پنجشنبه ۱۳ مهر ۱۳۹۶ شماره ۶۹۴
مهدی مسعودی آشتیانی. فعال مدنی
اقتصاد کشور ما ظرفیتهای زیادی برای مواجهه با خطرهای اقتصادی پیش روی خود دارد. متأسفانه گاهی این ظرفیتها خوب دیده نمیشود. آنها را میتوان در چهار دسته جای داد: ظرفیت بالای نیروی انسانی: ۱۰ میلیون فارغ التحصیل دانشگاه، ۴ میلیون دانشجو، جمعیت جوان ۳۱ درصدی، ۶۵ هزار عضو هیئت علمی دانشگاهها، ۱۷ هزار نیروی متخصص در ۵ هزار شرکت دانش بنیان، سومین کشور از نظر تعداد مهندسان، ایران در پنجره جمعیتی قرار دارد که بیش از دو سوم جمعیت را جمعیت فعال تشکیل میدهند، رتبه ۱۶ جهان از نظر منابع غنی انسانی. منابع غنی طبیعی: در اختیار داشتن ۱۰درصد ذخایر نفت جهان، ۱۸درصد ذخایر گاز جهان، داشتن ۶۸ نوع ماده معدنی، چهارمین تولید کننده نفت، رتبه چهارم تنوع محصولات کشاورزی. موقعیت عالی جغرافیایی: داشتن ۱۵ همسایه با بازار مصرف ۳۷۰ میلیونی، دسترسی به دریاهای آزاد در جنوب و آبهای شمال، تنوع اقلیمی بالا و تبدیل شدن به کشوری ۴ فصل، ظرفیت ۴ هزار کیلومتر سواحل، ترکیب دریا، جنگل و کوه در شمال ایران، قابلیت اتصال کشورهای شوروی سابق به دریا، پل ارتباطی قاره اروپا، آسیا و آفریقا، ظرفیت جاده ابریشم. تاریخ و میراث کهن: در اختیار داشتن مفاخر زیاد به خصوص شاعران برجسته همچون فردوسی، حافظ و سعدی، میراث مادی و معنوی ایران اسلامی، فرهنگ اسلامی ایرانی و به خصوص فرهنگ عاشورایی، ظرفیت نهادهای اسلامی از جمله نهاد مسجد، وقف، عزاداری اهل بیت با وجود این سرمایههای عظیم، متأسفانه شاهد رشد روزافزون فقر در این کشور هستیم. به تعبیر حضرت آیتالله جوادی آملی (حفظه الله) «فقیر غیر از فاقد» است، هرگز فقیر را فقیر نگفتند، برای اینکه او مال ندارد، برای اینکه در صدر اسلام این همه افراد بیمال بودند که بدر و احد را اداره کردند، فقیر را فقیر میگویند برای اینکه ستون فقراتش شکسته است یعنی مسأله این نیست که ما منابع غنی نداریم، مشکل ما شیوهای است که در مصرف اتخاذ کردهایم و مدیریتی که روی این منابع داریم و فرهنگی که بر ما حاکم شده است، این عوامل باعث شده که نتوانیم از این ظرفیتها استفاده کنیم و حتی گاهی این منابع مانع پیشرفت ما شده است و به اصطلاح با مشکل نفرین منابع مواجه شدهایم.