روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
شنبه ۲۷ فروردین ۱۴۰۱ شماره ۱۵۴۵
به کوشش یوسف نیک فام
«ایران، یکی از قدیمی ترین نشریاتی است که در کشور منتــشر می شده است. به نقل از کتابِ «تاریخ جراید و مجلات ایران، مجلد اول» نوشتۀ محمد صدر هاشمی دورۀ نخستِ انتشار ایران در تاریخِ یازدهم محرم ۱۲۸۸ قمری (۱۳ فروردین ۱۲۵۰ خورشیدی) آغاز می شود و دورۀ دومِ آن نیز از آبان ماه ۱۲۹۵ خورشیدی منتشر می شده است.
«سید حسین اردبیلی» نخستین کسی است که مدیری و نویسندگی دورۀ دوم را عهده دار بوده است. این دوره که مصادف با جنگِ جهانی اول است، می توان رویدادهای زمانِ جنگ در عراق (اراک) را در آن دنبال کرد، نگارنده به منظور آنکه خوانندگانِ ارجمند با حال و هوا و فضای عمومی شهرِ اراک در آن دوران بیشتر آشنا شوند، رویدادهای این دورۀ پرتلاطمِ تاریخی را برای نخستین بار به نقل از این نشریه وقایع نگاری کرده است که به مرور از این شمــاره تقدیم می شود.
حملِ جنس از عراق
حکمرانِ عراق تلگرافاً به وزارت داخله اطلاع می دهد که مقداری جنس از حوزۀ حکمرانی ایشان برای مرکز تهیه و حاضر شده و در همین ایام فرستاده می شود (ایران، سال اول، ش ۲، جمعه ۱ عقرب ۱۲۹۵).
تهیۀ گوسفند
تلگرافِ حکومتِ قزوین به وزرات داخله مشعر است به اینکه حسب الامر تهیۀ یک مقدار گوسفند برای مـرکز شده و همین چند روزه فرستاده خواهد شد. تلگرافاتِ حکومتِ عراق و گلپایگان و خوانسار نیز حاکی است که مقدارِ مهمی گوسفند تدارک و فرستاده شده فعلاً در راه می باشد (همان).
احضار و ورود
شاهزاده معتمدالدوله حکمرانِ عراق که از طرفِ هیئتِ دولت و وزارتِ جلیلۀ داخله احضار به مرکز شده بودند به طهران ورود نموده اند (ش ۳، جمعه ۱۸ عقرب ۱۲۹۵).
مراقبت در امورِ حکومتی
در این چند روزه که شاهزاده معتمدالدوله از عراق حرکت نموده اند رسیدگی به امور و مراقبت در انتظامِ حوزۀ حکومتیِ عراق و ورودِ حکمرانِ جدید به عهدۀ آقای موفق السلطنۀ کارگزار محول گردیده است (همان).
انتخابِ حکمرانِ عراق
به موجبِ تصویبِ وزارتِ جلیلۀ داخله، حکومتِ عراق به عهدۀ آقای سردار اجلال معاون سابقِ حکومتِ کرمانشاه محول گردیده احکام و فرمانِ رسمیتِ ایشان نیز صادر شده است و در همین چند روزه عازم خواهند شد (همان).
تأکید در حرکت
از طرفِ وزارتِ جلیلۀ داخله به آقای سردار اجلال حکمرانِ عراق تأکید شده که هرچه زودتر به مقرِ حکمرانیِ خود عزیمت نمایند و به طوری که اطلاع حاصل کرده ایم در ظرفِ امروز یا فردا از مرکز حرکت خواهند نمود (ش ۴، دوشنبه ۲۱ عقرب ۱۲۹۵).
انتخابِ رؤسای دوائرِ حکومتی
برحسبِ پیشنهادِ حکمرانِ عراق و تصویبِ وزارتِ جلیلۀ داخله معاونتِ حکومتِ عراق به عهدۀ آقای صمصام لدوله کرمانشاهی و ریاست کابینۀ حکومتی به عهدۀ آقای ظفرالسلطان رشتی و ریاست نظمیه به عهدۀ آقای سالار اشرف که از بستگانِ نزدیکِ آقای سردار اجلال هستند محول گردیده و احکامِ رسمی ایشان از طرفِ وزارتِ جلیلۀ داخله صادر شده است (همان).
راجع به حملِ جنس
مأمورینِ حملِ گندم برای مرکز در قزوین و خرقان و عراق و ساوه و غیره تا یک اندازه موفقیت حاصل نموده و اطلاعاتی که می دهند مشعر است بر اینکه مقداری تهیۀ گندم دیده و برای مرکز حمل خواهند نمود (همان).
تأکید در مساعدتِ حملِ جنس
از طرفِ وزارتِ جلیلۀ داخله همه روزه تلگرافاً به حکامِ قم و ساوه و عراق تأکیداتِ لازمه در مساعدت با مأمورینِ حملِ گندم مخصوصاً راجع به وسایلِ استقرارِ امنیت در طرق که رفعِ محذور از مکاری ها [کرایه دهندگان اسب و شتر و غیره] بشود شده توصیه می نماید که هرچه زودتر بتوانند جنسِ موجودۀ ابتیاعی اعم از دولتی یا تجارتی حمل به مرکز بنمایند (همان).
در عراق
عراق- پریروز برحسبِ اظهارِ پالکونیک رئیس قشونِ موفق السلطنه از تمامِ علما و آقایان دعوت نموده توسط آقایان به اهالی اطمینان دادند که برای تعزیه داری روز عاشورا به هیچ وجه مانعی نیست. فقط به اهالی خاطر نشان کنید نسبت به قشونِ مقیمِ عراق سوءاتفاقی رخ ندهد. بعد از آن از توجهاتِ امام زمان عجل الله تعالی فرجه چنین پیش آمد که شب و روز عاشورا یک نفر از قشون در شهر نمانده تمام به طرفِ ساروق و سنگرهای خود رفتند. مردم به فراغت بال و آسایش مشغولِ عزاداری شدند. دیروز دسته جات به طریقِ ساق [خرامان] حرکت نموده از میدانِ جلوِ تلگرافخانه عبور نمودند. موفق السلطنه هم در ایوانِِ تلگرافخانه نشسته بود به معمولِ حاکمِ سابق چندین طاقه شال و عبا به سردسته ها دادند. نیم ساعتِ بعدازظهر ختم گشت. امروز قشون دسته به دسته مراجعت به شهر می کنند (همان).
