روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
یکشنبه ۳۰ خرداد ۹۵ شماره ۳۴۸
علی اکبر صالحی وقتی وزیر خارجه هم بود بازهم به عنوان یک دانشمند هسته ای شناخته می شد تا یک دیپلمات وزارت خارجه. شاید خیلی هم این برداشت از وی درست نباشد اما به هر حال وجود دارد و نمی توان منکر آن شد. اگرچه او بیش از آنکه یک دانشمند هسته ای باشد یک دیپلمات است. خیلی آرام صحبت می کند و احتمالا تندترین واکنش آن که به تصویر درآمده باشد همان ماجرای مشهور دفاع از برجام در مجلس بود که به نظر می رسید خیلی عصبانی شده باشد. بعضی ها می گویند او از ابتدا با مذاکره مستقیم با آمریکا بر سر مسایل هسته‌ای موافق بوده و تاکید می کرده است که اگر قرار است ما وقتمان را با اروپایی ها هدر بدهیم تا آنها بروند به واشنگتن گزارش بدهند و اجازه بگیرند، بهتر است مستقیم با خود آمریکایی ها وارد مذاکره شویم. صالحی متولد کربلاست و از خانواده ای عالم برخاسته است. او استاد دانشگاه صنعتی شریف است و دو دوره ریاست این دانشگاه را هم بر عهده داشته است. مدرک دکترای هسته ای خود را از یکی از معتبرترین دانشگاه های صنعتی جهان(MIT) گرفته است. صالحی توافق هسته ای را موجب کندی یا شکست پروژه هسته ای ایران نمی داند و می گوید: «همان گونه که بنده بارها درخصوص برجام و مسایل هسته ای کشور اظهارنظر کرده ام، این‌بار نیز خطاب به ملت شریف ایران عرض می کنم که نه‌تنها در ابعاد فنی دچار رکود نشدیم، حتی در برخی زمینه ها هم فرصت قابل توجهی نسبت به سال‌های گذشته داشته ایم. متأسفانه در حال حاضر عاجز از بیان بسیاری از مسایل حتی جزیی ترین آن هستم، اما همان گونه‌که با زمان پیش خواهیم رفت، زمان بهترین گواه براین مدعا خواهد بود؛ زیرا اگر الان حرفی بزنم باید به ذکر حقایق و مسایلی بپردازم که هم اکنون زمان مناسبی برای پرداختن به آن ها نیست. در فرصت مناسب و هنگامی که تشخیص داده شود زمان مناسبی برای مطرح‌کردن موضوعات موردنظر است، یقیناً ملت بزرگ ایران به این حقیقت واقف خواهند شد که در توافق برجام به واقع هیچ یک از فعالیت های عمده هسته ای خود را نه تنها از دست نداده ایم، بلکه با رکود و توقف نیز مواجه نشده ایم. این در حالی است که غنی سازی در جمهوری اسلامی ادامه دارد و درکنار آن تحقیقات و توسعه صنعت فناوری هسته‌ای همچنان با تلاش شبانه روزی دانشمندان انجام می شود. مدرن سازی آب سنگین اراک، تولید آب سنگین، اکتشاف و استخراج همچنان تداوم دارد و به لطف خداوند متعال در وقت مناسب به مردم عزیز کشورمان خبرهای خوبی خواهیم داد تا در فرصت مناسب یکایک آن ها را با جزئیات موضوعات مطرح شده آگاه نماییم.
***
ایرنا: ادعاهای مطرح شده در خصوصتعطیلی آب‌سنگین اراک و پُرکردن قلب راکتور را قبول ندارید؟
متاسفانه مباحث هسته ای تاحدودی صبغه سیاسی گرفته و برخی با نگاه سیاسی با مساله هسته ای روبه رو می شوند؛ به نحوی که آنچه ما به عنوان مسؤولین و دست اندرکاران صنعت هسته ای بیان می کنیم، مورد قبول آن ها واقع نمی شود و همچنان مباحثی را دنبال کرده و مطرح می کنند که همه واقعیت نیست.
شاید حتی معنای درست آن را نیز نمی دانند و باز به این موضوع ورود می کنند. از جمله می توان به بحث بتن ریزی در راکتور هسته ای اراک اشاره کرد که متأسفانه با پرداختن به این شبهات، افکار عمومی مردم را با سردادن چنین شعاری مشوش می کنند، درحالی که حقیقت غیر از ادعاهای مطرح شده این عزیزان است. برخی ادعا می کنند بتن ریزی شده، اما ما روزی قلب جدیدی که در حال احداث است را به آن هایی که ادعای خلاف واقع دارند نشان خواهیم داد و تنها راه پاسخ به این مسایل این است که با دعوت از این دوستان، قلب جدیدی را که جایگزین شده نشان دهیم درحالی‌که اصلاً اسم آن قلب نیست.
برخی به اشتباه واژه قلب را مطرح می کنند، ما هم برای اینکه مردم با این کلمه آشنا هستند از آن استفاده می کنیم، درحالی که چیزی که به عنوان قلب از آن یاد می شود، مخزنی است به نام «کالاندریا» که عد‌ه ای اصرار دارند آن را قلب راکتور بنامند، درحالی که قلب راکتور تعریف دیگری دارد.
بنده به ملت شریف ایران اطمینان می دهم که فعالیت های هسته ای و نشاط هسته‌ای به‌صورت بسیار مطلوبی در حال پیشروی است و به فضل خداوند متعال، فعالیت های هسته ای در چهارچوبی قرار گرفته که برای اولین بار ما را به یک برنامه بلندمدت و میان مدت رسانده و دقیقاً با نقشه راه آشنا هستیم و می دانیم در چه مسیری و با چه اهدافی گام برمی داریم و در هر مرحله ای باید به چه دستاوردی برسیم. تمامی این مراحل تعیین و برنامه ریزی شده؛ به نحوی که امید می رود در طی سال جاری، قدم های بلندی برای تحقق اهداف هسته ای کشور برداریم و مجموعه دولت، مجلس و سازمان انرژی هسته ای و مجموعه نهادهای ذی‌ربط با هماهنگی و همراهی باهم بتوانند به صنعت هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران کمک کرده تا شاهد پیشرفت روزافزون جمهوری اسلامی در صنعت هسته‌ای باشیم.
باتوجه به اینکه حضرت عالی به موضوع پُرکردن قلب راکتور پرداختید، باید گفت متاسفانه آمریکایی ها موضوعاتی را مطرح کردند، از جمله اینکه با توافق برجام، سانتریفیوژهای جمهوری اسلامی خاموش شده، قلب راکتور اراک با سیمان پر شده و تولید آب سنگین تعطیل شده است. یعنی ادعای آنها را رد می‌کنید؟
بی تردید هدف دولتمردان آمریکایی از طرح چنین مسایلی پاسخگویی به افکار عمومی داخلی آمریکاست. آمریکایی ها تا قبل از مذاکرات برجام با صراحت خواستار توقف تولید آب سنگین ایران بودند و آن را از ما مطالبه می‌کردند. همچنین می خواستند ایران راکتور آب‌سنگین اراک را برچیند؛ به نحوی که برچیدن راکتور آب سنگین اراک خواسته قطعی آن ها بود و به دنبال توقف غنی سازی ایران بودند.
همچنین خواستار عدم تحقیق و توسعه جمهوری اسلامی ایران در غنی سازی و توسعه سانتریفیوژهای نسل جدید بودند، درحالی که جمهوری اسلامی با قاطعیت تمام به غنی سازی، توسعه و تحقیقات، تولید آب سنگین، مدرن سازی راکتور آب سنگین اراک، اکتشاف و استخراج به علاوه مسایل دیگری که در زمان مقرر بیان خواهد شد، پرداخته است.
اگر از شما تقاضا کنم به سیر بعد از برجام و توافق هسته ای نمر‌ه‌ای بدهید، شما چه نمره ای را به هر دو طرف ایرانی و آمریکایی اختصاص می دهید؟
مسلماً من به عنوان یکی از مدیران مسئول در نظام جمهوری اسلامی ایران به برجام و توافق هسته‌ای که بین ایران و ۱+۵ منعقد گردید، نمره قبولی خواهم داد.
شما وزیر خارجه دوران دکتر احمدی نژاد بودید. چرا همان زمان مذاکره با طرف آمریکایی را آغاز نکردید؟
در آن ایام هم برنامه مذاکرات هسته‌ای با آمریکا به‌صورت محرمانه آغاز شد و می توان گفت نخستین قدم ها برای مذاکرات در آن زمان برداشته شد.
برخی می گویند دکتر احمدی‌نژاد هم مایل به مذاکره با آمریکا بود. شما به عنوان وزیر خارجه سابق در این باره چه نظری دارید؟
نه این گونه نیست. آقای دکتر احمدی نژاد به عنوان رئیس جمهور وقت علاقه و رغبتی به واردشدن در موضوع مذاکرات هسته‌ای از خود نشان نمی دادند.
رئیس‌جمهور یکی دوبار به‌خصوص بر سر کلمه دبه کردن آمریکا و مشکلات پسابرجام به شما انتقاد کردند. آیا این انتقاد و دیگر انتقادات تاثیری در روند کاری شما داشت؟
رئیس جمهور به مثابه پدر جامعه است و ایشان بنا به تشخیص و صلاحدید خود نظراتی می دهند که ما باید تابع آن باشیم.
با دولت قبل راحت‌تر کار می کردید یا دولت یازدهم؟
با هر دو دولت راحت کار کرده و می کنم و امیدوارم خدمتگزار شایسته ای برای ملت شریف ایران باشم.
برخی شما را طراح اصلی گفت وگوها عنوان می کنند و درنهایت پروژه هسته‌ای را به شما نسبت می دهند. در این‌باره چه نظری دارید؟
موضوع مذاکره با آمریکا با پیشنهادی که تقدیم محضر مقام معظم رهبری گردید و با قبول مشروط ایشان آغاز شد.
اگر به سه سال قبل برگردید، در پروژه مذاکرات چه می کنید و چه کاری را انجام نمی دهید؟
اگر با این تجربه به‌دست آمده به سه سال پیش برگردیم، یقیناً پخته تر عمل می کنیم.
