روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
یکشنبه ۵ آذر ۹۶ شماره ۷۳۰
***
وقایع استان
سحر یاری
***
صحبت های مدیر عامل خدمات اجتماعی شهرداری تهران در حاشیه برگزاری مراسم برای کودکان کار در تهران باز هم حرف و حدیث ها در مورد هنرمندان و اقدامات خیرخواهانه آن ها را به وجود آورد.
رضا قدیمی گفته بود: به برخی هنرمندان گفتیم در مراسم کودکان کار و خیابانی شرکت کنید اما پول هنگفت خواستند.
وی تاکید کرده بود: انتظار داریم وقتی برای پای شکسته گربه فضای مجازی را به هم می ریزند، برای بچه های کار با جان و دل بیایند و پول طلب نکنند.
همین سخنان و انتشار آن در رسانه ملی و بعد در فضای مجازی در کنار انتقادها به برخی عکس های سوپراستارها با کودکان کار و یا در مناطق زلزله زده باعث شد تا برخی نگاه های بدبینانه به حضور هنرمندان در امور خیریه قوت بگیرد. حضور هنرمندان در عــرصه های اجتماعی و انجــام فعالیت های داوطلبانه در همه جای دنیا مرسوم است. هم اکنون شاهد راه اندازی و چرخاندن سازمان های خیریه و عضویت در آن ها از سوی بسیاری از هنرمندان در دنیا هستیم و برخی از آن ها به صورت خیلی خاص و ویژه به این کار می پردازند از جمله آنجلینا جولی که بخشی از درآمد و ثروت خود را در این راستا هزینه می کنند. در کشور ما نیز شاهد رفتارهای این چنینی از سوی هنرمندان هستیم به عنوان مثال کتایون ریاحی، نیوشا ضیغمی، آتیلا پسیانی و … موسسه هایی از این دست دارند؛ اما بغیر از برخی فعالیت های سازمان یافته ما گاه گاهی شاهد حضور هنرمندان سرشناس در امور خیریه هستند که در شبکه های اجتماعی و صفحات فن هنرمندان سرشناس می توان آن ها را رصد کرد. بعد از وقوع زلزله کرمانشاه یا شاهد حضور هنرمندان از جمله بازیگران سینما و تلویزیون و خواننده های در این مناطق و یا شاهد اقداماتی در زمینه جمع آوری کمک ها برای این مناطق بودیم.
این یک واقعیت است که حضور هنرمندان در فعالیت های خیرخواهانه با توجه به اهمیتی که این افراد در الگوبرداری از سوی مردم دارند می تواند بسیار در فرهنگ سازی موثر باشد؛ اما این یک روی سکه است باید دید واقعا این رفتارها می تواند موثر باشد. برای رفتارهای خیرخواهانه هنرمندان در کشورمان تحلیل های مختلف وجود دارد برخی معتقدند این اقدامات از سوی هنرمندان تنها یک شوآف و خودنمایی است زیرا خیلی از این هنرمندان تنها در مقاطعی در این مراسم ها حضور دارند و بعدها دیگر خبری از آن ها در این اقدامات و فعالیت ها نیست برخی نیز معتقدند هنرمندان در انجام این امور به مسائل عمیق و اساسی دست نمی گذارند و نگاهشان در این مسیر بسیار سطحی است. بی شک تمام این امور و فعالیت های خیریه را نمی توان اینطور تحلیل کرد؛ اما نمی توان هم منکر آن شد. بهرحال مهم این است که هدف در نهایت رسیدن به زندگی بهتر، امن‌تر و سالم‌تر است.
رئیس پیشین انجمن جامعه‌شناسی ایران در این باره به ابتکار گفته است: «در جامعه‌ای که بی‌اعتمادی وجود دارد، رفتار آدم‌ها فارغ از نیت خیرخواهانه و یا سودجویی با بدبینی عموم همراه می‌شود. از طرفی استفاده ابزاری از موارد مختلف و ورود سطحی به معضل‌های اجتماعی که فرد تنها برای ابراز خودش انجام می‌دهد، موجب این بدبینی شده است. هنرمندان به مسائل حساس اجتماعی و زیست محیطی ورود پیدا می‌کنند که وظیفه‌شان هم هست. این اساسا وظیفه معنوی هنر است؛ هنر علاوه بر بار زیبایی‌شناسی، باید کیفیت اجتماعی را ارتقا بدهد، باید چشم‌اندازی روشن‌تر برای زندگی مردم همراه با رنج کمتر و شادی بیشتر، ترسیم کند و این بر دوش هنرمند مقابل شهروندان ایرانی وقتی در مورد جامعه ایرانی حرف می‌زنیم است. به طور کلی روشن‌فکری و رسالت آن روشن‌فکران این است.»
محمد قانعی راد درمورد نقش روشن‌فکران می‌گوید: «در جامعه معاصر، روشن‌فکران هستند که افق و مرزهای اندیشه را می‌گشایند و به عنوان کنش، مقابل پدیده‌ها موضع‌گیری می‌کنند. نقشی که بر عهده روشن‌فکران امروز است، به معنایی، زمانی بر دوش اشراف و روحانیت قرون وسطی بوده است. منظور نقش سازنده و تاثیرگذار بر مردم است. در جامعه‌ای که مشکل وجود دارد و مردم غرق در امور روزمره هستند، می‌توان با چنین حرکاتی توسط هنرمندان، توجه‌شان را جلب کرد و از این طریق به آنها راه‌حل و تلاش برای رفع بحران را یادآوری کرد، اما صداقت لازمه روشن‌فکری است. همچنین نمایشی نبودن رفتارهای هنرمندان می‌تواند راه‌گشا باشد.» این جامعه‌شناس معتقد است: «درمورد تاثیر هنرمندان تا به امروز روی جامعه، نمی‌توانم نمونه‌های موفقی را مثال بزنم. وارد شدن به این مشکلات و راه‌گشایی، باید از طریق سازمان‌ها و ارگان‌های غیردولتی و مردم‌نهاد انجام شود و نه به صورت فردی. جدای از این، هنرمندان به صورت فردی باید خودشان روی خودشان تاثیر بگذارند. اگر بحثی توسط هنرمندی مطرح می‌شود، باید توسط هنرمندان پیگیری شود و فارغ از جدیت در فضای مجازی و پیگیری مشکلات در این فضا، روی دنیای واقعی تمرکز کنند و تعامل‌شان را با دیگر هنرمندان بیشتر کنند.»
قانعی‌راد می‌گوید: «ورود روشن‌فکران باید همراه با تحلیل درست باشد. همچنین راه‌حل باید به شیوه درستی مطرح شود. بارها دیده‌ایم که هنرمند مسئله‌ای که واقعا مسئله نیست را تبدیل به مسئله می‌کند و راه‌حلی که نیست را ارائه می‌دهد. به نظرم امروز ما با بحران بهداشت مواجه‌ایم. در حالی که پزشکان می‌گویند بر اساس شاخص‌های جهانی ما وارد بحران بهداشت در جامعه نشده‌ایم؛ معتقدم براساس میزان خودکشی، اعتیاد، افسردگی و… وضعیت مناسبی نداریم. خیلی خوب است که هنرمند برای ساختن یک بیمارستان و یا مدرسه کمک کند و حتی به کسانی که توانایی پرداخت هزینه تحصیل ندارند هم یاری رساند اما هنرمند نباید با احساسات و عواطف جامعه بازی کند. نباید روی علل سطحی دست بگذارد و از علل عمیق غفلت کند. او باید مسئله را خوب تحلیل کند و راه‌حلی بدهد که برای مسئولیت راه‌گشا باشد. گیر افتادن هنرمندان در موج‌های سطحی و برخورد ساده با مسائل عمیق و بحران‌های اجتماع چیزی جز تداوم معصل همراه نخواهد داشت. هنرمندان دل‌شان خوش است که کار مهمی می‌کنند، در حالی که کار درست هنرمند تحلیل درست و ارائه راه‌حل است؛ نه تداوم بخشیدن به وضع موجود پیشین.»
همایون ارشادی بازیگر سینما نیز در این باره به بانی فیلم گفته است: «حضور در خیریه ها نباید جنبه خودخواهی داشته باشد و اگر کمکی هم صورت می گیرد باید به خاطر خود انسان باشد. متأسفانه ممکن است برخی هنرمندان برای تبلیغ خودشان در این خیریه ها حضور پیدا کنند. باید با نیت خیر در این جمع ها حضور پیدا کرد و با یک بار رفتن و عکس انداختن نیت خیر را نمی توان نشان داد، بلکه با فعالیت مداوم حتی بدون عکس انداختن می توان مثمر ثمر بود. معتقدم بدون اینکه خودمان را نشان بدهیم و اسمی از ما برده شود، باید در امور خیریه فعالیت کرد،هر چند بازیگران ما خودشان خیریه درست کـرده اندو در امـور خیریـه فعالیت می کنند اما باید دید نیت چیست. امیدواریم نیت ها خیر باشد و جنبه تبلیغات در آن نباشد.»
بازیگر فیلم «طعم گیلاس» در خصوص جذب سرمایه و بودجه برای این موسسات با حضور هنرمندان گفت: « فکر نمی کنم حضور هنرمندان چندان موثر باشد، به نظر من حضور یک شخص مهم نیست، بلکه خود عمل مهم است. باید بدانیم این خیریه ها چگونه عمل می کنند و چه کسانی را تحت پوشش قرار می دهند. موسسه خیریه باید معرف خودش باشد. بازیگران و هنرمندان بیشتر می توانند جنبه تبلیغاتی برای آن خیریه داشته باشند. البته اگر تبلیغات برای خیریه باشد، عیبی ندارد اما اگر بحث مطرح کردن خودشان در میان باشد اصلا درست نیست.»
در زمینه امور خیریه بهتر است هنرمندان به دنبال این مسئله بنیادی باشند
