روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
یکشنبه ۲۸ شهریور ۹۵ شماره ۳۲۰
وقایع استان- روشنک مشتاق:
زندگی در کلانشهرهای اجتماعی مشکلات فراوانی را به دنبال دارد، آلودگی و شلوغی شهرها گاهی سبب می شود شهروندان علاوه بر مشکلات جسمانی، با مشکلات روانی دست و پنجه نرم کنند. گاهی مشکلات در زندگی آنقدر بر روی شانه های فرد سنگینی می کند که فرد مجبور می شود برای تحمل سختی ها از فرد یا افرادی کمک گیرد. برخی افراد در حل مشکلات نزدیک ترین اقوام را انتخاب می کنند اما برخی مراجعه به یک مشاور را ترجیح می دهند. آخرین آماری که از بیماری های روانی در سال ۹۴ توسط انجمن روانشناسی ایران منتشر شد نشان می دهد حدود ۲۳ درصد از مردم کشور به اختلالات روانی دچار هستند. همچنین بیماری های روانی بعد از بیماری قلب و عروق و تصادفات رانندگی جاده ای؛ بیشترین آمار را به خود اختصاص می دهد و از هر ۴ خانواده یک خانواده درگیر بیماری روانی است.
این هفته”وقایع” با دو مرکز مشاوره در رابطه با هزینه مراکز مشاوره، خدمات و تعداد مراجعه کنندگان گفت و گوکرده است، همچنین با ۲۰ مراجعه کننده درباره میزان رضایت از این مراکز و نگاه مردم نسبت به مراجعه به این مراکز گفت و گو کرده است.
نتایج نشان می دهد که در ۲ مرکز مطالعه شده، ۷۶ درصد از مراجعه کنندگان را زنان تشکیل می دادند. زنان ۷۶ درصد مردان۲۴ درصد
بر اساس گفت و گو با مسولان این ۲ مرکز مشخص شد که حدود ۴۴ درصد از مراجعه کنندگان دوره درمانی خود را به صورت ناتمام رها می کنند و ۵۶ درصد تا پایان دوره درمان را ادامه می دهند.
رها کردن دوره درمان ۴۴درصد
تمام کردن دوره درمان ۵۶درصد
گفت و گوی «وقایع استان» با مراجعین نشان می دهد، تنها ۳۳ درصد از مراجعه کنندگان گفته اند که در صورت بروز مشکل برای دیگران مراکز مشاوره را به آنها پیشنهاد می دهند و این به علت عدم فرهنگ و دید منفی به این مراکز است.
پیشنهاد مراجعه به مرکز مشاوره به دیگران ۳۳درصد
عدم پیشنهاد مراجعه به مرکز مشاوره به دیگران ۶۷درصد
مراجعین به علل مختلفی از پیشنهاد به دیگران برای رفتن به مراکز مشاوره خودداری می کنند، مهم ترین علل عبارتند از:
دید منفی جامعه به این مراکز و برچسب دیوانه خوردن ۴۰ درصد
هزینه بالا ۳۸درصد
به دست نیاوردن نتیجه مطلوب ۲۲درصد
در این دو مرکز هزینه هر جلسه مشاوره متفاوت است. در مراکز دولتی هزینه ها بسیار کمتر از مراکز خصوصی است. در یکی از مراکز مورد مطالعه خصوصی، هزینه ویزیت حداقل ۴۰ هزار تومان است که در صورت مشاوره با زمان طولانی تر تا ۱۰۰ هزار تومان هزینه می شود. این مرکز با بیمه قرار داد ندارد و به صورت غیردولتی اداره می شود. بیمه ها در پرداخت دستمزد پزشکان سابقه درخشانی ندارند البته اگر دارویی تجویز شود که توسط روانپزشک تجویز می شود در آن صورت فقط می توان برای گرفتن دارو از دفترچه بیمه استفاده کرد.
مرکز خصوصی مشاوره
منشی کلینیک خصوصی می گوید:” اکثر مراجعه کنندگان ما قشر جوان هستند. در این مرکز تعداد مراجعه کننده زن بیشتر از مرد است البته مردان هم برای مشاوره مراجعه می کنند اما تعداد دختران جوانی که در شرف ازدواج اند و یا تازه ازدواج کرده اند بیشتر است. نکته جالب این است که هر ماه بیش از ۱۰ مراجعه کننده داریم که یا باردار هستند و یا تازه فارغ شده اند. تفاوت مراجعه زنان و مردان این است که مردان در قضیه درمان مصمم تر هستند و طی این ۳ سال که در اینجا کار می کنم تا به حال مراجعه کننده مردی را ندیده ام که درمانش را ناتمام رها کند.”
خانم امامی در کلینیک مشاوره نشسته است و مدام با تلفن همراهش صحبت می کند. از حرف هایش معلوم است که پست مدیریتی دارد و در حال هماهنگ کردن قرارهای عصرش است. وقتی با او صحبت می کنم، از علت آمدنش به مرکز می گوید و حال و هوایی که بعد از هر مراجعه به او دست می دهد و با لبخندی که زیبایی صورتش را دو چندان می کند، می گوید:” حدود دو سال است که به این کلینیک می آیم، در ابتدا هفته ای یک بار می آمدم اما نزدیک به ۱۴ یا ۱۵ ماه است که ماهی دو بار به این مرکز مراجعه می کنم. ویزیت در این مرکز فوق العاده است، زمستان سال ۸۹ برای انجام ماموریت به یک شهرستان رفتم اما وقتی به خانه برگشتم با جسد همسر و پسرم روبه رو شدم که در اثر گاز گرفتگی فوت کرده بودند. بعد از آن زمان همیشه خودم را سرزنش می کردم و خود را مقصر ماجرا می دانستم و فکر می کردم اگر به مسافرت نرفته بودم هیچ وقت این حادثه پیش نمی آمد. از کار و دوستانم کناره گرفتم تا اینکه به اصرار پدرم به این مرکز آمدم و الان شاید از درد آن حادثه چیزی کم نشده باشد اما حداقل آن عذاب وجدان با من نیست و بعد از ۶ ماه به کارم ادامه دادم.”
خانم امامی می گوید:” هزینه کلینیک های مشاوره بسیار بالاست ، من که تا به حال در این مرکز از دفترچه بیمه استفاده نکردم و فکر می کنم این کلینیک ها با بیمه قرارداد نداشته باشند. هر جلسه ویزیت که زمانش حداقل ۴۵ دقیقه است در این کلینیک حدود چهل یا پنجاه هزار تومان هزینه دارد و اگر ساعت ویزیت بیشتر شود به مبلغ اضافه می شود.”
وی می گوید:” قبل از مراجعه به مرکز هیچ وقت حس خوبی به مراکز مشاوره و روانشناسی نداشتم و گاهی با دیدن افرادی که به روانشناس مراجعه می کنند این حس در من شکل می گرفت که مشکل روانی دارند حتی در مدرسه وقتی بعضی از همکلاسی هایم نزد مشاور مدرسه می رفتند آنها را مسخره می کردم اما بعد از آن ماجرا به کلی تصورم تغییر کرده است و به نظرم کمکی که یک مشاور می تواند عرضه کند شاید نزدیک ترین فرد به انسان نتواند بدهد. در طی این دو سال مراجعه به مشاور را به خیلی از اطرافیانم پیشنهاد کردم افرادی که خودشان تصور می کنند هیچ مشکلی ندارند اما باعث آزار دیگران می شوند مثلا یکی از دوستانم در آستانه طلاق بود اما با مراجعه به مشاوره به طور کامل مشکلش حل شد و الان تصمیم به بچه دار شدن دارد و یا مشکل وسواس یکی از اقوام که با مشاوره حل شد. نکته ای که در این جلسات باید رعایت کنیم، حضور مستمر در این مراکز است چون مثل این است که در هنگام سرماخوردگی به پزشک مراجعه کنیم اما داروهایمان را تا آخر استفاده نکنیم که نتیجه اش بازگشت سرماخوردگی است. در بیماری و مشکلات روانی هم موضوع همینگونه است و در صورت مراجعه نکردن مستمر نتیجه دلخواه حاصل نمی شود. ”
مهدی پسر جوانی که از اتاق مشاور بیرون می آید و قرار بعدی را با مسئول مرکز هماهنگ می کند. او به راننده اش زنگ می زند که به سراغش بیاید و روی صندلی کلینیک تا آمدن راننده می نشیند. با او گفت و گو می کنم و می گوید:” حضور در مرکز مشاوره شاید این تصور را ایجاد کند که با چه مشکل لاعلاجی رو به رو هستم اما واقعیت مشکل خاصی ندارم. من دو سال پیش بعد از آمدن جواب کنکور برای انتخاب اینکه در ایران ادامه تحصیل بدهم یا به خارج بروم پیش مشاور رفتم چون نتیجه خوبی گرفتم و از تصمیمم راضی هستم. از آن به بعد در تصمیمات جدی زندگی با یک مشاور گفت و گو می کنم. بعد از این ماجرا مراجعه به مشاور را به خیلی از آشنایان توصیه کرده ام و آنها نیز نتایج خوبی گرفته اند. به نظرم حضور در یک مرکز مشاوره پول می خواهد، بسیاری از مردم ترجیح می دهند به جای هزینه چند صد هزار تومان در ماه برای مشاوره با یکی از نزدیکانشان صحبت کنند و هزینه مشاوره را به زخمی در زندگیشان بزنند. اگر مراکز مشاوره بیمه قبول می کردند شاید استقبال از این مراکز بیشتر بود.”
مرکز دولتی مشاوره
زهرا که دانشجوی کارشناسی ارشد است به یک مرکز دولتی مشاوره مراجعه کرده است و می گوید:” بعضی از دوستانم می گفتند حضور در این مرکز ممکن است نتیجه مناسبی برای آینده ام نداشته باشد اما به علت گرانی مراکز دیگر مجبور بودم به اینجا بیایم. من به تمام پیشنهادهای مشاورم عمل کرده ام و تا الان نتیجه خوبی گرفته ام و از این مرکز بسیار راضی هستم. اما هیچ وقت به خود اجازه نمی دهم که برای کسی نسخه بپیچم و یا به او بگویم برای رفع مشکلاتش نزد روانشناس برود. از نظر من مراجعه به روانشناس موضوعی شخصی است و فرد وقتی بفهمد که خودش توانایی حل مشکلاتش را ندارد می تواند از یک مشاور کمک بگیرد. به نظرم در جامعه ما مراجعه به مشاور هنوز عادی نشده است و مردم از گفتن اینکه نزد مشاور می روند ترس دارند و این موضوع باید در مدارس فرهنگ سازی شود. یادم می آید وقتی در مدرسه پیش مشاور یا مربی پرورشی برای مشاوره می رفتیم حتی خود مشاور هم برای تنظیم قرار بعدی از بازگو کردن آن جلوی بقیه بچه ها خودداری می کرد و ما هم سعی در پنهان کردن این موضوع داشتیم و همیشه بچه ها با نگاهی دیگر به این موضوع نگاه می کردند.”
پریسا ۲۵ ساله یکی از مراجعه کنندگان است. او می گوید:” من از ۱۸ سالگی به مرکز مشاوره مراجعه می کنم و همیشه به جای درد و دل با دوستان که اکثر اوقات راهنمایی های نادرست می کنند، نزد تراپیست می آیم و مشکلاتم را با او در میان می گذارم و همیشه بهترین تصمیم را می گیرم. به نظر من مشکلات روحی و روانی اثرات مخرب تری نسبت به مشکلات جسمی دارند و باید آن ها را درمان کرد و بهترین افرادی که می توانند به ما کمک کنند مشاوران هستند. البته افرادی را هم می شناسم که با این روش ها به نتیجه نرسیده اند که یا مشکلاتشان خیلی بزرگ بوده و یا درمان را ناتمام رها کردند.”
