شد حضور خودمان را اعلام کردیم تا چنددقیقه ای ما را با خودش همراه ســازد.
رضا ســتاره از استان مرکزی شهرستان ساوه شهر انار (انارستان ایران) از ۴۰ سال عمر خود بیش از ۲۰ سال است که به هنرآموزی و اجرای فعالیت های هنری مشــغول بوده و حدود ۱۰ ســال است که در مبلمان شهری و میدانی در زمینه های مختلف هنری فعالیت دارد.
ستاره جزو نخستین افرادی است که با درختان خشکیده این شهر ارتباط برقرار کرده و در این باره می گوید: به نظر من درختان خشکیده نیز جان دارند که ما دوباره می توانیم با هنر خودمان آن جان پنهان را نشان دهیم، با طرح هایی متفاوت و نمادهایی مختلف می توان به این درختان خشکیده زندگی دوباره داد، زندگی ای که زیبایی را به دیگران هدیه می دهد، به جای آنکه آنها را بسوزانیم و یا از چرخه زندگی حذف کنیم. ما باید از تمامی اجسام اطرافمان استفاده کنیم و تنها نیازمند یک نگاه ویژه و هنرمندانه است به طور مثال در چند سال گذشته شاهد هنر استفاده از ضایعات فلزی بودیم که چطور خلاقیت یک هنرمند در تولید آثاری کوچک و زیبا تأثیرگذار است آنها با چند قاشق و چنگال مصنوعاتی زیبا پدید می آوردند که فراموش می کنیم پیش از این چه کاربــردی داشته اند.
او دربــاره چگونگی ورود به این حیطه از هنر می گوید: چون در زمینه نقاشی سررشته داشتم وارد کارهای حجمی شدم، اجرای کارهای سه بعدی برایم حس بهتری دارد زیرا حجم با مخاطب ارتباط بیشــتری برقرار می کند و در هر بعد آن باید نگاه ویژه ای رعایت شود. در ابتدا من از طریق اینترنت با آثار هنرمندانی از کشــورهای مختلف در زمینه پیکرتراشی آشنا شــدم و باعث شد علاقه ام به هنر بیشتر شــود، بنابراین شروع به جست وجو و تحقیق در این رابطه کردم. در این مســیر نزد استاد خاصی آموزش ندیدم و هر آنچه اجرا می کنم زاییده فکر و هنر دســت خودم همراه با تحقیق و جست وجو است.
ستاره معتقد است، هر شهری طبق فرهنگ شهروندان طرح ها انتخاب می شوند و همچنین به مکانی که قرار است تنه تراشیده قرار بگیرد به عنوان مثال اگر فرهنگسرا یا پارک کودک در آن اطراف باشــد نمادهایــی کارتونی همچون پینوکیو و برای مکان هایی که بزرگســالان در رفت وآمد هستند نمادهایی تزئینی انتخاب می شود.
او در مورد تفاوت پیکرتراشی طبیعت بی جان با درختی که جان خود را ازدست داده تصریح می کند: پیش از اجرای این هنر، درختی که جان خود را از دست می داد مانند شیئی دور انداخته اســتفاده می شد، اما الان با این کار بسیاری از مردم با درختان تراشــیده شده عکس می گیرند، زیرا زنده نگاهش می کنند و از آن لذت می برند. پیکرتراشی طبیعت بی جان همچون فلز یا ســفال از جسمی بی روح و بی جان شــیئی هنری و روح دار پدید می آید و این هنری ماندگار است اما وقتی به جسمی که قبال جان و روح داشته دوباره زندگی دهیم واقعا حس زیبایی اســت که در وصف جمله جای نمی گیرد.
این هنرمند در مورد چگونگی اجرای پیکرتراشی درختان می گویــد: در ابتدا باید به صورت دقیق طرح اولیه روی تنه پیاده شــود، اما من با توجه به تجربه ای کــه در اجرا دارم اول کار را شروع می کنم و بعد ادامه می دهم، مسیر اجرا به صورتی است که در برخی موارد شرایط را تحت شعاع قرار می دهد و باعث می شود پروژه تغییر کند و در اینجا خلاقیت پیکرتراش نیاز اســت. در اجرای طرح هایی که نیاز به تائید کارفرما دارد در ابتدا طرحی اولیه روی کاغذ پیاده و پس از تائید کار شــروع می شود. همه درختان این قابلیت را دارند اما بیشتر اجراهای من روی درخت کاج است زیرا این نوع درخت به وفور در شهرهای مختلف وجود دارد. موضوعی که به کار می بریم خیلی تأثیرگذار و مهم است، مثال برای کاری که الان در حال انجام هستم گل لاله که نماد شهید است را بالای سایر گل های طرحم قرار داده ام تا نشان دهم گل سرسبد ما شهدا بودند.»