روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
شنبه ۱۰ بهمن ۱۳۹۴ شماره ۳۲۶
گروه سیاسی-محمود گرجی
توسعه سیاسی، از وابسته‌های مفهوم «توسعه»، و دربردارنده مولفه‌هایی چون تحرک و تجهیز اجتماعی، ظرفیت نظام برای پاسخگویی به مطالبات اجتماعی و تغییر وضعیت، و زمینه‌سازی برای افزایش نقش‌آفرینی مردم در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی است.
«ساموئل هانتینگتون» معتقد‌است از آنجا که در فرایند‌نوسازی و توسعۀ سیاسی، تقاضای جدیدی به‌صورت مشارکت و ایفای نقش‌های جدیدتر ظهور می‌کند، بنابراین، نظام سیاسی باید از ظرفیت و توانایی‌های لازم برای تغییر وضعیت برخوردار باشد؛ درغیر این صورت سیستم با بی‌ثباتی، هرج و مرج، اقتدار‌گرایی و زوال سیاسی مواجه خواهد‌شد.
«لوسین پای» هم افزایش ظرفیت نظام در پاسخگویی به نیازها و خواسته‌های مردم، تنوع ساختاری، و افزایش مشارکت سیاسی را لازمۀ توسعۀ سیاسی می‌پندارد.
«کارل دویچ» نیز میزان «تحرک اجتماعی» را معیار عمدۀ توسعۀ سیاسی در نظر می‌گیرد.
بر اساس این مقدمه، می‌توان گفت یکی از مهم‌ترین رخدادهای اجتماعی برای ایجاد تحرک اجتماعی از یک سو، و نیز نمایش ظرفیت یک ساختار سیاسی برای پاسخگویی به نیازهای مردم از سوی دیگر، فرایند «انتخابات» است.
بررسی شاکله نظام سیاسی در جمهوری اسلامی ایران، نشان‌دهنده توجه ویژه به مقوله انتخابات و اهتمام قانونگذار برای فراهم‌سازی زمینه مشارکت حداکثری مردم در فرایند توسعه اجتماعی است به‌گونه‌ای که تطبیق ساختار سیاسی کشور حتی بر اساس همین نظریه‌های موجود نیز نشان‌می‌دهد چنین مولفه‌هایی در بطن ساختار سیاسی کشور دیده و تنیده‌شده است. برگزاری«میانگین، هر سال یک انتخابات از ابتدای انقلاب تا امروز»، نشان‌دهنده ظرفیت نظام برای گردش قدرت سیاسی، اصرار حاکمیت برای تحرک‌بخشی بیشتر به جامعه، توجه به افزایش مشارکت اجتماعی مردم در فرایند توسعه، گواهی بر این مدعا است. بر همین اساس، می‌توان گفت نظام جمهوری اسلامی ایران از ابتدای انقلاب تا به امروز، بی‌تردید در مسیر توسعه سیاسی و افزایش مشارکت اجتماعی مردم گام برداشته و زمینه را برای حضور حداکثری آحاد جامعه در «انتخابگری» فراهم کرده است.
انتخابات، اجرای قانون اساسی، فرصت اعطای «حق انتخاب» به مردم، و مفهوم دقیق مشارکت‌دادن شهروندان در تصمیم‌گیری‌ها، برای اثرگذاری بر روند توسعه جامعه است. مرور آمار مشارکت مردم در انتخابات مختلف، اعم از ریاست جمهوری، خبرگان رهبری، مجلس شورای اسلامی، شوراهای اسلامی شهر و روستا نشان‌دهنده بلوغ سیاسی مردم و برخورداری آنها از قدرت تشخیص در مسائل سیاسی و اجتماعی است. همچنین تداوم مشروعیت‌‌دهی به ساختار نظام، بیمه‌شدن کشور در برابر تهدیدها و آسیب‌ها، و نیز نمایندگی اراده مردم در جهت‌گیری آینده کشور از برکات مشارکت حداکثری در انتخابات، و حضور جدی در پای صندوق‌های رای، است.
کمتر از یک ماه دیگر تا انتخابات هفتم اسفند ماه مانده است. تنور انتخابات، بی تردید داغ‌تر از حال خواهد‌شد و فضای اجتماعی کشور با توجه به تقویم انتخابات امسال، در انتظار روزهای پرشور آینده است. حاکمیت، بستر لازم برای حضور پررنگ مردم در انتخابات و تحرک‌بخشی به جامعه را فراهم کرده است و حلا دیگر نوبت مردم است تا از حق اتتخاب خود در تعیین سرنوشت، استفاده کنند.
* «ساموئل هانتینگتون»، «لوسین پای»، «کارل دویچ»: از تاثیرگذارترین نظریه‌پردازان حوزه مطالعات سیاسی و بین المللی معاصر
