بیم و امید های اصلاح طلبی در انتخابات پیش رو/باز هم اصلاحـ ات می کنیم/بدیهی است که اعتقاد ما به اصلاحات، اعتقادی مادام العمر و بی قید و شرط به گروه و جناحی که هویت خود را به این نام گره زده نیست

چهارشنبه ۳۰ فروردین ۹۶ شماره ۵۶۶
****
سید سعید خطایی پور
وقایع استان
****
جریان اصلاحات فراز و نشیب های بسیاری را از آغاز شکل گیری اش به عنوان یک تفکر اجتماعی و سیاسی پشت سر گذاشته است. اصلاح طلبی در هر کجا و در هر موضوعی همواره مخالفان بسیاری را در مقابل خود می بیند، چرا که با منافع و کارکردهای برخی طبقات در تضاد است. یکی از بزرگترین آفت هایی که این روزها گریبان این روند فکری را گرفته، استحاله اصلاحات و تبدیل شدن اش به یک جریان تمامیت خواه و خودمحور است. گروهی که زمانی بنیان های فکری اش پایبندی به مبانی دموکراسی و شایسته سالاری در نظام حکومتی کشور بود، این روزها به دنبال چنگ زدن به ریسمانی است که انتهایش تنها ماندن بر مسند قدرت باشد. تمرکز بر افزایش سیاهی لشکر که عمدتا از میان دانشجویان و افراد بی سواد و بی سابقه ای که به دنیال پست های کوچک در ادارات دولتی هستند، عرصه را برای حضور افرادی که همچنان به آرمان های اصلاح طلبی پایبند مانده اند تنگ کرده است. در این میان اما عملکرد ضعیف جریان مقابل باعث شده است هر بار مردم در منگنه ای قرار بگیرند و به ناچار به نفع جریان اصلاح طلب وارد میدان شوند.
حتی اگر کاندیداهای این جریان افرادی بی سابقه و ضعیف باشند. در پی این مشکلات و در آستانه انتخابات شوراها این روزها نامه ای از سوی جمعی از شهروندان معتقد به اصلاحات خطاب به شورای سیاست گذاری اصلاح طلبان نوشته شده است. در این نامه آمده است: « بدیهی است که اعتقاد ما به اصلاحات، اعتقادی مادام العمر و بی قید و شرط به گروه و جناحی که هویت خود را به این نام گره زده نیست، بلکه باور به حرکتی پیوسته و رو به جلو به منظور اصلاح و ارتقای تدریجی ساختارهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جامعه برای بهبود شرایط زندگی تمام ساکنان این سرزمین است.»
افزایش شعور سیاسی در کشور که از تهران شکل گرفته و در سراسر ایران در حال گسترش است سبب شده ،مردم نگاه دقیق تری به اتفاقات سیاسی داشته باشند. به نظر می رسد دوران رای دادن به سیاهی لشگر هایی که بیشتر وظیفه شلوغ کاری را بر عهده دارند و یا عده ای که با سوار شدن بر خواست مردم به اصلاح و تغییر به دنبال قدرت هستند، سر آمده است. همانطور که در بخش دیگری از نامه مذکور می خوانیم: « در دوران حاضر و در غیاب احزاب واقعی و گروه های مستقلی که انتخابات را به روح دموکراسی نزدیک تر می کنند، به فهرست های توصیه شده اصلاح طلبان اعتماد کردیم تا با وحدت هرچه بیشتر بتوانیم به نتیجه مورد نظر در انتخابات برسیم. با این حال بدیهی است که آرای ما به این فهرست در ادوار گذشته، نه از سر اعتماد همه جانبه به افراد و با رضایت خاطر کامل، بلکه از سر ضرورت و باور به تغییرات اصلاحی هرچند ناچیز بوده است. انتخاب هایی نه ایده آل یا گاه حتی قابل قبول، بلکه حداقلی و ناگزیر. ارائه فهرستی از افراد شایسته به دور از از فساد و قدرت طلبی و بدون در نظر گرفتن منافع شخصی و یا وابستگی های خانوادگی بوده است. اما انتخابات ادوار گذشته به خصوص شورای چهارم و مجلس دهم، نشانی از برآورده شدن این توقع کوچک اما به حق نداشت. ادامه چنین روندی، نتیجه ای جز ایجاد حس «بازخوردن» و «بدل شدن به نردبان قدرت» نخواهد داشت و بی اعتمادی حاصل از آن، چون سمی مهلک به جان پایگاه مردمی اصلاح طلبی خواهد افتاد.
واقعیت این است که دو قطبی کردن فضای انتخابات به عنوان تنها راه پاره برای رای آوردن فهرست پیشنهادی، در هر دوره از انتخابات کمتر از پیش منتج به نتیجه می شود و استفاده مکرر از استدلال هایی از جنس «انتخاب بین بد و بدتر» به روندی تکراری، فرساینده و نومید کننده تبدیل شده است. هزینه کردن از اعتبار سرمایه هایی چون رییس دولت اصلاحات به پای کاندیداهایی که حاصل فرآیند های انتخابی غیر شفاف و صرفا نتیجه سهم خواهی از قدرت اند، در میان مدت نه تنها به فتح صندوق های رای نمی انجامد. بلکه منجر به نابودی سرمایه های اجتماعی «اصلاح طلبی» که میراث عزیز تمامی زنان و مردان شریف و فداکار و اصلاح طلبان حقیقی تاریخ معاصر ایران است، خواهد شد.»
باید دید بکار گیری لمپن های سیاسی بی سوادی که به دنیال سمت هایی حتی کوچک می گردند و یا دانشجویانی که در فضای ذهنی خودشان تئوریسین های بزرگ اصلاحات اند و تنها مسیر را برای تمامیت خواهی و مصادره جریان اصلاحات توسط عده ای منفعت طلب به خصوص در برخی شهرستان ها فراهم می کنند تا کجا پیش خواهد رفت و در نهایت لیست های خروجی برای شورا (که جز عده ای محدود) بیشتر به لیست حضور و غیاب مهدهای کودک شباهت دارد، چگونه تفکر اصلاح طلبی را به نابودی خواهد کشاند.
در پایان درخواست های کلی جامعه اصلاح طلبان از شورای سیاستگذاری در قالب چند بند آمده است که می تواند در صورت تحقق به خصوص در مقیاس استان، امید های حداقلی را به مردم بازگرداند.
۱٫ اعلام نام افراد حقیقی و حقوقی شورای انتخاب کننده فهرست مشترک اصلاح طلبان
۲٫ تبیین و تشریح معیارهای انتخاب افراد، نحوه وزن دهی به آنها و چگونگی کمی سازی این معیارها
۳٫ شفاف سازی فرآیند انتخاب و آرای افراد منتخب
۴٫ عدم تداخل منافع اعضای شورای انتخاب کننده با نامزد های فهرست واحد
۵٫ تعهد شورای انتخاب کننده به پاسخ گویی به موقع و شفاف نسبت به عملکرد آتی افراد منتخب