چهارشنبه ۵ شهریور ۱۳۹۹   شماره ۱۳۱۳

وقایع استان بررسی می کند؛ چرا مردم با وجود هشدارهای مکرر مسئولان و وضعیت نامناسب ویروس کرونا همچنان به آرامستان ها می روند؟

تعلیق آرامش

کورش دیباج

ناراحت است، مادام به صفحه گوشی خود نگاه می کند، آه می کشد، نفرین می کند، می گوید چقدر دلم برایش تنگ شده ، اصرار می کند که همسرش به همراهش بیاید ولی با مخالفت وی روبرو می شود، چاره ای ندارد حتی اگر هم بخواهد نمی تواند در مکان مورد نظر حضور یابد برای دلداری او می گویم از همین جا هم برایش فاتحه بخوانی روحش شاد می شود، در حالی که اشک از چشمانش سرازیر است هق هق کنان می گویم دلتنگیم را چه کار کنم؟ لعنت به این کــرونا، ای کاش کرونا بگیرم من هم پیش مادرم بروم.
در ادامه می گوید به جای تعطیلی رستوران ها، ادارات و … به آرامستان گیر دادند، مگر مادرم در اثر کرونا فوت کرده که مانع حضور من در آرامستان می شوند، مادرم ۴ سال است فوت کرده و تنها دلخوشی و رسیدن به آرامش برای من حضور بر سرمزار او بود که او را از من دریغ کردند.
متن بالا قصه و خیال نیست، بلکه گوشه ای از آه و درد و دل عده ای است که بخاطر رعایت پروتکل بهداشتی و پیشگیری از شیوع هر چه بیشتر کرونا نمی توانند در آرامستان بر سر مزار عزیزانشان حاضر شون، هر چند شاهد هستیم بدون توجه به هشدار مسئولان و متولیان امر شبانه به آرامستان رفته و بر سر مزار عزایزانشان حاضر می شدند بطوریکه ابوالفضل جلالوندی، مدیرعامل سازمان آرامستان شهرداری اراک در آخرین صحبت های خود با اصحاب رسانه با اعلام خبر آغاز بلوک‌گذاری و مسدودسازی تمامی روزنه‌های ورودی در آرامستان، عنوان کرده ، التماس می‌کنیم مردم نیایند. از همین رو برای بررسی دلایل اینکه چرا مردم با وجود هشدارها و درخواست مسئولان مبنی بر عـدم حضور در آرمستان، آن را جدی نگرفته و حضور پیدا می کنند با مهرداد ضیایی، جامعه شناس فرهنگی و مدرس دانشگاه گفتگویی انجام داده که در ذیل به آن پرداخته شده است.
وی با اشاره به کارکردهای فرهنگی و جامعه شناسی مراسماتی همچون سوگواری، گفت: سوگواری در فرهنگ ما و در مذهب تشییع، یک فرهنگ دامنه‌دار است. سوگواری که در کشور ما وجود دارد و برای آن مراسمی مانند سوم، هفتم و چهلم برگزار می کنند، درواقع مشکلات سوگ را تا حدودی حل می‌کند. طی این فرایند ما انسان‌ها واقعیت را می‌پذیریم و با آن کنار می‌آییم.
ضیایی ادامه داد: کرونا در سرتاسر جهان بیشتر تاثیر را بر آیین های ادیان مختلف جهان گذاشت و حتی باعث تغییر رویه در اجرای آن شده است ولی آنچه که باید در نظر داشت این بحران بیشتر بر مناسک و آیین کشور ما بالاخص با رویکرد دینی تاثیر گذاشته است زیرا این آیین ها بصورت جمعی برگزار می شود و همین رویکرد جمعی نقطه مقابل برای پیشگیری از بیماری کرونا است، هر چند متولیان امر در حوزه بهداشت و درمان با همراهی و حضور به موقع نهادهـای دینی راه حل هایی را برای برگزاری این مراسم ها و پیشگیری از بیماری کرونا در نظر گرفته اند ولی برخی مراسم ها همچون حضور در آرامستان راهبردی دقیق و مشخص تبیین نشده است.
این جامعه شناس گفت: یکی از دلایلی که با وجود هشدارهایی که متولیان امر برای عدم حضور در آرامستان ها می دهند ولی مردم به آن تـوجه نمی کنند بدین خاطر است که آرامستان ها برای افرادی که عزیزانشان را از دست داده اند مکانی برای تخلیه روانی و کاهش استرس آن ها است هر چند خود افراد بر این مضوع واقف نیستد ولی اگر کسی از دست دادن عزیزی را تجربه کرده است می داند که پس از حضور بر سر مزار وی با وجود اینکه اشک ریخته احساس سبکی می کند.
وی در ادامه گفت: در جامعه شناسی بحران زمانی که افراد جامعه بحرانی را بیش از یک هفته تجربه می کنند و آن بحران هنوز برای آنان ناشناخته است، نیاز است که در جامعه کارکردهایی توسط دستگاه ها و برخی نهادها در نظر گرفته شود تا این تخلیه روانی صورت گیرد ولی متاسفانه در بحران کرونا شاهد هستیم جامعه ما بعد از یک ماه گذراندن قرنطینه کامل هر روز در مسیر استرس ها و تنش های این بحران ها است، و حتی مکان ها و فعالیت هایی که باعث افزایش نشاط اجتماعی آنان همچون رفتن به سینماها، کنسرت ها، استخر و… می شـود تعطیل می شود و همه این عوامل باعث می شود که مردم در جایی دیگر این انرژی و استرس منفی را تخلیه کنند.
ضیایی با ابراز نگرانی از تعطیلی آرامستان ها، گفت: هر چند این اقدام با هدف حفظ سلامت مردم صورت گرفته است ولی یکی از مکان ها تخلیـه انرژی های منفی و استرس جامعه تعطیل شده است و عدم تخلیه این هیجانات و احساسات منفی سرریز آن در جامعه خواهد بود در واقع باید شاهد باشیم که در روزها و ماه های آینده آمار نزاع های فردی و دسته جمعی، خشونت، افسردگی و… بالا رود.
این جامعه شناس گفت: بخشی دیگر در تعطیلی آرامستان ها به آن توجه نشده است بحث مزار شهدا است، همیشه این مکان در فرهنگ ما به عنوان یک مکان مقدس و معنوی شناخته می شده است و بسیاری از افراد با حضور در این فضا جدا از ابراز ارادت خود به شهدا، یک ریکاوری روانی می شده اند، به همین خاطر است که در آرامستان های که شهدا خاکسپاری شده اند، شاهد حضور بیشتر مردم بالاخص در ساعت پایانی شب هستیم.
این مدرس دانشگاه در پایان بیان کرد: علیرغم سیاست گذاری های خوبی که در بحث مقابله با کرونا شده است ولی آنچه که همیشه از شیوع بحران کرونا در کشور مغفول مانده است بعد سلامت روان جامعه بوده است هم اکنون جامعه ما در این شرایط با بحرانی خطرناک تر از کرونا روبرو است و آن بحران کاهش سلامت روان جامعه است و همین امر اثرات منفی خود را در دراز مدت نشان خواهد داد.