شنبه ۱۲ تیر ۱۴۰۰  شماره ۱۴۳۹

ضرورت اجرای رتبه بندی کامل معلمان که گامی به سوی تحول آموزشی است

رؤیای تحقق نیافته

رتبه بندی معلمان اجرایی می شود؟

حسین معافی

فعال فرهنگی و اجتماعی

بی شک اولویت‌های آموزش و پرورش برای بهبود شرایط فعلی را می توان؛ رسیدگی به مقوله شأن معلم مخصوصاً در حوزه اقتصاد و رفاهی، بازطراحی شیوه مدیریت در سطح کلان و نیمه کلان، استفاده از امکانات الکترونیک برای کاهش نیرو‌ها در سطح ستاد، رسیدگی به دانشگاه فرهنگیان و جذب هیأت علمی مؤثر و کارا، بازنگری در مقوله گزینش در آموزش و پرورش و ورودی سختگیرانه‌تر نسبت به آن، شایسته‌سالاری در عرصه انتخاب مدیران در تمام سطوح، نگاه به اقلیم و بوم در طراحی کتب درسی، اجرای طرح رتبه‌بندی به معنای واقع کلمه و افزایش سرانه مدارس، نام برد.
امنیت، آرامش و معیشت معلم از مؤلفه های مهم هر سیستم آموزشی هستند و مهم ترین مسئله آموزش و پرورش، نیروی انسانی و عنصر بی‌بدیل نظام تعلیم و تربیت یعنی معلم است. معلمان، افسران سپاه پیشرفت هر کشور هستند و وضعیت آموزش و پرورش امروزی در کشور ما نمی‌تواند نیاز آتی جامعه را برآورده کند و باید نسبت به وضعیت آن تجدیدنظر کرد و یا به عبارت دیگر تحول در آن لازم است که گام اول در امر تحول، تحول در فکر و انگیزه مسئولان نسبت به آن است. دولت و مجلس باید به طور هماهنگ و همسو این موضوع را پیگیری نمایند. اجرای کامل نظام رتبه بندی معلمان می تواند گام مؤثری در این زمینه باشد تا هم شأن و جایگاه معلم را ارتقاء بخشد و هم آموزش و یادگیری در مدارس بهبود یابد.
در سال های گذشته بحث رتبه بندی معلمان هم در دولت و هم در مجلس بارها مطرح شد ولی آنچه اجرا شده همان قانون مدیریت خدمات کشوری است که فقط باعت افزایش ناچیزی به حقوق معلمان شده که در سایر ادارات نیز این افزایش وجود داشته است.
کارشناسان معتقد هستند کــه با تصویب قــــانون رتبه بندی معلمان و اجرای سریع آن، «گامی بلند در تحول نظام آموزشی» و «ارتقای منزلت معلمان عزیز» برداشته می شود؛ پس هدف فقط افزایش حقوق نیست بلکه تحول در نظام آموزشی و ایجاد انگیزه و حس رقابت بین معلمان از مهم ترین مزایای طرح رتبه بندی معلمان است.
در سال گذشته دولت لایحه ای را به مجلس در این زمینه ارسال کرد و مقرر شد که نظام رتبه بندی معلمان از فروردین ۱۴۰۰ اجرایی شود ولی حاجی بابایی نماینده مجلس، درباره لایحه رتبه‌بندی معلمان ارائه شده توسط دولت گفته است که اگر قرار باشد این لایحه را مصوب کنیم مصوب نشود خیلی بهتر است، لایحه دولت ۵ رتبه را تعریف کرده است با عناوینی همچون معلم برتر و… اما مشکلی از معلمان برطرف نمی‌کند، این رتبه بندی نیست و قانون مدیریت خدمات کشوری است که معلمان را در ۵ طبقه تعریف می‌کند که هر ۶ ســال یکبار امکان ارتقای رتبه دارند.کلیــات لایحه رتبه بندی را مصوب کردیم تا با تغییر دولت از دست نرود البته معتقدم لایحه جای کار بسیاری دارد و در حقیقت جعبه‌ای خالی است که داخل آن باید پُر شود، باید با دولت بعدی در اینباره توافق کنیم.
حاجی بابایی درباره راهکار ارتقای رتبه معلمان گفت: طبق طرح رتبه بندی که ما در سال ۹۲ مصوب کردیم، هر منطقه آموزش و پرورش یک هیات ممیزی خواهد داشت و معلم کلاس اول باید طرح درس را به صورت مقاله آماده و آن را به هیئت ممیزی ارائه کند، ۱۰ نفر معلم خبره کلاس اول در این هیئت حضور دارند و معلم شروع به تدریس می‌کند، اشکالات بررسی و برای برطرف شدن گوشزد می‌شود و پس از رفع آنها معلم ارتقا می‌یابد، برای همه دروس همین روال انجام خواهد شد.
نظام رتبه بندی باید تعریف مشخصی داشته باشد یعنی مشخص باشد وضعیت نیروهای اداری، معلمان دارای مدرک فوق دیپلم و دکترا چگونه است و در طرحی که مصوب کردیم همه معلمان در رتبه مربی قرار می‌گیرند و در صورت تمایل می‌توانند خود را به دوره‌های بالاتر ارتقا دهند.
او بر این باور است که مجلس یک موضوعی را حتماً باید مصوب کند و آن هم اینکه نظام رتبه بندی معلمان مانند دانشگاهیان مخصوص خودشان یعنی خارج از قانون مدیریت خدمات کشوری باشد.
نماینده مردم همدان در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: مصوب شد، معلمان در ۵ عنوان آموزشیار معلم، مربی معلم، استادیار معلم، دانشیار معلم و استاد معلم دارای رتبه شوند.
وی ادامه داد: مقرر شد این رتبه بندی ها ابتدا برای فرهنگیان جوان اعمال شود و مدت زمان توقف بر هر رتبه به ۴ تا ۵ سال کاهش یافت. عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات گفت: میزان تحصیلان فرهنگیان، امتیازات تشویقی، دوره‌های طی شده و ارائه مقالات در تعیین رتبه‌ها تأثیر گذار خواهد بود.
همچنین طبق اعلام نمایندگان مجلس، در جریان بررسی ماده ۲ این لایحه در کمیسیون آموزش تصمیمی مهم اتخاذ شد تا بر این اساس تمامی نیروهای آموزشی که در بخش اداری آموزش و پرورش فعال هستند نیز شامل قانون رتبه بندی معلمان شوند.
اجرای طرح رتبه بندی مخصوص شاغلین در آموزش و پرورش می شود و آنچه که دغدغه بازنشستگان است عدم برخورداری آنها از مزایای این طرح است. در روز چهار شنبه ۹ تیر ۱۴۰۰ سخنگوی دولت اعلام نمود که لایحه دائمی شدن متناسب سازی حقوق بازنشستگان با شاغلان را مصوب نموده اند که همه بازنشستگان از ۹۰ درصد افزایش حقوق شاغلین همتراز خود برخوردار شوند؛ لذا با تصویب این لایحه در مجلس شورای اسلامی و اجرایی شدن این قانون مشکل بازنشستگان با رتبه بندی نیز حل خواهد شد. البته با مصوب شدن این لایحه در مجلس شورای اسلامی، به احتمال زیاد بسیاری از نیروها بازنشسته خواهند شد و آموزش و پرورش با مشکل جدی کمبود نیرو بیش از پیش مواجه خواهد شد که باید تدابیر لازم در این خصوص اندیشیده شود.
حاجی میرزایی وزیر آموزش و پرورش اعتبار رتبه بندی را در سال جاری ۵ هزار میلیارد عنوان می-کند و اعلام می دارد که در سال اول مراحل احراز صلاحیت انجام می شود و طی سه سال معلمان در رتبه های مختلف قرار می گیرند. در برخی از خبر ها نیز مسئولین آموزش و پرورش اجرای رتبه بندی را به اول مهر ۱۴۰۰ موکول کرده اند.
حال باید منتظر ماند و دید که در هفته ها و ماه های آینده مجلس شورای اسلامی و دولت سیزدهم چه تدابیری را برای همسان سازی حقوق بازنشستگان و رتبه بندی معلمان در نظر می گیرند و آیا رؤیای چندین ساله ی معلمان و بازنشستگان تحقق می یابد یا نه؟