نگاهی به دو انیمیشن در حال اکران در سینماهای اراک/سهم کم از گیشه

چهارشنبه ۲۳ بهمن ۱۳۹۶ شماره ۷۹۵
***
وقایع استان
***
در سینمــای جهان همیشه فیلم های انیمیشن جز پرفروشترین ها بوده اند و مورد استقبال مخاطبان قرار می گیرند؛ در واقع انیمیشن ها آمدند تا فرصت تصویر آنچه نمی شد در فضای رئال سینما و با محدودیت ها به تصویر کشید، بر روی پرده فراهم آورند مثل حرف زدن حیوانات یا رفتارهای انسانی که به آن ها داده می شد. وقتی لوکیشن ها آنقدر عظیم بود و هزینه ساخت فیلم ها بالا قطعا فضای انیمیشن بهترین راهگشا برای این مشکل بود. بهرحال اغلب انیمیشن ها فضایی فانتزی و تخیلی دارند و اغلب شخصیت های آن خارق العاده هستند و برای همین بیشتر شخصیت های انیمیشنی هم اکنون جز الگوها و شخصیت های محبوب کودکان و حتی بزرگسالان هستند هرچند هم اکنون انیمیشن بخش مهمی از صنعت سینمای جهان است؛ ولی در کشور ما با وجود سابقه ساخت انیمیشن همچنان این حوزه مهجور است و علاقمندی ای برای تماشای آن میان اقشار مختلف به ویژه کودکان دیده نمی شود جالب این است که با وجود طولانی بودن نوبت اکران این فیلم ها در سینماها؛ ولی اغلب گیشه مطلوبی را بهمراه ندارد البته چند سالی است که سینمای ایران در این بخش فعال تر شده است. هم اکنون در سینماهای شهر اراک در کنار کمدی های «عشقولانس»، «ماخیلی با حالیم» و « آینه بغل» و فیلم های اجتماعی «پل خواب»، «کمدی انسانی»، «من یک ایرانی ام» و «هاری» دو انیمیشن «کلیله و دمنه» و «فهرست مقدس» بر پرده سینماهای شهر قرار دارد. این دو انیمیشن در سینما عصر جدید اراک در حال اکران هستند. اینکه همزمان دو انیمیشن با هم بر پرده یک سینما باشد می تواند در نفس خود اتفاق مبارکی باشد و بدون شک موید این موضوع است که بالاخره صنعت انیمیشن در کشور ما حرکت رو به جلو دارد.
انیمیشن«کلیله و دمنه» همانطور که از نامش بر می آید یک فیلم اقتباسی است که به سراغ یکی از مهم ترین کتاب های پندی و اخلاقی تاریخ یعنی «کلیله و دمنه» رفته است. داستان فیلم درباره دو شغال به نام‌های کلیله و دمنه است که با حوادث تلخ و شیرینی در جنگل روبرو می‌شوند. علاقه آنها وارد شدن به دربار شیر است. وقتی به آنجا می‌رسند، نظاره‌گر عاقبت کارهای بد و خوب اطرافیان شیر مانند گرگ، کفتار و روباه می‌شوند و از حوادثی که برای آنها اتفاق می‌افتد کلیله و دمنه و بقیه حیوانات جنگل درس عبرت می‌گیرند. این فیلم را علیرضا توکلی بینا ساخته و فیلم برنده جایزه ویژه هیات داوران جشنواره اورآسیا ۲۰۱۷ شده است.
هرچند کلیله و دمنه خود یک اثری است که بیشتر شیوه پندآموزی دارد و سرشار از کنایه های سیاسی است؛ ولی در این انیمشین سعی شده فیلمنامه طوری نوشته شود تا از شعارزدگی دور باشد یکی از نکات خوب فیلمنامه شبیه بودن آن به خود کتاب اصلی در نوع روایت است و طرح خرده روایت ها و داستان در دل یک روایت و داستان کلان تر است. کتاب هایی مثل کلیله و دمنه و یا هزار و یک شب حالتی قصه اندر قصه اندر قصه دارند و انیمیشن مذکور هم این سبک و سیاق داستان گویی را بسیار دقیق و خوب حفظ کرده است. انیمیشن کلیله و دمنه داستانک های کوتاه و پیاپی ای دارد که البته به داستان اصلی ربط دارند و شاید در ابتدا کمی برای مخاطب کودک گیج کننده باشد؛ ولی به تدریج این گیجی از بین می رود. البته همچنان دوبله این اثر یکی از نقاط مثبت آن است هرچند می توانست خیلی بهتر از آن چیزی باشد که در فیلم دیده می شود. در مورد طراحی کاراکترها نیز شاید می شد وقت و دقت بیشتری به کار رود. بهرحال کلیله و دمنه یک اتفاق خوب در مجموعه انیمیشن سازی در ایران است.
اما انیمیشن «فهرست مقدس» به کارگردانی محمدامین همدانی و نویسندگی هومان فاضل روایتگر یک داستان تاریخی است که ماجرای آن در شهر نجران کشور یمن می‌گذرد و زمان آن به صد سال قبل از ظهور دین اسلام بازمی‌گردد. این انیمیشن سینمایی روایتی دراماتیک، رمانتیک و تراژیک دارد و داستان آن بر اساس سفر قهرمان فیلم با نام هاران شکل گرفته‌است.
شاید اصلی ترین مشکل این انیمیشن فیلمنامه آن باشد که در فضایی بدون تعلیق و غافلگیری ادامه دارد و کاملا خطی است و در واقع با وجود یک ایده خوب که می توانست درونمایه ماجراهای خیر و شر و قهرمان پروری شود این نکته کمتر مورد توجه قرار گرفت. درست است که فضای انیمیشن فضایی تخیلی است ولی به نظر می رسد در این شخصیت پردازی خیلی اغراق شده است و نمی توان ارتباط معنایی خوبی با آن ها ایجاد کرد. با وجود برخی کمبودها اما این انیمیشن از لحاظ فنی از قابلیت خوبی برخوردار است و توانسته یک اثر با کیفیت از این باب باشد.