سه شنبه ۱۲ بهمن ۹۵ شماره ۵۱۹
عباس لعل بار
وقایع استان:
روز گذشته معاون سلامت اداره کل دامپزشکی استان خبر داد که در سالجاری بیش از ۲ هزار تُن پا و پنجه مرغ با نظارت اداره کل دامپزشکی استان به ویتنام صادر شد. دکتر فتاحی با اشاره به میزان صادرات این محصول در سال گذشته بیان داشت: محموله های صادراتی پا و پنجه مرغ از استان درسال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته چهار و نیم برابر افزایش یافته است. میزان صادرات پا و پنجه مرغ از استان در ۱۰ ماه پارسال ۴۴۱ تن بود.این خبر بهانه ای شد تا به این موضوع بپردازیم که چرا آسیای شرقی برای پا و پنجه ی مرغان ما دل و دست می شکنند و اصولا این محصول پرطرفدار شرقی چه مزایایی دارد؟ کشورهای شرق آسیا مهمترین مشتریان پای مرغ صادراتی کشور ما هستند. این کشورها بویژه چینی ها از علاقه مندان و طرفداران پای مرغ بوده و حتی سرخ شده آن را به عنوان اسنکی خوشمزه در لیست غذاهای رستوران هایشان قرار داده اند. مصرف قابل توجه این ماده غذایی در میان کودکان و بزرگسالان در این کشور ارتباط با زیبایی و سلامتی بدن دارد. این در حالی است که سال گذشته با توجه به محدودیت های ایجاد شده توسط دولت چین صادرات این محصول از کشور ما به چین قطع شد.
معاون وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه برخی از کشورهای شرق آسیا واردات پا، سنگدان و امعاء و احشاء مرغ ایران را به خاطر نبود پروتکل های بهداشتی قطع کردند گفت: این مواد پروتئینی در برخی کشورها برای صادرات مجدد یا مصرف داخلی مشتری دارد.
با این وجود کشورهای آسیای شرقی همچنان وارد کننده اصلی پای مرغ هستند و بسیاری از استانها نسبت به صادرات آن به این کشورها اقدام می نمایند.
پا وپنجه؛ فایده دارد یا ندارد؟
دکتر کوروش جعفریان، متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران معتقد است پنجه مرغ در کشور ما مصرف زیادی ندارد اما این عضو از بدن مرغ درحال حاضر در کشورهای آسیای جنوب شرقی همچون چین و هند طرفداران زیادی داشته و مصرف بالایی دارد. در میان مردم اروپا نیز مصرف آن در حال بالا رفتن است. البته درخصوص تأثیرات درمانی پای مرغ مطالعاتی انجام شده است. این تحقیقات نشاندهنده آن است که پنجه مرغ منبع خوبی از یک سری املاح و پروتئینهاست و جدا از بحث تغذیهای ازنظر اقتصادی نیز پاسخگوی بخشی از مردم جامعه است که قدرت خرید گوشت را ندارند با این وجود میزان مصرف پای مرغ چشمگیر نیست.
به گزارش وقایع استان به نقل از سیب سبز، وی اضافه میکند: «فکر میکنید مصرف ۱۰۰ گرم پنجه مرغ تا چه میزان میتواند کلسیم موردنیاز بدنتان را تأمین کند؟ تنها ۶ درصد که آن هم رقم چشمگیری نیست. درمورد آهن هم همینطور است و پنجه مرغ تنها بین ۵ تا ۶ درصد از آهن بدن را فراهم میکند. درمورد ویتامین A و D هم باز روال به همین شکل است و روی پنجه مرغ به عنوان یک ماده مغذی تأمین کننده ویتامینها نمیتوان حسابی باز کرد. عدهای تصور میکنند با مصرف آن میتوانند ویتامینD موردنیازشان را تأمین و جلوی پوکی استخوانشان را بگیرند.
در پاسخ باید بگوییم اینطور نیست. از سوی دیگر عدهای از متخصصان تغذیه بر این باورند که با مصرف گلوکزامین و کندرایتین از بروز آرتروز در مفاصل و غضروفهای بدن جلوگیری میشود و با خوردن پنجه مرغ این مشکل به وجود نمیآید. چرا؟ چون پنجه مرغ حاوی کلاژن است.
هرچند این قضیه تأیید شده نیست اما میتواند کمککننده باشد یا در مثال دیگر ادعاهای جالب دیگری مطرح و گفته شده که پنجه مرغ در درمان راشیتیسم، پیشگیری و درمان صدای مفاصل درحال فرسایش، ترمیم شکستگی استخوان، بهبود کمردرد یا دیسک کمر، جلوگیری از پوسیدگی مفاصل و غضروفها، درمان سرماخوردگی شدید و ضعف بدن موثر است.تمام اینها درحد ادعاست و درمورد آنها بسیار افراطی اظهارنظر شده است و چون خاصیت درمانی پنجه مرغ اثبات شده نیست بنابراین نمیتوانیم با قطعیت بگوییم اگر غضروف پای کسی مشکل داشت یا مبتلا به کمردرد بود یا مفاصلش درحال پوسیدن بود، با خوردن این عضو از بدن مرغ میتواند آن را درمان کند، هرگاه مطالعه جامع، کامل و اثبات شدهای در اینباره انجام شد و گفتند که ۱۰ یا ۲۰ مقاله در اینباره چاپ شده است، آنگاه میتوانیم بگوییم پنجه مرغ تا چه حد مفید است.»
هرچند هنوز بحث درمورد فواید و مضرات احتمالی مصرف پنجه مرغ در میان کارشناسان وجود دارد و عدهای مصرف آن را توصیه و عدهای دیگر نفی میکنند و از طرف دیگر جذابیت کمی برای ایرانیان دارد اما بد نیست بدانید همین استان اردبیل در کشور خودمان یکی از مهمترین صادرکنندههای پنجه مرغ به کشورهای آسیای جنوبشرقی محسوب میشود و صادرات آن برای کشور ابتدا اشتغالزایی و سپس ارزآوری را همراه داشته است.پنجه مرغ از جمله گرانترین و مهمترین مواد غذایی در کشورهای جنوب شرق آسیا مثل چین و ویتنام است و مردم برای خرید آن بهای فراوانی را میپردازند.به این علت که قشر ضعیف چون درآمد چندانی برای مصرف گوشت ندارند، برای تأمین مواد موردنیاز بدنشان به مصرف این عضو از بدن مرغ روی آوردهاند. البته آوازه خوشمزگی پنجه مرغ از مرزهای چین و ویتنام هم فرا رفته و این قسمت مرغ در کشورهای دیگر همچون ترینیداد، جامائیکا، آفریقای جنوبی، پرو، دومینیکن، مکزیک و فیلیپین نیز خورده میشود. خوب است بدانید در میان کشورهای طالب مصرف پنجه مرغ، چین رده اول را دارد.
دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه معتقد است اینکه گفته شده از پنجه مرغ میتوان در درمان راشیتیسم یا نرمی استخوان استفاده کرد، اساس و پایه علمی ندارد.
ادعای دیگری که در آن گفته میشود استفاده از پنجه مرغ پوکی استخوان را بهبود بخشیده یا برطرف میکند، باز هم صحت ندارد. باید به این نکته توجه داشته باشیم که دو مقوله پوکی استخوان و راشیتیسم کاملاً با یکدیگر متفاوت هستند. ممکن است علت ابتلای فردی به پوکی استخوان اصلاً تغذیهای نبوده و علت دیگری داشته باشد که در مراجعه به پزشک متخصص و معاینات مشخص میشود.
در بروز پوکی استخوان در افراد و در خانمهایی که در دوران یائسگی هستند، عامل اصلی دگرگونی هورمونی و به وجود آمدن تغییراتی در دو هورمون استروژن و پروژسترون است. زمانی که خانمی یائسه میشود، برداشت کلسیم از بافتهای استخوانیاش صورت میگیرد. این اتفاق بهطور طبیعی در هر خانمی مشاهده میشود با این حال با داشتن یک تغذیه مناسب میتواند روند پیشروی آن را کند
دکتر وفا می گوید: علاوه بر این توضیحات استفاده از پنجه مرغ را به کودکان و نوجوانان درحال رشد، افراد میانسال، خانمهای باردار و افراد بیمار به هیچ عنوان توصیه نمیکنم چراکه پوست پنجه مرغ ممکن است حاوی ترکیبات آلوده باشد یا احتمال دارد صاحب مرغداری برای پیشگیری از بروز انواع بیماریها در مرغها به آنها آنتیبیوتیک تزریق کرده باشد یا به آنها هورمونی داده باشد که همه اینها وارد پوست و تمام امعا و احشای مرغ میشود. در این میان اگر یکی از گروههایی که به آنها اشاره کردم از پنجه مرغ استفاده کند، ممکن است دچار مشکلات جدی شود. به همین دلیل ما حتی توصیه میکنیم که افراد از گوشتهای سالم و حتی ارگانیک که هیچ نوع آلایندهای ندارند، در سبد تغذیهای خود استفاده کنند و به جای آنها یادآوری میکنیم که سراغ مواد غذایی که غنی بودنشان اثبات شده بروند.