یکشنبه ۱۹ آبان ۱۳۹۸   شماره ۱۱۷۷

روز شهریار

روز گذشته مراسم نکوداشت پروفسور اردشیر قوام زاده، پدر پیوند مغز استخوان ایران در اراک برگزار شد

علی امیدی

روز گذشته مراسم نکوداشتی برای پروفسور اردشیر قوام زاده، پدر پیوند مغز استخوان ایران یکی از مفاخر علم پزشکی کشور به همت خبرگزاری ایسنا و همکاری بخش های مختلف دولتی و غیردولتی استان با حضور پروفسور قوام زاده در راستای تقدیر از یک عمر تلاش وی در سالن آمفی تئاتر دانشگاه علوم پزشکی اراک برگزار شد. اردشیر قوام زاده همچون معنای نامش، شهریاری خوشنام در عرصه پزشکی است که توانسته با خدماتش امید و افتخار را برای بیماران و سایر مردم کشورش به ارمغان آورد. وی در در سال ۱۳۱۹ از مادری تفرشی و پدری تهرانی در شهر تهران متولد شد. کسی که علیرغم بازیگوشی در دوران کودکی، به صورت جدی وارد وادی علم و تحصیل شد و پس از چندین سال تحصیل و کسب علم در دانشگاه های اتریش و سوئیس به ایران بازگشت و مرکز بزرگ تحقیقات سرطان و مراکز متعدد پیوند مغز استخوان را در ایران راه اندازی کرد و امید به بهبودی و معالجه را در میان بیماران صعب العلاج افزایش داد. وی نخستین کسی است که عمل پیوند مغز استخوان را در ایران انجام داده‌است. وی در سال ۱۳۸۹ به عنوان استاد ممتاز دانشکده علوم پزشکی تهران برگزیده شد. همچنین در سال ۱۳۹۰ به عنوان برترین پژوهشگر جهان در زمینه سرطان و بیماری‌های خونی برگزیده شد.

در آیین نکوداشت پروفسور قوام زاده پدر پیوند مغز استخوان چه گذشت؟
معاون کل وزیر بهداشت در این مراسم با اشاره به شاگردی خود در محضر این استاد بزرگ افزود: دیسیپلین و نظمی که استاد بر آن تاکید دارند، الهام بخش و الگوست. نظم حاکم بر رفتار او یکی از ارکان اصلی ایجاد بخش عظیم پیوند در بیمارستان شریعتی بود و دانشجویان پزشکی و اساتید باید به اعمال این نظم توجه کنند.
به گزارش وقایع استان به نقل از ایسنا، دکتر ایرج حریرچی گفت: توجه به عملکرد و دستاوردهای این استاد نشان می دهد که فعالیت علمی به تنهایی برای رسیدن به دستاوردهای بزرگ کافی نیست. بسیاری از اساتید دانش فراوانی دارند ولی نمی توانند منشاء اثر زیادی باشند. دکتر قوام زاده پشتکـــار داشت و موفقیت های او نشان می دهد که پشتکار لازمه کار است. حریرچی دیگر خصوصیت دکتر قوام زاده را استفاده از راهنمای بالینی عنوان کرد و گفت: وفاداری به اصول علمی و راهنمای بالینی بسیار مهم است. وی اظهار کرد: سالانه ۱۱۰ هزار مورد ابتلا به سرطان در کشور رخ می دهد که ۵۳ درصد از این آمار مربوط به مردان و ۴۷ درصد مربوط به خانم‌هاست. وی با بیان اینکه وجود سونامی سرطان در ایران واقعیت ندارد، اظهار کرد: بروز سرطان در ایران به طرز معنی داری از میانگین جهانی کمتر است. در استان مرکزی هم این آمار از میانگین کشوری کمتر است ولی میزان سرطان ها در کشور به شدت رو به افزایش است که سه دلیل دارد. حریرچی یکی از این دلایل را افزایش سن عنوان کرد و با بیان اینکه افزایش امید به زندگی در عین حال که دستاوردی بهداشتی و درمانی است، عوارض جانبی هم دارد به این معنا که با افزایش امید به زندگی آمار بیماری هایی مثل سرطان، آلزایمر و بیماری های قلبی زیاد می شود، افزود: عامل دوم عوامل خطر زندگی ناسالم است.
وی اظهار کرد: در حال حاضر ۶۰ درصد مردم ایران چاق هستند یا اضافه وزن دارند، ۱۰٫۵ درصد دخانیات مصرف می کنند، ۹۱ درصد مردم مصرف ۵ وعده سبزی در روز را ندارند، ۵۲ درصد مردم کلسترول بالا و ۱۰٫۵ درصد قند بالا دارند.
حریرچی عامل بعدی را عوامل محیطی عنوان کرد و گفت: این سه عامل باعث خواهد شود در ۲۰ سال آینده سرطان ۱۱۵ درصد رشد کند. سرطان مشکل امروز دنیا و ماست و در دنیا ۲ درصد تولید ناخالص ملی صرف سرطان می شود. وی افزود: در ایران سرطان افزایش خواهد یافت، پس بهتر است هم آماده باشیم و آماده تر شویم. در کشور ما ۱۰ هزار میلیارد تومان هزینه مستقیم و غیر مستقیم سالانه سرطان است که ۳۱۰۰ میلیارد تومان به صورت نقدی در درمان هزینه می شود. ۵۰ درصد نیز سالانه معادل ۱۵۰۰ میلیارد تومان صرف داروهای شیمی درمانی می شود، در حالی که سازمان بهداشت جهانی می گوید از هزینه سرطان ۵۰ درصد باید در جراحی انجام شود، ۴۰ درصد در رادیوتراپی و ۱۰ درصد در داروهای شیمی درمانی هزینه شود و این یک استاندارد است، این رقم در کشور ما ۵۰ درصد است و البته این ۵۰ درصد بودن، حسن نیست. بسیاری از داروهای شیمی درمانی که مصرف می کنیم، درست نیست خصوصا داروهای گران قیمت شیمی درمانی.
حریرچی افزود: اگر نسخه های دکتر قوام زاده را با دیگران که درمان شیمی درمانی می کنند مقایسه کنید متوجه می شوید که تجویزهای ایشان به مراتب ارزانتر از نسخه های دیگران است. در واقع دکتر قوام زاده تلاش می کند درمانی که هزینه زیادی نداشته باشد و در حد استطاعت بیمار باشد را تجویز کند.
وی اظهار کرد: تجویز داروی گرانقیمت که تامین آن در توان بیمار نیست علاوه بر اینکه او را از درمان محروم کرده تاثیر بد اجتماعی بر بیمار و خانواده او می گذارد.
حریرچی با بیان اینکه بزرگداشت برگزار می شود که یاد بگیریم چگونه مثل بزرگان رفتار کنیم افزود: الگوهای ما باید بزرگ باشند و دانشجویان باید سعی کنند این بزرگان را الگوی خود قرار دهند.
پروفسور اردشیر قوام زاده نیز در این مراسم، ضمن تشریح روند تشکیل مرکز تحقیقات سرطان و مرکز پیوند اظهار کرد: بنده کارخود را از بیمارستان شریعتی در تهران آغاز کردم. در آن زمان بیمارستان هم نداشت، اما رفته رفته با تلاش‌ های بسیار بزرگ‌ترین مرکز درمانی سرطان و پیوند مغز استخوان ایران ایجاد شد. وی افزود: در ابتدا حدود سه مریض پذیرش شد و با همکاری برخی پزشکان در مدت زمان کوتاهی تعداد بیماران افزایش یافت و در نهایت تکنیک پیوند و سلول‌درمانی به کشور وارد شد.
پدر پیوند مغز استخوان ایران تصریح کرد: در حال حاضر بیش از ۴۵۰ هماتولوژیست ‌انکولوژیست در کشور وجود دارد و اکنون در تمام کشور حتی شهرهای کوچک نیز متخصص هماتولوژی و انکولوژی وجود دارد و نیاز نیست بیماران به تهران مراجعه کنند.
پروفسور قوام زاده بیان کرد: با گذر زمان و تغییر روش‌های درمان، ۱۹ مرکز پیوند در کشور فعال شده که از بهترین مراکز می‌توان به مراکز کرمانشاه و تبریز اشاره کرد. وی با بیان اینکه مرکز پیوند مغز استخوان باید توسط کسی که توانایی لازم را دارد اداره شود گفت: بخش های مختلف در این مرکز فعال شده و امکانات تحقیقات ایجاد شده است. وی ادامه داد: در ایران تا به امروز برای هزار بیمار تالاسمی پیوند انجام شده‌ و ایران بزرگ‌ترین کشور در پیوند مغز استخوان بیماران تالاسمی محسوب می شود، همچنین در مجموع تاکنون بیش از ۶ هزار و ۳۰۰ نفر تحت پیوند قرار گرفتند.
پدر پیوند مغز استخوان ایران با بیان اینکه جمع آوری بند باف باید به صورت بانک عمومی باشد، اضافه کرد: مبتلایان سرطان خون اگر با دارو درمان شوند پس از پنج سال به میزان ۱۰ درصد بهبود پیدا می‌کنند، اما با انجام پیوند مغز استخوان پس از ۲۵ سال ۷۰ درصد آنها زنده می مانند، پس این روش از نظر علمی و اقتصادی نیز به صرفه است و به طور کلی حدود ۷۷ درصد پیوندهای مغز استخوان انجام شده نتیجه مثبت داشته است.
قوام زاده خودباوری را رمز موفقیت دانست و گفت: جهاد در زمینه تحقیقات بر روی تاثیر آلودگی هوا بر افزایش سرطان به دانشگاه علوم پزشکی کمک کند. کنترل سموم مورد استفاده در تولید محصولات کشاورزی در حوزه کاهش سرطان ضروری است. وی قابل درمان ترین بیماری را سرطان دانست و گفت: چکاپ سالانه، ورزش و رژیم غذایی سالم در پیشگیری از سرطان بسیار مهم است.
دکتر محمد جمالیان رییس دانشگاه علوم پزشکی اراک نیز در این مراسم اظهار کرد: استان مرکزی براساس آخرین آمار ثبت سرطان ها، ۲۱۱۹ بیمار مبتلا به سرطان دارد که ۴۶ درصد این جمعیت خانم ها و ۵۴ درصد آقایان هستند. وی افزود: استان مرکزی استانی صنعتی است و یکی از نگرانی های مردم استان اینست که میزان بروز سرطان در این استان از نرم کشوری بالاتر باشد، در حالی که اینگونه نیست.
جمالیان با بیان اینکه میزان ابتلا به سرطان در استان مرکزی از هر ۱۰۰ هزار نفر ۱۳۶٫۲۶ است در حالی که در نرم کشوری از هر ۱۰۰ هزار نفر، ۱۵۰ نفر مبتلا به سرطان هستند، گفت: این آمار نشان می‌دهد که استان در این حوزه نرم پایینی نسبت به کشور دارد. وی اظهار کرد: در استان مرکزی در میان مردان از هر ۱۰۰ هزار نفر ۱۵۳٫۹۴ نفر و در کشور برای مردها از هر ۱۰۰ هزار نفر ۱۶۸٫۲۸ نفر به بیماری سرطان مبتلا می‌شوند.
جمالیان با بیان اینکه در استان مرکزی در میان خانم‌ها از هر ۱۰۰ هزار نفر ۱۲۲٫۱۲ نفر و در کشور برای خانم‌ها از هر ۱۰۰ هزار نفر ۱۳۵٫۵۴ نفر مبتلا هستند. وی اظهار کرد: شایع‌ترین نوع سرطان در این استان، سرطان های برس، پروستات، معده، کولورکتال و پوست است.
جمالیان اظهار کرد: با توجه به نگرانی استان مرکزی در مورد صنعتی بودن این استان و آلودگی هوا کار تحقیقاتی مصوب شده و به محض تامین بودجه اینکار آغاز می شود. وی از پروفسور قوام زاده خواست که در این زمینه استان مرکزی را حمایت کند تا اثر آلودگی هوا در بروز سرطان ها در استان، در قالب یک کار تحقیقاتی آغاز شود و افزود: البته در گفتگوهایی که با دکتر قوام زاده انجام شد مقرر شد کارهای تحقیقاتی مشترک خوبی در این حوزه انجام شود.
بر اساس این گزارش، در حاشیه این آیین، نمایشگاه روایت پیوند افتتاح و کلینیکی در اراک بنام پروفسور قوام زاده نامگذاری و تمبر یادبود این مراسم رونمایی شد.