به بهانه شروع امتحانات مدارس «وقایع استان» سختی امتحانات را بررسی می کند/این شب امتحان من چرا سحر نمی شود؟

چهارشنبه ۳ خرداد ۹۶ شماره ۵۹۴
***
وقایع استان
فرشته غلامی
***
یکی دو روزی است که امتحانات مدارس شروع شده و به گفته رییس مرکز سنجش وزارت آموزش و پرورش برنامه امتحانی خرداد ماه ۹۶ برای دانش آموزان سال سوم متوسطه سالی -واحدی(روزانه)، پیش دانشگاهی سالی – واحدی (روزانه) و نیم سالی – واحدی (بزرگسالان ، راه دور ، داوطلبان آزاد) از ۲ تا ۲۵ خرداد برنامه ریزی شده است.
پس با این حساب دانش آموزان دیروز اولین امتحان خود را داده اند و در این روزها سخت ترین روزهای زندگی خود را سپری می کنند. برخی از این دانش آموزان می گویند این امتحانات مثل جهاد کردن است و همین که قصد می کنی درس بخوانی هزار مشکل جلویت سبز می شد، خوابیدن بر سر کتاب و جزوه یک امر بدیهی است و دست کم همه ما یکی دو بار آن را تجربه کرده ایم، از خوابیدن با کتاب درسی که بگذریم شماردن گل های قالی، جمع کردن آشغال های ریز و درشت اطراف زمین،خاک گیری گوشه های موبایل، گرفتن چندین عکس سلفی با گوشی در حالت های مختلف ژست درس خوندن و… گوشه ای از مشکلات شب های امتحانات است که در آخر هم خسته می شوند و بعد از مثلا کلی درس خواندن به استراحت می پردازند.
از همان زمان ها که مدرسه برنامه امتحانت را می دهد یا حتی پیش از آن دانش آموز محترم برای امتحاناتش برنامه ریزی می کند و حتی تا آنجا پیش می رود که این برنامه ها را بر روی کاغذ هم پیاده می کند اما از آنجایی که برنامه ریزی کردن بسیار شیرین تر از درس خواندن است این دانش آموز ترجیح می دهد همچنان برنامه ریزی کند. گیج و سردرگم می شود و بین ۱۰ تا درسی که دارد اصلا نمی داند کدام را بخواند اصلا کابوس این دروس رهایش نمی کند. در نهایت برای رهایی فکرش تصمیم می گیرد با گوشی بازی کند و صفحات مجازی اش را چک کند یا اینکه سر یخچال برود چیزی میل کند. بار دیگر به اتاقش برمی گردد و کتاب را باز می کند همان کتابی که گویا اصلا در طول این ۹ ماهه تحصیلی آن را ندیده است. تمام کلمات و جملات و حتی صفحات برایش ناآشناست. اصلا یادش نمی آید این خطی خطی های کتاب و نکات مهمی که زیرش خط کشیده مربوط به چه زمانی است. تمام صفحاتش را ورق میزند اصلا چیزی به خاطر ندارد با خودش می گوید اصلا نمی شود تمامش کرد. نگاهی به اطراف می اندازد یک برگه کاغذ برمی دارد نکات مهم را در آن یادداشت می کنید حالا بماند که نکات مهم درس است یا تقلب سر جلسه امتحان.
شب شده اما در خواب هم کابوس امتحان می بیند و از آنجایی که چندان بر روی درسش مسلط نیست ساعت خود را بر روی چهار صبح کوک کرده که شاید به گفته محققان در هنگام صبح مغزش فعالتر باشد و همین مساله سببی شد و توانست در یادگیری اش اثر بگذارد.
هنگامی که زنگ گوشی اش شروع به نواختن می کند آن را خاموش کرده و دوباره به خواب می رود. حالا صبح امتحان است و باید خسته و کسل بلند شود تا به جلسه امتحان برود اما با بی حوصلگی آماده می شود و به مدرسه می رود. در سر جلسه نگاهی به سوالات می اندازد و هیچ کدام برایش آشنا نیست. اطراف را نگاه می کند اگر مراقب حاضر در جلسه حواسش نباشد از بغض دستی اش جواب سوال دو را می خواهد اما او هم جوابش را نمی دهد. ۲۰ دقیقه می گذرد، حین امتحان سر خودکار را گاز می زند و نوک خودکار را به مغزش فشار می دهد و فکر می کند اگر سرش را سوراخ کند، اطلاعات درسی نشت می کنند؛ در حالی که چنین اتفاقی رخ نخواهد داد! گویا معلم است که با این سوالات ثابت کرده لذتی که در انتقام است در عفو نیست، با همان لبخند انتقام جویانه بالای سرش حاضر می شود و به برگه سفید نگاه می کند. مثل بره شش ماهه، مظلومانه از پایین معلم را نگاه میکند و می گوید:«اینا هیچ کدوم تو کتاب نبود.» معلم طوری ذوق می کند که اگر نوبل فیزیک را به او داده بودند اینقدر خوشحال نمی شد. سرش را تکان می دهد و با همان لبخند می گوید: «همه اینا تو کتاب بود، شما نخوندید.» سپس در نهایت شقاوت و بی رحمی این دانش آموز بیچاره را ترک می کند و می رود بالای سر قربانی بعدی.
امتحان تمام شده و هیچ امیدی به قبولی ندارد و از ترس اینکه با دیدن کارنامه مادرش دعوایش کند، رنگ بر رخسار ندارد. در همین حین تصمیم می گیرد از ترم بعد هیچ درسی را برای شب امتحان نگذارد. لازم به ذکر است ترم پیش نیز همین موقع ها تصمیم گرفته بود که ترم بعد (یعنی این ترم) هیچ درسی را برای شب امتحان نگذارد. احتمالا ترم بعد هم همین تصمیم را خواهد گرفت.
این وضع دانش آموزان در هنگام امتحانات پایان ترم و به خصوص امتحانات خرداد ماه است. حالا بماند که دانش آموزان سال سوم متوسطه که امتحانات نهایی می دهند وضع وخیم تری دارند. در ایام امتحانات علاوه بر دانش آموزان جو حاکم بر خانه هم متفاوت است. گویی والدین آنها هم درگیر امتحانات هستند. سبک رفتار، غذاخوردن و بسیاری دیگر از مسائل تحت تاثیر امتحانات قرار می گیرد.
این یک امر بدیهی است که کمتر کسی است که امتحان را دوست داشته باشند، اینکه علت شاید با اغراق- تنفر از امتحان چیست مشخص نیست. شاید سختگیری های والدین و مدرسه و یا شاید هم خود کم پنداری یا هزار و یک دلیل دیگر اما هر چه که هست ترس از امتحان یک امر بدیهی است. بسیاری می گویند اصلا امتحان بدهیم که چه، یکسال درس خواندیم آخرش با یک امتحان که شاید کمتر از یکساعت باشد می خواهند ما را محک بزنند اما جالب است بدانید که محققان متوجه شدند آماده شدن برای امتحان و مطالعه کردن برای آن می‌تواند قدرت حافظه انسان‌ها را افزایش دهد چرا که مغز را وادار می‌کند اطلاعات را ذخیره و بازیابی کند.
به گزارش وقایع استان به نقل از خبرآنلاین دکتر کاترین راسون روانشناس دانشگاه کن استیت در این باره گفت: آماده شدن برای یک امتحان خصوصا امتحاناتی که شما باید تلاش کنید تا اطلاعاتی را به ذهنتان بسپارید به طور قابل توجهی قدرت مغز شما را افزایش دهد و به این ترتیب شما بهتر می‌توانید اطلاعات را به خاطر سپرده و به یاد بیاورید.
برای بررسی اثر امتحان روی سلامت مغز انسان تاکنون صدها آزمایش و بررسی انجام شده است، اما با این حال هنوز تعداد کمی از ما می‌دانیم که امتحان دادن قدرت حافظه ما را افزایش می‌دهد. مطالعه کردن برای امتحان به مغز کمک می‌کند شیوه‌های موثری برای کد کردن اطلاعات در درون خود به کار گیرد.
برای مثال فرض کنید که شما در حال تلاش برای یادگیری یک زبان دوم هستید. شاید یکی از راه‌ها برای یادگیری لغت جدید این باشد که شما مرتبا یک لغت را برای خود تکرار کنید، اما مطالعات نشان می‌دهد این شیوه چندان موثر نیست. یک راه بهتر این است که شما کلیدواژه‌هایی را بسازید که لغات زبان خارجی را به زبان مادری خودتان مرتبط کند. به این ترتیب با استفاده از آن کلیدواژه شما بهتر می‌توانید لغات را به یاد بیاورید.
به عبارت دیگر شما باید سعی کنید بین لغات مختلف ارتباط برقرار کنید، چرا که به این شیوه مغز شما بهتر می‌تواند آن‌ لغات را در خود کد کند و بعدها به یاد بیاوردم.
در نهایت آنچه که مسلم است این است که این روزها امتحانات شروع شده و فصل، فصل امتحانات است. اکنون که امتحانات مدارس و چندی دیگر هم امتحانات پایان ترم دانشگاه ها است، اینکه شرایطی را برای خود فراهم کنیم تا بتوانیم بهتر درس بخوانیم نه تنها روحیه بهتری به ما می دهد بلکه کمک بزرگی به اعتماد به نفس و پیشرفت ما در آینده هم خواهد کرد. منظور از پیشرفت نه تنها در آینده شغلی است که در تمامی زمینه ها با حس خوب داشتن نسبت به خود این امر مهیا می شود.
پس اگر در این مدت محدود که شاید کمتر از سه هفته هم باشد به خود سختی هایی هموار کنیم می توان اثرات مثبت آن را در آینده نزدیک دید. به قول مادربزرگم که می گفت «یه سال بخور نون و تره صد سال بخور نون کره.»