دوشنبه ۱۵ شهریور ۹۵ شماره ۴۱۰
باغ وحش پیش از اینکه محلی برای تفریح و سرگرمی باشد محلی برای آشنایی و آموزش درباره حیوانات است. باغ وحش ها اگر به معنای واقعی کلمه، باغ وحش باشند و از استانداردهای لازم برخوردار باشند می توانند اطلاعاتی درباره حیوانات و مشخصات و خصوصیات آنها به افرادی که برای بازدید مراجعه می کنند، بدهند. به عقیده نگار فیض آبادی، کارشناس روانشناسی و فعال محیط زیست اگر محیط باغ وحش دارای استانداردهای لازم نباشد باعث تغییر رفتار حیوانات شده و رفتارهایی خلاف آنجه از یک حیوان در طبیعت سر می زند را شاهد خواهیم بود. این کارشناس به عنوان نمونه می گوید: حیوانات وحشی وقتی در فضایی محصور قرار می گیرند منفعل تر به نظر می رسند ( البته گاهی هم پرخاشگرتر ) و این برداشت را در افراد ایجاد می کنند که این حیوان، بی خطر است.در صورتی که حیوان در محیط طبیعی خود رفتارهای اصیل و متناسب با خوی اصلی اش را به نمایش می گذارد.
محل نگهداری نامناسب و عدم رسیدگی کافی به حیوانات باغ وحش باعث خواهد شد تا اهدافی که مقرر بوده باغ وحش به آنها برسد فراموش شود و ساختار آموزشی و سرگمی بودن آن غیر استفاده خواهد شد.
مدتی است که در ستون وقایع با مردم پیام هایی از طرف همشهریان به دست مان می رسد مبنی بر اینکه وضعیت حیوانات باغ وحش اراک بسیار وخیم است، بازدیدکنندگان باغ وحش اراک خبر از این دادند که حیوانات پارک وحش در گرسنگى شدید و در بدترین شرایط ممکن نگهدارى می شوند که دل هر انسانى به درد مى آید، یکی از همشهریان می گوید: در روزگارى که همه ما از کشته شدن یک حیوان به دست شکارچیان و حیوان آزارها بسیار آزرده مى شویم و در شرایطى که بسیارى از انجمنهاى مردم نهاد با تاسیس کمپینها و پناهگاههاى حمایت از حیوانات و آموزش رفتار رئوفانه با حیوانات به ما، سعى در نگهدارى و محافظت از حیوانات بر اساس مبانى دین اسلام و اصول انسانى دارند آیا درست است که حیوانات پارک وحش اراک چشم به دست بازدیدکنندگان داشته باشند تا تکه اى نان خشک یا آشغال گوشت و یا پفک و ته سیگار دریافت کنند و بخورند؟ و حیوان ضعیفتر در قفس، چیزى از همین نعمت هم بهره مند نشود؟
یکی دیگر از هموطنان هم درباره وضعیت باغ وحش معتقد است: باغ وحش اراک باید تعطیل شود. ادامه این کار جنایت است، شهرداری باید تبدیلش کند به یک پارک یا باغ زیبای ایرانی، آزار حیوانات دور از انسانیت است.اراک بدون باغ وحش ،زیباتر است. یکی دیگر از همشهریان معترض هم چنین گفت: بنده هرگز به سیرک حیوانات و باغ وحش نمى روم و بچه هایم را هم نمى برم، علتش هم همین ناملایمات و بى مهرى هاست. در تمام عمرم فقط یک بار از این اماکن بازدید کردم آن در وکیل آباد مشهد بود و از همان روز قصد کردم این شکنجه و تحقیر مخلوقات خدا را نه ببینم و نه توصیه کنم.در برابر این پیام ها یکی از فعالان زیست محیطی اعلام کرد این مورد را پیگیری نموده و افزود: نتایج پیگیرى هایم را در گروه های مجازی به اطلاع همشهریان خواهم رساند.
باغ وحش اراک با قدمت بیش از ۲۰ سال یکی از جاذبههای گردشگری کم نظیر کشور بوده است، وسعت ۳۲ هکتاری باغ وحش اراک بهترین فرصت برای این بوده است که این باغ وحش به یکی از بهترین باغ وحش های کشور تبدیل شود ولی متاسفانه شواهد چیز دیگری را نشان می دهد. فعالان زیست محیطی اراک بارها نسبت به کمبود فضا، تغذیه نامناسب و نبود دامپزشک دائم برای حیوانات باغ وحش اعتراض کرده اند.
یکی از فعالان زیست محیطی می گوید: برخی حیوانات و پرندگان باغ وحش اراک در محلهایی نگهداری میشوند، که با زیستگاه آنها تفاوت زیادی دارد. این فعال زیست محیطی می گوید اخیرا در بازدیدی که به همراه خانواده ام از باغ وحش داشتیم شاهد بودیم که حیوانات از نظر تغذیه هم دچار مشکل هستند و بنظر می آید مسئولین باغ وحش توجه زیادی به تغذیه آنها ندارند.
شهردار اراک می گوید: مسئله اساسی باغ وحش اراک، مشکل آب بود که با حل این موضوع باغ وحش اراک را به مدرسه طبیعت و پارک وحش تبدیل کردیم به طوری که قفس نگهداری گونه های مختلف را به زیستگاه حیوانات تغییر داده و خوشبختانه برای اولین بار شاهد زاد و ولد بودیم.
عباسی معتقد است: شهرداری اراک اقدامات بسیار زیادی را برای بهبود وضعیت باغ وحش اراک انجام داده که از مهمترین آنها میتوان به اصلاح معابر، بهبود وضعیت فضای سبز و ساماندهی و اصلاح بیش از ۴۹۰ قفس نگهداری حیوانات اشاره کرد.
وی تصریح کرد: خوشبختانه وضعیت نگهداری حیوانات نسبت به گذشته بسیار بهبود یافته، به نحوی که اکنون تمامی گونههای جانوری دارای شناسنامه بوده، قفسها تا حد ممکن از دکلهای فشار قوی فاصله داشته و دامپزشکان نیز به صورت مکرر از این مجموعه بازدید میکنند.
معاون خدمات شهری شهرداری اراک با گلایه از سازمان محیط زیست ادامه داد: متأسفانه این سازمان به خوبی به تعهدات خود نسبت به این مجموعه عمل نکرده، به عنوان نمونه تامین سلاح بیهوشی به عنوان یکی از ضرورتهای این مجموعه به شمار میرود، اما تاکنون به رغم پیگیری بسیار زیاد شهرداری، پاسخ مناسبی داده نشده است.وی با اشاره به عزم جدی شهرداری برای بهبود وضعیت پارک وحش، افزود: شهرداری اراک همچون گذشته تمام تلاش خود را برای بهبود وضعیت پارک وحش اراک انجام خواهد داد.
در برابر این سخنان شهردار، مدیرکل سازمان حفاظت از محیط زیست استان با بیان اینکه وضعیت کنونی باغ وحش اراک با استانداردهای موجود فاصله دارد، گفت: شرایط نگهداری و تغذیه را برای اصلاح وضعیت باغ وحش اراک به شهرداری ابلاغ شده است.
در حال حاضر شیوه رسیدگی به باغوحشهای کشور یکی از دغدغههای زیست محیطی است که به گفته محمد درویش، مدیرکل دفتر آموزش و مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست، فقط با فرهنگسازی عمومی میتوان به حل کم و کاستی موجود در این زمینه پرداخت. باید توجه داشت که نگهداری هر یک از حیوانات بنابر طبیعت شان نیازمند شرایط، فضا و نوع خوراک ویژه است، اما به دلیل بیتوجهی دولتها، اغلب حیوانات از وجود چنین شرایطی در فضای باغوحشهای کشور محروم هستند.
در این شرایط وضعیت باغوحشهای کشور روز به روز رو به افول است.
در پایان باید اشاره کرد با وجود اینکه متاسفانه باغ وحش های کشور فاصله زیادی تا رسیدن به استانداردهای روز دنیا دارند، اما باید توجه نمود وضعیت باغ وحش ها نسب به قبل بهتر شده است، با این وجود در صورت عدم رعایت مواردی که بخش هایی از آن در بالا اشاره شد روز به روز از بازدیدکنندگان پارک ها کاسته و باغ وحش بدلیل نداشتن صرفه اقتصادی تعطیل و در نتیجه فرصت هایی که از وجود باغ وحش در اراک می تواند بوجود بیاید از بین خواهد رفت.