شنبه ۲۴ خرداد ۱۳۹۹  شماره ۱۲۷۷

روزنامه «وقایع استان» همواره کوشیده است با انتشار مطالبی آگاهی بخش سطح دانش مخاطبانش را بالاتر ببرد. یکی از مواردی که بسیاری با آن روزانه مواجه می شوند مباحث حقوقی و قضایی است. در ستون قانون ما بر آن شدیم تا شما را با نکات حقوقی و قضایی آشنا کنیم که ممکن است با آن روبرو شوید. هر هفته قانون را در ستون «قانون» دنبال کنید. امید است که ستون «قانون» در نهایت عاملی شود برای افزایش دانش و آگاهی حقوقی و بهره مندی از تمامی حقوق قانونی که باعث زندگی خوب و راحت تری برای شهروندان خواهد شد.

نکات حقوقی کاربردی (۴۹)
ازدواج و طلاق

نکته -۱ عدم تعیین مهریه در عقد ازدواج دائم
مطابق مواد ۱۰۸۷ و ۱۰۸۸ قانون مدنی:
-۱ در عقد ازدواج دائم، اگر مهریه ذکر نشده باشد و یا عدم تعیین مهریه، شرط شده باشد، عقد ازدواج صحیح خواهد بود.
-۲ در این صورت زن و شوهر می توانند بعد از عقد ازدواج، مهریه را با توافق یکدیگر تعیین نمایند.
-۳ اگر قبل از توافق در خصوص مهریه، بین آنها نزدیکی واقع شود، زن مُستَحَق مَهرالمِثل (نکته ۳) خواهد بود.
-۴ اگر زن یا شوهر قبل از تعیین مهریه و قبل از نزدیکی، بمیرد، زن مُستَحَق هیچگونه مهری نخواهد بود.

نکته ۲- تعیین میزان مهریه توسط دیگری
مطابق مواد ۱۰۸۹ و ۱۰۹۰ قانون مدنی:
-۱ ممکن است اختیار تعیین مهریه به شوهر یا شخص دیگری داده شود. در این صورت شوهر یا شخص دیگر می تواند مهریه را هر قدر که بخواهد تعیین نماید.
-۲ اگر اختیار تعیین مهریه به زن داده شود، زن نمی تواند مهریه را بیشتر از مَهرالمِثل (نکته ۳) تعیین نماید.
نکته -۳ تعیین مَهرالمِثل
مطابق با ماده ۱۰۹۱ قانون مدنی: برای تعیین مَهرالمِثل بایستی وضعیت زن از لحاظ شرافت خانوادگی و سایر صفات و وضعیت او نسبت به زنان مشابه و همتا و زنان نزدیکان و همچنین زنان معمول محل و غیره در نظر گرفته شود.
نکته -۴ تَعَلُّق نصف مهریه به زن
مطابق با ماده ۱۰۹۲ قانون مدنی:
-۱ هرگاه شوهر قبل از اینکه نزدیکی واقع شود، زن خود را طلاق دهد، زن حق دارد نصف مهریه را از شوهرش مطالبه نماید.
-۲ اگر شوهر بیشتر از نصف مهریه را قبلاً به زن پرداخت نموده باشد، می تواند مقدار مازاد از نصف مهریه را عیناً یا مِثلاً یا قِیمَتاً از همسرش مطالبه نماید.
نکته ۵- طلاق زن قبل از تعیین مهریه در عقد ازدواج دائم
مطابق با ماده ۱۰۹۳ قانون مدنی:
-۱ در عقد ازدواج دائم، اگر مهریه ذکر نشده باشد و شوهر قبل از نزدیکی و تعیین مهریه، زن خود را طلاق دهد، زن مُستَحَق مَهرالمُتعِه (نکته ۶) خواهد بود.
-۲ ولی اگر شوهر بعد از اینکه بین آنها نزدیکی واقع شد، همسرش را طلاق دهد، زن مُستَحَق مَهرالمِثل (نکته ۳) خواهد بود.
نکته -۶ تعیین مَهرالمُتعِه
مطابق با ماده ۱۰۹۴ قانون مدنی: برای تعیین مَهرالمُتعِه وضعیت مرد از لحاظ ثروت و فقر در نظر گرفته می شود.
نکته -۷ مهریه در ازدواج موقت
مطابق با ماده ۱۰۹۵ قانون مدنی: در ازدواج موقت، اگر مهریه تعیین نشود، سبب باطل شدن ازدواج موقت می شود.
نکته -۸ وضعیت مهریه در ازدواج موقت، با فوت زن
مطابق با ماده ۱۰۹۶ قانون مدنی:
-۱ در ازدواج موقت، اگر زن در طول مدت ازدواج، فوت نماید، مهریه زن ساقط نمی شود.
-۲ اگر شوهر تا پایان مدت ازدواج موقت، با زن نزدیکی نکند، مهریه زن ساقط نمی شود.
نکته -۹ وضعیت مهریه در ازدواج موقت، با بخشش مدت
مطابق با ماده ۱۰۹۷ قانون مدنی: در ازدواج موقت، هرگاه شوهر قبل از نزدیکی، تمام مدت ازدواج موقت را ببخشد، بایستی نصف مهریه را به زن بپردازد.
نکته -۱۰ وضعیت مهریه زن در ازدواجی که عقد آن باطل است
مطابق با ماده ۱۰۹۸ قانون مدنی: در صورتیکه عقد ازدواج دائم یا موقت، باطل بوده و نزدیکی واقع نشده باشد، زن حق دریافت مهریه را ندارد و اگر مهریه را گرفته باشد، شوهر می تواند آن را از وی مطالبه نماید. «عقد باطل» عقدی است که فاقد یکی از عناصر عقد و یا فاقد یکی از شرایط صِحَّت معامله باشد، به همین خاطر وجود خارجی پیدا نمی کند و از اساس باطل است. مانند: انعقاد عقد توسط شخصی که برای انعقاد عقد اِکراه دارد.
نکته -۱۱ وضعیت مهریه زن در ازدواجی که عقد آن فاسد است
مطابق با ماده ۱۰۹۹ قانون مدنی: در صورتیکه زن به فاسد بودن یعنی باطل بودن، عقد ازدواج دائم یا موقت، آگاه نبوده و بین آنها نزدیکی واقع شود، زن مُستَحَق مَهرالمِثل (نکته ۳) خواهد بود. «عقد فاسد» عقدی است که فاقد یکی از عناصر عقد و یا فاقد یکی از شرایط صِحَّت معامله باشد، به همین خاطر وجود خارجی پیدا نمی کند و از اساس باطل است. مانند: انعقاد عقد توسط شخصی که دیوانه است.
نکته -۱۲ ابهام در مهریه زن (مَهرالمُسَمّی)
مطابق با ماده ۱۱۰۰ قانون مدنی:
-۱ در صورتیکه مَهرالمُسَمّی مجهول باشد، یا مالیّت نداشته باشد، زن مُستَحَق مَهرالمِثل خواهد بود.
-۲ اگر ملکی که مُتَعَلِّق به شخص دیگری است، بعنوان مهریه زن (مَهرالمُسَمّی) تعیین شود، در این حالت زن مُستَحَق مثل یا قیمت آن خواهد بود، مگر اینکه صاحب مال اجازه نماید که ملک وی بعنوان مهریه به زن پرداخت شود.
-۳ «مَهرالمُسَمّی» یعنی مهریه ای که در زمان عقد ازدواج یا بعد از زمان عقد ازدواج، با رضایت و توافق زن و مرد تعیین می شود.
نکته -۱۳ وضعیت مهریه زن در ازدواجی که فسخ شده است
مطابق با ماده ۱۱۰۱ قانون مدنی:
-۱ هرگاه قبل از اینکه نزدیکی واقع شود، عقد ازدواج به هر دلیلی فسخ شود، زن حق دریافت مهریه را ندارد.
-۲ مگر اینکه علت فسخ عقد ازدواج، عِنَن مرد باشد. در این صورت با وجود فسخ نکاح، زن مُستَحَق دریافت نصف مهریه خواهد بود.
-۳ «عِنَن» یعنی ناتوانی جنسی مرد در مقاربت با همسرش، بیماری که بر اثر آن آلت تناسلی مرد نعوظ نمی کند به گونه ای که مرد در آمیزش با همسرش ناتوان می گردد.
نکته -۱۴ زمان برقراری حقوق و تکالیف عقد ازدواج
مطابق با ماده ۱۱۰۲ قانون مدنی: همین که عقد ازدواج بطور صحیح منعقد شد، روابط زناشویی و حقوق و تکالیف قانونی بین زن و شوهر برقرار می شود.
نکته -۱۵ حُسن معاشرت
مطابق با ماده ۱۱۰۳ قانون مدنی: زن و شوهر مکلف هستند با یکدیگر با حُسن معاشرت رفتار نمایند.
نکته -۱۶ همکاری در استحکام مبانی خانواده
مطابق با ماده ۱۱۰۴ قانون مدنی: زن و شوهر بایستی در تقویت و استحکام مبانی خانواده و تربیت اولاد خود، یکدیگر را یاری و کمک نمایند.
نکته -۱۷ ریاست خانواده
مطابق با ماده ۱۱۰۵ قانون مدنی: در روابط بین زن و شوهر، ریاست خانواده از خَصایِص یعنی شایستگی ها و ویژگی های، شوهر می باشد.
ادامه دارد …