دوشنبه ۱۳ آبان ۱۳۹۸   شماره ۱۱۷۴

مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری مرکزی در گفتگو با «وقایع استان» از ضعف های فرهنگی و اجتماعی استان می گوید

برهوت فرهنگی

یکی از برنامه های من در حوزه فرهنگی، ساخت یادمان هاست، که اولین یادمان برای امیرکبیر احداث خواهد شد. خوشبختانه اقدامات اولیه در حال انجام است. در ساخت یادمان امیرکبیر مشتی از خاک مزار امیرکبیر را از کشور عراق آورده و بعد در زادگاهش که در هزاوه است بصورت نمادین دفن می کنیم

در حوزه نشاط اجتماعی دو کار عمده در حال پیگیری است، ازجمله ایجاد پارک هنرمندان در شهر اراک که تدوین این طرح و انتخاب مکان پیشنهادی به عهده سازمان مردم نهاد پژواک ماهان سپرده شده است

در جلسه کارگروه فرهنگی و اجتماعی استان مرکزی مصوب شد یکی از گذرهای بازار را به عنوان گذر فرهنگ و هنر اراک نامگذاری کنیم

کوروش دیباج

حوزه فرهنگی و اجتماعی یکی از حوزه های مهم در توسعه هر استانی است، امروزه بیش از گذشته تقویت این دو حوزه در دستور کار استان ها قرار گرفته است و به جرات می توان گفت استانی که در توسعه حوزه فرهنگی و اجتماعی موفق عمل کرده باشد، توانسته تمامی حوزه ها همچون اقتصاد، صنعت و … را تقویت کند. استان مرکزی گر چه به عنوان استان صنعتی کشور می شناسند، ولی همچون سایر استان های صنعتی از بسیاری از آسیب ها و معضلات فرهنگی و اجتماعی در اثر صنعتی شدن رنج می برد و بی شک دفتری چون دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری مرکزی به عنوان عالی ترین دفتر ستاد استانی نقش مهمی در توسعه حوزه فرهنگی و اجتماعی و رفع معضلات آن ایفا می کند. به همین جهت وقایع استان بر این شد با احمد سجادی که به تازگی به سمت مدیر کل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری مرکزی انتصاب یافته است، مصاحبه ای انجام دهد، مصاحبه ای که در پیش رو دارید بخشی از نظرات و دیدگاه های سجادی نسبت به وضعیت فرهنگی و اجتماعی استان است.
آنچه که از وضعیت فرهنگی و اجتماعی استان دریافتید چه بوده است؟ و رویکرد شما با مدیر قبلی دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری مرکزی چه تفاوتی دارد؟
این حوزه؛، حوزه بسیار گسترده ای است، در مدت دو ماه و نیمه که در این سمت در حال خدمت به مردم استان مرکزی هستم، پس از بررسی ها و جلسات متعدد با کارشناسان و صحاب نظران حوزه اجتماعی و فرهنگی استان به این نتیجه دست یافتم، که مقداری رویکرد این دفتر با گذشته باید تغییر پیدا کند و بیشتر عملیاتی و راهبردی وارد مباحث اجتماعی و فرهنگی استان شویم. به همین خاطر علاوه بر برنامه های دفتر امور امور اجتماعی و فرهنگی استانداری که از قبل تنظیم شده، یک برنامه کشوری با عنوان «طرح تقسیم کار ملی برای کنترل آسیب های اجتماعی » برای کنترل و کاهش آسیب های اجتماعی از سوی این دفتر در حال پیگیری است.
طرح تقسیم کار ملی برای کنترل آسیب های اجتماعی در ۱۸ محور همچون اعتیاد، حاشیه نشینی، طلاق، مفاسد اخلاقی، زنان سرپرست خانوار و… است، علاوه بر آن مسائل بلند مدت را سازمان امور اجتماعی وزارت کشور برنامه ای را در پنج محور شامل فقر و نابرابری، بیکاری، مناطق بحرانی کشور، پرونده های قضایی و مدیریت سواحل دریایی به سایر دفاتر امور اجتماعی و فرهنگی استان ها ابلاغ شده است که به غیر از مورد آخر تمامی موارد از سوی این دفتر در حال پیگیری و اجرای وظایف این برنامه است.
قبل از اینکه بنده به این سمت در دفتر انتصاب پیدا کنم، این تقسیم کار ملی تحت عنوان «اقدام مشترک اجتماعی» بر اساس تقسیم کار دستگاهی وظایفی مشخص و ابلاغ شد. دستگاه ها موظف هستند هر شش ماه یک بار گزارش برنامه ها و اقدامات انجام شده را به دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری مرکزی ارائه دهند.
اما از زمانی که بنده ورود پیدا کردم، در وهله اول یک سری اولویت ها را مشخص کردم علاوه بر وظایفی که این دفتر در گذشته انجام می داده ، یک سری اولویت ها هم تحت عنوان«اولویت های دفتر اموراجتماعی و فرهنگی استانداری مرکزی» در هشت محور تنظیم شده است.
هشت محور اولویت های دفتر اموراجتماعی و فرهنگی استانداری مرکزی از طرح تقسیم کار ملی برای کنترل آسیب های اجتماعی کشور و شرایطی که استان مرکزی با آن روبرو است، برگرفته شده است. این هشت محور شامل محور فرهنگ و هنر، آموزش های عالی، فنی حرفه ای و عمومی، حقوق شهروندی، نشاط اجتماعی، ورزش و جوانان، سازمان های مردم نهاد، آسیب های اجتماعی و در نهایت حوزه سلامت است.
برای این محورها با توجه به برنامه های ملی و ظرفیت استان، با رویکرد عملیاتی، اقدام به اجرای برنامه محور کرده ایم، در واقع مهمترین رویکرد بنده در دفتر امور اجتماعی عملیاتی کردن برنامه ها است و به نظرم در دوره های گذشته دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری مرکزی بیشتر تدوین برنامه ها مد نظر بود.
در محور فرهنگ و هنر چه برنامه ها و اولویت هایی را پیگری می کنید؟
چند برنامه ذیل محور فرهنگ و هنر برنامه ریزی شده است، که یکی از این مهمترین برنامه ها بزرگداشت و نکوداشت مفاخر استان است به همین خاطر ۱۲ نکوداشت برای مفاخر استان در سطح شهرستان های استان پیش بینی شده است که اولین برنامه آن، نکوداشت پروفسور قوام زاده است، که در تاریخ ۱۸ آبان ماه در دانشگاه علوم پزشکی اراک مراسم آن برگزار خواهد شد، دومین برنامه نکوداشت فخر الدین عراقی است که در کمیجان برگزار می شود و به ترتیب در اکثر شهرستان از مفاخر آن شهرستان نکوداشت آن صورت می گیرد.
دومین برنامه در حوزه فرهنگی، ساخت یادمان ها است، که اولین یادمان برای امیرکبیر ایجاد خواهد شد، خوشبختانه اقدامات اولیه در این زمینه در حال انجام است. در ساخت یادمان امیرکبیر مشتی از خاک مزار امیرکبیر را از کشور عراق آورده و بعد، در زادگاهش هزاوه بصورت نمادین دفن می شود، نامه نگاری ها برای انجام این کار به وزارت امور خارجه صورت گرفته و در کارگروه اجتماعی استان مصوب شده است و در واقع به دنبال ایجاد فرهنگسرایی تحت عنوان«فرهنگ سرای امیرکبیر» در هزاوه هستیم. در فراهان بحث یادمان استاد واشقانی پیگیری می شود که اعتباری برای ساخت این یادمان در نظر گرفته شده است.
یکی دیگر از محور برنامه ها برگزاری نمایشگاه های استان در حوزه فرهنگ همچون نمایشگاه کتاب استان بوده است، که بنده پس از انتصاب به این پست یکی از کارهای که از همان اول بر روی آن تاکید و به پیگیر اجرای آن بودم، بحث برگزاری این نمایشگاه بود، که تا کنون ۵۰ میلیون تومان اعتبار برای برگزاری این نمایشگاه برای اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مصوب و از سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان در نظر گرفته شده است ولی این مبلغ برای برگزاری این نمایشگاه در سطح استان کم است و انتظار می رفت، بخش خصوصی هم فعال شود ولی متاسفانه استقبال چندانی از بخش خصوصی در این مورد صورت نگرفت.
از اعتبارات دفتر امور جتماعی و فرهنگی استانداری برای برگزاری این نمایشگاه، چه میزان اعتباری در نظر گرفته شده است؟
هنوز از سوی این دفتر اعتباری تخصیص نیافته است و از اعتبارات فرهنگی و اجتماعی استان هم با توجه که هنوز اعتباری ابلاغ نشده است، اعتباری برای برگزاری نمایشگاه در نظر گرفته نشده است ولی به دنبال این هستیم از محل اعتبارات اجتماعی استان، اعتباری را به اداره کل ارشاد برای برگزاری این نمایشگاه بدهیم.
در محور آموزش عالی، عمومی و فنی حرفه ای چه برنامه هایی دنبال می شود؟
در این حوزه ایجاد مرکز علوم و فنون اراک است که استارت آن از قبل زده شده ولی به دنبال این هستیم به زودی این مرکزی ایجاد شود ، احداث خانه ریاضیات اراک و.. است. در حوزه آموزش فنی حرفه ای با توجه به اینکه آموزش های فنی حرفه ای در استان مقداری پراکنده است به دنبال این هستیم که در این ناهماهنگی ها و پراکندگی ها در استان مرکزی برطرف شود و تقریبا عدالت آموزشی را بتوانیم در سطح استان برقرار کنیم.
در حوزه آموزش عمومی بحث سرکشی و بازدید از مدارس سطح استان در حال اجرا است و اگر مدارس با مشکلاتی در تجهیزات مواجه بودند، از محل اعتبارات اجتماعی به آن ها کمک خواهد شد، بالاخص در مناطق حاشیه ای این امر صورت می گیرد، و علاوه بر آن در سرکشی ها که از مدارس صورت می گیرد به دنبال این هستیم راهی برای تامین تغذیه دانش آموزانی که مشکل مالی دارند، کمک شود.
ساماندهی فضاهای آموزشی یکی از برنامه های مهم محور آموزش های عالی است، استان با توجه به اینکه فضاهای آموزش عالی وسیعی دارد و خیلی از فضاهای این دانشگاه خالی هستند به دنبال ساماندهی این فضاها در دستور کار ما قرار دارد.
در سایر حوزه ها همچون حقوق شهروندی، نشاط اجتماعی، ورزش و جوانان، سازمان های مردم نهاد و… چه برنامه های شاخصی مد نظرتان است؟
درحوزه حقوق شهروندی بحث شناسایی و نقض حقوق شهروندی بطور جد دنبال می شود، به همین خاطر بحث اجرایی ما در این خصوص برگزاری همایش های حقوق شهروندی در استان است که تا پایان سال ۱۳ همایش حقوق شهروندی در استان در نظر گرفته شده است.
در حوزه نشاط اجتماعی دو کار عمده در حال پیگیری است، که یکی از این کارها ایجاد پارک هنرمندان در شهر اراک است که تدوین این طرح و انتخاب مکان پیشنهادی به عهده سازمان مردم نهاد پژواک ماهان سپرده شده است. پارک هنرمندان یک دستورالعمل وزارتی دارد که هدف از ایجاد پارک این است که هنرمندان هر شهری در این پارک حضور داشته و به ارائه و معرفی آثار خود به عموم افراد جامعه بپردازند.
تاسیس این پارک هنوز در مرحله طرح نویسی است و قرار است پس از تصویب در هیات اندیشه ورز استان، اعتبار برای اجرای این طرح درنظر گرفته می شود، هر چند این اقدام، سخت و زمان بر است، به دنبال این هستیم که اقدامات تاسیس این پارک مرحله به مرحله اجرا شود.
کار بعدی ما در حوزه نشاط اجتماعی، ایجاد گذر فرهنگ و هنر است، این کار مصوب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که در تمامی شهرستان ها یک گذر فرهنگ و هنر در نظر گرفته شود. خوشبختانه در جلسه کارگروه فرهنگی و اجتماعی استان مرکزی مصوب شد که یکی از گذرهای بازار را به عنوان گذر فرهنگ و هنر اراک در نظر گرفته شود.
درحوزه ورزش و جوانان تشکیل های خانه جوان در تمامی شهرستان های استان مدنظر است که تا کنون در سه شهرستان اراک، ساوه و خمین ایجاد شده است. یکی دیگر از اقدامات در حوزه ورزش و جوانان تشکیل هیات اندیشه ورز جوان در استان بود و تاسیس این هیات مصوب جلسه ۱۱۸ شورای اجتماعی کشور شد، با توجه به شناختی که این دفتر داشت ۲۵ جوان نخبه از تمامی شهرستان ها استان به عنوان اعضای این هیات انتخاب شدند.
مورد بعدی سازمان های مردم نهاد است که توجه کمی و کیفی به این بحث داریم، یعنی بنده این بحث را به عنوان مهمترین محور کار دفتر اموراجتماعی و فرهنگی استانداری مرکزی می دانم، زیرا مسیر مشارکت های اجتماعی تشکل ها و سازمان های مردم نهاد هستند. برای تقویت این تشکل ها و سازمان های مردم نهاد از برون سپاری فعالیت های دفتر امور اجتماعی استان و شهرستان ها به آنان استفاده می شود.
در راستای پیشگیری و کاهش آسیب های اجتماعی استان اجرای طرح «دهکده خانواده» به طور جد دنبال می شود، این طرح توسط دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک مطرح و مصوبه کارگروه اموراجتماعی و فرهنگی استان را دارد ولی تاکنون اجرا نشده که به دنبال اجرای هرچه سریعتر آن هستیم.
در حوزه سلامت همچون گذشته بحث نظارت و ارزیابی از عملکرد حوزه بهداشت و درمان استان صورت می گیرد و علاوه بر آن اجرای برنامه کنترل ایدز به عنوان یکی از پروژه های مهم در استان دنبال می شود، دلیل اینکه تا کنون این برنامه انجام نشده، بدین خاطر است که اجرای آن از لحاظ اعتباری با کمبود مواجه است، در جلسه ای که با حضور معاون وزیر بهداشت، درمان و پزشکی گذاشته شد قرار شد بخشی از این اعتبار تامین و بخشی دیگر از سازمان امور اجتماعی وزارت کشور و بخش دیگر هم دانشگاه علوم پزشکی از محل اعتبارات خود تامین کند.
مصوباتی که در هیات اندیشه ورز جوان تصویب می شود، نیاز به تصویب هیات اندیشه ورز استان به عنوان بالاترین مقام تصمیم گیری اجتماعی و فرهنگی استان دارد؟ یا خیر؟
خیر نیازی به مصوب شدن در هیات اندیشه ورز استان ندارد، بلکه مصوبات در کارگروه اجتماعی استان مطرح و مصوب می شود.
چه برنامه هایی بر استفاده از ظرفیت هر چه بیشتر رسانه ها در مشارکت فعالیت های اجتماعی و فرهنگی استان دارید؟
بنده رسانه ها را چشم مردم می دانم ، برای همین باید تلاش شود که این وسعت دید بیشتر شود، برای محقق شدن این امر، باید شفاف سازی برای رسانه ها صورت گیرد و تعامل بیشتری با رسانه های استان در برنامه ها و فعالیت ها انجام شود.
اگر اینطور است در راستای شفاف سازی چرا در جلسات هیات اندیشه ورز استان هیچ رسانه ای حق حضور ندارد؟
از این مورد بی اطلاع هستم، ولی از نظر بنده حضور رسانه ها در جلسات هیات اندیشه ورز استان بلامانع است و اگر مخالفتی صورت گرفته از سوی اعضا بوده که سعی می کنم در جلسه آتی با اعضای آن صحبت و آن ها را متقاعد کنم که رسانه ها در جلسات حضور یابند.
انتقادی که به هیات اندیشه ورز استان است، باید در ساختار آن اعضای یکی از سازمان های مردم نهاد حضور داشته باشد ولی گویا یک فرد از سازمان های مردم نهاد در حوزه محیط زیست حضور دارد، آیا بهتر نیست یک فرد از شبکه اجتماعی یا سازمان های مردم نهاد حوزه اجتماعی استان حضور داشته باشد؟
با توجه به اینکه جلسات هیات اندیشه ورز استان در حوزه مباحث آسیب های اجتماعی و مباحث اجتماعی استان برگزار می شود، و طیف وسیعی از مباحث اجتماعی آموزش و پرورش را در بر می گیرد، و به عنوان یکی از حوزه های مهم این نهاد است، نماینده ای از آموزش و پرورش استان به عنوان یکی از اعضای هیات اندیشه ورز استان انتخاب شد. نماینده این نهاد در هیات اندیشه ورز دکتر قره باغی است که ایشان علاوه بر اینکه از بدنه آموزش و پرورش هستند، عضو یکی از سازمان های مردم نهاد استان هم است ضمن اینکه اگر فرد بهتری در شبکه اجتماعی و سازمان مردم نهاد حوزه اجتماعی استان پیدا کنم، وی جایگزین آن فرد نماینده از سازمان های مردم نهاد که در حوزه محیط زیست کار می کند، می شود.
انتقادهایی جدی در سال های اخیر به خانه سازمان های مردم نهاد استان وارد است و مهمترین آن سیاسی شدن خانه سازمان مردم نهاد است، نظر شما در این باره چیست؟
در قانون تشکیل سمن ها یا NGO ها بحث غیر سیاسی، غیر انتفاعی، غیر دولتی آنان به عنوان شاه بیت تشکیل این تشکل ها است متاسفانه ساختار خانه سازمان مردم نهاد از ابتدای تاسیس معیوب شکل گرفته است و تا کنون که بنده به این سمت دست یافته ام ساختار خانه، ساختار معیوبی است، این ساختار مورد انتقاد سمن ها، فعالین سیاسی و اجتماعی استان است که این خانه سیاسی شده است، ما هم این انتقاد را به خانه داریم، که خانه سازمان های مردم نهاد سیاسی شده است.
به دنبال این ساختار معیوب در خانه هستم، در اولین مذاکره ای که دو ماه گذشته با سازمان امور اجتماعی وزارت کشور داشتیم، به این مورد اشاره کردیم که بحث دستورالعمل تشکیل خانه برای ما هنوز دستورالعمل قانونی و قطعی نیست، به همین خاطر سرپرست جدید معاونت تشکل ها در سازمان امور اجتماعی وزارت کشور اعلام کرد که اصلاح دستور العمل تشکیل خانه سازمان های مردم نهاد توسط دفتر امور اجتماعی استانداری پیگیری شود و خوشبختانه روند بررسی و تغییر دستور العمل توسط دفتر بطور جد دنبال می شود.
رویکرد شما در تقویت و برگزاری کنسرت ها در سطح استان چیست؟
رویکرد بنده نسبت به این موضوع مثبت است و به دنبال تقویت هر چه بیشتر این بخش و افزایش تعداد کنسرت ها در سطح استان هستم و به عقیده بنده انرژی جوانان با برگزاری کنسرت ها تخلیه خواهد شد.
ارزیابتان نسبت حوزه فرهنگی و فعالیت آن چیست؟
حوزه فرهنگی استان از حوزه اجتماعی استان بسیار عقب تر است و به عقیده بنده حوزه فرهنگ استان با برهوتی روبرو است و به دنبال این هستم این حوزه را بیش از گذشته تقویت کنم.