شهردار خوب کیست؟

یکشنبه ۲۸ خرداد ۹۶ شماره ۶۱۲
علی امیدی
چند سال پیش نتایج تحقیقاتی منتشر شد که در آن مشخصات مدیران موفق در زمینه مدیریت شهری را مورد بررسی قرار داده بود. این مطالعه توسط موسسه راهبردهای شهری در ایالات متحده و بر روی چندین مدیر شهری و شهردار در نقاط مختلف دنیا صورت گرفته بود. براساس این مطالعه بیشتر شهرداران موفق، افرادی هستند که در هر گفتگوی دوستانه طرح ها و نظرات دیگران را می شنوند و آنها را به خاطر می سپارند. بر خلاف تصور عمومی، خیلی از طرح های موفق از همین گفت و گو ها و جمع های دوستانه و بعضا با حضور اندیشمندان یا کارشنــاسـان گرفتــه می شوند و به ندرت چنین طرح هایی در جلسات رسمی طرح های اولیه مطرح می شوند و بعدأ روی آنها کار کارشناسی می شود. این تحقیق می افزاید، معمولأ طرح هایی موفق می شوند که مردم آنها را قبول دارند و همین قبول داشتن نشانه آماده بودن جامعه برای چنین طرحی است. ممکن است این آمادگی زیاد به چشم نیاید اما به محض اینکه روی آن دست گذاشته شد به صورت آشکار خود را نشان می دهد. وقتی برنامه ای هنوز در مرحله طرح و نظر است نباید آنرا به عموم اعلام کرد. پس از بررسی یک طرح، باید مدتی را نیز صرف برنامه ریزی برای اجـــرای آن کرد. در این برنامه ریزی می توان حداقل ۴ تا ۵ مانع بزرگ را شناسایی کرد که ممکن است مانع موفقیت طرح شوند. در غیر اینصورت طرح مورد نظر ممکن است تبدیل به یک فوتبال سیاسی شود. درطول مدتی که صرف این برنامه ریزی روی طرحی می شود و تا قبل از اعلام عمومی آن می توان با مدیران دیگر نیز مشورت کرد و نظرات و انتقادات آنها را شنید…
یکی از موانعی که تمام طرح ها در سراسر دنیا با آن روبرو هستند، کمبود بودجه است . قبل از اعلام عمومی یک طرح باید منبع یا منابع مالی تأمین بودجه برای طرح مورد نظر مشخص شوند.
یکی دیگر از مشکلات احتمالی یک طرح این است که آنها تنها یک نظرند و هر طرحی باید در مقیاس های انسانی بررسی و آزمایش شود تا مشخص گردد آیا افراد جامعه از آن طرح استقبال خواهند کرد و مورد استفاده آنها هست؟
یکی دیگر از نکاتی که این مطالعه بیان می کند این است که از بیشتر شهرداران موفق دنیا تنها به خاطر چند موردمحدود یاد می شود پس چه بهتر که این چند مورد، مربوط به موفقیت ها باشند تا شکست ها. به علاوه آنکه بهتر است ضمن پیشبرد امور شهری که طی آن ممکن است چندین طرح نیز به انجام برسند، روی چند طرح محدود و ماندنی تمرکز کرد و از این مسیر منحرف نشد.
براساس این مطالعه، شهرداران موفق را می توان از لحاظ مشخصات فردی و حرفه ای به چند دسته تقسیم کرد. بعضی از آنها بیشتر به روند کار و خدماتی که در روند اجرای طرح ها ارائه می شوند، اهمیت می دهند و برخی دیگر بیشتر به نتیجه کار و پیامد های اجتماعی ، سیاسی و مدیریتی طرح هایشان اهمیت می دهند که هر کدام از این مشخصات می تواند باعث موفقیت یک شهردار شود. نکته دیگر در مورد شهرداران موفق این است که فهرست چنین افرادی معمولا شامل شهرداران سابق و قدیمی شهرهاست و برای ادعای موفق و یا نا موفق بودن یک شهردار نیاز به وقت است. به عبارت دیگر یک شهردار به دلیل تنها رویکردش به مسائل شهری نمی تواند مورد قضاوت قرار بگیرد، بلکه پیامدهای طرح های وی و همکارانش و تأثیر آنها بر جامعه شهری در طول مدت زمان خاصی، باید مورد بررسی قرار گیرند.