چگونه چهارشنبه سوری متفاوتی داشته باشیم/به گذشته رجوع کنیم

سه شنبه ۲۴ اسفند شماره ۵۵۲
وقایع استان: امروز سه شنبه آخر سال است و مردم ایران به رسم دیرینه خود در استقبال از بهار جشن چهارشنبه سوری را در غروب این روز برگزار می کنند؛ اما موضوعی که وجود دارد این است که با همه اهمیت و زیبایی رسوم و آیین های این شب متاسفانه آنچه که در این جشن رخ می دهد بیشتر به جای شادی و سرور دلهره آور است، آمار بالای آسیب های این شب بر اثر سوختگی و انفجار مواد محترقه که بیشتر هم کودکان و نوجوانان را درگیر خود می کند همیشه کام عده ای را در آستانه سال نو تلخ می کند، بنابراین با نزدیک شدن به این روز هشدارها و برنامه های مختلف برای کاهش آسیب های این روز شدت می گیرد. امسال به همین مناسبت کمپینی به نام «نه به چهارشنبه سوری» یا «تحریم چهارشنبه سوری» از هفته های قبل راه افتاده است؛ البته این کمپین به طور خاص بر روی استفاده از مواد آتش زا و ترقه تمرکز دارد و هدف آن استفاده نکردن از این مواد است. ولی موضوع این است که مدت هاست جشن چهارشنبه سوری برای جوانان و نوجوانان عجین با صداهای بلند و آتش بازی هاست اینکه چرا در تمام این سال ها هیچ راهکار فرهنگی در این خصوص انجام نشده و هیچ برنامه بلند مدتی نبوده خود جای سوال دارد؟
برای فرهنگ سازی باید اقدامات عملی انجام داد و فقط با نظارت بر بازار مواد محترقه و… نمی توان جامعه را تغییر داد یا از آنچه به یک عادت و نوستالوژی تبدیل شده مبارزه کرد. راه اندازی کمپین تحریم چهارشنبه سوری می تواند تا حدودی موثر باشد؛ اما صدای انفجارها و ترقه هایی که از گوشه و کنار شهر می رسد نشان می دهد هنوز تا رسیدن به چنین روزی راه زیادی مانده است. از طرفی وقتی قرار است چیزی حذف شود باید جایگزینی برای آن باشد و چه چیز بهتر از خود آیین ها و رسوم های سنتی این شب. قبل از هرچیز موضوع این است که آیین های چهارشنبه سوری باید به درستی به کودکان که فردا نوجوانان و جوانان آینده می شوند از همان کودکی یاد داده شود اما فلسفه این شب چه بوده و کدام مراسم در آن و چرا برگزار می شده است؟ از طرفی آیین ها و رسوم های آن را باید بازسازی، احیا و برگزار کرد. چرا نباید در شب چهارشنبه سوری جشن های همگانی از سوی ارگان های مختلف ساماندهی شود و این آیین در آن بازنمایی شود. اینکه فقط تحریم کنیم و یا بنر و بیلبورد هشدار بزنیم یعنی حرف بدون عمل، چطور باید عمل کرد؟ قطعا نمی توان تمام ترقه ها را شناسایی و از سطح شهر جمع آوری کرد؛ ولی می توان برنامه هایی ترتیب داد تا مردم به سوی دیگری جذب شوند،
چرا رسم هایی چون قاشق زنی، فال گوش و شعرهای پریدن از روی آتش مثل زردی من از تو/ سرخی تو از من و اسفند دود کردن دیگر وجود ندارد. بله فضای شهری و سبک زندگی دیگر اجازه روشن کردن کومه های آتش را در جلوی خانه نمی دهد ولی می شود مکان هایی را برای این منظور در نظر گرفت. برای داشتن چهارشنبه سوری ای از جنس شادی و سلامت باید گذشته را با شرایط امروز زنده کرد و مردم را باز با آیین های جذاب سنتی آشتی داد.