روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
پنج شنبه ۲۴ تیر ۹۵ شماره ۳۶۷
وقایع استان: ۱۷ سال است که اداره اماکن نیروی انتظامی، ممنوعیت اقامت زنان تنها و مجرد در هتل‌ها را برداشته است اما با این حال هنوز برخی مراکر اقامتی به‌ویژه مهمانسراها و مهمانپذیرها از اجاره دادن اتاق به این قشر از مسافران خودداری می‌کنند. «شیوه‌نامه اجرایی ذخیره و ابطال اتاق در واحدهای اقامتی ایران» درحالی چند روز پیش توسط خبرگزاری ایسنا منتشر شد که نپرداختن به چگونگی پذیرش زنان تنها و یا مجرد در مراکز اقامتی در این شیوه‌نامه محل پرسش بود، اما مدیرکل دفتر نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری پرداختن به این موضوع را با وجود ابطال بخشنامه‌ی اداره اماکن از حدود ۱۷ سال پیش بی‌مورد دانست و گفت: تا کنون چندین‌بار در این‌باره با اداره اماکن نیروی انتظامی صحبت شده است. سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و اماکن نیروی انتظامی “بلامانع بودن اقامت زنان مجرد و یا تنها در مراکز اقامتی” را حتی بخشنامه هم کرده‌اند و اکنون هیچ محدودیتی برای اقامت خانم‌های تنها در هتل‌ها و سایر اقامتگاه‌ها وجود ندارد و لازم نیست آنها پیش از اقامت به اداره اماکن مراجعه کنند.
ممنوعیت و یا محدودیت پذیرش زنان تنها و یا مجرد در مراکز اقامتی سال‌هاست به قانونی نانوشته و بدون بخشنامه، اما لازم‌الاجرا بدل شده؛ به طوری که با وجود تاکید و اصرار مقامات، همچنان برخی مراکز اقامتی به بهانه ترس از برخورد اداره اماکن، خود را مقید به اجرای آن می‌دانند و حتی در قوانین رزرو اقامتگاه خود، این موضوع را شفاف ذکر کرده‌اند که اقامت زنان تنها و مجرد فقط با داشتن نامه از اداره‌ی اماکن امکان‌پذیر است.
این در حالیست که سال ۸۷ جعفر عطار (رییس وقت هیات مدیر جامعه هتلداران ایران) گفته بود: طبق نامه‌ای که ازسوی اداره اماکن نیروی انتظامی به تمام هتل‌ها ابلاغ شده، اگر خانمی مدارک شناسایی با خود داشته باشد، هیچ مانعی برای اقامت او در هتل وجود ندارد و به اداره‌ی اماکن نیز اطلاع داده نمی‌شود، اما اگر خانمی بدون داشتن مدارک شناسایی به هتل مراجعه کرد، هتل‌دار باید پس از پذیرش او، این موضوع را به اداره‌ی اماکن اطلاع دهد.
آن زمان هم او به برخوردهای سلیقه‌ای اداره اماکن در برخی شهرها با این موضوع اشاره کرده و گفته بود: دستورالعملی ازسوی اداره‌ی اماکن نیروی انتظامی مبنی بر نیاز نداشتن به مجوز این اداره برای اقامت خانم‌ها در هتل صادر شده است، اما ظاهرا نیروی انتظامی هر شهرستان باید دستورالعملی جداگانه‌ای صادر کند. با وجود چنین اظهاراتی اما همچنان برخی مراکز اقامتی بدون توجه به ابطال بخشنامه اداره اماکن، خود را از پذیرش بانوان مجرد و تنها معاف کرده و یا اقامت دادن آنها را به دریافت نامه از اماکن منوط کرده بودند.
سال ۸۸ نجفی – رییس وقت اماکن عمومی نیروی انتظامی – در اظهارنظری در این‌باره گفت: هیچ هتل یا مرکز اقامتی حق ندارد برای پذیرش خانم‌ها درخواست نامه کتبی از اماکن کند و اصلا چنین چیزی وجود ندارد که هتل‌ها زنان را بدون نامه از اماکن نپذیرند. همان روزها، اسماعیل احمدی‌مقدم – فرمانده نیروی انتظامی – نیز اظهار کرد: تا جایی که من در جریان هستم، هیچگونه ممنوعیتی برای پذیرش زنان در هتل‌ها وجود ندارد، اما اگر چنین چیزی وجود داشته باشد، پیگیری کرده و با این موضوع برخورد خواهم کرد. او حتی تاکید کرده بود «هیچ لزومی ندارد زنان برای پذیرش شدن به اداره اماکن مراجعه کنند و قوانین پذیرش زنان و مردان در هتل‌ها باید یکسان باشد.»
با این حال در سال ۹۳ وقتی یک دختر دانشجو به خاطر بازماندن از ساعت مراجعه به خوابگاه، به تعدادی از مراکز اقامتی تهران سر زد، بار دیگر با این حکم باطل شده مواجه شد و سرانجام مانده از همه‌جا مجبور شد شب را بدون سرپناه در پایانه‌ی اتوبوسرانی بگذراند، بار دیگر این پرسش مطرح شد چرا با وجود گذشت نزدیک به دو دهه، هنوز برخی خود را مقید به رعایت بخشنامه‌ای باطل شده می‌دانند؟ چه عاملی باعث شده که با وجود سیستم‌های ثبت مسافر که اطلاعات آن به اماکن متصل است، باز هم برخی از مراکز اقامتی برای اجرای دستور اصلی تردید داشته باشند؟ پس از داستان تکان‌دهنده آن دختر دانشجو، جمشید حمزه‌زاده - رییس جامعه‌ی هتلداران ایران – گفت: تا آنجا که من اطلاع دارم، بخشنامه‌ی قبلی اداره اماکن، سال‌هاست باطل شده و بخشنامه‌ی جدید هم سال‌هاست ابلاغ شده و حتما بدست تمام مراکز اقامتی رسیده است و آن ممنوعیت قبلی برای پذیرش زنان در این مراکز باید برداشته شده باشد.
او تأکید کرد: مراکز اقامتی طبق آخرین بخشنامه اداره اماکن، باید مسافر را حتی اگر مدارک شناسایی نداشته باشد، پذیرش کنند.اما واقعیت خلاف تمام این اظهارات است، هرچند در برخی هتل‌های شهرهای مسافرپذیر مثل تهران، اصفهان و یا شیراز کمتر شاهد این برخورد سلیقه‌ای هستیم، اما هنوز هم هستند مراکز اقامتی که خیلی راحت از پذیرش مسافران زن به بهانه تنها بودن و نداشتن نامه مکتوب اداره اماکن خودداری می‌کنند. این داستان در مهمانپذیرها و مسافرخانه‌های شهرهای دور افتاده وضعیت بغرنج‌تری دارد، چرا که حتی به گوش‌شان نرسیده ۱۷ سال از ابطال بخشنامه اماکن می‌گذرد و همچنان نگران برخورد ماموران اماکن به خاطر پذیرش زنان مجرد و تنها هستند.
اما ولی تیموری که تاکید دارد سال‌هاست این بخشنامه باطل شده و لزومی ندارد به آن در دستورالعمل‌ها و شیوه‌نامه‌های جدید پرداخته شود، معتقد است؛ این برخوردهای سلیقه‌ای در برخی اماکن اقامتی از “عدم آگاهی” ناشی می‌شود.
مدیرکل دفتر نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری تاکید کرد: هم اداره اماکن و هم سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشکری در این‌باره هیچ محدودیتی ندارند و زنان تنها و مجرد مانند تمام شهروندان می‌توانند از حقوق کامل خود برای اقامت بهره‌مند شوند. تیموری این نکته را یادآور شد که مراکز اقامتی فقط باید مدارک هویتی این مراجعه‌کنندگان را ملاحظه کنند و طبق شیوه‌نامه‌ی اخیر حتی لازم نیست این مدارک هویتی را نزد خود محفوظ نگه دارند.
در همین راستا تماس های تلفنی را با برخی هتل ها و مسافرخانه های شهر انجام داده ایم. هتل های بزرگ و پرستاره که قیمت اتاق های تک نفره شان در حدود یک شب ۲۰۰ هزار تومان است رزرو اتاق برای زنان تنها را بلا مانع می دانستند. در ادامه خبرنگار ما با معرفی خود روند پذیرش را از این هتل ها پیگیری کرد که مسئول پذیرش پاسخ به این پرسش که در چه شرایطی نامه از اداره اماکن نیاز است را اینگونه می دهد: «خانم های تنها با ارائه مدرک شناسایی معتبر می توانند از خدمات هتل استفاده کنند. اگر خانمی مدرک شناسایی نداشته باشد می بایست برای پذیرش هتل از اداره اماکن نامه ای را اخذ نماید. در غیر اینصورت نیازی به نامه یا هماهنگی نیست.»
اما چند درصد از افراد جامعه توانایی پرداخت اینگونه هزینه ها را دارند؟ قشر بزرگی از جامعه حتی در مخیله شان هم نمی گنجد شبی را در یک هتل پنج یا چهار ستاره بگذرانند و درخواست ها برای مسافرخانه ها بیشتر است. تماس های ما با مسافرخانه ها نتایج متفاوتی را در بر داشت. اولین مسافرخانه هایی که با آن تماس گرفتیم از الزام هماهنگی با اداره اماکن سخت می گفت. سپس با شماره دیگری تماس گرفته و خود را معرفی می کنم و می پرسم:
آیا گرفتن اتاق برای خانم ها نیاز به هماهنگی با اداره اماکن دارد؟
بله. برای رزور اتاق برای خانم های تنها نیاز به این هماهنگی می باشد.
اما بر اساس قانون بانوان تنها با ارائه مدرک شناسایی معتبر می توانند بدون هماهنگی شب را در مهمانپذیر بگذراند.
می دانم اما ممکن است اتفاقات و مشکلاتی پیش بیاید که ما ملزم هستیم به محض مراجعه و در اختیار گذاشتن اتاق این حضور را اطلاع دهیم.
دستورالعمل شما با هتل ها متفاوت است؟ هتل های بزرگ این هماهنگی را نیاز ندارند.
نمی دانم به ما گفته اند که بگوییم.
یعنی کتبی ابلاغ شده است؟
نه دیگر، گفته اند.
با مسافرخانه دیگری در شهر تماس میگیریم و جویای اتاق برای یک زن تنها می شویم. آنجا به ما می گویند حضور در اینجا برای زنان تنها، نیازمند نامه کتبی از اماکن است و بدون نامه اتاق در اختیار دختران و زنان تنها قرار نمی دهند.
مدیر یکی دیگر از مسافرخانه های شهر به خبرنگار ما می گوید اگر خانم مراجعه اهل اراک باشد می بایست از اداره اماکن نامه داشته باشد.
و اگر اهل شهر دیگری باشد؟
اقامت برای یک شب مشکل چندانی ندارد اما از شب دوم می بایست با هماهنگی اداره اماکن و اخذ نامه انجام شود.
اما در قانون اشاره ای به این موضوع نشده است.
نمی دانم، طی جلسه ای که اماکن برای ما گذاشته بود این نکات برایمان مشخص شد. می دانید که آمار دختران فراری بالا رفته است و برای امنیت آنها باید هماهنگ باشیم.
مسئله ای که مطرح می شود این است که این هماهنگی ها و نامه نگاری ها زمان بر شده و دختری که قصد اقامت در مهمانپذیر را دارد دچار مشکلاتی شود. شاید بتوان گفت امنیت دختران و زنانی که در مسافرخانه ها حضور می یابند بسیار مهم است و تامین این امنیت بر عهده اداره نظارت بر اماکن عمومی است اما آیا این شیوه مناسبی برای تامین امنیت بانوان تنهاست؟ یا اینکه اگر دختری بخواهد با میل خودش ده شب را در مهمانپذیر بگذراند چرا نباید این اجازه را داشته باشد؟
در همین راستا سرگرد مهدی تقوی نیا رئیس اداره نظارت بر اماکن عمومی فرماندهی انتظامی استان مرکزی به خبرنگار ما میگوید: همانگونه که میدانید جامعه ما جامعه ای پایبند بر مسـائل شرعی و عـــرفی. در این جوامع حســاسیت‌هــا و ظرافت‌های بسیاری را باید در نظر داشت. از منظر قانون حضور خانم ها و اقامت شان در مسافرخانه ها و هتل ها با کارت شناسایی معتبر بلامانع می باشد اما با توجه به شرایط و خواست های عمومی جامعه می بایست اداره اماکن که تامین امنیت فضاهای اقامتی را بر عهده دارد از حضور خانم های تنها اطلاع داشته باشد. این موضوع به معنی دخالت در زندگی شخصی و تصمیمات خانم ها برای اقامت در هتل ها و مهمانپذیر ها نیست، چراکه اداره اماکن به اختیارات شخصی و قانونی افراد در جامعه احترام می گذراد و هماهنگی ها و اطلاع داشتن از حضور زنان در مکان های اقامتی برای تامین امنیت خودشان است. در واقع اداره ما در علت های تصمیمات شخصی افراد و حریم شخصی آنان هیچگونه دخالت و وردی پیدا نمی کند.
