«تی تی» کولی به یادماندنی سینمای ایران

سه شنبه ۲۸ تیر ۱۴۰۱   شماره ۱۵۹۱

نگاهی به فیلم های « تی تی » و «بازیوو» که در اراک اکران شده اند

عادله یوسفی راد: این روزها پنج فیلم در پردیس سینمایی عصر جدید اراک در حال اکران است. این پردیس دو کمدی « انفرادی» و «چنـــد می گیری گریه کنی ۲» ، دو درام «علف زار» و «تی تی» و فیلم کودک و نوجوان « بازیوو» را در جدول نمایش خود دارد.
در شماره های گذشته گیشه به فیلم های چنــد می گیری گریه کنی ۲، انفرادی و علف زار پرداخته ایم. در ادامه قصد داریم نگاهی به دو فیلم تی تی و بازیوو داشته باشیم.
تی تی فیلمی به کارگردانی «آیدا پناهنده» و نویسندگی « ارسلان امیری» است. این فیلم چهارمین ساخته پناهنده است. او قبل از این فیلم های « ناهید»، « اسرافیل» و «پاییز نیکایدوها» را کارگردانی کرده است. پناهنده چهارمین فیلم خود که هم اکنون در حال اکران است را در سال ۹۸ ساخته است. در این فیلم الناز شاکردوست، پارسا پیروزفر و هوتن شکیبا نقش های اصلی را بر عهده دارنــــد و می توان آن را یکی از جذاب ترین و به یادماندنی ترین مثلث های سینمای ایران دانست.
آیدا پناهنده کارگردانی است که فیلم هایش با زندگی شخصیت های زن درهم تنیده است. زن هایی که اغلب متفاوت از جامعه هستند و می خواهند طوری که خودشان دوست دارند زندگی کنند نه آنطور که جامعه از آن ها می خواهد. لوکیشن شمال کشور همیشه محبوب پناهنده بوده و قصه هایش را در شجری، باران، سرسبزی و دریا روایت می کند.
تی تی نیز مانند دیگر فیلم های پناهنده درباره یک زن است. زنی که این بار نه تنها متفاوت تر از تمــام زن هایی است که پناهنده قبل تر خلق کرده است بلکه زنی متفاوت از تمام شخصیت های زن سینمای ایران است. یک زن کولی که دغدغه اش نجات جان بشریت است. تی تی زن جوانی است که از دید سایر مردم خُل و چِل است و کسی او را جدی نمی گیرد. زنی که از روی سادگی و مهربانی حتی بازیچه دست سودجویی نامزدش شده است.
تی تی که از کودکی یتیم بوده است گمان می کند با اجاره دادن رحم خود به زنان می تواند به انسانیت کمک کند در مقابل نامزدش امیرساسان از همین نگاه و تفکر او سواستفاده کرده و کسب و کار راه انداخته و برای تی تی مشتری جور می کند و از سادگی او کسب درآمد می کند.
اما خط روایی و قصه اصلی تی تی ماجرای آشنایی او با دانشمندی به نام ابراهیم است. ابراهیم نیز در حال کشف فرمولی برای نجات بشریت است. او که یک فیزیکدان است متوجه شده است که سیاهچاله ای در حال حرکت به سمت زمین است و برسر راه خود همه چیز را نابود می کند. ابراهیم مردی شکست خورده در زندگی شخصی است. همسرش از او جدا شده زیرا معتقد بوده است که او غرق در فرمول است و توجهی به زندگی زناشویی اش ندارد. همسرش می خواهد با دوست ابراهیم ازدواج کند و به خارج از کشور برود و تنها دخترشان را نیز با خود ببرد. ابراهیم اما می خواهد دخترش با خودش بماند.
تی تی خدمه ی بیمارستانی است که ابراهیم به دلیل تومور مغزی در آن بستری شده است. وقتی حال ابراهیم بد می شود و به کما می رود تی تی دست نوشته های علمی او را بر می دارد. ابراهیم وقتی به هوش می آید فرمول ها را فراموش کرده و به ناچار دنبال دست نوشته هایش می گردد. از همین جا آشنایی و رابطه بین تی تی و ابراهیم شکل می گیرد.
آشنایی ابراهیم با تی تی، کم کم ابراهیم را از لاک خود بیرون می آورد. او متوجه می شود در دنیا همه چیز فرمول نیست و اگر می خواهد بشریت را نجات دهد باید در وهله اول اطرافیان خود را به رسمیت بشناسد و به آن ها توجه کند. ابراهیم وقتی رهــایی تی تی را می بیند وقتی مهربانی و انسان دوستی او را می بیند وقتی متوجه می شود که تی تی برای خوب شدن حال او یک شب در دریا شنا کــرده است، در یچه های دیگری از انسانیت بر رویش گشوده می شود و به این نتیجه می رسد که برای نجات جان بشریت باید از نزدیک ترین افراد به خود شروع کرد و دست از تحقیقات و یافتن فرمول برای نجات جان بشر بر می دارد. ابراهیم در مسیر تحول خود کم کم عـــاشق تی تی می شود. در این میان نامزد لاابالی تی تی، از راه می رسد و آزار و اذیت هایش آغازمی شود؛ اما او نیز در نهایت درمی یابد که عاشق تی تی است و نمی خواهد او را ازدست بدهد. تی تی باید از میان ابراهیم و امیر ساسان یکی را انتخاب کند. هر چند قصه فیلم ما را یــــاد فیلم های آخرالزمانی هالیوود که قرار است جان بشریت و زمین را نشان دهد می اندازد؛ اما آنچه در تی تی می گذرد متفاوت است. فیلم درباره انسانیت و نوع دوستی به شکلی ملموس تر است.
تی تی، قصه زنی است سرخوش، مهربان آزاده. زنی که کمی هم شعبده بازی بلد است و گاهی اطرافیانش را مبهوت می کند. تی تی فیلمی است در فضایی واقعی و فانتزی و ما را از فضای فیلم های خشن و تاریکِ شهری و آپارتمانی و از میان خیانت ها و بدی ها به دل سبزی و نشاط و رنگارنگی فضای روستایی شمال کشور می برد. تی تی را می توان یکی از محبوب ترین فیلم های روی پرده سینمای ایران دانست. این فیلم در جشنواره سی و نهم فجر مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت و در میان منتقدان مجله فیلم عنوان فیلم و فیلمنامه محبوب را از آن خود کرد.
هرچند بر کارگردانی و قاب بندی های دوربین در این فیلم نقدهایی وارد است. اما تی تی مخاطب را با خود همراه می کند و دغدغه خود را به او نیز منتقل می کند. بازی خوب الناز شاکردوست در نقش زنی کولی یکی از بهترین کاراکترهای زن سینمای ایران را خلق کرده که در یادها خواهد ماند. پارسا پیروزفر در نقش ابراهیم و هوتن شکیبا در نقش امیرساسان نیز به ایجاد این مثلث خوب بازیگری در فیلم کمک کرده اند. در واقع باید گفت آخرین ساخته پناهنده درباره یک زن نیست درباره یک انسان و انسانیت است.

بازیوو؛ قهرمانی در دنیای بازی ها
اما دیگر فیلم در حال اکران در پردیس عصر جدید فیلم کودک و نوجوان «بازیوو» است. این فیلم ساخته امیرحسین قهرایی است.
بازیوو داستان «ماپان» مخترع بازی ها و خالق سرزمین «بازیووو» است که برای نجات سرزمینش از چنگال «سیلوس» به دنبال پیدا کردن قهرمانی از میان بچه هاست. او با شکل و شمایلی عجیب و غریب از دنیایا بازی ها به دنیای واقعی می آید و دسته بازی را به پسر بچه داستان «ژوبین» می دهد و او را تنها کاربر آن دسته می داند و به او یاد می‌دهد تا با ضدقهرمان داستان (غول مرحله آخر) مبارزه کند و اسیرشدگان را نجات دهد.
ژوبین در زندگی واقعی خود کودکی دست و پاچلفتی‌ است اما در دنیای مجازی می‌تواند یک قهرمان باشد. تمام ما در دوران کودکی و نوجوانی خود با قهرمانان همذات پنداری کرده و در دنیای خیالی خود جای آن ها بوده ایم. ژوبین پسری است که حتی پدر قهرمانی نیز ندارد. پدرش هم دست و پا چلفتی است و او نیز اغلب در کارها با مشکل و شکست رو به رو می شود. زوبین به همراه ماپان به دنیای بازی های رایانه ای می رود و نه تنها خودش بلکه پدرش نیز به یک قهرمان تبدیل می شود.
نبود قهرمان یکی از ضعف هایی است که سینمای کودک و نوجوان و در مجموع سینمای ایران از آن رنج می برد. حضور قهرمان و ضدقهرمان در بازیوو یکی از امتیازهای مثبت آن است.
در این فیلم سعی شده از جلوه های ویژه بصری استفاده شود تا جذابیت بیشتری برای مخاطب به ویژه مخاطب کودک و نوچوان داشته باشد؛ امـــا محدودیت های سینمای کودک و نوجوان و حتی سینمای ایران در این حوزه باعث شده تا نتیجه آن طور که باید دلخواه نباشد.
بازیوو یک فیلم موزیکال است و در نقد توجه بیش از اندازه کودکان به بازی های رایانه ای و غافل شدن آن ها از بازی های فیزیکی و جسمانی است. هر چند برخی از منتقدان حوزه کودک و نوجوان معتقدند این فیلم برخلاف هدف خود موجب تشویق و ترغیب کودکان و نوجوانان به بازی های رایانه ای می شود.
در این فیلم بازیگرانی چون پژمان بازغی، برزو ارجمند، محمد رضا هدایتی، لیندا کیانی، سحر ذکریا، مجید افشاری و رضا شفیعی جم با همراهی بازیگران کودک: ایلیا نصرالهی، هلیا صمدزاده، آرین دهقان نژاد، محمدهادی جعفری، حنانه آجرلو، فربد احمدی، ویهان معراجی نقش آفرینی کرده اند.
بازیوو در سی و دومین جشنواره فیلم کودک و نوجوان چهار جایزه‌ی: پروانه زرین بهترین کارگردانی، دیپلم افتخار بهترین فیلمنامه، جایزه ویژه کسب و کار و تندیس مرکز توسعه سینمای کودک را کسب کرده است.