روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
یکشنبه ۱۶ اردی بشهت ۱۳۹۷ شماره ۸۳۳
***
وقایع استان
سمیه انصاری فر
***
در شهری که نزدیک به ۶۰ روز ناسالم و آلوده در یک سال دارد و در آن نباید گروه های حساس و حتی مردم عادی از خانه خارج شوند خیلی نمی توان به هوای بهتر فکر کرد. همانطور که می دانیم و بارها شنیده ایم آلودگی هوا اثرات حاد و مزمن برسلامت انسان دارد که بر سیستم ها و اندام های مختلف بدن تاثیر می گذارد. این تاثیرات شامل تحریک دستگاه تنفسی فوقانی، بیماری های قلبی، سرطان ریه، عفونت های حاد تنفسی درکودکان و برونشیت مزمن دربزرگسالان، تشدید قلبی از پیش موجود و بیماریهای ریوی و یاحملات آسم می باشد. بهرحال آنچه مسلم است این است که مردم شهرهای آلوده در معرض بیماری های بیشتری هستند. همانطور که گفته شده حملات آسمی یکی از این بیماری ها است.
همین چند روز پیش بود که مصطفی معین رئیس انجمن آسم و آلرژی کشور به مناسبت روز جهانی آلرژی از افزایش بیماری آسم در شهرهای آلوده کشور خبر داد و به شرق گفت: «نتایج پژوهش ملی مطالعه «شیوع علایم آسم در ایران» که سال گذشته انجام شد، نشان می‌دهند که شیوع این بیماری در کودکان نزدیک به ۱۱ درصد و در بزرگسالان در حدود ۱۰ درصد است؛ درحالی‌که در گذشته این آمار در کودکان حدود ۵ الی ۷٫ ۵ درصد بوده که نتایج این تحقیقات نشان می‌دهد آمار رو به افزایش است.
درباره بزرگسالان در گذشته آمار دقیقی وجود نداشت؛ اما در تحقیقی که صورت گرفت، متوجه شدیم این آمار در بزرگسالان حدود ۱۰ درصد است. در کلان‌شهر‌هایی مانند تهران، اصفهان و مشهد آلاینده‌های شیمیایی مانند دود اگزوز‌ها در شهرهای صنعتی مانند اراک یا اهواز و نیز اصفهان دود کارخانه‌ها و استان‌های غربی وجود ریزگردها از عوامل موثر افزایش شیوع این بیماری هستند.»
همانطور که رئیس انجمن آسم و آلرژی کشور گفته مردم شهر اراک به دلیل آلودگی در معرض این بیماری قرار دارد، بدون شک مردم شهر اراک نیز به دلیل هجوم آلاینده ها و همچنین روزهای پر گرد و غبار از این بیماری در امان نیستند.
این گوشزد و تاکید را نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب دو سال پیش در یکی از نطق های میان دستور خود خطاب به رئیس سازمان محیط زیست وقت گفت که: «آلودگی در شهر اراک علاوه بر ریزگردها، وجود صنایع آلاینده وضعیت بحرانی را به وجود آورده است و آمار بیماری هایی همچون سرطان، قلبی و ریوی روز به روز در حال افزایش است.» با این حال همچنان معضلی چون ریزگردها، آلاینده های صنعتی و ترافیک در شهر اراک وجود دارد. بنابراین آلودگی هوا در کنار عوامل دیگر چون استعمال دخانیات می تواند مردم این شهر را در خطر ابتلا به این بیماری قرار دهد.
به گزارش وقایع استان به نقل از ایسنا همچنین رئیس اداره آسم و آلرژی وزارت بهداشت با تاکید بر افزایش این بیماری در کشور خصوصا در شهرهایی آلوده و در معرض ریزگردها گفت: شیب ابتلا به آسم در کشور رو به افزایش است و میزان آن در برخی استان‌ها مانند خوزستان دوبرابر آمار کشوری است.
مهدی نجمی با اشاره به افزایش شیوع آسم در جمعیت جوانان و نوجوانان کشور اظهار کرد: افزایش آلودگی هوا و میزان آلرژن‌های محیطی که جزو عوامل اصلی ابتلا به بیماری آسم هستند، باعث شیوع این بیماری میشود. آخرین بررسی‌های انجام شده در این زمینه نشان می‌دهد شیوع آسم در جمعیت کودکان و نوجوانان ۱۱ درصد و در جمعیت بالغان ۹ درصد است. این بررسی براساس پرسشنامه‌های استاندارد بین‌المللی و در جمعیت شهری و روستایی انجام شده است. در این بررسی مشخص شده است که آمار آسم در خوزستان دوبرابر آمار کشوری است. در تهران، قم و بسیاری از شهرهای صنعتی شیوع بیماری از متوسط کشوری بالاتر است.
وی افزود: بیماری آسم بیشتر در سنین کودکی و نوجوانی برای اولین بار ظاهر میشود و ابتلا به آن در بزرگسالی کمتر اتفاق می‌افتد. با توجه به این موضوع کودکان و نوجوانان جزو گروه‌های پرخطر هستند. با توجه به شیوع عوامل بیماری، آسم در افراد بالغ مبتلا از حالت کنترل خارج میشود.
رئیس اداره آسم و آلرژی وزارت بهداشت اضافه کرد: در حال حاضر شیب ابتلا به آسم در برخی کشورها از جمله ایران رو به افزایش است. این آمار در بعضی کشورها تا ۳۰ درصد است. آمار این بیماری در ایران تقریبا با متوسط جهانی برابر اما می‌توان گفت نسبت به گذشته شیوع آن افزایش پیدا کرده است.
نجمی با اشاره به طراحی برنامه‌ای در نظام سلامت برای شناسایی، درمان و مراقبت از بیماران مبتلا به آسم گفت: این بیماری گاهی به‌درستی تشخیص داده نمی‌شود. بعد از تشخیص آن نیز ممکن است درمان مناسبی ارائه نشود. بحث پیگیری و مراقبت از آن نیز از هر دوی این موارد مهم‌تر است. آسم بیماری قابل درمانی نیست اما می‌توان آن را کنترل کرد تا فرد زندگی مطلوبی داشته باشد.
وی با بیان اینکه هدف اصلی این برنامه کنترل بیماری در افراد مبتلا است، اظهارکرد: برنامه‌ای که در این زمینه طراحی شده، فعلا در چند دانشگاه علوم پزشکی کشور به صورت آزمایشی اجرا و در صورت موفقیت، در نظام مراقبت‌های اولیه ادغام میشود. بسیاری از بیماران داروهای خود را خودسرانه قطع می‌کنند و به جای آن به صورت دائم از اسپری استفاده می‌کنند. با این کار بیماری حالت کنترل نشده پیدا می‌کند. به همین دلیل آنان باید تحت پیگیری و مراقبت باشند.
آسم بیماری گرانی است و بسیاری از افرادی که مبتلا به آن هستند در تامین داروهای آن از جمله اسپری با مشکل مواجه هستند. مسئله ای که رئیس انجمن آسم و آلرژی کشور نیز بر آن تاکید دارد و در این خصوص به مهر گفته بود: درصدی از داروهای آسم به ویژه داروهای جدید قیمت بالایی دارند ضمن اینکه در گذشته تعداد زیادی از داروهای این بیماری زیر پوشش بیمه بودند اما اکنون یا پوشش بیمه ای ندارند یا هزینه آنها به موقع پرداخت نمی شود.در سطح جهان هزینه این بیماری برای هر بیمار ۳۰۰ تا ۱۵۰۰ دلار است که این رقم در کشور ما بر اساس مطالعاتی که ۹ سال پیش انجام شده، سالانه ۹ هزار میلیارد تومان برای تمام بیماران آسمی برآورد شده است.در تحلیل دیگری که از شش سال پیش انجام شد، هزینه مستقیم و غیرمستقیم داروها و … برای هر بیمار سالانه ۵۰۰ هزار تومان است که این رقم اکنون به طور قطع حداقل سه تا چهار برابر شده است.»
با توجه به اینکه بیماری آسم بیماری خطرناکی است و در صورت بی توجهی و عدم کنترل به آن موجبات مرگ بیمار را فراهم می آورد. روز جهانی آسم و آگاهی بخشی در خصوص آن در اولین سه شنبه ماه می برگزار می شود. «هرگز زود نیست، هرگز دیر نیست/در همه حال باید به فکر بیماری های مجاری تنفسی بود.» شعار امسال این روز بود.
با توجه به اهمیت این بیماری و اعلام افزایش آن و گذر از روز جهانی آن بهتر است کمی در مورد این بیماری و نشانه هایش بدانیم. آیا شما نیز دچار تنگی نفس های مکرر می شوید؟ آسم یک بیماری ریوی است که در آن جریان هوا در داخل و خارج از ریه به خاطر التهاب و آماس محصور می شود. آسم جزء بیماری های بسیار خطرناک به حساب می آید. احتمال مرگ و میر و بستری شدن زن ها به خاطر این بیماری بیش از مردان است. و زنان کلا بیش از مردان در معرض ابتلا هستند. در سال ۱۹۹۹ تعداد مردهای مبتلا به آسم ۴٫۳ میلیون بود در مقایسه با زن ها که ۶٫۲ میلیون نفر بوده است. آسم می تواند هر فردی را در هر موقعیتی مبتلا کند. اما معمولا ابتلا به آن از اوایل زندگی به خاطر عوامل ژنتیکی و محیطی آغاز می شود. اگرچه این بیماری گاهی در بچه ها هم دیده می شود، اما اگر زود تشخیص داده شود می توانند تا آخر عمرشان با این بیماری کنار بیایند. حتی دیده شده است که در بعضی از این بچه با رسیدن به دوران بلوغ علائم بیماری به کل ناپدید می شود. سن ابتلا بنابر عوامل محیطی مثل کشیدن تنباکو، سابقه ی خانوادگی، آلودگی زیاد محیط و عوامل ژنتیکی متغیر است.
در بعضی موارد ممکن است آسم خفیف در بچه ها تا دوران بلوغ و بزرگسالی ناشناخته بماند یا اینکه فردی به خاطر کشیدن سیگار یا ابتلا به بیماری های برونشیت یا ذات الریه در دوران میانسالی به آسم مبتلا شود.
زمانی که فردی دچار حمله ی آسم می شود، دیواره ی ریه حساس و ملتهب میشود. موارد زیر جزء علائم این بیماری شمرده می شوند: تنگی نفس،تنگی قفسه سینه قبل و بعد از انجام حرکات ورزشی، سرفه مکرر برای صاف کردن سینه و خس خس کردن سینه، تولید زیاد خلط در ریه، تنگی نفس که همراه با انقباض عضلات جدار قصبه الریه می باشد، کاهش حجم ریه، قطع شدن نفس که نیازمند درمان های پزشکی و استفاده از اسپری هوا می باشد و بازماندن از ادامه ی فعالیت به خاطر افتادن از نفس.
