بیست و هشتمین جشنواره تئاتر استان مرکزی با اعلام برترین ها به کار خود پایان داد/«همه دختران من» جایزه گرفتند

پنجشنبه ۸ مهر ۹۵ شماره ۴۲۸

وقایع استان:
بیست و هشتمین جشنواره تئاتر استان مرکزی بعد از دور روز رقابت میان هشت گروه نمایشی از پنج شهرستان اراک به کار خود پایان داد. این جشنواره روزهای چهارم و پنجم مهرماه برگزار و نمایش های « گزارش یک تصادف» به نویسندگی سپیده خمسه نژاد و کارگردانی مهدی سده ای از خمین، «سایه سکوت» به نویسندگی محمدرضا عطایی فر و کارگردانی میثم کرمی از محلات، «اتحاد جماهیر تنهایی»به نویسندگی مهدی رحیمی و کارگردانی بهروز رحیمی از دلیجان، «همه دختران من» به نویسندگی جواد روستایی و محمد قاسمی و کارگردانی جواد روستایی از ساوه و «وداع با اسلحه» به نویسندگی شهرام سلطانی و کارگردانی شاهین سلطانی، «اندوه دروغ» به نویسندگی امیر زاوش و کارگردانی بهمن پارساآرا، «پیله» به نویسندگی محمد پارسا و کارگردانی سید صائب میر و «حسی ها» به نویسندگی و کارگردانی افق ایرجی از اراک بر روی صحنه رفتند؛ آثار این جشنواره توسط سیاوش طهمورث، محمد امیر یاراحمدی و فرشید بزرگ نیا ارزیابی و در نهایت برترین های جشنواره شرح ذیل اعلام شد.
در بخش بروشور، گریم و موسیقی هیئت داوران هیچ اثری را شایسته تقدیر ندانست و تاکید داوران در بخش موسیقی به گروه های نمایشی این بود که تفاوت میان کنسرت موسیقی و موسیقی در نمایش را تشخیص بدهند زیرا آنچه در تمامی آثار بعنوان موسیقی ارائه شد یک کنسرت و جدای از نمایش بوده و در خدمت اثر نبود.
در بخش طراحی لباس، لیلا جان محمدی برای طراحی لباس نمایش «همه دختران من» رتبه برتر را بدست آورد.
در بخش طراحی صحنه صابر خراجی طراح صحنه نمایش «پیله» رتبه سوم و اعظم سلیمانی طراح صحنه نمایش «وداع با اسلحه» رتبه دوم را بدست آوردند در این بخش هیچ اثری شایسته رتبه اول نبود.
در بخش بازیگری زن، مقام سوم به طور مشترک به مهسا نظری برای بازی در نمایش «تو که نیستی» و «نفیسه مهری» برای در نمایش «حسی‌ها» رسید و سمیرا هاشمی و مرضیه مقیمی برای بازی در نمایش «همه دختران من» به طور مشترک عنوان دوم این بخش را به دست آوردند.
دیپلم افتخار، تندیس جشنواره و جایزه نقدی در این بخش به الهه نادری برای بازی در نمایش «همه دختران من» تعلق گرفت.
در بخش بازیگری مرد شهرام سلطانی برای بازی در نمایش «وداع با اسلحه، سعید کمانی به خاطر بازی در نمایش «گزارش یک تصادف» و امیر زاوش به خاطر بازی در نمایش «تو که نیستی» به طور مشترک حائز رتبه سوم این بخش از جشنواره شدند.
رتبه دوم بازیگری مرد نیز به طور مشترک به ناصر شاه مرادی و داود فضل‌الهی برای بازی در نمایش «همه دختران من» رسید. در این بخش جواد روستایی دیپلم افتخار، تندیس جشنواره و جایزه نقدی را برای نمایش «همه دختران من» کسب کرد.
در بخش نمایشنامه نویسی، شهرام سلطانی برای نمایشنامه «وداع با اسلحه» و امیر زاوش برای نمایشنامه «تو که نیستی» به ترتیب سوم و دوم شده و محمد قاسمی و جواد روستایی دیپلم افتخار و تندیس جشنواره را برای نمایشنامه«همه دختران من» به دست آوردند.
در بخش کارگردانی نیز جواد روستایی به خاطر کارگردانی نمایش «همه دختران من»، شاهین سلطانی برای کارگردانی نمایش «وداع با اسلحه» و بهمن پارساآرا برای کارگردانی نمایش «تو که نیستی» به ترتیب مقام های اول تا سوم را به دست آوردند.
همچنین دو نمایش «همه دختران من» و «وداع با اسلحه» بعنوان آثار برتر این جشنواره معرفی شدند.
نکته قابل توجه این دوره از جشنواره اضافه شدن بخش جایزه منتقدین به آن بود، این جایزه از سوی کمیته نقد و بررسی آثار امید طاهری، سعید زارع و مهدی محمدی مشخص گردید و در نهایت به نمایش «پیله» به نویسندگی محمد پارسا و کارگردانی سید صائب میر رسید.
اما کمیته نقد و بررسی جشنواره بیانیه را در اختتامیه این جشنواره قرائت کردند که بسیار قابل تامل بود، این بیانیه به نوعی یک نگاه آسیب شناسانه به حوزه تئاتر استان بود، آن ها در بیانیه خود آورده بودند:
پیشنهاد می‌کنیم جامعه تئاتر استان مرکزی، در پی تحقق آرمانی صنفی باشد. اگر چه در ساز وکار اداری کشور، همچنان تئاتر ما دارای صنف نیست، اما خودآزمایی هنرمندان برای رسیدن به چنین آرمانی پیش از وقوع امری ضروری و آموزنده است. همگرایی هنرمندان تئاتر استان مرکزی حرکت در مسیری روش‌مند و داشتن افق صنفی در ساماندهی ئتاتر استان، نقش بزرگی ایفا خواهد کرد.
پیشنهاد می‌کنیم در همین راستا صندوق توسعه تئاتر استان ایجاد شود و جامعه تئاتری استان برای تحقق این امر از تمام ظرفیت های بسیار بزرگ و ارزشمند استان مرکزی استفاده کند.
دوم استان مرکزی به دلیل مسافت اندک با پایتخت، همواره با آسیب از دست دادن نیروهای نخبه در زمینه‌های مختلف خصوصا هنر تئاتر روبروست. این آسیب، تئاتر این استان را در مسیر رسیدن به بلوغ، دچار وقفه‌های ادواری می‌کند، همین که عده‌ای پیدا می‌شوند و گام‌های مثبتی برمی‌دارند به دلیل فراهم نبودن زمینه‌های رشد استان را ترک می‌کنند و چند قدم آنسوتر خود را در اقیانوس مرکز می‌اندازند. ای کاش مدیران و متولیان فرهنگ استان توجه ویژه ای به این آسیب داشته باشند تا مانع از دست رفتن ذخایر واقعی فرهنگ و هنر استان نشوند.
سوم پیگیری تحقق آرمان صنفی و تلاش برای ایجاد صندوق توسعه تئاتر استان و گسترش زیرساخت‌ها در‌ بخش‌های خصوصی و دولتی اگر بدون توجه به دانش تئوریک این هنر و بدون درک درست از اهمیت شناخت مقوله تئاتر به عنوان هنری اندیشه محور صورت پذیرد، تلاشی بیهوده خواهد بود. به همین دلیل توجه ویژه به نقد تئاتر در استان و ایجاد انجمن منتقدان تئاتر استان مرکزی برای تولید نهادی تئوریک جهت رصد تمام بخش‌های اندیشگانی، مدیریتی و اجتماعی تئاتر استان یک نیاز ضروری است.
هفته نامه ها و روزنامه های محلی استان با اختصاص صفحات هنری و برخورداری از توان اندیشه‌ای منتقدان تئاتر این استان می توانند به پویایی و رشد این هنر و همچنین رشد گفتمان مبتنی بر دانش تئوریک کمک شایانی داشته باشند.
چهارم در بخش دولتی، تئاتر استان مرکزی به لحاظ وجود زیرساخت های لازم جزو فقیرترین استان هاست و این برای استانی که هنرمندان نخبه ای به عرصه تئاتر کشور معرفی کرده، استانی که رشته دانشگاهی تئاترش سال هاست جزو بهترین های کشور بوده و استانی که گاها در دوره های گذشته سه یا چهار اثر را به بخش های مختلف جشنواره بین المللی تئاتر فجر می فرستاد، در شانش اینچنین نیست.
مدیران محترم، استاندار گرامی استان مرکزی، اراک و شهرهای دیگر این استان به شدت تشنه داشتن پلاتوهای اختصاصی تئاتر هستند. ما تئاتری ها سالن ها آنچنانی با سرا پرده های حریر و مخمل نمی خواهیم، اکنون قدرت ارتباط ما با مردممان به حدی است که در همین بلک باکس های ساده، صمیمی و کم هزینه می توانیم جهانی از شعر و شور و شعور بیافرینیم. توجه لطفا!
پنجم نقد تئاتر را جدی بگیریم. به نقد نگاهی دیگر داشته باشیم. درست است که اولین منتقد تئاتر دنیا ۲ هزار و ۵۰۰ سال پیش در آتن یک جبار بود، اما این دلیل نمی شود که منتقدان را همواره با تیغی آخته در دست تصور کنیم نقد تئاتر ماهیت سلبی ندارد. اگر در طول تاریخ و حتی اکنون، عده ای برخورد سلبی با اثری کرده اند، آنچه اتفاق افتاده امری تئوریک نبوده است. اگر اکنون فیلمی توسط شخصی ماقبل بد خوانده می شود، آنچه اتفاق می افتد نقد نیست. نقد امری تئوریک و مبتنی بر دانش و گفتمان تئوریک است. نقد ماهیت و هویت مستقل دارد. نقد جهان های پنهان در لایه های زیرین اثر را کشف می کند و با عبور از پنجره هایی که اثر برایش باز می کند، افق های تازه ای را جستجو می کند و می یابد یا نمی یابد. غر زدن و تمسخر کردن و فحاشی کردن را با نقد اشتباه نگیریم.
ششم توجه هنرمندان را به پیرامون و مسائل مبتلا به جلب می کنیم هنر حاصل دیدن و شنیدن و کشف کردن است. با چشم و گوش بسته، با عدم تمرکز، آثارمان هم شکل می شود. فردیت ها از بین می رود. ضمن اینکه مردم و جامعه دیگر کسی را نخواهد داشت تا از دردها، رنج ها و شادی هایشان بگوید. اختیار خود و آثار خود را به دست جشنواره ها ندهیم. کسی نباید و نمی تواند برای هنر و هنرمند تعیین تکلیف کند. تا موضوعی بر جانمان ننشسته، به سویش نرویم چرا که هم آنرا کوچک می کنیم و هم اثرمان جان نمی گیرد. فراخوان های مختلف یعنی بی توجهی به مسائل مبتلا به خود و جامعه. اگر در جشنواره ای که هشت نمایش اجرا می شود، پنج اثر آن دارای یک موضوع مشترک بودند، این را یک زنگ خطر بدانیم.
هفتم در پایان ضمن تقدیر و تشکر از ستاد اجرایی جشنواره بیست و هشتم، به آنها خسته نباشید می گوییم چرا که یک امر محال دیگر را ممکن کرده اند حالا با هر سختی و مرارتی. بله محال است که هشت نمایش در دو روز پیاپی، در یک سالن فقیر و یک چهاردیواری غیراستاندارد روی صحنه برود، جلسات نقد برگزار شود، این تعداد هنرمند گرد هم جمع شوند و جشنواره شکل بگیرد. ایرادی اگر وجود دارد که دارد، مقصر نه برگزار کننده است و نه مدیران، مقصر خود نفس جشنواره به این شکل و شمایل است. ای کاش فکری کنیم تا جشن مان را جور دیگری برگزار کنیم. ای کاش اجرای عموم آثارمان را خیلی خیلی بیش از این جدی بگیریم. اثر با در مواجهه با مردم پیرامون خودش جان می گیرد و معنا پیدا می کند.