روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
سه شنبه ۱۱ اردی بهشت ۱۳۹۷ شماره ۸۳۱
وقایع استان
یکی از کارکردهای عمومی آموزشی و پرورشی، اجتماعی کردن کودکان و نوجوانان است و مفاهیم عمده تربیت اجتماعی آن از جمله خود کفایتی، ابراز وجود، استقلال، خودپنداری، خود رهبری، رقابت، همکاری، نوع دوستی، هویت جویی، تشخیص طلبی و ده ها مولفه تربیتی دیگر که به نوعی شخصیت اجتماعی کودکان را شکل می دهد در همین دوران آموزشگاهی تحقق می پذیرد. البته خانواده اولین و مهمترین عامل جامعه پذیری فرد محسوب می شود و مدرسه دومین نهادی است که این مهم را بر عهده می گیرد. به منظور آشنایی بیشتر با مفهوم تربیت اجتماعی و توسعه فرهنگی و اجتماعی گفتگوی کوتاهی با «احمد حاجیلری» از فرهنگیان نمونه کشور انجام داده ایم که حاوی نکات قابل توجهی است:
کارکرد اجتماعی فعالیتهای تربیتی در مدرسه چگونه حاصل می شود؟
برای این که تعلیم و تربیت از چارچوب محدود مدرسه خارج شود و کارکرد اجتماعی آن در پهنه توسعه اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه روشن شود، باید تربیت اجتماعی سرلوحه روش ها و آموزش و پرورش قرار گیرد. دانش آموزان باید با محیط خود سازگار گردند و چنین تحولی مستلزم اتخاذ روش های تربیتی و تغییر در محتویات برنامه های آموزش و پرورش است. مدرسه به تنهایی یکی از وسایل تربیت فرد است و کار آن باید با تاثیر عوامل اجتماعی و نهادهای مرتبط با اجتماعی شدن فرد (خانواده، گروه، رسانه ها و…) تکمیل شود. فلذا ضمن تعلیم کودکان در مدارس، باید اشکال دیگر آموزش مانند مبارزه با بی سوادی، ترویج کشاورزی، شرکت در تعاونی ها، آشنایی با تکنولوژی و علوم و فنون جدید و… نیز وجود داشته باشند تا از این طریق، زمینه های تربیت اجتماعی از تمام جهات گسترش یابد. به همین منظور ما در مدرسه اقدامات گسترده و منسجمی را انجام داده ایم که بدون شک در شکل گیری شخصیت اجتماعی بچه ها موثر بوده است.
نقش آموزش و پرورش به ویژه مدرسه را در بالفعل کردن استعداد های دانش آموزان چگونه ارزیابی می کنید؟
آموزش و پرورش را می توان مهمترین اندام و به منزله قلب پیکره جامعه دانست که هرگونه آسیبی به آن، موجب زیان سایر بخش ها می شود. وظیفه آموزش و پرورش تربیت نیروی آگاه، کارآمد و متعهد برای کشور است. آموزش و پرورش می تواند موجب شکوفایی سایر بخش های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شود و این استعداد و توانایی تنها با تقویت آموزش و پرورش ایجاد می شود. با مطالعه در سرنوشت و سیر صعودی کشورهای پیشرفته متوجه نقش مهم آموزش و پرورش در ارتقا و به فعالیت رسیدن استعداد ســایر بخش های این کشورهــا می شویم. براساس مطالعات کارشناسان اقتصادی، شکوفایی اقتصاد و صنعت ژاپن مرهون آموزش و پرورش این کشور بوده و خود آنها هم به این مسئله اذعان دارند. آموزش و پرورش بایدروحیه تولید علم و اختراع و پیشرفت و کسب آگاهی را گسترش دهد.
چه فعالیت های غیر آموزشی در مدارسی که شما حضور داشتید برگزار شده است؟
ما همه ساله در مدرسه از اســاتید مختلف در رشته های هنری، فنی ، علمی و … دعوت می کنیم تا دانش آموزان از نزدیک با صاحبان انــدیشه در حوزه های مختلف آشنا شوند. به علاوه همه ساله مسابقات و دوره های فراوانی برگزار می کنیم.
مسابقه بستن زنجیر چرخ، مسابقه ماشین های کنترلی، مسابقات مچ اندازی، مسابقه والیبال پدران و پسران، اجرای نقاشی همگانی، برگزاری نمایشگاه دست سازه، مسابقه تیراندازی با تفنگ بادی، برگزاری دوره های مهارت کنترل استرس و اضطراب، آموزش حرکات اصلاحی زانو توسط کارشناس ارشد تربیت بدنی، برگزاری دوره آموزشی بــا موضوع آسیب های اجتماعی و …
چه تعداد از دانش آموزان مدرسه در مسابقات ورزشی و فرهنگی و هنری موفق به کسب عنوان شدند؟
بیش از ۹۰ نفر از دانش آموزان دبیرستان شاهد در مسابقات ورزشی، فرهنگی، علمی ، هنری، جشنواره خوارزمی ، پرسش مهر و مسابقات خارج از حوزه آموزش و پرورش موفق به کسب عنوان شدند که از همه این مقام آوران طی مراسمی در هتل کانیار با حضور مسئولان تجلیل به عمل آمد. این مقام ها در رشته های فوتسال، والیبال، مفاهیم قرآن، حفظ قرآن، مداحی، صحیفه سجادیه، اذان، انشاء نماز، جشنواره خوارزمی، داستان نویسی، فعالیت های آزمایشگاهی، وبلاگ نویسی، عکاسی، دو و میدانی، کاراته، شطرنج، شنا، کشتی و … به دست آمده است. در واقع به جرات می توان گفت دانش آموزان مدرسه در همه رشته های موجود موفق به کسب عنوان شدند که افتخار بزرگی برای مدرسه است.
نقش مدارس در کاهش ناهنجاریها و جرایم دانش‌آموزان چیست؟
با گذشت زمان و توسعه و گسترش شهرها، تأسیس مؤسسات و کارخانه‌ها و سازمانهای مختلف، عواملی مثل خانواده که در گذشته بار سنگین تعهدات تربیتی را بر گردن داشت دیگر خاصیت و نفوذ خود را در زمینه آموزش و پرورش تا اندازه زیادی از دست داده است. زیرا به دلیل کثرت و تنوع مهارت‌ها و دانسته‌ها این نهاد کوچک اجتماعی دیگران کشش و قدرت را ندارد که بتواند همه دانسته‌ها و معلومات را به روز به شکل جدید به نسل نو پا منتقل کند. از این رو مدرسه و نهاد آموزش و پرورش، به عنوان محیطی خاص شناخته شده که همه افراد به دلیل آنکه از مزایای زندگی اجتماعی بهره‌مند شوند ملزم به گذراندن مراحل مختلف آموزش و پرورش مدرسه‌ای هستند. زیرا نظام مدرسه سهم عمده‌ای در انتخاب و تخصیص افراد برای ایفای نقشهای اجتماعی دارد که نحوه عملکرد فرد در مدرسه، طول مدت تحصیل و رشته تحصیلی در تعیین شغل و منزلت اجتماعی آینده افراد نقش بسزایی ایفا می‌کند. اما در این میان نباید مسائل تربیتی و نیازهای فردی و اجتماعی دانش‌آموزان را نادیده گرفت. زیرا هدف از آموزش صرفا نمره گرفتن و یادگیری یکسری مطالب و موضوعات درسی که بعد از مدتی به دست فراموشی سپرده می‌شود نیست. بلکه سازگاری فرد با محیط و شناخت صحیح محیط خواهد بود که بخشی از این آموزش توسط معلمان و کادر مدیریتی مدرسه صورت خواهد گرفت.
سخن پایانی
مدرسه را می توان مامن و پایگاهی برای آماده سازی نسل جوان برای ورود به جامعه قلمداد کرد و هر چه ساختار و زیر ساخت برای انجام مدل های خرد که طرح مینیاتوری از جامعه کلان محسوب می شوند، در مدرسه جدی تر گرفته شوند، زمینه برای پیشرفت دانش آموزان مهیا خواهد شد. امیدوارم خانواده ها نیز در کنار همکاری با مدرسه در مسائل آموزشی، بر کسب مهارت ها و بالفعل رساندن توانایی های شان تلاش کنند و سعی کنند مهارت آموزی را به عنوان یکی از آموزش های ضروری بچه ها جدی بگیرند. امید است با پرورش نسلی شاد و پویا ، آینده سازان کشور در ساختن ایرانی زیبا و پیشرفته موفق باشند.
