نگاهی به آتش سوزی کارخانه پویان صنعت خمین/شعله های سرکش

دوشنبه ۳۱ تیر ۱۳۹۷   شماره ۸۹۰

***

وقایع استان

فرشته غلامی

***

معمولا خبر آتش سوزی کارخانجات و به دنبال آن تعطیلی خطوط تولید یکی از خبرهای پر تکرار و مهم و البته تاسف برانگیز در حوادث صنعتی کشور به شمار می آید. با توجه به اهمیت و نقش اساسی صنایع در اقتصاد کشور، محافظت از تاسیسات، خطوط تولید، انبارهای مواد و تجهیزات در برابر خطر حریق به یک دغدغه اساسی حوزه ایمنی، بهداشت و محیط زیست تبدیل شده است. استفاده از روش های مناسب ارزیابی ریسک آتش سوزی با شناسایی خطرات موجود و به کارگیری اقدامات فنی و مدیریتی لازم برای کنترل یا کاهش احتمال وقوع حوادث و اثــرات آنها، خســارات مختلف ناشی از حریق را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد.
اما حکایت شعله‌های سرکشی که هر لحظه ممکن است زنگ خطر یکی از ایستگاه‌های آتش‌نشانی شهر را به صدا درآورد‌، حکایتی تکراری است و اگر هر روز این خبرها به گوش ما نرسد به جرات می توان گفت هر چند وقت یکبار شنیدن حوادث ما را در غم عمیقی فرو می برد چنانکه ساعت حوالی ۱۲ ظهر جمعه را نشان می داد که حریق مهیبی در کیلومتر ۶ جاده خمین به اراک در کارخانه مواد شیمیایی پویان صنعت خمین به دلیل منفجر شدن مخزن کارخانه به وقوع پیوست که این حریق پس از سه چهار ساعت مهار شد اما دو کشته و یک مصدوم برجای گذاشت. روزی که قرار بود به عنوان تعطیلات آخر هفته خانواده در کنار هم جمع و تعطیلات خوشی را داشته باشند به یک مصیبت برای آنها تبدیل شد و طبق آخرین گزارش، مدیر کارخانه، پرویز بهرامی با ۵۰ سال سن و سلیمان بلوطی ۳۰ ساله که کارگر کارخانه بود در این حادثه جان خود را از دست دادند البته کارگر دیگری با ۹۰ درصد سوختگی هم به بیمارستان منتقل شد که طبق اظهارات سخنگوی اورژانس کشور به بیمارستان امام خمین انتقال یافت اما به دلیل شدت سوختگی، این مصدوم به بیمارستان ولی عصر (عج) اراک منتقل شد.
به گزارش وقایع استان به نقل از روابط عمومی سازمان آتش نشانی، آتش پاد دوم مسعود آقازیارتی رئیس سازمان آتش نشانی اراک در این خصوص اظهار داشت: در ساعت ۱۴:۱۰ جمعه عصر طی تماس ستاد مدیریت بحران استانداری مرکزی و اعلام خبر بروز آتش سوزی در یک واحد صنعتی در شهرستان خمین و درخواست کمک از آتش نشانی اراک جهت اعزام نیرو، بلافاصله چهار دستگاه خودروی سبک و سنگین به همراه ۱۵ نفر از نیروهای عملیاتی این سازمان به محل حادثه در شهرک صنعتی خمین اعزام شدند.
آقازیارتی با اشاره به اینکه محل بروز حادثه یک کارخانه تولید فرآورده های نفتی و حلال شیمیایی است، بیان کرد: آتش نشانان به سرعت خود را به محل حادثه که در ۶۰ کیلومتری اراک می باشد رسانده و معاون عملیات این سازمان که به محل آتش سوزی رفته بود، شخصا فرماندهی عملیات مهار و خاموش سازی آتش را به عهده گرفت.
رئیس سازمان آتش نشانی با اشاره به این نکته که یکی از مخازن این واحد صنعتی دچار انفجار شده بود، در ادامه افزود: آتش نشانان اراک به کمک دیگر نیروهای عملیاتی حاضر در محل حادثه شتافته و با تجهیز خود به دستگاه های تنفسی و با استفاده از چندین رشته لوله آبدهی آتش نشانی از چندین جهت به مقابله با آتش سوزی پرداختند.
وی تصریح کرد: با فرماندهی دقیق عملیات و تقسیم کار آتش نشانان در محل حادثه توسط تیم فرماندهی این سازمان، گروهی از نیروهای عملیاتی اقدام به خنک سازی مخازن کرده و همزمان خودروی فوماتیک با پاشش کف آتش نشانی به خاموش سازی آتش مشغول شدند.
آقازیارتی ادامه داد: گروهی دیگر از آتش نشانان با هماهنگی فرماندهی عملیات، با استفاده از چندین رشته لوله آبدهی آتش نشانی به مهار و خاموش کردن آتش سوزی در نقاط مختلف این کارخانه پرداختند.
رئیس سازمان آتش نشانی اراک با بیان اینکه خوشبختانه با سرعت عمل و دقت بالا، آتش سوزی پس از نزدیک به ســه ســاعت تلاش نفس گیـر آتش نشانان به کنترل نیروهای عملیاتی درآمد در ادامه افزود: وجود پست برق در نزدیکی این واحد صنعتی بر حساسیت این عملیات افزوده بود و در صورتی که آتش مهار و کنترل نمی شد احتمال حوادث ناگوار وجود داشت اما جانفشانی آتش نشانان و درایت فرماندهی عملیات در چگونگی خاموش سازی این آتش، از بروز یک فاجعه جلوگیری کرد.
آتش سوزی کارخانه صنعتی خمین مهار شد و هر یک از مسئولین از این مهار زودهنگام احساس شادمانی کردند اما هیچ یک از اینکه چه تعداد جان باختند و مصدوم شدند احساس تاسف نمی خورند و این در حالی است که این حادثه آتش سوزی هم همچون دیگر حوادث پس از مدتی به باد فراموشی سپرده می شود اما افراد جامعه و بالاخص مسئولین از این نکته غافل هستند که هنگامی که حادثه ای در یک واحد صنعتی رخ می‌دهد، علاوه بر خسارت‌های جانی و مالی که بر تولیدکننده و کارگران آن واحد تحمیل می‌شود، برای مدتی خط تولید واحد متوقف شده و تبعات اجتماعی و اقتصادی فراوان از جمله بیکاری پرسنل و افزایش قیمت به دلیل کمبود آن در بازار را به همراه خواهد داشت. همچنین یکی از معضلات اساسی در هنگام بروز چنین حوادثی دریافت بی‌چون و چرا و فوری مجوزهای واردات موادی است که خط تولید آنها دچار حادثه شده است، که بعضا مجوزهای صادر شده، اجازه واردات ماده مورد نظر برای چندین سال آینده را در اختیار وارد کننده قرار می‌دهد، اما صرف نظر از اینکه چه تعداد از افراد، درگیر این حادثه شده‌اند یا اینکه چند ساعت برای فرونشاندن این آتش‌سوزی مهیب صرف شده است یا حتی بدون توجه به حجم درخور توجهی از آب مصرف شده برای فرونشاندن آتش‌سوزی، باز هم نمی‌توان از ابعاد مختلف این حادثه به راحتی گذشت. هر چند که کارشناسان هنوز برآورد دقیقی از میزان خسارت‌های مالی این حادثه اعلام نکرده‌اند و این موضوع با توجه به گستردگی حریق در دست بررسی است.
بهتر است که مسئولین امر توجه کنند که انبارها و خطوط تولید کارخانجات به عنوان قلب اقتصاد، از نقاط آسیب پذیر در مقابله با ریسک های آتش سوزی هستند، بنابراین استفاده از تجهیزات سیستم کشف، اعلام و اطفاء برای آنها امری ضروری و لازم الاجرا می باشد و برای جلوگیری یا حداقل کاهش این حوادث که هر از چندگاهی در کشور به وقوع می پیوندد و دلهای بسیاری را می لرزاند نکاتی مورد توجه قرار گیرد که ذکر آنها خالی از لطف نیست.
– کلیه کارگاهها باید دارای وسایل و تجهیزات کافی پیشگیری و مبارزه با آتش سوزی بوده و درتمام ساعات شبانه روز اشخاصی را کـه از تعلیمات لازم بهره مند و به طریقه صحیح استعمال وسایل و تجهیزات مربوطه آشنا باشند در اختیار داشته باشند.
– درمواردی که تجهیزات الکتریکی دارای جریان الکتریسته هستند و دچار آتش سوزی می شوند باید از خاموش کننده های سودا اسید و مولد کف و همچنین استعمال آب اکیدا خودداری گردد.
– سیستم اتصال زمین و امکان قطع برق در دستگاههایی که در آنها احتمال بروز حریق وجود دارد باید پیش بینی و نصب گردد.
– بر روی هر دستگاه باید علائم و برچسب های مشخصی نصب شود که درآن نوع آتش و خاموش کننده مناسب ذکر شده باشد.
– کلیه کارگاه ها که فعالیت آنها امکان مخاطرات شدید یا نسبتا مهم آتش سوزی را دارد باید مجهز به وسایل کشف و اعلام حریق باشند. این وسایل باید متعدد بوده و اعلام خطر در هر قسمت از ساختمان کارگاه که به صدا درآید برای کلیه اشخاصی در ساختمان هستند به طور وضوح قابل استماع یا تشخیص باشد.
– در هر محدوده احتمالی حریق، خصوصا روی کانونهای خطر باید به تعداد کافی کاشف حریق متناسب بـا ماهیت آن نصب گردد. سیگنال این کاشف ها باید به مرکز اعلام و کنترل حریق ارسال گردد. در موردی که گسترش حریق دارای سرعت بالایی است سیگنال فوق باید به طور همزمان به هشداردهنده های محیطی نیز ارسال گردد. مراکز تکرارکننده اعلام حریق نیز باید دارای قابلیت آزمایش به طور سمعی و بصری باشند.
– رعایت مفاد آیین نامه حفاظت تاسیسات الکتریکی در کارگاه ها مصوب شورای عالی حفاظت فنی، تجهیز سیستم الکتریکی موجود به تجهیزات حفاظتی از جمله فیوز و رله های دیجیتالی بویژه استقرار این تجهیزات در انبار و واحدهای با ریسک بالا(، ارزیابی های دوره ای سیستم های بـــرقی مستقر در کارخانه بالاخص سیم کشی کارخانه و رفع نقص ها به منظــور جلوگیری از رخداد حــوادثی چون آتش سوزی که سیستم الکتریکی آغازگــر آن می باشد.