روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
سه شنبه ۶ مهر ۹۵ شماره ۴۲۶
این روزها دو فیلم «من» و «آبنبات چوبی» در پردیس سینمایی عصر جدید اراک در حال اکران است.
فیلم «من» اولین ساخته سهیل بیرقی روایتگر داستان زنی به نام آذر است که اقدام به کارهای غیرقانونی و خلاف برای دیگران و کسب درآمد از این راه می کند. کارگردان آن گفته که «نمی‌خواستم این زن، زن معمولی باشد. اولین هدف من ارائه تصویری از زنی غیرمعمولی بود و قرار شد انقلاب تک‌نفره از سوی او علیه قانون، آدم‌ها و ضوابط جامعه پیرامونش را به تصویر بکشم و به این صورت، فیلمنامه سمت‌وسو گرفت.» ؛ اما شاید من از ان جهت قابل توجه باشد که شاهد بازی خوب و تاثیر گذار از لیلا حاتمی در نقشی که کلیشه و قالب گذشته بازی او را شکسته است، در این فیلم حاتمی نقش آذر زن خلافکاری را بازی می کند که در عین خونسردی و بی احساسی اقدام به انجام کارهای خلاف برای دیگران می کند و معمولا نیز موفق است. البته بیرقی به طور عمده تمرکزش بر روایت داستان آذر نیست بلکه آذر را در میان خرده روایت های متعددی و در مواجه با افراد مختلف قرار می دهد و از این راه هم آذر و هم وضعیت جامعه و انسان های معاصر را نشان می دهد هر چند که تِم و درونمایه تمامی این افراد در سمت و سوی همان زندگی آذر است، برای آذر شرخری، قاچاق، دور زدن قانون، تلکه کردن و… یک شغل محسوب می شود و در برابر هیچ کدام از آن ها جهت گیری خاصی ندارد او کارش را می کند و پولش را دریافت می کند. به نظر میرسد که بیرقی در اولین تجربه خود نگاهی انتقادی به وضعیت جامعه داشته است ولی نوع نگاه و انتخاب شخصیت او طوری بوده است که به تکرار و سیاه نمایی نیفتاده است. او مانند یک راوی بی طرف داستان را روایت می کند و هیچ دخل و تصرفی در ماجرا ندارد. فیلم بر خلاف نمونه‌های مشابه، نه به دنبال تبعیت از الگوهای اخلاقی کلیشه‌ای است که زن را در شمایلی منفی ترسیم کند و نه طبق ادابازی‌های متأخر، فضایی همدلانه و سمپاتیک را گرداگرد او پرورش می‌دهد. فیلم فقط موقعیت او را نمایش می‌دهد؛ با همه‌ی خونسردی‌های ظاهری و اضطراب‌های درونی‌اش؛ و همین ذهن‌های کلیشه‌زده را در درک متداول خوب یا بد بودن آدم‌های داستان یک فیلم سینمایی با تلنگر مواجه می‌کند. هر چند که بسیاری از منتقدین پایان بندی فیلم را کمی شتابزده می دانند ولی به نظر می رسد من یکی از فیلم هایی است که تماشای آن خالی از لطف نیست.
اما آبنبات چوبی یکی دیگر از فیلم هایی است که این روزها در پردیس سینمایی عصرجدید در حال اکران است. این فیلم ساخته حسین فرحبخش است و در ادامه سوزه هایی است که مورد علاقه این فیلمساز است، بسیاری از ما قطعا فیلم خصوصی فرحبخش را به یاد داریم. آبنبات چوبی داستان فرار دختر جوانی بنام مارال از خانواده و درگیری های اعضای خانواده او با این موضوع است. این مارال می خواهد با دوست پسر خود به خارج از کشور فرار کند. خانواده او بسیار سنتی هستند و مارال که دنباله روی سبک زندگی جدید است با آن ها اختلافات شدیدی دارد. رفتارهای سخت گیرانه و نگاه بسته برادر وی این اختلافات و گسستگی ها در خانواده را تشدید کرده است. مارال به همین دلیل به یکی از دوستان ولنگار و خیابانی خود پناه برده و بعد از فرار از خانه وقت خود را پارتی های شبانه و مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی می گذراند؛ در نهایت این فرهاد شوهر دخترخاله مارال است که با داشتن ظاهری موجه و مذهبی با او رابطه داشته و به دلیل تهدیدهای مارال او را به قتل می رساند.
اما چرا آبنبات چوبی نمی تواند فیلم خوبی باشد جدای از محتوا که به نظر می آید پرداخت اغراق شده ای در مورد مسئله ای چون فرار از خانه و خیانت دارد که بیشتر ما را به یاد فیلمفارسی های چند دهه گذشته ولی با شمایلی جدیدی می اندازد و بیشتر به ترویج ناهنجاری در جامعه می پردازد تا طرح یک مسئله فیلم از ضعف های دیگری نیز رنج می برد. «آبنبات چوبی» فیلمی از دست رفته است که چه در متن و چه در اجرا با اشکالات متعددی دست و پنجه نرم می کند. اولین و بارزترین اشکالِ فیلمنامه ای کار، مقدمه طولانی آن است. در تدوین و کارگردانی نیز این فیلم مشکلاتی دارد و شاید یکی از بزرگترین اشتباهات کارگردان انتخاب رضا عطاران و سحر قریشی در نقشی متفاوت بود.
