اثرات اعدام در ملاعام

شنبه ۲۶ فروردین ۹۵ شماره ۵۶۲
****
دکتر کوروش محمدی
رییس انجمن آسیب‌های اجتماعی کشور
****
اعدام در ملاعام اثرات منفی برای اقشار مختلف به ویژه کودکان در پی دارد و خشونت را در جامعه گسترش می دهد. مجازاتی مانند اعدام در ملاعام هدف مورد نظر در خصوص اصلاح جامعه را نمی‌تواند محقق کند، با بررسی سبقه تاریخی اعدام در ملاعام این موضوع را بهتر می‌توان ارزیابی کرد و کارآمد نبودن این اقدام در حوزه کمک به اصلاح جامعه بیشتر مشخص می‌شود. برخی از اعدام‌ها در ملاعام صورت می‌گیرد با این هدف که جرائم مرتبط کاهش پیدا کند، اما براساس بررسی های انجام شده مشخص می‌شود جرائم مرتبط با اعدام مانند قتل، تجاوز به عنف، برخی از جرائم مواد مخدر که حکم در ملاعام در خصوص آنها اجرا شده است، نه تنها با اینکار کاهش نیافته اند که با افزایش این جرائم هم مواجه بوده‌ایم.
این موضوع نشان می‌دهد اعدام در ملاعام نمی‌تواند یک عمل بازدارنده برای افرادی باشد که ورود به جرم داشته‌اند و نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم با یک اعدام در ملاعام دیدگاه این افراد تغییر یابد و اعمال خود را متوقف کنند.
باید انگیزه افراد ریشه‌یابی شود، توجه به این نکته نیز ضروری است که بویژه در مناطق آسیب‌خیز نمی‌تواند یک نکته تربیتی محسوب شود. اینکار ممکن است برای خانواده مقتول اثر مثبت داشته باشد و احساس آرامش کنند، اما در ایجاد امنیت و اصلاح رفتار در جامعه نمی‌تواند اثر مثبت و ماندگاری داشته باشد، در خصوص مباحث مجازات و تربیت و ارتباط این دو باید ویژگی های افراد و مخاطبین هم در نظر گرفته است .اعدام در ملاعام در واقع اقدام تربیتی برای تمام جامعه است و زمان اجرای حکم اقشار مختلف شاهد این اتفاق هستند، این در صورتی است که همه جامعه نیاز به اصلاح ندارند. این موضوع سبب شکل‌گیری خشونت در افراد می‌شود و احتمال ارتکاب جرم حتی در افرادی که گرایشی به سمت این مسائل ندارند را تقویت می‌کند. غیر علنی بودن این اقدام به مراتب می‌تواند اثرات تربیتی بیشتری داشته باشد، اقشار متفاوت با سنین مختلف صحنه اعدام در ملاعام را مشاهده می‌کنند. مشاهده اعدام خشونت یا ترس را در کودکان به وجود می‌آورد، این موضوع می‌تواند کودکان را در آینده مجاب به انجام خشونت‌های سنگین‌تری کند. باید توجه داشت کودک شاهد کشتن یک انسان است. این کودک در حالی شاهد این واقعه است که آگاهی از موازین شرعی و اتفاقات ایجادکننده این شرایط ندارد. او تنها کشتن یک انسان را می‌بیند و با فرد تحصیل‌کرده‌ای که از تمامی این مسائل مربوط به این مسئله آنهم بر اساس منطق آگاهی دارد کاملا متفاوت است و این موضوع برای کودک قابل هضم نیست. باید توجه داشته باشیم مشاهدات در شکل‌گیری شخصیت کودک بسیار اثرگذار است.