نگاه «وقایع استان» به وعده های کاندیداهای ریاست جمهوری که عملی نمی شوند/۳٫ازدواج/سوژه جذاب همیشگی

سه شنبه ۱۹ اردیبهشت ۹۶ شماره ۵۸۱
****
فرشته غلامی
وقایع استان
***
اکنون که زمان انتخابات است و کاندیداها فرصت را غنیمت می شمارند تا از هر ترفندی برای کسب آرا استفاده کنند. دیگر کار از توجه به قشر ضعیف جامعه گذشته و از آنجا که بیشترین قشر جامعه را جوانان تشکیل می دهند توجه خود را معطوف به این گروه کرده اند. این یک امر بدیهی است و به وضوح در جامعه می بینیم و آمارها هم که نشان می دهد سن ازدواج بالا رفته، حالا علتش هر چه که می خواهد باشد اما بزرگترین این علت ها هم مشکلات اقتصادی است از اشتغال گرفته تا خرید مسکن و هزینه های سرسام آور جشن عروسی و جهیزیه. همه و هم دست در دست هم داده اند تا آمارها رقم پایین ازدواج را نشان دهد. همین امر سبب شده که این روزها رد پای این امر مقدس و مبارک را در سخنرانی های کاندیداها هم ببینیم. تا آنها هم ازدواج جوانان و پرداخت وام برای این امر مبارک را دستاویزی کنند برای کسب آرای بیشتر خود.
حال که شرایط تا این حد بحرانی است این کاندیداها به خود اجازه می دهند که حتی با نگاه غیر علمی و غیرکارشناسانه خود جوانان و به خصوص جوانان در آستانه ازدواج را به عنوان مشکل و حتی منشا اصلی آسیب های اجتماعی معرفی کنند؛ در حالی که هیچ مبنای مشخص و قابل اطمینانی برای اثبات وجود همبستگی در بین قشر جوان در سن ازدواج و آسیب های اجتماعی ارائه نکردند و در پی آن طرح کننده دعوی به تجویز نسخه ساده انگارانه و ارائه راهکار در رابطه با موضوع می پردازد که کمتر مبتنی بر امر واقع و تحلیل علمی است.
محمدباقر قالیباف در پاسخ به سوال در خصوص اینکه برای رفع موانع ازدواج چه راهکاری دارید گفته که «مسئله ازدواج با نصیحت حل نمیشود، فرض کنید دخترمان بخواهد ازدواج کند، وقتی کسی می آید خواستگاری طبیعی است که می پرسیم شغلت چیست؟ می گوییم سرپناهت کجاست؟ آن جوان نمی داند. واقعا چطوری جوان ما باید ازدواج کند. اگر می خواهیم ازدواج اتفاق بیفتد باید به کارهای ریشه ای برگردیم. ازدواج مساوی با شغل است وقتی می گوییم ۵ میلیون شغل یعنی ۵ میلیون ازدواج.وقتی می گوییم اصلاح نظام بانکی یعنی ازدواج. ما ۵۰ هزار میلیارد وام را به چند صد می دهیم اما چند میلیون زوج را یکی سه میلیون تومانش را نمی دهیم».
روحانی که خود چهار سال سابقه اداره کشور را به عهده داشته در خصوص برنامه هایش برای رفع مشکل ازدواج جوانان گفته که « مسئله ازدواج یکی از نیازهای طبیعی همه انسان ها می‌باشد که متاسفانه امروزه مشکلاتی در این زمینه داریم. اولین مشکل در راه ازدواج، اشتغال می‌باشد. ایجاد امید به آینده درجامعه هم برای رفع این معضل می‌تواند نقش آفرین باشد. زمانی که جامعه از آینده بهراسد و هر روز با یک تهدید و حصر جدید برای کشور رو به رو باشد دیگر نشاطی در جامعه باقی نمی ماند و اگر هر روز محدودیتی سلیقه‌ای و به دور از قانون برای جوانان ایجاد کنیم قطعا ازدواج جوانان را با مشکل رو به رو خواهیم کرد».
اسحاق جهانگیری هم که نقش معاون اول رییس جمهور را داشته و اکنون به عنوان کاندیدای ریاست جمهوری این دوره انتخاب شده گفته که «یکی از مهمترین نیازهای جوانان مسکن ، ازدواج، اشتغال و تحصیل است که دولت باید بستر آن را فراهم کند».
این کاندیدای دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: «یکی از کارهای دولت یازدهم این بود که وام سه میلیونی ازدواج را به ۱۰ میلیون تومان ارتقاء داد و مبلغ ۲۹۶ میلیارد کل وام ازدواج در سال ۹۲ را به ۹ هزار و ۸۰۰ میلیارد رساند که می‌توان گفت مبلغ وام‌ها ۳۰ برابر شده است».
ادعای ۳۰ برابر شدن ارائه تسهیلات وام ازدواج در دولت یازدهم در حالی از سوی معاون اول رییس جمهور مطرح شده است که مطابق با آمارهای بانک مرکزی، میزان وام ازدواج پرداختی در سال ۹۲، ۲ هزار و ۹۰۶ میلیارد تومان بوده است و نه ۲۹۶ میلیارد تومان. بنابراین میزان کل وام ازدواج پرداختی در سال گذشته نسبت به سال ۹۲، ۳٫۳ برابر شده است.
از طرف دیگر ادعای افزایش وام ازدواج جوانان توسط دولت را می‌توان دومین وعده عجیب آقای جهانگیری دانست. چرا که دولت جزو اولین مخالفین افزایش وام ازدواج بوده است. افزایش وام ازدواج از ۳ میلیون تومان به ۱۰ میلیون تومان در قالب قانون بودجه ۹۵ و به پیشنهاد نمایندگان مجلس در جلسه ۲۴ فروردین ماه ۹۵ مجلس به تصویب رسید. در واقع افزایش وام ازدواج نه تنها پیشنهاد دولت یازدهم نبوده است بلکه دژپسند یکی از معاونین رییس سازمان برنامه و بودجه و نماینده دولت مخالفت شدید دولت با تصویب این پیشنهاد را در صحن علنی مجلس اعلام کرده است.
رییسی هم همچون دیگر کاندیدای اصولگرا عدم ازدواج جوانان را معضل بیکاری می داند و گفته «ما وقتی می‌گوییم معضل ازدواج داریم بایستی بتوانیم با ارائه برنامه‌هایی در این باره ۷۰۰ ازدواج در سال را به یک میلیون برسانیم. وقتی ۵۰۰ نفر پشت وام ازدواج باشند ازدواج جوانان تسهیل نمی‌شود».
رییسی همچنین بیان کرده که «ازدواج، مسکن و اشتغال سه مؤلفه مرتبط با هم هستند که اگر طبق قانون توسعه هر سال یک میلیون شغل ایجاد کنیم و یک میلیون مسکن و یک میلیون ازدواج این معضل در جامعه حل می‌شود». همچنین او مدعی ایجاد وام بیست میلیون تومانی برای ازدواج جوانان بود، وامی که حتی ۱۰ میلیونش را هم دولت قبل با آن مخالف بود. اما در کنار این وعده های وسوسه انگیز، این کاندیدای ریاست جمهوری مطرح نکرده که این یک میلیون شغل، مسکن و ازدواج و دوبرابری کردن وام ازدواج چگونه و از چه منبعی قرار است تامین شود؟
میرسلیم از دیگر کاندید‌ا‌های دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری به معضلات روحی و اجتماعی ناشی از عدم ازدواج پرداخته و گفته «عدم انجام ازدواج جوانان باعث بروز انحرافات عاطفی، اخلاقی و جنسی و برخی مشکلات دیگر می‌شود». و او هیات امنای محلی را برای ترغیب و تشویق جوانان به ازدواج موثر می داند. در ادامه گفته که «وظیفه جامعه شناسان است که به ریشه عدم ازدواج جوانان بپردازند».
اما هاشمی طبا که گویا در تمامی زمینه ها قصد دارد خود را به عنوان کاندیدای کم حاشیه نشان دهد با طرح سوالی چون اینکه آیا دولت در زمینه ازدواج نقش پررنگی دارد؟ از پاسخ قاطع و برنامه های خویش در خصوص ازدواج جوانان سر باز می زند و او سبک زندگی و مسائل فرهنگی کشور را در این زمینه موثر می داند.
حال آنکه با توجه به اظهار نظر کاندیداها و وعده های آنها هنگامی که واقعیت ها نشانگر عدم تحقق وعده های قبلی است، وعده هایی چون ایجاد وام ۱۰ میلیونی ازدواج به جوانان که در دولت پیش مطرح شد که در برابر هزینه های سرسام آور شروع زندگی بسیار بسیار ناچیز است و برای گرفتن این وام مدت ها باید راه های پر و پیچ خم زیادی را طی کرد که شاید این جوانان بیچاره به این مبلغ ناچیز برسند یا خیر، پیشنهاد ایجاد پنج میلیون شغل برای جوانان، یا ایجاد شرایط یک میلیون ازدواج و یک میلیون مسکن برای هر سال چیزی جز حرکت های عوام فریبانه به نظر نمی آیند.
وعده‌هایی که هدفی جز خوشحالی و ابراز امیدواری جوانان به تحقق آرزوهایشان در دولت فعلی برای ۴ سال بعدی نخواهد داشت. اما شش کاندیدای مورد نظر باید توجه داشته باشند که وعده های آنها شاید خوشحالی و امید را در کوتاه مدت برای جوانان زنده کند ولی در نهایت دیده‌ها و لمس‌شده‌های آنان، با وعده‌های عجیب تفاوتی از زمین تا آسمان دارد.