بررسی “وقایع” از فعالیت کودکان و نوجوانان شهر اراک در اوقات فراغت/تابستان خود را چگونه گذراندید

پنجشنبه۱ مهر ۹۵ شماره ۴۲۲
وقایع استان- روشنک مشتاق:
تابستان و فصل فراغت که فرا می رسد، چگونگی گذران این لحظه های باارزش، توسط کودکان و نوجوانان به بحث گرم محافل خانواده ها تبدیل می شود اما در آخر تابستان عده ی کمی هستند که از گذران اوقات فراغت خود احساس رضایت می کنند و در نوشتن اولین انشای سال تحصیلی با عنوان ” تابستان خود را چگونه گذراندید؟” بدون نگرانی قلم به دست می گیرند و از تجربه و آموخته های تابستانی اشان می نویسند. این روزها پدر و مادرها آرزوهای دست یافته و نیافته خود را در سه ماه تابستان کودکانشان خلاصه می کنند و فرزندانشان را برای یادگیری مهارت ها از این سر شهر به آن سر شهر می کشانند که مبادا لحظه ای از وقتشان تلف شود. عده ای این تصمیم گیری را با مشورت کودکانشان انجام می دهند و عده ای دیگر تنها به خواسته خودشان توجه دارند و در آخر تابستان، بچه ها چند ماهی را برای استراحت و رفع خستگی این سه ماه تعطیلی احتیاج دارند.
جامعه‌شناسان به لحظه‌هایی که فرد فارغ از کار و مسئولیت است و این زمان را براساس تمایل شخصی خود تنظیم می‌کند، اوقات فراغت می گویند. این برنامه‌ها برای هر فرد با توجه به نیازهای روحی، سنی و توانمندی مالی متفاوت است. چگونگی گذران اوقات فراغت در یک جامعه معرف ویژگی‌های فرهنگی و میزان توسعه‌یافتگی آن جامعه است. لحظات فراغت می تواند برای فرد سازنده و یا موجب تزلزل و آسیب‌هایی برای زندگی فردی او باشد. در نتیجه نداشتن هدف و برنامه ایجاد کننده فراغت‌های نامطلوب، انواع انحرافات و بزهکاری‌ها در سطح جامعه است.
طبق گزارش مطالعات و پژوهش‌های راهبردی وزارت ورزش و جوانان ، تلویزیون بیشترین سهم از اوقات فراغت جوانان را دارد و هر جوان روزانه ۱۰۰ دقیقه از زمان خودش را صرف برنامه‌های تلویزیونی می‌کند، فیلم، سریال، برنامه‌های ورزشی و اخبار از جمله برنامه‌هایی است که جوانان استقبال بیشتری از آنها می‌کنند و بیشتر جوانان به ترتیب باشگاه، کوچه و خیابان، خانه، مکان ورزشی محله و پارک را به عنوان محل ورزشی و بازی خود انتخاب می‌کنند.
این هفته “,وقایع” با ۴۰ کودک و نوجوان شهر اراک درباره نحوه گذران اوقات فراغت و بازی های مورد علاقه اشان گفت و گو کرده است. در بین کودکان و نوجوانان ۷ تا ۱۸ ساله شهر اراک تلویزیون، بازی رایانه ای و بازی در کوچه و خیابان سهم بیشتری را در پر کردن اوقات فراغت دارد.
وضعیت فعالیت و نحوه گذران اوقات فراغت ۴۰ کودک و نوجوانان شهر اراک نشان می دهد تلویزیون بیشترین سهم را در گذران اوقات فراغت آنها دارد.
تلویزیون و سینما ۲۱درصد
بازی رایانه ای و فضای مجازی ۱۷٫۲۵درصد
کلاس مربوط به مدرسه ۹ درصد
فعالیت هنری ۱۴ درصد
بازی در کوچه و خیابان ۱۹٫۷۵درصد
ورزش ۱۲٫۵درصد
غیره ۶٫۵درصد

سینما
ساغر به همراه مادر و خواهرش به سینما آمده است و در کنار در سالن ایستاده تا فیلم مورد علاقه اش شروع شود. ساغر ۱۲ ساله است ،او می گوید:” بهترین تفریح در اوقات فراغتم رفتن به سینما و تئاتر است و حداقل ماهی دو بار به سینما می آیم.از هفته آینده باید به کلاس زبان و موسیقی بروم. ”
او می گوید:”پدر و مادرم برای تفریحات تابستانی من و خواهرم تصمیم می گیرند. مثلا آن ها می گویند باید علاوه بر کلاس زبان انگلیسی که در مدرسه یاد می گیرم به کلاس زبان دیگری هم بروم و من فقط می توانم تصمیم بگیرم کدام زبان را یاد بگیرم که زبان فرانسه را انتخاب کردم یا در مورد موسیقی هم اینطور بود که خودم پیانو را انتخاب کردم.”
ساغر می گوید:” کل تابستان از صبح تا ظهر کلاس زبان و ورزش دارم و عصرها هم یا کلاس موسیقی یا همراه خواهرم در حیاط خانه با بقیه بچه های همسایه اسکیت بازی می کنیم اما بهترین تفریح تابستان من آخر هفته هاست که به همراه خانواده به باغ پدربزرگ و مادربزرگم می رویم و درآنجا با بچه های فامیل بازی می کنیم.”
محمد حسین ۱۶ ساله به همراه دوستانش در سالن سینما ایستاده است و می گوید:”بهترین بازی در اوقات فراغتم فوتبال است که هر سال تابستان در کلاس های ورزش ثبت نام می کنم و به فوتبال و شنا علاقه زیادی دارم. تا امروز هزینه زیادی برای ورزش کرده ام و سال گذشته توانستم کارت نجات غریقی بگیرم و الان ناجی هستم.”
او می گوید:” ورزش در اوقات فراغت من نقش مهمی دارد و به نظرم هر چقدر که در این زمینه خرج کنیم باز هم کم است.”
سینا که یکی از دوستان محمد حسین است می گوید:” بازی های رایانه ای را به همه چیز ترجیح می دهم. هرروز جمعه بیش از ۷ ساعت بازی می کنم. انگار نوعی اعتیاد است آخر شما نمی دانید اگر لحظه ای از این بازی غافل شوم دشمنان می آیند و دهکده ام را تسخیر می کنند. ”
سینا می گوید:” فوتبال دستی را هم خیلی دوست دارم و بعضی وقت ها با دوستانم به کلوپ نزدیک خانه امان می رویم و بازی می کنیم.”

کتاب فروشی
المیرا ۱۵ ساله می گوید:” بهترین بازی در اوقات فراغتم که نوعی ورزش به حساب می آید؛ سوارکاری است. من عاشق سوارکاری ام و هر هفته به خارج از شهر می روم و سوارکاری می کنم. هزینه این ورزش را دقیق نمیدانم.”
سارا در حالیکه در حال انتخاب کتاب است، می گوید:” بهترین تفریح اوقات فراغت من آمدن به فروشگاه کتاب و خرید کتاب های مورد علاقه و گوش کردن به موسیقی است.در تابستان کلاس های آمادگی برای سال تحصیلی بعد را ثبت نام کرده ام و صبح تا ظهر به کلاس های مدرسه می روم، بعد از ظهر ها هم کلاس زبان می روم.”
سارا ۱۴ ساله می گوید:”هزینه کلاس های تابستانم حدود ۳۰۰ هزار تومان شده است اما پدر و مادرم می گویند در سن و سال من فقط باید یاد گرفت و در زمان جوانی این تلاش ها ثمر می دهد.”
پارسا در کنار خواهرش سارا ایستاده و می گوید:” بهترین تفریح اوقات فراغت من، بازی های کامپیوتری است. دوست دارم کل تابستان به یک جزیره دور افتاده سفر کنم وفقط تبلتم را ببرم و کل ۳ ماه را بازی کنم.” پارسا ۱۲ ساله است و می گوید:” برای تابستان فقط کلاس زبان انگلیسی و خطاطی می روم، من عاشق خطاطی ام.”
پارک
پاشا در یکی از پارک ها مشغول بازی است. او می گوید:” تابستان یعنی تفریح کردن و من کل اوقات فراغتم را با دوستانم به پارک می آیم و فوتبال و تنیس بازی می کنم. نزدیک شب هم به خانه می روم و تلویزیون نگاه می کنم. به نظر من ۹ ماه برای مدرسه رفتن و یاد گرفتن است و ۳ ماه تابستان را فقط باید بازی کرد.”
کوچه
مینا که در جلوی در خانه به همراه مادرش مشغول پاک کردن سبزی است. می گوید:”کلاس سوم ابتدایی هستم، با عروسک هایم بازی می کنم و بعضی وقت ها به خانه دوستم می روم و آنجا بازی می کنم. خیلی دوست داشتم به کلاس کامپیوتریا زبان بروم اما هزینه اش زیاد بود.” مینا می گوید:” لی لی، وسطی و خاله بازی بهترین بازی هایی است که عصر ها در کوچه با مریم و لیلا انجام می دهم.”
عماد ۱۳ ساله در سوپر مارکت کار می کند.او می گوید:” کل تعطیلات تابستان را در این مغازه کار می کنم و برای مشتریانی که سفارش می دهند با دوچرخه خریدشان را به خانه اشان می برم و ماهی ۶۰ هزار تومان حقوق می گیرم. قرار است با درآمد این سه ماه یک تبلت بخرم چون من عاشق بازی های کامپیوتری هستم و الان برای بازی کامپیوتری مجبورم که به گیم نت بروم.”
احمد و دوستانش در کوچه مشغول بازی فوتبال هستند و می گوید:” تمام عصر را در اینجا فوتبال بازی می کنیم. همه فوتبالیست ها از زمین خاکی و توپ پلاستیکی شروع کردند و من مطمینم که یک روزی فوتبالیست معروفی مثل علی دایی می شوم. من در اوقات فراغتم با دوستانم جز فوتبال بازی زوو ، وسطی هم می کنم.”
کلاس موسیقی
رومینا که در کلاس نشسته منتظر است تا معلم موسیقی اش بیاید، او ۸ ساله و کلاس سوم ابتدایی است. رومینا می گوید:” چهار سال است که به کلاس ویولن می آیم، می خواهم در آینده نوازنده شوم. کلاس موسیقی جز اوقات فراغتم نیست و کل سال را به کلاس می آیم اما در تابستان به کلاس شنا و کامپیوتر می روم و روزانه بیش از یک ساعت موسیقی گوش می کنم. ”
مادر رومینا که در جلوی کلاس منتظر دخترش است، می گوید:” به نظر من بچه ها باید در هر فعالیتی که شرکت می کنند، باید به آن علاقه داشته باشند، همه که نباید دکتر و خلبان شوند. اگر دختر من به موسیقی علاقه دارد باید در این زمینه بهترین شود؛ نه اینکه او را مجبور به درس خواندن بکنم و در آخر به شغلی مشغول شود که علاقه ای به آن ندارد.”
پارک
شیما ۱۲ ساله در پارک به همراه دوستش نشسته است و بستنی می خورد. او می گوید:” هر پنج شنبه من و دوستم با پدرهایمان به پارک می آییم و بدمینتون بازی می کنیم. در کل هفته باید به کلاس زبان، کامپیوتر و سفالگری بروم، روزی ۴ ساعت هم کتاب داستان می خوانم و وقتی برای بازی کردن ندارم. بهترین تفریح تابستان من آمدن به پارک و بازی است. کاش پدر و مادرم اجازه می دانند این سه ماه را خودم تصمیم بگیرم.