چهارشنبه ۶ اردیبهشت ۱۴۰۲ شماره ۱۶۹۸
گفت و گوی وقایع استان با رئیس اداره آموزش و پرورش استثنایی استان مرکزی و کارشناس آموزش دانش آموزان طیف اوتیسم
عادله یوسفی راد: هر ساله در ماه آوریل کمپین های مختلفی در سراسر جهان به گسترش دانش در مورد اختلال اوتیسم و ایجاد جهانی که در آن افراد اوتیستیک میتوانند به تمام تواناییهای خود برسند، میپردازند.
اوتیسم یا ASD به اشکال مختلف وجود دارد. اوتیسم یک اختلال است که به طیف گسترده ای از شرایط اشاره دارد و در آن فرد مبتلا، چالشهای مرتبط با مهارتهای اجتماعی، رفتارهای تکراری، گفتار و ارتباطات غیرکلامی را تجربه میکند. از آنجا که این اختلال به طور متفاوت و در درجات مختلف شدت بر افراد تأثیر میگذارد، از آن به عنوان یک اختلال طیفی یاد میشود. افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است دارای مشکلات حسی، اختلالات دستگاه گوارش، تشنج یا اختلالات خواب باشند. همچنین اوتیسم میتواند با مسائل مربوط به سلامت روان مانند اضطراب و افسردگی همراه باشد. در حالی که برخی از افراد دارای این اختلال بسیار عملکردی و مستقل هستند برخی دیگر نیاز به پشتیبانی و مراقبت دارند. از همین رو آگاهی بخشی خانواده ها نقش ویژه ای در کاهش مشکلات کودکان مبتلا به این اختلال خواهد داشت، در همین خصوص وقایع استان گفت و گویی با رئیس اداره آموزش و پرورش استثنایی استان مرکزی و یک کارشناس آموزش دانش آموزان طیف اوتیسم داشته که در ادامه می خوانید:
خانواده، اختلال طیف اوتیسم و چالش های همراه
امیرخسرونیا رئیس اداره آموزش و پرورش استثنایی استان مرکزی می گوید: ماه جهانی آگاه سازی اوتیسم شاید فرصتی است برای نگاهی متفاوت و دوباره به تفاوت انسان هایی که زندگی شان یک مبارزه بی پایان است و وظیفه ما انطباق دنیای اطراف با این افراد است. شروعی دیگر از داستان طبیعت و فرصت دوباره ای برای نگریستنی نو به مسیر خدمت پیش رو می باشد.
وی می افزاید: نگاهی که سرشار از امید به ارائه خدمت شایسته به والدینی است که با صبر و شکیبایی بی نظیر، عاشقانه با امید به بهبودی فرزندشان که دارای اختلال طیف اوتیسم است دل بسته اند.
خسرونیا اظهار می کند: با توجه به شعار امسال سازمان ملل متحد با عنوان «به سوی دنیای متنوع با همه» زمان آن رسیده که به هر یک از افراد در طیف اوتیسم، فرصت و اجازه موفقیت داده شود و با ایجاد بستر مناسب زمینه استقلال و مشارکت اجتماعی این افراد در دوران بزرگسالی فراهم گردد. ما اطمینان داریم اگر فرصت آموزش، شکل گیری مهارت ها و بکارگیری مناسب توانایی های این طیف از کودکان فراهم گردد ما شاهد توانمندی آنها خواهیم بود. وی بیان می کند: اوتیسم یا Autism Spectrum Disorder ) ASD) دستهای از اختلالات تکاملی سیستم عصبی میباشد که از جمله تظاهرات اصلی آن میتوان به نقص در تعاملات اجتماعی، ارتباطات و نیز وجود رفتارهای تکراری و علایق محدود اشاره نمود. علاوه بر نقص در تواناییهای اجتماعی و رفتارهای کلیشهای و تکراری، کودکان اوتیستیک دارای تأخیر در تواناییهای حرکتی نیز هستند. تأخیر در تواناییهای حرکتی در کودکان اوتیستیک متنوع میباشد و شامل تأخیر در نشستن، خزیدن، راه رفتن و نیز قدم برداشتن غیرطبیعی، کنترل ضعیف وضعیتی و نیز ناتوانی در برنامهریزی حرکتی است.
رئیس اداره آموزش و پرورش استثنایی استان خاطر نشان می کند: از همین رو برنامههای درسی و آموزشی خاصی با رویکردهای نوین و تخصصی متناسب با ویژگیهای خاص و شرایط این کودکان و دانشآموزان مبتنی بر توانمندی هوشی، شرایط تعاملی ارتباطی، اختلالات همراه، مشکلات حسی، شرایط خاص فضای یادگیری تدوین شده است. از آنجا که مرتفع نمودن چالشهای خانواده دارای کودک اوتیسم میتواند چرخه آموزش را تسریع بخشد، آموزش والدین دانشآموزان طیف اوتیسم هم به عنوان یک برنامه اساسی سازمان مورد نظر بوده و اجرا میشود.
وی در پایان می گوید: جا دارد به صورت ویژه از تلاش های لحظه به لحظه خانواده های صبور افراد دارای اختلال اوتیسم و تمامی گروههای تخصصی فعال در این حوزه تقدیر نماییم، ما به عنوان خادمین این عزیزان در کنارشان هستیم تا بتوانیم در کنار همدیگر راه را برای رشد توانمندی ها و استقلال این عزیزان بگشاییم.
والدین باید مهارت رفتار مناسب با فرزند اوتیسمی را بدانند
داوود کشوری کارشناس آموزش دانش آموزان طیف اوتیسم نیز در این باره می گوید: در سالهای اخیر تعداد افراد مبتلا به اوتیسم رو به افزایش بوده است و بر اساس آخرین آمار مرکز کنترل بیماری ها در آمریکا از هر ۳۶ تولد یک کودک مبتلا به اوتیسم است و ایران نیز از این قاعده مستثنا نیست و این موضوع اهمیت ایجاد فضاهایی را یادآور می شود که متناسب با نیازهای خاص این دسته از کودکان باشد، به همین دلیل با اتکا به پیشینه علمی و مطالعات میدانی و بررسی استانداردهای جهانی، طراحی، مناسبسازی و ساخت فضاهای آموزشی خاص این دانشآموزان در سطح جهان در حال اجرا است و معلمان دانش آموزان استثنایی نیز مبتنی تحت آموزش هایی بر مهارتهای چندگانه قرار می گیرند تا برای آموزش دانشآموزان با اختلال طیف اتیسم آماده شوند.
وی بیان می کند: پسران تقریبا چهار برابر بیشتر از دختران مبتلا به اوتیسم هستند. نوزادان زودرس متولد شده پیش از ۲۶ هفتگی خطر بیشتری برای ابتلا به اوتیسم دارند والبته این نوزادان همراه با وزن کم به دنیـا می آیند که این مورد نیز از موارد افزایش ریسک اوتیسم می گردد.
داوود کشوری اظهار می کند: بر اساس منابع علمی اوتیسم در سال های اول زندگی خود را نشان می دهد به صورتی که ۵۰ درصد والدین پیش از ۱۲ ماهگی و ۸۰ تا ۹۰ درصد والدین پیش از ۲۴ ماهگی متوجه علائم این اختلال در کودکشان می گردند.فرد مبتلا با چالش های رفتاری و اجتماعی زیادی رو به روست، مشکلاتی چون رفتارهای تکراری وعدم ارتباط با دنیای اطراف ونقایص گفتاری از این جمله هستند. علائم روشنتر اوتیسم در سنین بین ۲ تا ۳ سالگی خود را نشان می دهد ولی محققین در حال بررسی و کار بر روی علائم تا پیش از ۱۸ ماهگی هستند و به نتایج تقریباً قابل استنادی نیز دست یافته اند.
کارشناس آموزش دانش آموزان طیف اوتیسم می افزاید: مهمترین نکته در مورد کودکان اوتیستیک، تشخیص به هنگام این اختلال است تا بتوان با استفاده از تکنیک ها و رویکرد های استاندارد از دوره حساس رشد این کودکان نهایت استفاده را نمود و نقایص به وجود آمده توسط این اختلال را جبران یا پیشگیری کرد. به همین دلیل است که تشخیص به موقع برای کودک دارای اوتیسم حیاتی است.
وی با اشاره به راههای برخورد و داشتن رفتار مناسب با کودکان اوتیسم بیان می کند: برای والدین بسیار مهم است که مهارت رفتار مناسب با فرزند اوتیسمی را بدانند به دلیل اینکه برای یک کودک اوتیسمی بسیار رنج آور و ناراحت کننده است که پدر و مادر او نتوانند به درستی با او ارتباط برقرار کنند. والدین باید صبور بودن، انعطاف پذیری، مثبت بودن، اهمیت ندادن به جلب توجه ها، مهربان بودن و نشان دادن عشق و علاقه به کودک و در نهایت تعامل از طریق فعالیت بدنی با کودک را نشان دهند.