با تکیه بر فطرت پاک انسانی هر روزمان نوروز باد

دوشنبه ۲۵ اسفند ۱۳۹۹   شماره ۱۴۰۰

با تکیه بر فطرت پاک انسانی هر روزمان نوروز باد

رضا باجلان

سال هاست که با نزدیک شدن به آخرین روزهای اسفند و فرا رسیدن عید نوروز مردمان ایران با هر فکر و نظری اجرای این مراسم را به فال نیک می گیرند. مراسمی با بهانه ها و دلایل مخصوص به خود؛ گاه پاک کردن غبار، گاه شیرین کردن کام و گاه نو کردن لباس و راز و نیازهای شخصی برای بهتر زیستن در سال جدید و به دست آوردن ارمغان هایی که وی را خرسند در سال جدید نشان دهد. هر خانواده طبق سنت ها و گاه طبقه اجتماعی خود همه ساله این در آمیختگی فرهنگی را یاد می کند.
در مورد تبار نوروز در نوروز نامه خیام چنین نقـل می شود که: چون بدانستند که آفتاب را دو دور بود، یکی آن که هر سیصد و شصت و پنج روز و ربعی از شبانه روز به اول دقیقه حمل باز آید به همان وقت و روز که رفته بود، بدین دقیقه نتواند آمدن، چه هر سال از مدت همی کمی شود و چون جمشید آن روز را دریافت نوروز نام نهاد و جشن آیین آورد و پس از آن پادشاهان و دیگر مردم بدو اقتدا کردند.
در دوره ادبیات میانه، در نوشته های پهلوی و مانوی سخن در مورد نوروز بسیار می باشد و در وندیداد آمده که بزرگ شدن جهان به خاطر جمشید بود، جمشید حتی ادعای خدایی می کند و به همین دلیل بخشی از او به میتره می رسد. حتی چینی ها به او یم می گویند و مجسمه هایی برای این اسطوره ساخته اند. جمشید این شخصیت اسطوره ای در تاریخ اساطیر پیوند خود با نوروز را نشان می دهد و این موضوع نشانگر قدمت طولانی نوروز می باشد.پادشاهی فرهمند که اهریمن را به زانو در می آورد ،چنانچه که فردوسی در شاهنامه بدو اشاره می کند:
بفر کیانی یکی تخت ساخت
چه مایه بدو گوهر اندر نشناخت
غرض از از نگارش این مطالب صرفا مرور تاریخ و یادآوری تاریخ اعیاد که در انواع کتب تــاریخی و اسطوره شناسی یافت می شود نیست، در واقع تکرار هر ساله اینکه آغاز فروردین و روز نو و خوانش و دانستن انواع موارد و مطالب در مورد این جشن بزرگ می تواند گاهی یاد آور این باشد که جشن نوروز صرف نظر از یک سنت قدیمی می تواند چه مناسبتی با روزگار کنونی ما داشته باشد؟
آیا سالیان سال به جز غرور و پز دادن تمامی اتفاقات گذشته در ایران اعم از نوروز این موضوع در یک شبانه روز ما تاثیری شگرف داشته است؟
تطبیق اسطوره ها در روزگار کنونی بـا تمامی واکنش ها و اشکال زندگی می تواند فانوسی درخشان برای ادامه زیست انسان باشد. از آن جا که تاریخ همواره نشان گر اتفاقات تلخ و شیرین بوده است، تطبیق این اندیشه ها و هر شکل از اساطیر با روزگار امروز می تواند پر معنی و مفید باشد.
اینکه دیو در اسطوره می تواند آب حیات را منجمد و یا باروری را متوقف کند، می تواند این معنا و تعبیر را منتقل کند که دیو، خورشید و نور را پنهان و در باروری تفکر را متوقف می کند. نوروز می تـواند پیروزی هایی برای مبارزه هر روزه با دیوها باشد. دیوهایی که قوه تعقل را در زندگی شخصی هر فردی به زنجیر خود کشیده است. پیروزی در نوروز می تواند چشمه ای از دوست داشتن نسبت به همنوع خود و ادامه زیست پاک انسانی باشد. نوروز و نو شدن می تواند تصمیم به تمرکز در کار و حرفه هر شخص باشد. نوروز و نو شدن می تواند کشف و اندیشه و تخیل در هزار توی ذهن انسانی برای زیباتر شدن باشد. امید به اینکه با تکیه بر فطرت پاک انسانی هر روزمان نوروز باشد.