شنبه ۹ اسفند ۱۳۹۹ شماره ۱۳۹۲

ترس های ناشناخته

بخش سوم

مبینا سوخته زار

عضو انجمن مشاوره ایران شعبه استان مرکزی

ترس های ما از طریق تعمیم تجربه های گذشته که چیزی شبیه به ناخوشی برای ما رخ داده است به دست می آید و این تعمیم فعالیت های ما را رهبری کرده و کیفیت زندگی ما را مشخص می سازد. ترس از محرومیت هیجانی نمونه ای از ترس های ناشناخته است، منشاء آن در دوران کودکی بوده که در زمینه ناخود آگاه ثبت شده و به طور نامحسوس در آینده ما تاثیر می گذارد. در واقع بازتابی از عدم برخورداری از دلبستگی ایمن است. افرادی که دچار محرومیت هیجانی هستند، همواره دنیا را جای ناامنی می‌پندارند که در آن افراد از عاطفه و محبت واقعی برخوردار نیستند. این نوع محرومیت بــه سه دستــه تقسیم می شود که هر کدام به جنبه مختلفی از عشق اشاره دارد: الف)محرومیت از محبت: این افراد احساس می‌کنند کسی به آنها توجه و محبت نمی‌کند و از محبت‌هایی نظیر لمس‌شدن و درآغوش گرفته ‌شدن محروم‌اند.
ب)محرومیت از همدلی: این افراد احساس می‌کنند هیچ‌کس به حرف دلشان گوش نمی‌کند یا کسی تلاش نمی‌کند که بداند آنها چه کسی هستند و چه احساسی دارند.
ج)محرومیت از حمایت: این افراد احساس می‌کنند کسی نیست که آنها را حمایت و راهنمایی کند. حتی وقتی از دیگران راهنمایی و حمایت کسب می‌کنند، باز هم با محرومیت مواجه هستند. این ترس نسبت به ترس های دیگر گنگ تر و مبهم تر بوده و به سختی می توان رد پای این تله را در افکار پیدا کرد. محرومیت هیجانی اینگونه است که فرد مدام احساس پوچی و باختگی دارد و به دنبال نیمــه گمشده ای می گردد، حالت کودکی را دارد که گویی خانواده اش از او غافل شده اند و او احساس غم/ بی پناهی و تنهایی دارد.
از جمله عوامل به وجود آمدن ترس از محرومیت هیجانی:
۱ -فردی که در دوران کودکی مادری نامهربان داشته که از بغل کردن او همیشه شانه خالی می کرده.
۲ -فردی که در دوران کودکی از سمت افراد مهم زندگی اش احساس ارزشمندی و دوست داشته شدن دریافت نکرده است.
۳ -فردی که در کودکی مادرش با او همدلی نکرده است.
این عوامل آنقدر مهم هستن که می توان نام آن ها را ریشه های تحولی تاثیر گذار در محرومیت هیجانی گذاشت، در فرهنگ ما نقش مادر تاثیر به سزایی در شکل گرفتن یا نگرفتن این ترس دارد اما در فرهنگ های دیگر این نقش می تواند به عهده پدر باشد اگر چه نقش پدر نیز در فرهنگ ما کم اهمیت نبوده اما در سال های اولیه زندگی معمولا مادر محور اصلی دنیا کودک است اگر کودک کمتر از حد معمول از مادر محبت و عشق دریافت کند آن گاه سرو کله این محرومیت پیدا می شود.
اغلب جملاتی که افراد دچار این ترس به کار می برند این هست:واقعا هیچ کس من را درک نمی کند من به عشق بیشتری در زندگی احتیاج دارم/ اصلا نمیدانم چرا پدر مادرم من را به دنیا آوردن.
از جمله نشانه های این افراد:
۱ -این افراد نیاز های خود را به شریک زندگیشان نمی گویند و بعد از اینکه نیازشان برآورده نشد احساس ناامیدی می کنند.
۲ -همیشه خود را قوی و بی نیاز نشان می دهند بنابراین شریک عاطفیشان پی به نیاز آن ها نمی برد.
۳ -مدام شریک زندگیشان را بــه دلیل توجه ناکافی سرزنش می کنند.
۴ -این افراد سرد ،نجوش و دست نیافتنی هستند.
۵ -خیلی بیشتر از عشقی که دریافت می‌کنند، عشق می‌ورزند.
۶ -عصبانی و پرتوقع هستند.
افراد دچار این ترس با دیگران ارتباط بر قرار نمی کنند و لام تا کام در مورد مسائل پیش آمده صحبت نمی کنند و همین امر باعث پیش آمدن سو تفاهم شده و کینه جویی آن ها را بیدار میکند. این افراد از بر قراری روابط عاشقانه اجتناب می کنند یا اینکه خیلی زود از روابط خارج می شوند. علائم خطر در شروع روابط و مرحله آشنایی در افرادی با طرحواره محرومیت هیجانی:
۱ -به حرف های شما گوش نمی دهند.
۲ -برای ارتباط صمیمی با شما راحت نیستند.
۳ -نجوش، بی مهر و درونگراست.
۴ -شما بیشتر از او مایل به برقراری رابطه صمیمانه هستید.
۵ -وقتی به او سخت نیاز دارید، در کنار شما نیست.
۶ -کمتر در کنار شماست، اما ذهن شما کاملاً مشغول اوست.
۷ -احساسی های شما را درک نمی کند.
افرادی که محرومیت هیجانی دارند، اغلب ارزش نیازهای هیجانی خود را نفی می کنند. آن ها به نیازهای خود ارزشی قائل نیستند و معتقدند افراد قدرتمند به این چیزها نیاز ندارند. این افراد از این که از دیگران بخواهند نیازهای هیجانی شان را ارضاء کنند چندان خوششان نمی آید و این کار را امری ناخوشایند و نشانه ضعف می نگرند و با اکراه می پذیرند که کودک تنهای درون آنها، هم از سوی افراد مهم زندگی در خارج از حوزه درمان و هم از سوی درمانگر، احتیاج به محبت و ارتباط صمیمی دارد.
کلام آخر: محرومیت هیجانی به این سادگی ها شرش را از سر شما کم نخواهد کرد بهترین گزینه کمک از یک مشاور با صلاحیت است.