نگاه «وقایع استان» به خشونت های خانگی در پی تیراندازی مردی به همسر خود در اراک/شلیک از نمای نزدیک

دوشنبه ۲۸ فروردین ۹۶
شماره ۵۶۴
****
سمیه انصاری فر
وقایع استان
****
روز شنبه خبری در کانال ها و گروه های مربوط به شهر اراک مبنی بر تیراندای مردی به همسر خود در یک مرکز مشاوره در خیابان خرم (شهید شیرودی اراک) منتشر شد. هنوز سه روز از اعدام عامل قتل شهروندان اراکی که با اسلحه اقدام به این کار کرده بود نگذشته که باز هم خبر تیراندازی این بار خانوادگی و به احتمال زیاد به دلیل اختلافات شخصی در میان مردم دهان به دهان می شد. پس از پیگیری های روزنامه وقایع استان در خصوص این موضوع و تماس با نیروی انتظامی اطلاعات زیر به دست آمد. طبق اعلام پلیس استان در حدود ساعت ۵ بعدازظهر روز شنبه گزارش یک تیراندازی و زخمی شدن خانمی در یکی از محله‌های شهر اراک به پلیس گزارش شد و بلافاصله تیم های انتظامی برای بررسی موضوع به محل اعزام شدند.در بررسی‌های انجام شده مشخص شد مرد میانسالی با یک اسلحه کلت به سمت همسرش شلیک کرده و سبب آسیب دیدگی او از ناحیه گونه شده است که بلافاصله همسر این فرد به بیمارستان انتقال شد و هم اکنون در بیمارستان بستری و بنابر آخرین اعلام روابط عمومی علوم پزشکی استان وضعیت وی مطلوب می باشد. در ادامه تحقیقات همسر این فرد که از محل متواری شده بود در کمتر از سه ساعت دستگیر و یک قبضه اسلحه کلت غیرمجاز نیز از او کشف شد. این فرد علت و انگیزه این اقدام خود را اختلافات خانوادگی و فشارهای روحی روانی اعلام کرد که بررسی های بیشتر از سوی پلیس و با هماهنگی دستگاه قضایی در حال پیگیری می باشد.
اما مساله ای که در این مقال باید به آن پرداخت این است که چه می شود که در یک خانواده که قرار است اعضای آن همراه و یار همدیگر باشند اوج درگیری به جایی می رسد که همسران نسبت به هم واکنش خشونت آمیزی از این دست نشان دهند. شاید دیگر نتوان مثل گذشته این ضرب المثل را استفاده کرد که « زن و شوهر دعوا کنند، ابلهان باور کنند» عمق دعواهای خانوادگی در شرایط موجود گاه بسیار آسیب رسان تر از آن است که با یک پادرمیانی بزرگترها و یا چند جلسه مشاوره و فروکش شدن عصبانیت از بین برود.
قطعا به دست آوردن آماری صحیح از میزان بالا رفتن خشونت های خانوادگی به این آسانی نیست و هیچ آمار موثقی در سال های اخیر در این خصوص ارائه نشده است؛ حتی اگر آماری هم باشد به دلیل اینکه خیلی از این خشونت ها به دلایلی چون ترس یا حتی مساله آبرو گزارش نمی شوند نمی تواند خیلی آمار حقیقی ای باشد.
کارشناسان مسائل اجتماعی و پژوهشگران معتقدند آنچه از آمار پرونده ها و شرایط جامعه می توان استنتاح کرد بالا رفتن اختلافات خانوادگی و به تبع آن خشونت در میان اعضای خانواده خصوصا همسران است. البته قتل های با ریشه اختلافات خانوادگی نیز در سال های اخیر افزایش داشته است. امروز، خشونت خانوادگی، به یک پدیده جهان شمول تبدیل شده است. قطعا خشونت خانوادگی، تأثیرات بدی را بر اجتماع می گذارد و باعث بروز ناهنجاری ها و نابسامانی های بسیاری می شود؛ اما خشونت در خانواده چیست؟ زمانی که یکی از اعضای خانواده تلاش کند تا بر عضو یا اعضای دیگر خانواده به شکل جسمی یا روانی تسلط یابد، خشونت شکل می گیرد. از طرفی تعریف پرخاشگری عبارت است از رساندن صدمه یا آسیب به فرد دیگر، به صورت تعمدی و یا بصورت ساده، خشونت عبارت است از آسیب رساندن عمدی جسمی یا روانی به شخص دیگر. البته همانطور که گفته شد در خشونت های خانگی و خانوادگی تنها همسران آسیب نمی بینند و ممکن است متوجه اعضای دیگر خانواده نیز شود. بطور مثال، گزارشها حاکی از آنست که کودکان در بسیاری از موارد، قربانیان مستقیم یا غیرمستقیم خشونت و نتایج آن، از جمله طلاق، محدودیتهای اقتصادی، اختلالات روانی و غیره هستند.
خشونت در خانواده انواع مختلف دارد خشونت روانی و رفتاری، خشونت فیزیکی، خشونت‌های جنسی، خشونت‌های ناشی از احساسات، خشونت‌های اقتصادی و… کارشناسان می گویند متاسفانه خشونت علیه همسر، مستقیم و غیر مستقیم بر اثر فشار روانی است که در جامعه به فرد وارد می شود. فشار مسائل اقتصادی و جو ملتهب جامعه می تواند شرایطی را بوجود آوردکه یکی از واکنش های آن خشونت است. در این مواقع، فرد فشار را به درون خانواده برده و در آنجا تخلیه می کند.
توصیه آن ها این است که از مشاجرات در زمینه های کم اهمیت یا در مواقع غیر ضروری یا نابه جا خودداری کنند. زیرا گاهی این مشاجره لفظی به درگیری فیزیکی تبدیل می شود و گاه این درگیری ها موجب آسیب شده و حتی موجب کینه و دامنه دار شدن ماجرا می شود.
عواملی که می تواند خشونت های رفتاری در میان زوجین را افزایش دهد عواملی چون فشارهای اقتصادی، افزایش آگاهی زنان از حقوق خود، حساسیت‌ مردان‌ نسبت‌ به‌ روابط‌ همسرانشان‌ با سایرین‌، کیفیت‌ در رابطه‌ زن‌ و شوهری‌، سابقه‌ اختلافات‌ خانوادگی‌، میزان‌ تحمیلی‌ بودن‌ ازدواج‌، قدرت‌ نمایی‌ و زورگویی‌ مردان‌، تعلقات‌ مذهبی‌ خانواده‌، وابستگی‌ عاطفی‌ به‌ همسر، مخاطرات‌ و نگرانی‌های‌ مهم‌ در زندگی‌ اجتماعی‌ است.
در برخی موارد درگیری ها در خانواده به خشونت های جبران ناپذیری چون قتل منتهی می شود. در این میان بیشترین خشونت های خانگی بر علیه زنان است و زنان بیشتر از مردان در معرض آسیب های خشونت خانگی به لحاظ نگاه فرهنگی و مسائل اقتصادی و جسمانی قرار دارند. نمونه ای که شاهد رویداد آن در روز شنبه در اراک بودیم.
قطعا اختلافات و ناسازگاری های خانوادگی ای که هر کدام علل و ریشه های مختلفی در وقوع دارند اگر به درستی رسیدگی نشوند و آموزش های لازم در خصوص مواجه با آن ها دیده نشود می تواند بستر ساز حوادث جبران ناپذیری شود. خشونت‌های خانوادگی صدمه های جدی بر پیکر اجتماع وارد می‌نمایند. اگر بخواهیم بر ‌صدمه‌ی اقتصادی خشونت‌های خانوادگی نظر اجمالی کنیم، کافیست ببینیم که مداوای دراز مدت بهداشتی، حل و فصل قضایای حقوقی و … هرکدام، چه صدمه های شدیدی را بر اقتصاد یک اجتماع وارد می نماید.
جنبه دیگر خشونت‌های خانوادگی را ‌صدمه‌ ذهنی و یا روانی اجتماع دربر می‌گیرد. محققین علوم روانشناسی به این باورند که قربانی های خشونت‌های خانوادگی، درگیر مشکلات روحی و روانی شدید می شوند که در زندگی شخصی و اجتماعی آن ها تاثیر سو دارد.
جدای از مساله خشونت های خانگی پرداخت به این موضوع که چرا این روزها انواع ضرب و جرح و قتل ها با سلاح گرم صورت می گیرد یک سوال اساسی است؟ به نظر می آید در زمینه نگهداری، فروش و خرید سلاح های گرم باید قوانین سخت گیرانه دیگری اعمال شود، زیرا در دسترس بودن انواع سلاح و تهیه آسان آن این روزها در افزایش خشونت ها و مرگ های ناشی از آن تاثیر بسیار داشته است.