نگاهی به آلودگی اراک به مناسبت ۲۹ دی ماه روز هوای پاک/یک گزاره بی معنی

چهارشنبه ۲۹ دی ۹۵ شماره ۵۰۹
علی امیدی- وقایع استان:
۲۹ دی ماه هر سال به نام هوای پاک نامگذاری شده است. این نامگذاری نخستین بار در سال ۱۳۷۴ توسط ستاد اجرایی کاهش آلودگی هوا برای ایجاد حساسیت در بین اقشار مختلف جامعه انجام شد. آلودگی هوای هشت کلانشهر کشور از جمله اراک در طول سال باعث رنجش بسیاری از هموطنان می شود، به طور کلی در دنیا به منظور جلب توجه مردم به موضوعات مربوط به حفظ محیط زیست و تامین زندگی سالم در راستای نیل به اهداف توسعه پایدار، روزهای نمادین خاصی مرتبط با حفظ محیط زیست تعیین می گردد که از جمله آنها روز جهانی محیط زیست، روز زمین پاک، روز هوای پاک و غیره می باشد. روز هوای پاک در دنیا تحت عناوین مختلف از جمله روز بدون خودرو، روز بدون دود و … در کشورهای مختلف نامگذاری شده و اقدامات خاصی در این روز جهت تنویر افکار عمومی صورت گرفته است.
گفتنی است قدمت روز هوای پاک در ایران از کشورهای فرانسه و ایتالیا بیشتر است. از آنجا که کلید اصلی کاهش آلودگی هوا، مشارکت مردمی و افزایش هماهنگی بین بخشی است این روز می تواند عامل مهمی در ایجاد این مشارکت و هماهنگی بین بخشی باشد.
آلودگی هوا یعنی حضور یک، چند و یا مخلوطی از آلوده کننده های مختلف در هوای آزاد، به اندازه ای است که برای انسان مضر بوده و یا موجب زیان رساندن به حیوانات، گیاهان و اموال شود. اما پدیده آلودگی هوا در مناطق شهری، یکی از ره آوردهای انقلاب صنعتی است که از سیصد سال قبل شروع و با توسعه صنعتی و زیاد شدن شهرها بر میزان و شدت آن روز به روز افزوده می شود. تکیه اساسی بر منابع انرژی فسیلی از قبیل زغال، نفت، گاز و در نهایت آزاد شدن مواد ناشی از احتراق این مواد، فرآورده های مضر و زیان بخشی را به همراه می آورد که حیات موجودات زنده به ویژه انسانها را تهدید می نماید. از نخستین دهه های قرن بیستم، به دنبال مشاهده ارتباط میان آلودگی هوا و تخریب محیط زیست، بسیاری از کشورهای صنعتی پیشرفته، تحقیقات و برنامه های علمی برای کنترل آلاینده های بسیار مضر را آغاز نمودند، اما متاسفانه در اکثر قریب به اتفاق کشورهای در حال رشد این مسئله آن طور که باید مورد توجه قرار نگرفته و وضعیت آلودگی هوا در شهرهای بزرگ رو به وخامت گذاشته است.
آلودگی هوا از عوامل مهم مرگ و میر در جهان هستند. قائم مقام وزیر بهداشت مدتی پیش اعلام کرد در کشور ما دو عامل خطر اصلی مرگ به ترتیب عوامل متابولیک و تغذیه‌ای هستند و آلودگی هوا و مصرف سیگار در رتبه‌های سوم و چهارم به عنوان عامل خطر مرگ قرار دارند.
شهر اراک از ابتدای سال جاری تا اواسطط دی ماه امسال، ۹۲روز آلوده و هوای ناسالم، ۱۶۰ روز با هوای سالم و ۴۳ روز با هوای پاک را پشت سر گذاشته است. از مجموع ۹۲ روز آلوده سال جاری، هوای اراک طی ۸۷ روز در وضعیت هوای ناسالم برای گروه های حساس و پنج روز نیز در شرایط ناسالم برای تمام گروه های جمعیتی قرار داشته است. سالهاست که جلسات متعدد و کارگروه های مختلفی برگزار می شوند و همیشه مورد انتقاد قرار گرفتند که چرا این جلسات پر مصوبه، نتایج عملی و ملموسی نداشته است. مردم تا چه زمانی باید با آلودگی هوا بسوزند و بسازند و هر زمان که از آلام آن بنالند با وعده ای سکوت کنند؟