نگاه روزنامه وقایع استان به پدیده رایج طلاق عاطفی/باهم و تنها

چهارشنبه ۲۸ مهر ۹۵ شماره ۴۴۲

وقایع استان
روشنک مشتاق

“نسبت به من سرد شده است.” این را می گوید و شروع به گریه می کند. مهسا ۶ سال است که ازدواج کرده و در طول این مدت بیش از بیست بار برای قهر به خانه پدری اش آمده است. او می گوید:” هر جراحی زیبایی که ممکن بود انجام دادم تا دلش را به دست بیاورم اما او مرا نمی بیند، حتی متوجه نمی شود که رنگ موهایم را تغییر دادم یا ۶ ماه است که به باشگاه می روم و تلاش می کنم به وزن قبل از ازدواجم برگردم. از صبح تا شب در مطب است، شب که به خانه می آید سرش در موبایل است. از اول ازدواجمان اشتباه بود، من به زور دیپلم گرفتم و شوهرم پزشک است. پدر و مادرش با این ازدواج مخالف بودند اما ما عاشق هم بودیم، اوایل زندگی همه چیز خوب بود. وقتی خاطرات شیرین ۳ سال اول زندگی را مرور می کنم نمی فهمم چرا به اینجا رسیدیم. اوایل درباره داشته هایم صحبت می کرد و الان نداشته هایم را بر سرم می کوبد. این روزها دنیای من و او خیلی متفاوت شده است.در مهمانی ها و جمع دوستانش وقتی می خواهم صحبت کنم، خجالت می کشد و همیشه می گوید کاش به جای این همه جراحی زیبایی کمی درس می خواندی. (می گوید تو بی سوادی) مشکلمان نه اعتیاد است و نه کتک کاری! فقط بی‌مهری‌ و بی توجهی است که زندگی ما را جهنم کرده است . ”
طلاق عاطفی زمانی شروع می‌شود که یک رابطه گرم کمرنگ می شود و زندگی زوجین به جای “ما”به “من” تبدیل می شود. طلاق عاطفی نوعی از جدایی زن و مرد است با این تفاوت که آنان در یک خانه زندگی می‌ کنند و از یک غذا می‌ خورند ولی هیچ گونه تعهدی نسبت به یکدیگر ندارند .طلاق عاطفی شکل رایج، پنهان و مخوف طلاق است که آمار رسمی و دقیقی از آن در دست نیست و به شکل پنهان در خانواده ها به وفور دیده می شود. آمارهای متفاوتی در این زمینه وجود دارد برخی تحقیقات نشان می دهد که از هر دو ازدواج یک ازدواج در مرحله طلاق عاطفی است، همچنین در سال ۹۴ نیز برخی گزارش ها نشان می دهد که ۸۵ درصد خانواده های ایرانی درگیر طلاق عاطفی هستند. یکی از مهمترین دلایل این امر، صحبت نکردن درباره این آسیب و عدم ریشه‌یابی است . همچنین تورم و گرانی، نداشتن درآمد کافی و عدم امنیت شغلی همسر، مهم‌ترین علل اقتصادی مؤثر در اختلاف و نزاع بین زوج‌ها و در نتیجه طلاق عاطفی است. این طلاق اغلب در یکی دو سال اول زندگی اتفاق نمی افتد چراکه در این سال ها زن و مرد جذابیت های ویژه ای برای یکدیگر دارند، همچنین امید به تغییر رفتار و بهتر شدن اوضاع باعث می شود این تفاوت ها را نادیده بگیرند اما استارت و سوت آغاز آن در همین سال است. در سال اول نقش خانواده‌ها پر رنگ است و هنوز هویت خانوادگی و جمعی جدید شکل نگرفته است،همچنین عدم استقلال مالی، وجود باورهای غلط، ساده‌پنداری طلاق و مرور خاطرات گذشته در افرادی که دیگرانی در زندگی مجردی اشان بوده است موجب می شود که سال اول سال پرالتهابی برای زوجین باشد و اگر بخواهیم بدانیم سوت آغاز طلاق عاطفی در کجا زده می‌شود، باید در سال اول جست‌وجو کنیم چراکه مشکلات کوچک سال اول زندگی در سال های بعد بزرگ و پررنگ می شوند.
طلاق عاطفی با سرزنش و اعتراض شروع می شود، به عبارتی زوجین به خصوص مرد در کوچکترین موارد به همسر اعتراض می کند و از او ایراد می گیرد که نتیجه این اعتراض ها غم و ناراحتی و اندوه می شود که گاها خشم و عصبانیت نیز با آن همراه است این موارد موجب ایجاد حس تنفر زوجین از یکدیگر می شود که در نهایت به بی تفاوتی آنها نسبت به هم ختم می شود. بی تفاوتی بدترین مرحله طلاق عاطفی است چراکه در این مرحله زوجین هیچ گونه حس تعلقی به یکدیگر ندارند و هر لحظه ممکن است یکدیگر را ترک کنند. طلاق عاطفی در اغلب موارد به طلاق رسمی ختم می شود اما گاهی وجود فرزندان، وابستگی های اقتصادی و عاطفی و ترس از طلاق و تابو بودن آن موجب می شود زوجین در کنار هم بدون هیچ گونه توجه و عاطفه ای به زندگی سرد و بی روح خود ادامه دهند اما این طلاق عواقب جبران ناپذیری بر روی زندگی افراد خانواده از جمله استرس، افسردگی و در بدترین وضعیت خیانت همسر را به همراه دارد. همچنین پدر و مادری که دچار طلاق عاطفی هستند نمی توانند الگوی مناسبی برای فرزندانشان باشند.
ازدواج درست و مناسب، اولین گام در جلوگیری و کاهش این پدیده است. ازدواج افراد با تحصیلات و سطح فرهنگی مشابه از این پدیده جلوگیری می کند. ازدواج هایی که با انگیزه اشتباه مثل رهایی از تنهایی، حرف مردم، ازدواج به خاطر پول و موقعیت اجتماعی، صورت می گیرد نتیجه ای جز سردی و طلاق عاطفی به همراه ندارد. رسانه‌ها نقش مهمی در آموزش‌های لازم برای ازدواج مناسب جوانان دارند .همچنین مراجعه به مشاوره از‌‌ همان ابتدای زندگی برای انتخاب همسر، بسیار موثر است. از سوی دیگر زن و مرد در زندگی مشترک باید زمان بیشتری صرف کنند تا بتوانند این حس را در شریک زندگیشان ایجاد کنند که حضورش در زندگی چقدر با اهمیت است. همچنین رفع نشدن اختلافات کوچک زن و شوهر یکی از علت های طلاق عاطفی است. به عبارتی اختلاف ها و مشکلات کوچک زوجین در صورت حل نشدن موجب می شود که به مشکلاتی عمیق تبدیل شوند. روانشناسان معتقدند اگر زوجین دچار طلاق عاطفی می شوند در چنین شرایطی باید با مراجعه به مشاور مشکلشان را حل کنند. به عبارتی مشکلات باید ریشه یابی و حل شوند و هر دو طرف باید بخواهند که تغییر کنند و سطح انتظارات را پایین بیاورند تا بتوانند از تبدیل طلاق عاطفی به طلاق رسمی جلوگیری کنند.