دوشنبه ۱۳ آبان ۱۳۹۸   شماره ۱۱۷۴

در ستون بازتاب، نقدها و نظرات شما خوانندگان روزنامه وقایع استان را درباره گزارش ها و مصاحبه های منتشر شده در روزنامه منتشر خواهیم کرد. این ستون برای شماست و صمیمانه امیدواریم شما عزیزان با ارسال نقدهای جدی تان ما را در جهت ارتقا مطالب روزنامه یاری کنید.

شما اولین بازیگر زن تئاتر استان نیستید

سید رضا مهاجرانی

بدون مقدمه بروم سر اصل مطلب! موضوعی که باعث شد این مطلب را بنویسم، مصاحبه و گفتگوی روزنامه وقایع استان با اعظم سلیمانی هنرمند تئاتر استان با تیتر «تئاتر استان زن ستیز است» بود که در روز سه شنبه ۳۰ مهر ۱۳۹۸ در صفحه چهارم روزنامه وقایع استان منتشر شد. معتقدم پاسخ های مصاحبه شونده سرشار است از بی اطلاعی و تحریف تاریخ تئاتر اراک و کمی هــم خــودستایی و بی مهری به مردم هنر دوست اراک است. از خانم سلیمانی سوال شده است: «اولین اجرای شما برای عموم مردم اراک چه زمانی بود؟» گفته اند اولین اجرای تئاتر بنده در سال ۱۳۵۹ با عنوان مقاومت بود، زمانی که در مدرسه صمصامی روی صحنه رفتم با واکنش بسیار تندی از مردم اراک و برخی نهادها روبه رو شدم، زیرا جامعه آن زمان استان بالاخص اراک پذیرا نبودند که یک زن به عنوان بازیگر تئاتر به روی صحنه برود و بعد از انقلاب هیچ زنی در شهر اراک به روی صحنه نرفته بود! با وجود اینکه در اجرای کار نقاب به صورت، دستکش به دستم داشتم و به نوعی حجابم کامل و برتر بود ولی گوجه و آشغال بود که در نشانه اعتراض به سمت من پرت می شد. سرکار خانم اعظم سلیمانی خدمت شما عرض کنم که: ای بی خبر بکوش تا صاحب خبرشوی/ تا راهرو نباش که راهبر شوی
تمامی مردم اراک به خوبی به خاطر دارند در همان اسفند سال ۵۷ که چند روزی از پیروزی انقلاب نگذشته بود نمایش جذاب و پر مخاطب سربداران به کارگردانی حجت الله سبزی در سالن نمایش در سال ۵۸ و چند نمایش پرمخاطب دیگر توسط وی به روی صحنه رفت، از جمله نمایش بار دیگر ابوذر که در تالار نمایش کارخـــانه ماشین سازی به اجرا درآمد و چند بازیگر در این نمایش به ایفای نقش پرداختند. نمایش دیگر که خودم یکی از بازیگران اصلی و شانزده سالم بود، نمایشنامه «میلاد» به نویسندگی عباس جهانگیریان و باز هم به کارگردانی حجت الله سبزی در دیماه سال ۵۸ در سالن سابق تئاتر پیشاهنگی که الان به سالن کانون بسیج تغییر نام یافته اجرا شد، دو بازیگر زن داشت که هر دو خواهر هم بودند. یکی دانش آموز و دیگری کارمند امور اداری بیمارستان قدس؛ یکی ۱۸ ساله و یکی حدود ۲۵ ساله با عنوان خواهران کاظمی و همینطور کارهای دیگری توسط کارگردانان به نامی مثل غلامرضا رمضانی، رضایی، مرحوم محسن عسگری و دیگران که بازیگر زن فراوانی داشته اند. خانم سلیمانی لطفا دقت کنید این آثار مربوط به سال ۵۸ است همینطور در اجرای نمایش ماهی سیاه کوچولو باز توسط حجت الله سبزی در تابستان ۵۸ اجرا و در آن یک دختر ۱۵ ساله بازی می کرد.
این اجراها در سال ۵۸ بوده است و از دختر ۱۵ ساله تا بانوی ۲۵ ساله نقش آفرینی نموده اند. هیچ کدام از این ها ادعای اولین بازیگر زن را نداشته اند، شما چگونه در سن ۱۴ سالگی آن هم در سال ۵۹ خود را به عنوان اولین بازیگر زن اراک هم نه، بلکه بازیگر زن استــان می دانید. مگر شما می دانید در شهرهای ساوه، دلیجان و… چه خبر بوده است؟
تازه خدمت شما عرض کنم در آن سال ها شهر قم هم جزء استان مرکزی بوده است.
دارد هزار در صدف دم نمی زند
یک بیضه مرغ گذارد و فریاد می زند
مسئله دیگر، اینگونه که شما از برخورد مردم با بازیگری در سال ۵۹ نوشتید آدم فکر می کند یا برای مردم در حکومت طالبان در شهر قندهار افغانستان اجرا داشتید یا در شهرهای موصل و حلب در زمان حکومت داعش.
خواهر من! همین نمایش میلاد را ما حدود یکماه در سالن پیشاهنگی که قبل از انقلاب به باغ فردوس مشهور بود و هتل شهرداری بود و بعد از انقلاب استقرار سپاه پاسداران بود اجرا شد، یادش بخیر موقع تمرین بعضی از برداران سپاه به تماشای تمرین ما می آمدند و موقع اجرا با خانواده های خود آمدند اتفاقا یکی از آن بازیگران هم اکنون یکی از مسئولان و براداران سپاه است نه تنها با بازی زنان مشکل نداشت بلکه حتی نسبت به نوع پوشش آن ها هم انتقادی نداشتند، نه دستکش در دست داشتند و نه نقابی بر چهره، نه کسی گوجه پرتاب کرد، نه کسی آشغال یا تخم مرغ. غیر از مهر و لطف و مهربانی ما از برداران سپاه که مهم ترین نهاد انقلابی بود و همینطور مردم خوب اراک چیزی ندیدیم.
پیش چشمت هست شیشه کبود
زان سبب عالم کبودت می نمود.
شایان ذکر است درتابستان سال ۶۰ تعدادی از بانوان بدون حجاب کامل در کوچه و خیابان ها رفت وآمد داشتند. مسئله دیگر تناقض گفتار شما در خصوص حضور زنان در تئاتر است.
شما در خصوص حضور خود در تئاتر اعلام نمودید در یکی از کارهای همسرم عباس سلطانی که کارگردان آن کار بود، به بازیگر زن آن اجازه ندادند که روی صحنه برود، به همین خاطر همسرم از من خواهش کرد که به ایفای این نقش بپردازم و همین امر باعث شد اولین کار خود را درسال ۱۳۵۹ در مدرسه صمصامی به روی صحنه ببرم ولی با این حال هنوز به کار تئاتر علاقه نداشتم.
خانم سلیمانی هنرمند محترم! چطور خود شما با این که هنوز به کار تئاتر علاقه نداشتید و روی صحنه رفتید و کار اولتان هم بوده است ایراد و انتقادی بر شما نیست ولی برای سایر هنرمندان امروز به قضاوت شما برای شما عذاب آور شده و گفتی هم اکنون صحنه خیلی روان شده و هرکس می آید می شود تئاتری و هرکس از راه می رسد بازیگر می شود و خاک صحنه را نخورده ادعای بازیگری می کند خانم سلیمانی مگر خودتان چگونه وارد شدید؟ غیر از این است که همسرتان کارگردان بوده است؟ شما خاک کدام صحنه را خورده بودید؟ کدام ضربه و زخم های روحی را خورده بودید؟
پائولوکوییلو نویسنده و رمان نویس برزیلی خالق اثر مشهور کیمیاگر در سفری که در سال ۱۳۷۹ به ایران آمده بود در خصوص خلقیات ایرانیان به نکته ظریفی اشاره می نمایند: ایرانی ها برای عملکرد خود وکیل مدافع هستند و برای ارزیابی کار دیگران قاضی. نکته آخر که تیتر گزارش بود با عنوان «تئاتر استان زن ستیز است» لطفا این تیتر را معنی کنند؟ این جمله از نظر انشایی چه معنی می دهد؟ آیا کارگردان های تئاتر زن ستیز هستند؟ آیا نمایش نام نویس ها و یا موضوعات نمایش ها زن ستیز هستند؟ آیا مسئولان ذیربط در اداره فرهنگ و ارشاد و انجمن نمایش زن ستیز هستند؟ تا آنجاییکه من اطلاع دارم خوشبختانه در این عرصه هم در خصوص زنان و هم کارگردانان و بازیگران زن، حضور با شکوه و چشمگیری دیده می شود و اگر منصفانه و خوش بینانه نگاه کنیم نه مسئولان مرتبط و نه موضوع نمایشنامه ها و نه نگاه به حضور زنان زن ستیزی نبوده است. چشم ها را باید شست، جور دیگری باید دید.