به بهانه راه اندازی کمپین #لوکیشن_نزن/حال پنهانی

پنجشنبه ۶ اردی بهشت ۱۳۹۷    شماره ۸۲۷

***

وقایع استان

سمیه انصاری فر

***

محیط زیست و مناطق طبیعی بکر به واسطه چالش های دنیای مدرن و افزایش جمعیت در حال نابودی هستند. این جمله هم در کنار بسیاری از چالش های دیگر امروز تنها گفته و شنیده می شود. بدون شک این تخریب به طور مستقیم و غیر مستقیم توسط انسان ایجاد می شود عوامل طبیعی چون کم آبی، گرم شدن زمین و… این ها پیامد برخی رفتارهای نادرست انسان در طول قرن های اخیر و بی توجهی به محیط زیست است؛ اما به غیر از آنچه پیامد پیشرفت تکنولوژی، افزایش صنایع، خودروها و … در روند رشد این مسئله است خود انسان نیز به طور مستقیم برخی از مظاهر طبیعت را نــابود می کند. رها کردن زباله ها و یا آتش سوزی ها، شکار حیوانات و … این ها مواردی است که بیشتر در سفرها و طبیعت گردی های انسان ها دیده می شود به ویژه در بهار و تابستان که تعداد این سفرها بیشتر می شود و البته در کشور ما حجم اینگونه آسیب ها به طبیعت و محیط زیست بسیار بیشتر است.
به احتمال زیاد خیلی از ما نیز تصاویری از ساحل دریا و کناره رودخانه ها یا جنگل ها و مناطق طبیعی دیده ایم که انباشته از زباله اند. مناطقی که به دلیل حضور گردشگرانی که اغلب غیربومی هستند به این روز افتاده اند؛ کافی است یک منطقه بکر و دست نخورده گردشگری برای حضور گردشگران معرفی و تبلیغ ‌شود خیلی نمی‌گذرد که همان منطقه زیبا چهره اولیه خود را از دست می دهد و در هجمه گردشگران پر می شود از انواع زباله های پلاستیکی، شیشه‌ای، قوطی کنسرو، تایر ماشین، ظروف یک بار مصرف و …
اگر آب روان یا رودخانه ای نیز در آن محدوده وجود داشته باشد بدون شک از این زباله ها در امان نخواهد ماند. از آن بدتر شکستن شاخه های درختان و کندن بوته ها برای روشن کردن آتش و گاه خاموش نکردن آتش ها و یا رها کردن فیلترهای خاموش نشده سیگار در طبیعت که ممکن است باعث آتش سوزی شود که نمونه آن ها را در نوروز امسال دیدیم.
از طرفی همین موارد و حتی گاه شکار حیوانات باعث می شود تا علاوه برتخریب طبیعت در اثر همین سهل انگاری، جنگل‌ها، مراتع و محل زندگی حیوانات بومی ناامن شده و زیستگاه‌های جانوری به آسانی نابود شوند.
حتی اگر آسیب های بهداشتی حضور این زباله ها در دل طبیعت را که به خاک و آب ها وارد می شوند و خطرات آن در بلند مدت برای سلامت انسان، حیوانات و گیاهان را در نظر نگیریم همینکه چهره زیبایی از طبیعت به این سرعت نابود می شود جای تاسف دارد.
شاید در گذشته حجم این تخریب ها به دلیل کمتر بودن جمعیت و تولید کمتر ظروف یکبار مصرف و پلاستیک کمتر بود؛ ولی در سال های اخیر سرعت این تخریب هر روز بیشتر می شود زیرا به مدد گسترش رسانه ها و همچنین برنامه های توسعه گردشگری بیشتر از قبل مردم با مناطق گردشگری و ناشناخته آشنا می شوند. نمونه بارز آن را می توان در شبکه های اجتماعی دید پیشنهادهایی برای دیدن یک منطقه و یا عکس هایی که یک گردشگر از منطقه ای که به آن رفته به اشتراک می گذارد و باعث می شود تا آن منطقه شناخته شود؛ هرچند این معرفی در گسترش گردشگری موثر است و حتی ممکن است باعث درآمدزایی برای مردم بومی منطقه نیز شود ولی به دلایل متعدد از جمله بی مسئولیتی مردم در قبال مراقبت از آن منطقه باعث نابودی تدریجی آن می شود و دیگر با آن منظره و ویژگی هایی که باعث جذابیت آن محدوده می شد روبه رو نخواهیم بود.
افزایش تورهای گردشگری و طبیعتگردی و همچنین سفرهای هیچهایکری و بک پکری این روند را تسریع کرده است بدون اغراق آنچه این روزها می بینیم این است که مانند خیلی از موج ها و حتی مدهایی که در کشور ما به یکباره مرسوم می شود حالا طبیعت گردی در قالب همراهی با تورها و یا سفرهای هیچهایکری بسیار شده است و به ویــژه جوانـــان نمی خواهند که از این قافله عقب بماند و حتما هم باید نقطه ای که به آن سفر کرده اند را در شبکه اجتماعی با عکس ها و فیلم های خود به اشتراک بگذارد در حالیکه بسیاری از آن ها اصول اولیه سفر را نمی دانند و شاید بهتر باشد که نام گردشگرنما یا طبیعت گرنما به آن ها داد. به تازگی کمپینی از سوی برخی از دوستداران طبیعت به ویژه هیچهایکرهای حرفه ای راه اندازی شده که در آن پیشنهاد شده اگر به طبیعت یا منطقه بکر یا زیبایی سفر می کنند از آن اطلاعاتی ندهند و یا حتی اگر مایل به اشتراک عکس یا فیلمی از آن منطقه هستند لوکیشن و مکان آن را اعلام نکنند تا آن منطقه از دست اینگونه افراد و حتی مردم عادی در امان بماند. آن ها معتقدند همه حق سفر کردن دارند؛ ولی کسی حق خراب کردن طبیعت و منطقه ای را که به آن سفر می کند را ندارد و از آنجاییکه اغلب این مورد را رعایت نمی کنند پس بهتر است برخی مناطق به آن ها معرفی نشود تا همچنان ناشناخته بمانند؛ بنابراین هشتگ لوکیشن نزن هم اکنون در شبکه های اجتماعی به طور گسترده استفاده می شود البته نظرهای موافق و مخالفی پیرامون آن است.
سحر یکی از طبیعت گردها می گوید: از راه اندازی چنین کمپینی خوشحالم شاید باورتان نشود گاه برخی رفتارها از سوی افرادی که خود را طبیعت گرد می نامند دیده می شود که باعث تاسف است.
وی ادامه می دهد: متاسفانه طبیعت گردی هم مثل خیلی چیزها که مدروز شده گویا به یک مد تبدیل شده و خیلی ها نه از روی علاقه بلکه فقط برای اینکه آن را یک معیار برای مدرن بودند و کلاس می دانند، انجامش می دهند.
او اضافه می کند: گویا یک مسابقه برای پیدا کردن مناطق بکر است تا به آن وارد شوند و هر چه زودتر آن را نابود کنند.
این طبیعت گرد تاکید کرد: البته برخی ممکن است واکنش نشان دهند و بگویند این حق مردم است تا با هر منطقه ای که بخواهند آشنا شوند؛ ولی مسئله این است که مردم چقدر در برابر آن منطقه زیبا و بکر احساس مسئولیت می کنند
امیر یکی از هیچهایکرهاییست که در صفحه اینستاگرام خود با این هشتگ طبیعت گردان را به این کمپین دعوت کرده زیرا معتقد است به لطف فضای مجازی و تورهای گردشگری به زودی چیزی از طبیعت باقی نخواهد ماند.
یکی دیگر از طبیعت گردان که مبدع این کمپین بوده نیز در صفحه خود کثیف کردن طبیعت با زباله ها به دست یک سری طبیعت گرنما، رفتارها و کردارهای نامناسب در طبیعت مثل گرفتن پارتی و یا پوشش نامناسب در روستا و احترام نگذاشتن به سنت و فرهنگ و مردم یک منطقه و خراب کردن مکان های بکر را از پیامدهای حضور گردشگران و مسافران در این مناطق می داند.
اما برخی با این کمپین موافق نیستند آن ها معتقدند گردشگری یکی از راه های درآمدزایی ونباید صورت مسئله را پاک کرد بلکه باید در این خصوص فرهنگسازی کرد همچنین تورهای طبیعتگردی و لیدرهایش تنها نباید به فکر سود باشند بلکه باید مسافرانی را که با خود می برند را از اهمیت مناطق و رفتارهای درست آشنا نمی کنند.
برخی دیگر معتقدند این ها راه حل های کوتاه مدت است از طرفی حق هرکسی است که به هر منطقه ای که می خواهد بیاید زیرا طبیعت تنها برای یک عده خاص یا طبیعت گردهاست آن هم طبیعت گردهایی که خیلی شان به این اصول پایبند نیستند.
بهر روی این چالش در شبکه های اجتماعی آغاز شده؛ هرچند از یک منظر می تواند هشتگ قابل تاملی باشد ولی واقعیت این است که برای نگاه داری از طبیعت باید راهکارهای عمیق تر و اساسی تری را آغاز کرد و شاید مبدعان و راه اندازان این کمپین بهتر است با توجه به نگاه حرفه ای و تجربه هایشان در این مسیر در چنین فرهنگسازی ای قدم بردارند تا شاید روزی مسئولیت پذیر مان در برابر طبیعت بالا رود و فرهنگ برخورد با طبیعت را بیاموزیم و در برابر بخشندگی آن دست از خودخواهی های خود برداریم و بدانیم طبیعت ارث پدرمان نیست تا هر رفتاری که دامان می خواهد با آن داشته باشیم.