روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
یکشنبه ۲۳ دی ۱۳۹۷ شماره ۱۰۱۹
***
وقایع استان
سارا حسین نژاد
***
«من همیشه تصور کرده ام که بهشت جایی شبیه یک کتابخانه است» همین جمله از « خورخه لوئیس بورخس» نویسنده بزرگ جهان می تواند کافی باشد تا به حظ و لذت بردن از حضور کتاب در زندگی پی برد. هر چند که به دلیل ساختار فرهنگی و اجتماعی کشور ما کتاب جایگاه مناسبی در میان مردم ندارد و هنوز قشر کتابخوان ها و مخاطبان کتاب از بقیه جامعه تفکیک و خاص خوانده می شوند؛ ولی بدون شک می توان در مسیر آشنایی و آشتی بیشتر جامعه با کتاب قدم هایی برداشت. وجود کتابخانه ها با محتوای به روز و کتابفروشی های بیشتر شاید بتواند در این راه موثر باشد. البته این یک احتمال است و در کنار این قطعا ضرورت مطالعه کتاب و رسیدن به آگاهی از این دریچه روشن کاغذی نیاز به برنامه ریزی های بنیادی تری دارد.
اما هر قدم کوچک در این راه می تواند یک چراغ در روشن کردن جاده تاریک و متروکه کتاب خواندن در جامعه ما باشد. شاید افتتاح یک کتابفروشی جدید در سطح شهر یکی از این قدم های کوچک ولی موثر باشد. پنج شنبه هفته گذشته با افتتاح نمایندگی نشر چشمه در اراک با عنوان نشر چشمه آفتاب تعداد کتابفروشی های کلانشهر اراک در خوش بینانه ترین حالت به عدد پنج رسید تا در میان خیـل عظیم مزون ها، اغذیه فروشی ها و … کمی هم بوی کاغذ در شهر بیاید. آن ها که اهل کتابند می دانند که نشر چشمه یکی از معتبرترین نشرهای کشور است که هم کتاب های نویسندگان ایرانی و هم ترجمه هایش در تمامی حوزه ها به ویژه در حوزه ادبیات و شعر مورد توجه بوده است. افتتاح این فروشگاه کتاب شاید از آن جایی جالب باشد که به دلیل مساحت و فضای بزرگ آن در سه طبقه مجزا مجالی برای برگزاری محافل ادبی و جلسات بحث و گفتگو هنرمندان نیز فراهم خواهد شد.
بغیر از حضور اهالی کتاب دوست اراکی و همراهی نویسندگان و مترجمانی چون «سینا دادخواه»، «محسن آزرم»، «رسول رخشا»، «روزبه روزبهانی»، «مریم کهنسال»، «کاوه فولادی نسب» و تعدادی از نمایندگان شعبه های نشر چشمه، برخی از مسئولان استان نیز در این مراسم حضور داشتند از جمله «مهدی مقدسی» نماینده اراک در مجلس و معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد که امیدواریم حضور این مسئولان در کنار اهالی کتاب تنها یک ژست نبوده و دغدغه فرهنگی در آن دخیل بوده باشد.
این کتابفروشی به همت «رضا قاسمی» به اراک آورده شد. کسی که با سرمایه شخصی و به دلیل علاقه و همچنین ضرورت ها و کمبودهای فضای کتاب در شهر اراک دست به این کار زده است.
همانطور که گفته شد مقدسی نماینده اراک یکی از افراد حاضر در این افتتاحیه بود او خود اذعان داشت این مراسم برای او تنوع و تفاوت بسیاری با دیگر مراسم های گشایش که در آن ها حضور پیدا می کند داشته است.
مقدسی اضافه کرد: جامعه ما با کتاب فاصله گرفته است و آمار نشان می دهد کشورهایی که از لحاظ علمی پیشرفت کرده اند برگشت و آشتی با کتاب داشته اند بنابراین مسئولانی چون تشکل های فرهنگی، شورای شهر، اداره فرهنگ و ارشاد و اداره کتابخانه ها باید زمینه دوستی با کتاب را در میان شهروندان به ویژه مدارس و دانشگاه ها فراهم کنند.
او صدا و سیمای استان را نیز خطاب قرار داد و گفت: بهتر است به جای برنامه های تکراری و کسل کننده بخشی هم به معرفی کتاب و دعوت از نویسندگان اختصاص دهند.
آرمان شهر من، شهری پر از کتابفروشی و کتابخانه است
کاوه فولادی نسب مترجم و نویسنده یکی از مهمانان مراسم بازگشایی نشر چشمه در اراک نیز این کتابفروشی را به چراغی تشبیه کرد که در شهر اراک روشن شده است و گفت: امیدوارم روشنایی آن برقرار و متداوم باشد.
وی ادامه داد: ادبیات میل به توسعه و آزادی را افزایش می دهد و حتما در این روز گار نامراد که قرعه اش به نام ما افتاده یکی از مهمترین نقش های روشنفکرانه و روشنگرانه را دارد بنابراین وظیفه تک تک ما ترویج کتابخوانی و آشتی دادن مردم با کتاب است.
فـولای نسب ادامه داد: پاریس آرمانی ژان پل سارتر شهری است که در تمام ساختمان هایش یک پلاتوی تئاتر وجود داشته باشد تا هیچ شهروندی برای دیدن تئاتر مشکلی نداشته باشد؛ ولی برای من و احتمالا تمامی اهالی قلم شهری آرمانی است که پر ازکتابفروشی ها و کتابخانه های بزرگ است.
این نویسنده و مترجم ادامه داد: شهری که درآن هر شهروند درکمتر از پنج دقیقه به یک کتابفروشی یا کتابخانه برسد و این استاندارد دسترسی به ایستگاه های مترو و اتوبوس در شهرهای بزرگ جهانِ توسعه یافته است و از دید من کتابخانه ها و کتابفروشی ها ایستگاه های دسترسی شهروندان به توسعه فرهنگی و تعالی اندیشگانی خودشان است که افتتاح این کتابفروشی یک گام موثر در همین راستا است.
با داستان ایرانی معاشرت کنیم
سینا دادخواه نویسنده کتاب هایی چون «یوسف آباد، خیابان سی و سوم» و «شاهراه» یکی دیگر از مهمان های این مراسم بود. او گفت: در گذشته که کتابفروشی های نسل جدید و شهر کتاب ها نبود اهالی و علاقمندان به کتاب باید نام کتاب خود را به کتاب شناس های هر کتابفروشی می گفتند اگر کتاب موجود بود که برایشان از درون یکی از قفسه ها بیرون می کشید و اگر نبود برایشان سفارش می داد؛ ولی اگر کتاب تمام شده بود باید منتظر چاپ بعد می ماندند که ممکن بود هرگز دیگر چاپ نشود و به دلیل نامنظم بودن چاپ و پخش کتاب ممکن بود هرگز آن کتاب به دستشان نرسد.
وی ادامه داد: خوشبختانه اکنون در وضعیتی هستیم که نشرهایی چون چشمه و تعدادی دیگر باعث شده اند تا کتاب ها درست چاپ و معرفی شود و درست به دست مخاطب برسد. افتتاح نمایندگی نشر چشمه در اراک این فرصت را به دست می دهد تا همگام با بازار روز کتاب به موقع هر کتابی به دست مخاطبش برسد.
دادخواه در ادامه از مخاطبان داستان خواست تا با داستان ایرانی مهربان تر باشند و گفت: بعنوان یک داستان نویس هموطنان اراکی ام را به اقبال به داستان ایرانی دعوت می کنم و از آن ها می خواهم جشن داستان ایرانی را که در سال های اخیر به راه افتاده را دست کم نگیرند.
وی اضافه کرد: به دلیل فقدان قانون کپی رایت در کشور ما جدالی نابرابر میان داستان ایرانی و داستان خارجی است که امیدواریم نمایندگان مجلس این بخش را مورد توجه قرار دهند و از قانون مالکیت معنوی حمایت کنند.
این داستان نویس ادامه داد: نسبت نابرابر کتاب ترجمه و کتاب تالیفی در ایران نشان می دهد که نویسندگان ایرانی به حمایت و جدی گرفتن نیاز دارند چرا که مخاطب ایرانی حال و روز خود را در این داستان ها می خواند پس امیدوارم معاشرت با داستان ایرانی بیشتر شود.
مجید تیموری مدیر نشر چشمه کوروش نیز در این مراسم گفت: ما با همه توان اومدیم اینجا که بگوییم نشر چشمه ازاین کتابفروشی حمایت خواهد کرد و آن را تنها نخواهد گذاشت.
وی ادامه داد: برنامه ما این است که در کنار این اتفاق فرهنگی در سایر فعالیت های فرهنگی این شهر نیز شرکت داشته باشیم و امیدواریم که همانطور که ما این رویداد را لبیک گفتیم مسئولان شهر نیز از چنین برنامه هایی حمایت کنند زیرا فرهنگ مهم ترین چیزی است که می تواند یک ملت را سرپا نگاه دارد.
مسیر خود را رها نمی کنم
اما رضا قاسمی کسی است که با سرمایه و علاقه شخصی این کتابفروشی را راه انداخته است او به وقایع استان در مورد ضرورت چنین اقدامی گفت: من در حوزه داستان نویسی فعالیت دارم وعلاوه بر نویسندگی مدرس نیز هستم مساله ای که در ابتدا برای من مهم بود مشکلات چاپ کتاب برای یک نویسنده جوان و تازه کار بود بنابراین به دنبال تاسیس یک نشر در استان به همین منظور بودم.
وی اضافه کرد: من به دنبال راه اندازی یک موسسه ادبی در کنار این نشر بودم تا مکان و محفلی برای برگزاری کارگاه های داستان نویسی، شعر و جلسات نقد و گفتگو نیز باشد بعد به ذهنم رسید چرا در کنار این دو مجموعه یک کتابفروشی نیز تاسیس نکنم تا یک مجموعه فرهنگی کامل و در دسترس برای شهر باشد.
قاسمی ادامه داد: با مذاکراتی که با نشر چشمه داشتم و با توجه به فضای حاضر توانستم امتیاز این نشر را نیز دریافت کنم و با عنوان نشر چشمه آفتاب که آفتاب معرف استانمان است این مجموعه افتتاح شود تا محفلی برای کتاب و کتابخوانی باشد.
این مدرس داستان نویسی در خصوص وضعیت داستان در استان به ویژه شهر اراک گفت: یکی از عللی که داستان نویسی استان و شهر ما خیلی در کشور نامی ندارد را می توان در اساتید داستان نویسی دید. آنها معمولا فقط اصول داستان نویسی را به هنرجویان خود نشــــان می دهند و بعد رهایشان می کنند و انگیزشی کار نمی کنند در حالیکه استاد و مدرس داستان باید مشوق هنرجو باشد و او را برای ارائه اثرش به مخاطب آماده کند.
قاسمی در پاسخ به این سئوال چرا همین اساتید و یا فعالان عرصه قلم در این مراسم حضور نداشتند گفت: شهر اراک کوچک است و همه یکدیگر را می شناسند من با اغلب این دوستان تماس گرفتم و آن ها را به این مراسم دعوت کردم ولی آن ها نیامدند متاسفانه مفهوم رقابت برای این دوستان منفی است و آن را یک حرکت انگیزشی و مثبت تلقی نمی کنند و دیگری را رقیبی می دانند که آمده تا جایگاهشان را بگیرد و نمی توانند تصور کنند هر کس جایگاه خودش را دارد.
وی ادامه داد: برخی معتقدند که فعالیت های فرهنگی از اقبال کمی برخوردارند ولی من این مسیر را رها نمی کنم تازه ابتدای راه است و برنامه های جدی برای توسعه کتابخوانی در شهر دارم. یکی از ایده های من آموزش قصه خوان است. از طرفی به دنبال راه اندازی میز داستان در مهدکودک ها، مدارس، دانشگاه ها و حتی کارخانه ها هستم و به دبنال این هستم تا شرایطی را فراهم کنم تا اگر پدر و مادرها کتـاب نمی خوانند حداقل فرزندانشان با کتاب غریبه نباشند.
