روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
شنبه ۷ آذر ۱۳۹۴ شماره ۳۱۸
گروه فرهنگی- سمیه انصاری فر
همیشه وقتی از معلولیت حرفی به میان می آید بیشتر حس و حال ما به ترحم و تاسف نزدیک می شود، این نگرش منفی و نگاه به معلول بعنوان یک فرد ناتوان در بیشتر عرصه های اجتماعی در جامعه ما وجود دارد، نگاهی که موجب شده معلول به واسطه اختلال در یک عضو در بدنش برای همیشه از صحنه زندگی اجتماعی کنار گذاشته شود و از فرصت های برابر زندگی چون اشتغال، تحصیل و ازدواج برخوردار نباشد.
حضور فراگیر معلولین در عرصه های مختلف اجتماعی چون ورزش، هنر می تواند در انعکاس توانایی این قشر مثبت و مجال را برای باور عمومی معلولین فراهم کند، جشنواره تئاتر معلولین یکی از این محمل ها برای رسیدن به این مهم است. قطعا این رویداد هنری نقش موثری در افزایش اعتماد بنفس معلولین و در نهایت استقلال فردی آن ها دارد.
چهارمین جشنواره منطقه ای تئاتر آفتاب در حالی مرحله بازخوانی متون را به پایان رساند که برای اولین بار میزبانی اش پس از سه سال که در اصفهان برگزار می شد، به اراک داده شد.
ونایی: جشنواره آفتاب تمرینی برای ورود معلولین به مشارکت های اجتماعی
معان توانبخشی بهزیستی استان مرکزی و دبیر چهارمین جشنواره منطقه ای آفتاب در این باره گفت: این جشنواره در سه سال گذشته در اصفهان برگزار شد و امسال با توجه به رایزنی های صورت گرفته میزبانی این جشنواره به استان مرکزی داده شد.
غلامرضا ونایی افزود: با توجه به ظرفیت استان مرکزی در همکاری و تعامل نهادها و توان کارشناسان این اداره کل در بحث اجرایی ما تصمیم گرفتیم این جشنواره در استان مرکزی برگزار شود تا در زمینه معرفی و ایجاد حساسیت تئاتر معلولین در استان تحرکی ایجاد شود.
وی برابرسازی فرصت ها در تمامی عرصه های اجتماعی، آموزشی، فرهنگی و هنری ارتقای سطح آگاهی عمومی و تغییر نگرش منفی نسبت به افراد دارای معلولیت، تلفیق اجتماعی فرد معلول و کمک به مشارکت وی در جامعه، پیشگیری از تشدید معلولیت و توانمندسازی افراد دارای معلولیت را از محورهای مورد تأکید این جشنواره دانست.
ونایی تاکید کرد: بهزیستی در راستای فعالیت های خود در زمینه ارائه خدمات رفاهی، اجتماعی و فرهنگی به معلولین و تلاش در جهت ارتقای سطح کیفی زندگی این گروه از افراد جامعه برآن است تا با توجه به نقش مؤثر و ارزشمند هنر نمایش در ایجاد ارتباطی هماهنگ، تأثیر گذار، و پویا در جهت توانمندسازی افراد معلول و گسترش همکاری های مشترک و خلاق این جشنواره را برگزار کند.
وی توضیح داد: این جشنواره فرصتی است تا نگرش منفی جامعه در مورد معلول تغییر پیدا کند در واقع معلول با حضور در مشارکت ها و فعالیت های اجتماعی خود را پذیرفته و استعدادهایش در زمینه مختلف را شکوفا کند و بتدریج نگاه غالب خانواده، جامعه و مسئولین به خود را تغییر خواهد داد.
ونایی با بیان اینکه برای بروز استعدادها و توانایی های اجتماعی نیاز به ابزار مختلف است، ادامه داد: هنر و در راس آن تئاتر به دلیل ویژگی هایش یکی از این ابزاراست.
وی تاکید کرد: این جشنواره برای معلولین یک تمرین برای ورود به عرصه اجتماعی است، ما باید به معلول یاد بدهیم که زندگی و پیشرفت در گرو کسب تجربه های مختلف است ممکن است این تجربه ها با شکست و یا موفقیت توام باشد.
ونایی ادامه داد: در واقع جشنواره بعنوان یک الگوی کوچکتر از اجتماع معلول را برای حضور در اجتماع و شکست، پیروزی وامید و تلاش برای رسیدن به هدف آماده می کند.
دبیر چهارمین جشنواره تئاتر معلولین با بیان اینکه این جشنواره با حضور شش استان برگزار می شود، ادامه داد: گروه های نمایشی از استان های اصفهان، البرز، تهران، چهارمحال و بختیاری، قم و مرکزی در این جشنواره به رقابت خواهند پرداخت.
ونایی توضیح داد: از آنجاییکه پس از اعلام فراخوان تعداد صد متن در بخش های مختلف به دبیرخانه جشنواره رسید علاوه بر تاکید بر اطلاع رسانی قوی این جشنواره در استان مرکزی نشان از یک رقابت تنگاتنگ در بخش های مختلف جشنواره می دهد.
وی ادامه داد: پس از بازخوانی متون توسط بازخوانان سیروس همتی، محمد قاسمی و حمیدرضا صالحی ۵۲ اثر نمایشی و دو پژوهش برای شرکت در بخش بازبینی انتخاب شدند.
ونایی افزود: از این تعداد ۲۲ نمایشنامه از استان چهارمحال و بختیاری، ۱۵ نمایشنامه و یک پژوهش از اصفهان، پنج نمایشنامه و یک پژوهش از تهران، شش نمایشنامه از استان مرکزی ، دو نمایشنامه از استان البرز و دو نمایشنامه نیز از استان قم انتخاب شدند.
وی گفت: این نمایشنامه ها در بخش های صحنه ای، خیابانی و کودک و نوجوان انتخاب شده اند.
ونایی ادامه داد: ما انتظار داریم انجمن های معلولین استان در این زمینه تعامل گسترده و بیشتری با بهزیستی داشته باشند و استعدادهای برتر در حوزه تئاتر بعنوان سرمایه های هنری و اجتماعی این استان شناسایی شوند.
چهارمین جشنواره منطقه ای تئاتر معلولین دوم تا پنجم اسفند با حضور شش استان اصفهان، تهران، چهارمحال بختیاری، قم، البرز و مرکزی در اراک برگزار خواهد شد.
سیروس همتی، نویسنده، کارگردان و بازیگر تئاتر و تلویزیون:
متون نوشته شده توسط معلولین و مربیان مرا تحت تاثیر قرار داد
سیروس همتی نویسنده، کارگردان و بازیگر تئاتر و تلویزیون یکی از بازخوان های چهارمین جشنواره منطقه ای تئاتر معلولین آفتاب بود، وی در خصوص اهمیت برگزاری این جشنواره گفت: من تا قبل از این با جشنواره تئاتر معلولین آشنایی نداشتم و حضورم بعنوان بازخوان در این جشنواره موجب ایجاد یک حس خوب نسبت به معلولین و پی بردن به توانایی آن ها شد.
همتی افزود: من در این مرحله شاهد خوانش متونی بودم که در بیشتر مواقع با آن ها همزاد پنداری می کردم و تلاش معلولین و مربیان برای بروز توانایی هاشان در عرصه تئاتر برایم قابل ستایش بود.
وی با بیان اینکه تئاتر خاصیت درمانی بالایی دارد، اضافه کرد: این ویژگی تئاتر است که هرزمان که مشغول به آن هستی از دیگر دغدغه ها اجتماعی و اقتصادی رها می شوی بنابراین این ویژگی در مورد معلولین حاضر در عرصه تئاتر نیز صدق می کند و برایشان خاصیت درمانی خواهد داشت.
همتی ادامه داد: قطعا معلولین با حضور در عرصه تئاتر می توانند دل نگرانی ها و ناراحتی های خود را تخلیه کنند و از لحاظ روحی بازپروری بشوند، در واقع زمان تمرین و اجرای تئاتر برای آن ها زمان فراغت جسمی و روحی است و برای چند ساعتی وضعیت خود را فراموش خواهند کرد.
وی با اشاره به بحث کاتارسیس در تئاتر گفت: کاتارسیس در تئاتر یعنی تخلیه احساس این مسئله در تئاتر افراد غیر معلول بیشتر برای مخاطب اتفاق می افتد زیرا بازیگر می تواند با توجه به تکنیک خود مخاطب را تحت تاثیر قرار دهد؛ ولی در تئاتر معلولین این رضایت و حس دو سویه است و هم معلول و هم مخاطب دچار کاتارسیس می شوند.
همتی تاکید کرد: دلیل این مسئله وجود صداقت و نبود تکنیک در کار معلولین است زیرا معلول خود نیز درگیر این مسئله می شود، فرصتی تا معلول غیرمستقیم به مخاطبان بگوید ببینید من آن چیزی نیستم که می بینید و تصور می کنید، من دارای توانایی هستم.
وی با بیان اینکه معلولین به دنبال راهکاری برای تغییر نگرش جامعه و مسئولین نسبت به خود هستند، اظهار کرد: این جشنواره فرصتی است تا در این مسیر قدم بگذارند و توانایی های خود را با کمک مربیان و دست اندرکاران حوزه معلولین به منصه ظهور برسانند.
این نویسنده و بازیگر تئاتر با اشاره به اینکه در میان متون ارسالی متن های قابل ستایشی بود، اضافه کرد: متون ارسالی به جشنواره در سه بخش دسته بندی شده بودند متون ترجمه خارجی که البته جای تبریک به انتخاب و نگاه کارگردان داشت زیرا در آن متون شاهد توانایی معلول و نگاه و نوع برخورد درراستای جشنواره بودیم.
همتی ادامه داد: برخی از متون ارسالی نیز نوشته نمایشنامه نویس های بزرگ کشور چون محمد چرمشیر، حسن دادشکر، مهرداد کوروش نیا، اردشیر صالح پور و… که آن انتخاب ها نیز قابل تحسین بود.
وی تاکید کرد: ولی آن بخشی که مرا تحت تاثیر قرار داد متونی بود که توسط خود معلولین و یا مربیان نوشته شده بود، از آنجاییکه این دو گروه از نزدیک با دغدغه های معلولین در ارتباط هستند، ما را در مواقعی با متونی روبه رو کردند که واقعا شگفت انگیز بودند. همتی اضافه کرد: بیشتر صداقت این متون ما را تحت شعاع قرار داد و خوشحالم که در این میان توانستم تعدادی نمایشنامه برتر و فوق العاده را برای اولین بار بخوانم.
وی با اشاره به حفظ و انتشار این متون برتر گفت: پیشنهاد من این است که با چاپ متون برگزیده در قالب یک کتاب بعنوان خروجی این جشنواره آرشیو ارزنده ای را برای تئاتر معلولین تهیه کنیم تا اگر زمانی دوستان علاقمند و مربیان نیاز به متن مناسب داشتند از این نمایشنامه ها استفاده کنند.
همتی چاپ متون برگزیده ،تبلیغات گسترده را از راهکارهای ارتقا سطح کیفی جشنواره عنوان و گفت: بالا بردن سطح اجرا ی متون بازبینی بر روی صحنه بسیار مهم است ممکن است متن هایی که از لحاظ محتوا کامل و به دل نشسته است ولی در اجرا و ارایه اثر مشکل داشته باشد.
وی توضیح داد: به همین منظور بهتر است یک مشاور و متخصص تئاتر در کنار تیم های اجرایی باشند تا با راهنمایی هاشان گروه ها توانایی ها را بروز دهند و در نهایت نمایش ها قابل قبولی از جشنواره آفتاب به سایر جشنواره ها معرفی شوند.
همتی اضافه کرد: مدیران هر مجموعه ای باید اصول کاری خود را مورد توجه قرار دهند، تئاتر معلولین یکی از اصول ۱۷۵ گانه بهزیستی که خوشحالیم مورد توجه مدیران بهزیستی قرار گرفته است و قطعا زیربنایی مستحکم برای حضور معلولین در اجتماع خواهد بود.
محمد قاسمی، نویسنده، کارگردان و بازیگر تئاتر:
جشنواره آفتاب فرصتی برای تغییر نگرش نسبت به معلولین است
محمد قاسمی نویسنده، بازیگر و کارگردان تئاتر یکی دیگر از بازخوان های چهارمین جشنواره منطقه ای تئاتر معلولین ( آفتاب) بود. وی با بیان اینکه نسبت به این جشنواره از قبل آشنایی داشته است، گفت: این جشنواره به نظر اتفاق بزرگ و خشنودکننده ای است که معلولین بتوانند در این راه نگرش جامعه نسبت به خود را تغییر دهند.
قاسمی افزود: تئاتر برای همه اقشار جامعه مفید است و رسالت اصلی آن تمامیت جامعه را درگیر خواهد کرد و از این حیث معلول نیز بعنوان بخشی از جامعه از تئاتر جدا و دور نیست.
وی ادامه داد: معلولین از آن جایی که سعی در جبران کمبود جسمی خود از طریق بقیه اعضای بدنشان دارند، بنابراین معمولا توانایی و تلاش بیشتری از خود بروز می دهند و در عرصه هنرهایی چون موسیقی، نقاشی، شعر و سینما معمولا هنرمندان موفقی داشته ایم که معلول بوده اند.
قاسمی با بیان اینکه با خواندن برخی از متن های ارسالی به جشنواره نگاه من به این قشر تغییر پیدا کرد، ادامه داد: گاهی من نمایشنامه ای می نویسم و با این سئوال مواجه می شوم که این مسئله چطور به ذهن تو خطور کرده است دقیقا من هم در این نمایشنامه ها مواردی دیدم که مرا به وجد آورد و این سوال را پرسیدم چطور توانسته اند بنویسند و این نشان می دهد که در میان معلولین و مربیان آن ها افرادی با توانایی نمایشنامه نویسی وجود دارد.
وی تصریح کرد: قبل از بازخوانی از آنجاییکه این طیف حرفه ای نیستند، فکر می کردم در انتخاب آثار خیلی با مشکل رو به رو نخواهم بود ولی غیر از متون انتخابی ترجمه و چاپی در کمال تعجب با متونی روبه رو شدم که واقعا انتخاب از میان آن ها مشکل بود و اگر متون با همین ذوق و سلیقه نیز اجرا شوند فوق العاده است.
قاسمی ادامه داد: ما هم اکنون در دور چهارم این جشنواره قرار داریم برای حرفه ای تر شدن این جشنواره بهتر است آموزش علاقمندان این حوزه در دستور کار قرار بگیرد.
وی با بیان اینکه در تعدادی ازمتون نیز آشنایی نداشتن با نمایشنامه و ساختار دراماتیک مشهود بود، تاکید کرد: اگر مربیان و علاقمندان از قبل آموزش ببینند در سال های بعد تاثیر این روند دیده می شود و آثار غنی تری از خود جامعه معلولین تولید خواهد شد.
قاسمی با بیان اینکه جشنواره خود یک کارگاه آموزشی بزرگ است، افزود: امیدورایم سازمان بهزیستی فقط به برگزاری جشنواره اکتفا نکند و فرصت را برای اجرای عموم این آثار فراهم آورد تا مردم نیز با توانایی های این قشر به این بهانه آشنا شوند.
وی تاکید کرد: با توجه به کیفیت بالای متون انتخابی به نظر می رسد رقابت نزدیکی بین استان ها در مرحله بازبینی صورت خواهد گرفت.
حمیدرضا صالحی، رییس انجمن هنرهای نمایشی استان مرکزی:
تئاتر فرصتی برای حضور معلول در اجتماع است
حمیدرضا صالحی رییس انجمن هنرهای نمایشی استان مرکزی و یکی از بازخوان های چهارمین جشنواره منطقه ای آفتاب گفت: من از سال ۸۶ بعنوان عضو افتخاری جامعه معلولین در میان این دوستان بوده ام و در سال ۹۲ نیز در جشنواره منطقه ای آقتاب شرکت کرده بودم.
صالحی اضافه کرد: تئاتر فرصتی برای حضور معلول در اجتماع است و از این طریق می تواند توانایی های خود را به رخ بکشد، همانطور که ما در بخش بازخوانی شاهد مواردی از این دست بودیم.
وی بیان کرد: در میان متون خوانش شده برخی از متون قابل اعتنا و تحسین بودند، متونی که نشان از توانایی های معلولین در نوشتن داشت.
صالحی با بیان اینکه تئاتر معلولین به معنای اشاره به معلولیت نیست، ادامه داد: با توجه به تجربه و مشاوره هایی که در این زمینه داشته ام به این مهم رسیده ام که قرار نیست در حوزه نمایش معلولین به معلولیت و کمبودهای این قشر اشاره شود بلکه آن ها نیز مانند افراد غیرمعلول می توانند متن های متفاوت را اجرا کنند مثلا می تواند در یک نمایش هملت را یک معلول جسمی حرکتی بازی کند.
وی توضیح داد: اگر هم قرار است در این نمایش ها به معلولیت اشاره شود باید بر توانایی های آن ها متمرکز شد تا نگاه جامعه به این دست افراد را تغییر داد.
صالحی ادامه داد: اتفاق بسیار خوبی است که بعد از سه سال جشنواره ای که در اصفهان بوده به میزبانی استان مرکزی برگزار می شود و امیدورایم با تعامل بهزیستی و انجمن نمایش استان این جشنواره به بهترین شکل ممکن برگزار شود تا حرکت آن استمرار پیدا کند.
