نگاه وقایع استان به گردشگری مذهبی ایرانیان/یک آرامش تمام عیار

پنجشنبه ۲۷ آبان ۹۵ شماره ۴۶۷

فرشته غلامی
وقایع استان

امروزه با صنعتی شدن جوامع و دغدغه ها و مشکلاتی که پیش روی افراد و در زندگی آنها وجود دارد به دنبال راهی برای کاهش این دغدغه ها و مشکلات هستند بنابراین یکی از بهترین این راه ها می تواند سفر کردن باشد. در واقع سفر کردن می تواند حالت روح و روان افراد را بهبود ببخشد.
پزشکان معتقدند که علت بسیاری از بیماری های جسمی مانند بیماری های قلبی – عروقی و گوارش ناشی از بیماری های روحی و روانی است. همچنین آنها بر این باورند که یکی از راه های کاهش استرس می تواند سفر کردن باشد.
یکی از انواع سفرها که از دیرباز موردپسند و استقبال بسیاری از افراد بوده است، سفرهای مذهبی و زیارتی است. اینگونه سفرها بخصوص در میان جوامع در حال توسعه و قشر متوسط جامعه بیش از دیگران رواج دارد . همچنین این افراد ترجیح می دهند و برنامه ریزی می کنند که به صورت گروهی به این سفرها بپردازند.
سفرهای مذهبی به این دلیل بیشتر در میان قشر متوسط جامعه رواج دارد که ترجیح می دهند اگر وقت و هزینه ای صرف می شود به زیارت امکان مقدس بروند.
سفرهای مذهبی یا به گونه ای دیگر بهتر است گفته شود گردشگری مذهبی با سفرهای دیگر متفاوت است. در واقع سفر کردن بیشتر به منظور بازدید از جاذبه ها و آثار و بنای آن منطقه است و اما در سفر مذهبی علاوه بر دیدن این جاذبه ها به زیارت اماکن مقدس نیز می پردارند بنابراین افراد دیگر در این گونه سفرها به تورهای «دوشب و سه روز» قانع نیستند و ترجیح می دهند که مدت اقامت بیشتری را در این مکانهای مذهبی سپری کنند.
گردشگری مذهبی یکی از انواع گردشگری است که بیش از هر قشری مورد توجه مسمانان و به خصوص ایرانیان قرار دارد و برای این نوع گردشگری و سفرها هزینه های زیادی را نیز پرداخت می کنند و معتقدند که این گونه سفرها حالت معنوی و ماورایی خاصی را به آنها منتقل می کند. در این نوع گردشگری و زیارت بقاع متبرکه، حتی با خواندن زیارت نامه افراد یک نوع ارتباط با معبود در خود حس میکنند و به نوعی به احساس آرامش وصف ناپذیری می رسند.
گردشگری می تواند در فرهنگ، شخصیت و اقتصاد محیط و افراد تاثیر بسیاری بگذارد. گردشگری مذهبی می تواند شامل بازدید از مساجد، زیارت اهل قبور، کلیساها، آتشکده ها و امامزادگان باشد.
جاذبه های مذهبی هرساله تعداد بسیار زیادی از گردشگران را به سمت خود می کشاند. با توجه به اینکه گردشگری مذهبی تنها نوعی از گردشگری است که بر موقعیت آب و هوایی غلبه دارد به دلیل شرایط اقامتی و پذیرایی در اینگونه شهرها به نسبت دیگر شهرها باید متفاوت باشد و برحسب فرهنگ آن منطقه از موقعیت خاصی از هتل ها و مسافرخانه ها و زائرسراها برخوردار هستند.
این گونه شهرهای مذهبی نسبت به دیگر مکان ها از موقعیت رفاهی و گردشگری بیشتری برخوردار هستند و به این دلیل که غالبا گردشگران مذهبی شخصیت آرامتری نسبت به سایر گردشگران دارند، آثار تخریبی کمتری بر فضای آن منطقه برجای می گذارند.
بسیاری از افراد، گردشگران مذهبی را با زائران اشتباه می گیرند. در حالی که زائر به افرادی گفته می شود که صرفا با انگیزه مذهبی سفر میکنند. این افراد به اماکن مقدس برای انجام فرایض دینی و مذهبی، نزدیک شدن به خدا ، ادای نذر و زیارت ائمه و رهبران مذهبی براساس آنچه که دین و آموزه های دینی و مذهبی خود فراگرفته اند اقدام به سفر می کنند اما گردشگران مذهبی علاوه بر زیارت اهل قبور و اماکن و فعالیت های مذهبی از مکان های گردشگری دیگر موجود در آن شهر و منطقه نیز دیدن می کنند. بهتر است گفته شود گردشگران مذهبی علاوه بر انگیزه اولیه که همان زیارت اهل قبور و انجام مراسم مذهبی است، با انگیزه های دیگری که برای یک گردشگر عادی نیز می باشد، در هم آمیزد و اهداف سفر این شکل از گردشگری چند منظوره اما با اولویت مذهبی می باشد.
اگرچه برای زائران و گردشگران مذهبی فصول سرد و گرم سال در سفرشان هیچگونه تاثیری ندارد اما برخی از این گردشگری های مذهبی می تواند، فصلی باشد.
یکی از انواع گردشگری های مذهبی که در چند سال اخیر در بین شیعه مذهبان و بالاخص ایرانیان بسیار رواج یافته، پیاده روی به سمت کربلا در روز اربعین است. تا چند سال قبل یعنی در زمان حکومت صدام کسی با پای پیاده به سمت کربلا نمی رفت در آن زمان حتی مراسم های کوچک در اربعین نیز ممنوع بود اما کمتر از یک دهه هست که سال به سال بر تعداد زائران این پیاده روی افزوده می شود. از پیر و جوان و زن و مرد همه و همه در این پیاده روی و زیارت شرکت می کنند.
در چند سال قبل پیاده روی اربعین فقط در خاطره افراد پا به سن گذشته خود عراقی ها بود حال چه برسد به ایرانی ها. ایرانی ها در آن زمان این پیاده روی در روز اربعین را جدی نمی گرفتند . حال این پیاده روی در بین ایرانیان سال به سال بیشتر می شود. به همین دلیل شیعیان عراق چند روز قبل از اربعین خانه های خود را برای زائران پیاده اربعین آماده میکنند و به استقبال زائران می روند. ورود افراد شیعه به کربلا را می توان همانند رودی ممتد در نظر گرفت تا بدین طریق بتوانند همدلی و همراهی خود را به امام حسین (ع) نشان دهند.
بنابراین به جرات می توان گفت طی قرون گذشته، مذهب اصلی ترین عامل در جذب گردشگر و علت بسیاری از معماری ها بوده است پس جای تعجب نیست که قسمت اعظمی از گردشگری فرهنگی را به عنوان گردشگردی در محیطی مذهبی قرار دهیم. و بهتر است بگوییم که گردشگردی فرهنگی به سمت گردشگری مذهبی حرکت کرده و در نقطه اوج خود به زیارت و بازدید از مکان های مقدس انجامیده است.