روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
سه شنبه ۹ آبان ۱۳۹۶ شماره ۷۱۲
***
وقایع استان
سمیه انصاری فر
***
عکاسی حیات وحش یکی از شاخه های پرهیجان عکاسی است که البته به دلیل ویژگی های خاص خودش و سختی هایی که دارد کمتر کسی حاضر می شود که این ژانر را انتخاب کند. علاقه، دانشِ حیات وحش، صبر و سماجت اصلی ترین ویژگی های عکاسان این حوزه است. برگزاری نمایشگاه عکاسی حیات وحش با موضوع خزندگان در اراک بهانه ای شد تا به گفتگو با جوان ترین عکاس حیات وحش استان بنشینیم. ایمان شریفی نژاد از دوران نوجوانی به سینما و عکاسی علاقمند شد و در کنار تحصیل در رشته سینما هم اکنون نزدیک به سه سال است که در حوزه تصویربرداری و عکاسی مستند حیات وحش با گروه مستندسازان بام آسمان مرکزی همکاری می کند و در کنار کار هنری در زمینه فعالیت های زیست محیطی و حیات وحش نیز مشارکت دارد. او که در کارنامه کاری خود تصویر برداری مستند تالاب میقان را دارد، می گوید: سه سال پیش با حامد پاکپور مستند ساز و فعال حیات وحش آشنا شدم و همین آشنایی باعث علاقه من به این ژانر شد و از آن زمان به بعد تمام تلاش و انرژی ام را در این بخش گذاشتم در کنار این با تیممان در درمان حیات وحش و همکاری در راه اندازی اولین آمبولانس حیات وحش در اراک نیز مشارکت داشته ایم.
شریفی نژاد در خصوص ویژگی ها و سختی های عکاسی حیات وحش گفت: در عکاسی حیات وحش علاوه بر اینکه باید سرعت و تکنیک داشت تجهیزات چون لنز تله و ماکرو و دوربین پر سرعت بسیار مهم است. زیرا رفتار پرنده و حیوان غیرقابل پیش بینی است و باید خیلی به موقع آن را ثبت کرد. البته می توان تکنیک را یاد گرفت و تجهیزات را تهیه کرد. اما نکته مهم این است که عکاس حیات وحش یاد بگیرد که با حیوان چگونه رفتار کند تا در گُلدن تایم رفتارحیوان آن را ثبت کند.
وی اضافه کرد: مثلا درنای خاکستری رقص معروفی دارد بنابراین برای یک عکاس مهم است که از چه زاویه ای و در چه زمانی آن شات را از درنا بگیرد که عکس خاص و زیبایی شود. در کنار این صبر و حوصله بسیار مهم است زیرا ممکن است با وجود اینکه ساعت ها برای شکار لحظه مورد نظر نشسته ای آن رفتار از حیوان سر نزند و ناامید شوی. این هنرمند عکاس در خصوص نمایشگاه عکس خود گفت: در این نمایشگاه ۲۳ اثر از حدود ۱۸ گونه خزنده متعلق به سراسر کشور به نمایش درآمده است. تهیه این مجموعه از فروردین ماه امسال آغاز و نزدیک به شش ماه زمان برد.
شریفی نژاد افزود: در عکاسی این مجموعه مهندس علی سالمی کارشناس ارشد خزنده شناسی انیستیتو رازی و حامد پاکپور مرا همراهی کردند زیرا عکاسی در این حوزه به تنهایی میسر نیست.
وی توضیح داد: ما یک گونه را مدت ها زیر نظر داشتیم تا زمان مناسب برای عکاسی فرا برسد بعنوان مثال برای عکاسی از مارها باید نزدیک صبح و غروب که هوا خنک تر است اقدام کرد. البته اگر شرایط مهیا نبود آن خزنده را می گرفتیم و در جای مناسب نگاه می داشتیم تا زمان عکاسی فرا برسد.
این عکاس حیات وحش ادامه داد: به همین منظور ممکن بود جستجو برای یک گونه را شب آغاز کرده تا صبح برای عکاسی در شرایط ایده آل اقدام کنیم.
شریفی نژاد در مورد خزندگان و مناطقی که برای عکاسی به آنجا رفته اند، گفت: در این نمایشگاه عکس هایی از خزندگانی چون مار، عقرب و گاندو ( تمساح پوزه کوتاه ایرانی) موجود است. برای ثبت این عکس ها به مناطقی سوسنگرد، بهبهان، سیستان و بلوچستان و گرگان رفته ایم. مثلا برای ثبت عکس از گاندو تا نزدیکی مرز افغانستان چیزی حدود چهار هزار کیلومتر رانندگی کردیم.
وی تاکید کرد: در واقع ما به دنبال این بودیم که پراکندگی خزندگان در کشور را نشان دهیم بعنوان مثال مار جعفری در هر منطقه از ایران گونه متفاوتی از نظر ظاهری دارد برای همین سعی کردیم گونه های خاص تر را عکاسی کنیم.
شریفی نژاد در پاسخ به این سوال که عکاسی حیات وحش چه شاخصه های در کنار زیبایی شناسی دارد، افزود: یک بخش از عکاسی حیات وحش قطعا زیبایی شناسی است؛ ولی یک بخش مهم تر آن این است که گونه ها را شناسایی کنی و اگر گونه ای ناشناخته و نادری را یافتی آن را ثبت و پیگیر شناسایی اش باشی.
وی افزود: عکاس حیات وحش علاوه بر عکاسی باید بحث تخصصی در مورد گونه ها را نیز بداند از جمله پراکندگی، محل زندگی و رفتارهایشان. از آنجاییکه در گردآوری این مجموعه مهندس سالمی همراه من بود در این وجه مشکلی نبود زیرا او بیشتر گونه ها را می شناخت و می دانست کدام گونه ها کجا زندگی می کنند بنابراین ما خیلی راحت محل آن خزنده را پیدا و از او عکاسی می کردیم.
شریفی نژاد ادامه داد: در این مسیر اگر به گونه نادری برخورد می کردیم تصویر آن را ثبت کرده و سعی می کردیم یک عکس با اشل باشد تا بتوانیم اندازه اش را به دست آوریم.
این عکاس جوان با بیان اینکه هدف اصلی این نمایشگاه آشنایی و دوستی بین انسان ها و خزندگان است، ادامه داد: ما اولین نمایشگاه را از شهر خودمان شروع کردیم و در برنامه های آتی قرار است که این نمایشگاه در شهرهای دیگر برگزار شود.
شریفی نژاد گفت: به همین منظور در کنار نمایشگاه ورک شاپ هایی در زمینه خزنده شناسی برگزار و گواهینامه نیز ارائه می شود.
وی اظهار کرد: این ورک شاپ ها به این منظور است که فرهنگ رفتار با خزندگان تغییر کند و این باور که آن ها همیشه خطرناک هستند از بین برود. این کارگاه های آموزشی برای دانش آموزان، محیط بانان و آتش نشانان و عموم به طور جداگانه برگزار می شود.
شریفی نژاد بیان کرد: جلوی درب ورودی نمایشگاه نیز آمبولانس حیات وحش را مستقر کرده ایم تا کنجکاوی و انگیزه ای برای حضور مردم در نمایشگاه باشد.
وی نکته ضروری رسیدن به هدف اصلی نمایشگاه و ایجاد دوستی بین انسان و حیات وحش را حضور مردم در نمایشگاه عنوان کرد و گفت: این رغبت و میل در میان مردم بسیار کم است.
شریفی نژاد اضافه کرد: البته این منحصر به نمایشگاه من نیست، نمایشگاه های عکس دیگر نیز هستند که تنها در روز افتتاحیه مخاطب دارند که اغلب از دوستان و آشنایان برگزارکننده هستند؛ ولی روزهای بعد مخاطب کمی دارند و این نیاز به تبلیغ برای تشویق مردم برای حضور در این نمایشگاه ها دارد.
این عکاس حیات وحش تصریح کرد: باید دستگاه و سازمان ها از عکاسان و هنرمندان حمایت کنند. وقتی اسپانسری برای نمایشگاه عکس نباشد و عکاس درآمدی نداشته باشد انگیزه ای برای ادامه و برگزاری نمایشگاه باقی نمی ماند.
وی ادامه داد: عکس پتانسیل بالایی در فرهنگ سازی دارد خصوصا در حوزه محیط زیست و حیات وحش ما در نزدیکی شهر خود اکوسیستمی چون تالاب میقان را داریم که گونه های مختلف پرندگان در آن حضور دارند خصوصا پرندگان مهاجر اما بندرت دیده می شود که تور عکاسی حیات وحش در این منطقه از سوی اراک برگزار شود و حتی تور تالاب گردی نیز وجود ندارد تا کمی آگاهی در خصوص این منطقه بالاتر رود.
شریفی نژاد با انتقاد به اینکه در اراک نگارخانه مناسبی برای برگزاری نمایشگاه ها وجود ندارد، گفت: در اراک تنها گالری ماندگار و نگارخانه فرهنگسرای آیینه وجود دارد که هر کدام ضعف هایی دارند. گالری ماندگار گالری خوبی است ولی محدودیت مکان دارد و نمی توان در آن هیچ کارگاهی در کنار نمایشگاه برگزار کرد.
وی توضیح داد: با نگارخانه فرهنگسرای آیینه نیز به زعم من در سال های اخیر خیلی خوب رفتار نشد مدت هاست که این نگارخانه ترمیم نشده، دیوارها نیاز به رنگ دارد و کف آن نیز به پاکسازی نیاز دارد من به عنوان عکاس اگر بخواهم نمایشگاهی در آنجا برگزار کنم دلم می خواهد فضای تمیزی باشد تا عکس هایم دیده شود هرچند نوبت دهی نیز با توجه به درخواست ها در این نگارخانه خیلی زمان می برد.
شریفی نژاد می گوید: این کمبودها باعث می شود که حتی گاهی به نگارخانه فرهنگسرای شهر قانع شویم تا با وجود نبود استانداردها حداقل نمایشگاهمان برگزار شود. برای همین به نظرم اراک حداقل نیاز به دو نگارخانه خوب دیگر دارد.
وی ادامه داد: نبود ورک شاپ های تخصصی و مستمر در زمینه عکاسی در تمامی ژانرها یکی از کمبودهای این بخش در اراک است که باعث ارجاع هنرمندان عکاس برای آموزش به تهران می شود در حالیکه اساتید خوب و با تجربه در این زمینه در اراک وجود دارد.
نمایشگاه عکس حیات وحش با موضوع خزندگان از شششم آبان ماه آغاز و تا ۱۰ آبان در نگارخانه ماندگار اراک ادامه دارد.
