یک ناشر و یک نمایشگاه

چهارشنبه ۱۵ فروردین ۱۴۰۳  شماره ۱۸۱۱

وقایع استان گزارش می دهد؛ وضعیت حضور ناشران استان مرکزی در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران

به گفته بسیاری از فعالان حوزه کتاب با وجود مشکلات اقتصادی و کاهش تقاضا برای خرید کتاب انتظار می رود امسال نمایشگاه کتاب تهران که در اردیبهشت ماه برگزار می شود نسبت به سال های گذشته با استقبال کمتری روبرو شود

فاطمه چاپاری: ناشران شهرستانی به دلیل نبود فضای مناسب برای عرضه تولیدات خود در شهرستان ها با مشکلاتی روبرو هستند که اشتیاق آنها برای ماندن در حوزه نشر و توسعه فرهنگ کشور را کاهش می دهد به گفته بسیاری از فعالان حوزه کتاب با وجود مشکلات اقتصادی و کاهش تقاضا برای خرید کتاب انتظار می رود امسال نمایشگاه کتاب تهران که در اردیبهشت ماه برگزار می شود نسبت به سال های گذشته با استقبال کمتری روبرو شود در شرایطی که قیمت کاغذ و کاهش تقاضا صنعت نشر در کل کشور را رو به رکود برده است وضعیت ناشران شهرستانی به مراتب از ناشران بزرگ تهران و قم و .. سخت تر است به گونه ای که امسال تنها یک ناشر از استان مرکزی در نمایشگاه کتاب تهران شرکت خواهد داشت.
ابوالفضل بیرقی مدیر نشر نوای دانش که امسال از استان مرکزی در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران شرکت پیدا می کند، در گفت و گو با خبرنگار وقایع استان می گوید: انتشاراتی ها برای شرکت در نمایشگاه باید در طول یک سال گذشته حداقل ۴۰ عنوان کتاب چاپ کرده باشند که متاسفانه بیشتر ناشران استان این شرایط را نداشتند.
وی می افزاید: عده ای از ناشران هم به دلیل عدم تمدید مجوز از شرکت در نمایشگاه بازماندند، متاسفانه فرآیند تمدید مجوز در وزارت ارشاد خیلی زمانبر است و این موضوع به یکی از چالش های اساسی برای ناشران تبدیل شده است.
مدیر نشر نوای دانش اظهار می کند: مهمترین مشکلات ناشران شهرستانی برای حضور در نمایشگاه کتاب تهران مرتبط با اقامت ده روزه در تهران و هزینه های آن است، وزارت ارشاد می توانست برای حل این مشکل در مصلی یا در مهمانسراهای وزارت خانه محلی را برای اسکان ناشران شهرستانی پیش بینی کند.
بیرقی ادامه می دهد: یک ناشر برای اجاره غرفه و گرفتن نیرو برای فعالیت در مدت برگزاری نمایشگاه هزینه های بسیاری را متحمل می شود که باید بتواند با فروش کتاب این هزینه ها را جبران کند یکی از دلایل عدم حضور برخی ناشران در نمایشگاه همین است چرا که با افزایش تورم و کاهش توان اقتصادی جامعه استقبال از نمایشگاه نسبت به سال های گذشته احتمالا کمتر خواهد بود.
وی می گوید: علی رغم اینکه نمایشگاه بین المللی کتاب تهران تبدیل به یک فروشگاه شده، برگزاری آن همچنان موثر است چون فضایی را برای ارتباط ناشران با یکدیگر و همچنین با نویسندگان و مترجمان را فراهم می کند.
این ناشر توضیح می دهد: کتاب از نیاز های ثانویه انسان به شمار می رود و ممکن است افراد از ابتدا قصد خرید کتاب را نداشته باشند و با چرخیدن در فضاهای این چنینی و تورق کتاب ها نسبت به خرید ترغیب شوند از همین رو به نمایش گذاشتن کتاب همواره در فروش آن موثر است.
بیرقی می گوید: یکی از راهکارها برای افزایش حضور ناشران در نمایشگاه این است که یک ناشر به نمایندگی از همه غرفه ای را اجاره کند و بقیه هم کتاب هایشان را در این غرفه به نمایش بگذارند، ما هم از سوی تعاونی ناشران استان مرکزی این درخواست را دادیم اما متاسفانه هیچ یک از ناشران استان در مهلت قانونی اعطای نمایندگی برای این کار اعلام آمادگی نکردند.
وی ادامه می دهد: ناشران استان مرکزی از نظر مالی ضعیف هستند و عناوین چشمگیری چاپ نکرده اند علاوه بر این که تعدادی از ناشران هم علاقه ای به کار نشر ندارند و زمانی که کاغذ به صوت سهمیه ای به ناشران تعلق می گرفت برای گرفتن پروانه فعالیت ترغیب شدند به طوری که از حدود ۴۰ ناشر استان مرکزی تنها ۵ ناشر به صورت جدی فعالیت دارند. مدیر نشر نوای دانش با بیان اینکه صنعت چاپ در استان مرکزی در مقایسه با دیگر استان های کشور وضعیت خوبی ندارد، اضافه می کند: ناشرانی در استان هستند که در طی ۱۰ سالی که از تاریخ مجوزشان می گذرد یک کتاب هم چاپ نکرده اند چنین نشری چرا باید در نمایشگاه شرکت کند.
بیرقی با اشاره به اینکه کار چاپ و نشر یک کار تخصصی است، می افزاید: بسیاری از ناشران استان هم وقتی با فضای راکد استان روبرو شدند پروانه شان به قم و یا تهران منتقل کردند چرا که مثلا در قم چاپخانه های زیادی هست، تعاونی ناشرانش فعال تر است و با سرمایه ای که دارند می توانند خودشان کاغذ وارد کنند و مجتمع ناشران این شهر یکی از قطب های فروش کتاب به شمار می رود که همه شهرستانی ها برای مراکز پخش کتابشان به اینجا مراجعه می کنند در حالی که در اراک چنین چیزی نداریم و اگر ارگانی قصد داشته باشد کتابی را در تیراژ بالا تهیه کند به تهران مراجعه خواهد کرد.
وی بیان می کند: صنعت چاپ نسبت به دهه ۸۰ خیلی افول کرده است و عمده دلیل آن هم تورم و کاهش قدرت خرید مردم است.
مدیر نشر نوای دانش پیشنهاد می کند: از جمله راهکارها برای بهبود این وضعیت یکی تخصصی کارکردن ناشران است و دیگری اینکه اداره کل ارشاد استان مرکزی مکانی را در مرکز شهر بدون که هزینه نداشته باشد در اختیار ناشران قرار دهد تا به عنوان مرکز تبادلات فکری شهر همه ناشران غرفه داشته باشند و بتوانند فعالیت کنند و مردم برای چاپ کتاب و خرید آن به این مرکز مراجعه کنند و اگر این اتفاق بیفتد در فضای اشتغال استان هم موثر خواهد بود.
وی در پایان خاطرنشان می کند: ما امسال حدود ۴۰ عنوان کتاب چاپ کرده ایم که بیشترشان در حوزه روانشناسی بوده اند، هر ناشری باید با توجه به بازار خود دست به چاپ بزند برای مثال با وجود حوزه علمیه قم و درخواست طلبه ها بیشتر کتاب های ناشران قم مذهبی اند یا در تهران ناشران دانشگاهی فعالیت بیشتری دارند از همین رو با توجه به صنعتی بودن استان مرکزی استقبال از سمینارهای انگیزشی و کتاب های روانشناسی در این استان بیشتر است و ما با توجه به بازار کتاب استان فعالیت می کنیم و خوشبختانه در فروش مشکلی نداشتیم.
معاون فرهنگی اداره کل ارشاد استان مرکزی نیز در اینباره می گوید: ما اطلاع رسانی های لازم را برای حضور در نمایشگاه بین المللی کتاب انجام داده ایم با این وجود تنها یک ناشر در این نمایشگاه شرکت کرده است.
غلامرضا پاپی الوار ادامه می دهد: هر ساله اداره کل ارشاد به دنبال دستور العمل هایی که از تهران می آید شرایطی را برای بازدید جامعه فرهنگ و هنر استان از نمایشگاه کتاب تهران فراهم می کند و امسال هم طبق سهمیه ای که خواهیم داشت و بودجه اداره یک اتوبوس را برای ایاب و ذهاب این عزیزان در نظر خواهیم گرفت.
وی می افزاید: همزمان با نمایشگاه کتاب تهران در استان نمایشگاهی نخواهیم داشت اما در نظر داریم در سال جاری با برگزاری نشست با کتابفروشان و ناشران برای برگزاری نمایشگاه هایی در سطح شهر نیز اقدام کنیم.